„Последните измени на Кривичниот законик лично ги доживувам како навреда на сите професионалци кои се вложија, пред се, во борбата против корупцијата“, изјави денеска обвинителката Ленче Ристоска.

Според Ристоска, овие измени најчесто ќе ги афектираат коруптивните кривични дела, а голем дел од предметите во кои се вложени многу ресурси и енергија веќе застаруваат.

Ристоска порача и дека кои било измени со кои можеби некој се спасува од кривична одговорност, не ја изземаат од одговорност имотната корист, односно конфискацијата и понатаму останува на сила.

Обвинителката оцени и дека конфискацијата е „полужива“, а за нејзиното спроведување таму каде што се веќе детектирани проблеми, потребна е подобра меѓуинституционална соработка, па дури и политичка волја за измена на некои законски решенија.

„Измените на Кривичниот законик би рекла дека и тоа како влијаат на културата на неказнивоста која некако се протежира во изминатите години. И Обвинителството, по мое мислење, е ставено пред една неблагодарна и тешка задача. Имаме кратки рокови, таму каде што не е застапена застареноста, тоа експресно да се заврши. Од друга страна, ресурсите се такви какви што се, не ни се унапредени состојбите. Предметите во кои сме вложиле многу и ресурси и енергија веќе застаруваат, голем дел од нив. Барем за предметите по кои јас постапувам, во тек ни е анализа да видиме точно која ќе биде импликацијата од овие измени на Кривичниот законик. Меѓутоа, самите измени јас лично ги доживувам како навреда на сите професионалци кои сме се вложиле во борбата, пред се, против корупцијата, бидејќи овие измени најчесто ќе ги афектираат коруптивните кривични дела“, истакна Ристоска.

Во однос на предметите и нивното застарување, таа напомена дека ќе се преземе се за да се извлече максимум од аспект на казнивост.

„Ќе преземаме се што може да се извлече максимум. Зборувам за оние предмети каде што веќе е судење. За истрагите кои се во тек и за предметите кои се уште не се на судење, се разбира истрагите ќе опфатат и дополнителни сегменти. За предметите кои веќе се на судење, да, некаде ќе мора да се извршат преквалификации, да се види, да се извлече максимумот од ситуацијата. И тука единствено би сакала да подвлечам, да не заборавиме дека кои било измени со кои можеби некој се спасува од кривична одговорност, не ја изземаат од одговорност имотната корист, односно конфискацијата и понатаму останува на сила. Најмалку што може да направиме е, во судските предмети каде што имаме можност, да се бориме да се спроведе конфискацијата“, потенцира обвинителката.

И кај пресудената конфискација, некаде, рече Ристоска, има проблеми.

„Разбирам дека имаме проблеми во делот на конфискација. Но, јас ја подвлекувам обврската на Обвинителството да направи се што е можно да го обезбеди имотот понатака да се конфискува, имотот во корист на државата, а самото спроведување таму каде веќе се детектирани проблеми, верувам дека треба и подобра меѓуинституционална соработка, па дури и политичка волја за измена на некои законски решенија за конфискацијата да заживее. Да, се согласувам некако ни е полужива во моментов“, рече обивнителката.

На 6 септември, владејачкото мнозинство во Собранието ги изгласа измените на Кривичниот законик кои предизвикаат сериозни реакциии во јавноста.

Измените значат намалување на затворски казни за злоупотреба на службена положба за лична корист, можност за порано да застарат дела, бришење на членови кои предвидуваат казни за злоупотреба на јавни набавки, оштетување на Буџетот, а пониски казни има и за делото злосторничко здружување.

Ден подоцна, на 7 септември, претседателот на државата Стево Пендаровски го потпиша Указот за прогласување на Законот за изменување и дополнување на Кривичниот законик.

Доколку не работи ТЕ-ТО ќе ни се случи ценовна катастрофа со топлинската енергија во Скопје, а ние тоа нема да го дозволиме. Затоа нема да носиме одлука за цената, се додека не добиеме уверување дека ќе биде поставен топловодот на мостот Беласица, изјави претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимоски.

Нагласи дека доколку не се донесе одлука, ќе продолжи да важи постојната цена за парното греење.

„Во Град Скопје и во ЕСМ има разумни луѓе и сметам дека ќе се договорат“, рече Бислимоски и додаде дека е логички тој што е сопственик на мостот да даде дозвола ЕСМ дистрибуција на топлина да ги постави цевките кои се веќе донесени таму.

Бислимоски не очекува да поскапи цената што ја плаќаат граѓаните за комунален отпад откако РКЕ ја доби обврската да ја определува цената на оваа комунална услуга во сите општини во државата.

Не очекува ниту драстично да поскапи струјата во текот на грејната сезона на берзите и посочува дека кај нас ќе зависи од цената што ќе ја понуди ЕСМ на тендерот на ЕВН Хоум.

• Власта најави разговори за нов модел за пресметување на цената на струјата

Во Скопје околу 60 илјади домаќинства се приклучени на мрежата за централно греење што ја покриваат топланите Исток и Запад. Дополнително уште околу 500 домаќинства во Чаир и Топанско поле се приклучени на мрежата која ја покрива топланата Скопје север.

Трите топлани имаат можност да работат на природен гас или на мазут, а по потреба и на дизел, додека когенеративната електрана ТЕ-ТО, која е во приватна сопственост, може да работи само на природен гас. Доколку таа работи задоволува 70 проценти од потребите за греење на скопјани, а останатите 30 проценти ги покриваат топланите Исток и Запад.

Азербејџан ќе обезбеди цивилите да можат безбедно да патуваат со свои возила по патот што води од Нагорно-Карабах до Ерменија, рече во петокот (22-ри септември) Хикмет Хаџиев, советник на претседателот на Азербејџан за надворешна политика.

Многу жители на Карабах сакаат да заминат откако Азербејџан започна офанзива оваа недела и објави дека ја вратил контролата врз отцепената територија по 35 години конфликт, пренесува Ројтерс.

Во меѓувреме, ерменското раководство на Нагорно-Карабах во петокот објави дека е постигнат договор за хуманитарен конвој да дојде од Ерменија.

Дејвид Бабајан, советник на Самвел Шахраманајан, претседателот на самопрогласената Република Арцах (како што се нарекува во Азербејџан), рече дека нема конкретни резултати во однос на безбедносните гаранции што ги бараат Ерменците од Карабах како услов за предавање на нивните оружје за Азербејџан или можната амнестија што ја предлага Баку.

Бабајан за Ројтерс изјави дека ситуацијата во Карабах е тешка. Луѓето се гладни и живеат без струја и гориво. Сепак, тој рече дека немало масовно движење на луѓе бидејќи регионот бил под опсада.

Претставниците на Азербејџан и Нагорно-Карабах не успеаја да направат пробив во четвртокот за време на внимателно следените разговори за „реинтеграција“ во западниот азербејџански град Јевлакс.

Двете страни разменија обвинувања и негирања во врска со извештаите за истрели и очигледни прекршувања на примирјето во де факто главниот град на Нагорно-Карабах, Степанакерт, но се очекуваат повеќе состаноци.

Сепаратистичките лидери на Нагорно-Карабах во изјава по средбата изјавија дека се подготвени да ги продолжат разговорите со азербејџанските власти.

Националната комисија за јазични стандарди на Украина дозволи сите букви во „Русија“, „Руска федерација“, „Руска империја“, „Москва“ и други сродни зборови да се пишуваат со мали букви.

Комисијата соопшти дека со пресудата, таквата употреба нема да се смета за кршење на стандардите за украинскиот јазик во неофицијални документи.

„Овој потег е направен земајќи ја предвид „херојската борба на украинскиот народ за независност на Украина“, соопшти Kомисијата за јазични стандарди на Украина.

Одлуката беше донесена откако вицепремиерката Ирина Верешчук повика на официјализирање „на она што Украинците веќе го прават“.

Вториот товарен брод „Ароџет“ го напушти украинското црноморско пристаниште Чорноморск откако натовари 17 илјади тони жито за Египет.

Товарните бродови Ресилиент Африка и Ароџет пристигнаа во Украина пред неколку дена и требаше да заминат откако ќе натоварат речиси 20 000 тони пченица за Африка и Азија.

Бродот Ресилиент Африка ја напушти Украина во вторникот со товар од 3 000 метрички тони пченица.

Испораките се тест за способноста на Украина повторно да ги отвори поморските патишта откако договорот постигнат со посредство на ОН за да и се дозволи да извезува жито пропадна кога Русија се повлече.

Украина минатиот месец најави „хуманитарен коридор“ во Црното Море за да ги ослободи бродовите заглавени во нејзините пристаништа откако Русија ја нападна земјата во февруари 2022 година и да го заобиколи неуспешниот договор.

Москва започна чести напади со беспилотни летала и ракети врз инфраструктурата за извоз на жито во Украина.

Трите поморски пристаништа во Одеса, вклучувајќи го и Чорноморск, испорачаа десетици милиони тони жито за време на руската инвазија според договор со посредство на ОН.

Пет од неколкуте бродови заглавени во Одеса досега го напуштија пристаништето користејќи привремен коридор што се протега на западниот брег на Црното Море во близина на Романија и Бугарија.

Договорот за жито во Црното Море беше постигнат со посредство на ОН и Турција во јули 2022 година за борба против глобалната криза со храна, отежната со руската инвазија на Украина. Украина и Русија се меѓу најголемите светски извозници на жито.

Ерменскиот премиер Никол Пашинјан изрази надеж дека етничките Ерменци кои живеат во Нагорно-Карабах ќе можат да останат таму, откако Азербејџан тврдеше дека нејзината „антитерористичка операција“ го вратила отцепениот регион под своја контрола.

Коментарите на Пашинјан на 22 септември следуваат во услови на зголемени тензии во Ереван, каде што демонстрантите ја осудија, како што ја нарекуваат, несоодветната владина поддршка за етничките Ерменци во Нагорно-Карабах.

Опозициските лидери најавија дека планираат да започнат постапка за импичмент против Пашинјан, а антивладините демонстранти продолжија да ги блокираат патиштата во главниот град утрото на 22 септември и се собраа на централниот плоштад на Републиката. Медиумите наведуваат дека полицијата извршила масовни апсења за да ги расчисти улиците.

Демонстрантите ветија дека ќе продолжат со акцијата додека Пашинјан не биде отстранет и рекоа дека планираат да го прекинат состанокот на неговиот кабинет што се очекува подоцна во текот на денот.

Полицијата, која употреби шок бомби за време на судирите со демонстрантите, предупреди дека ќе примени „специјални мерки“ доколку судирите продолжат. Тие, наводно, го уапсиле Андраник Теваниан, еден од организаторите на протестот.

За време на демонстрациите на 21 септември, Теванијан рече дека со „дисциплинирани и обединети напори“, соборувањето на Пашинјан од премиерската функција „ќе се случи за многу кратко време, дури и за неколку дена“.

Полицијата не го пријавила бројот на приведени демонстранти од избувнувањето на протестите на 20 септември.

Азербејџан, во меѓувреме, наводно посочил дека предвидува амнестија за ерменските борци во Нагорно-Карабах.

„Дури и во однос на поранешните војници и борци, ако тие можат да бидат класифицирани на таков начин, па дури и за нив предвидуваме амнестија или алудираме на амнестија“, изјави за Ројтерс Хикмет Хаџиев, советник за надворешна политика на азербејџанскиот претседател Илхам Алиев.

Хаџиев, исто така, рече дека етничките Ерменци во Нагорно-Карабах побарале хуманитарна помош, која, како што рече, ќе почне да пристигнува на 22 септември. Хаџиев рече дека Баку бара мирна реинтеграција на Ерменците од Нагорно-Карабах.

На 21 септември, претставниците на Азербејџан и етничкото ерменско раководство на отцепениот регион не успеаја да направат пробив за време на внимателно следените разговори за „реинтеграција“ во западниот азербејџански град Јевлакс.

Двете страни разменија обвинувања и негирања во врска со извештаите за истрели и очигледни прекршувања на примирјето во де факто главниот град на Нагорно-Карабах, Степанакерт, но се очекуваат повеќе состаноци.

Сепаратистичките лидери на Нагорно-Карабах во изјава по средбата изјавија дека се подготвени да ги продолжат разговорите со азербејџанските власти.

Пашинјан на 22 септември ѝ кажа на својата влада дека Ереван ќе прифати прилив на етнички Ерменци доколку одлучат да го напуштат Нагорно-Карабах, но дека таквото масовно преселување ќе се случи само ако им стане невозможно да останат таму.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска ќе престојува во Канада, каде ќе се сретне со премиерот Џастин Трудо и ќе се обрати пред канадскиот парламент во Отава, соопшти кабинетот на Трудо.

Додека е во Канада, Зеленски ќе го посети и Торонто за да се сретне со канадските деловни лидери заради зајакнување на инвестициите на приватниот сектор во Украина, соопшти кабинетот на канадскиот премиер.

„Канада останува цврста во својата поддршка за народот на Украина кој се бори за својот суверенитет и демократија и за нашите заеднички вредности на почитување на владеењето на правото, слободата и самоопределувањето“, се вели во изјавата на Трудо.

Зеленски вчера беше во Вашингтон каде имаше средби со повеќе сенатори, како и со претседателот Џо Бајден, еден ден откако тој се обрати пред Советот за безбедност на ОН, првпат од почетокот на руската инвазија на Украина.

Но, дипломатските тензии се во пораст откако Зеленски ги критикуваше Полска, Словачка и Унгарија за забрана за увоз на украинско жито. Поддршката за украинските воени напори, исто така, станува контроверзна во некои земји. Републиканскиот скептицизам за финансирањето на војната расте во САД и покрај молбите на претседателот да не и го врти грбот на Украина.

Американскиот Конгрес сега одобри помош од повеќе од 110 милијарди долари за Украина, но анкетите покажуваат дека поддршката на Американците за понатамошното трошење е намалена.

Многу републиканци тврдат дека парите би биле подобро потрошени за домашни прашања, но за време на посетата на Зеленски, претседателот Бајден одобри дополнително финансирање за Киев во вредност од 325 милиони долари. Тоа вклучува надградба на противвоздушната одбрана, но не и на ракетите со долг дострел што ги бараше претседателот Зеленски.

Полска, исто така, во средата објави дека повеќе нема да испраќа ново оружје во Украина, туку ќе се фокусира на одбраната со помодерно оружје.

Комитетот за заштита на новинарите (КЗН) ја повика Чешката Република да спроведе брза и темелна истрага за неодамнешните закани што ги добија новинарите на независната истражувачка веб-страница IStories и да ја осигура безбедноста на новинарите.

Во периодот од март до септември 2023 година, IStories добиле четири заканувачки пораки на веб-страницата на публикацијата.

Во пораките се споменуваат имињата, адресите и плановите за патување на новинарките Алесија Мароховскаја и Ирина Долинина, кои се вработени во IStories.

И Мароковскаја и Долинина живеат во Прага, каде што се пресели поголемиот дел од редакцијата на IStories по руската инвазија на Украина и последователната криминализација на „лажните информации“ за руската војска.

„Заканите кон новинарите во егзил Алесија Мароховскаја и Ирина Долинина се уште еден алармантен потсетник дека ризиците со кои се соочуваат независните руски новинари не завршуваат кога ќе се преселат во европските земји за да продолжат со својата работа“, изјави Гулноза Саид, програмски координатор на CPJ за Европа и Централна Азија.

„Чешките власти мора сериозно да ги сфатат овие закани, да спроведат брза и темелна истрага и да обезбедат заштита и безбедност на новинарите. Новинарите не можат да ги поврзат заканите со некое конкретно истражување, но веруваат дека тие се поврзани со нивното известување за војната, изјави Долинина.

Американската администрација на Бајден објави дека им доделува привремен правен статус на авганистанските мигранти кои живеат во земјата повеќе од една година.

Одделот за домашна безбедност објави дека одлуката за доделување привремен заштитен статус на Авганистанците кои пристигнале по 15 март 2022 година и пред 20 септември 2023 година, ќе опфати приближно 14 600 Авганистанци.

Овој статус не им дава на засегнатите Авганистанци долгорочно право да останат во земјата или пат до државјанство. Важи до 2025 година, кога треба повторно да се обнови.

Ова ги штити од депортација и им дава можност да работат во земјата.

Во средата, администрацијата објави дека привремен заштитен статус им бил доделен на речиси 500 000 Венецуелци во земјата.

Сепак, многу Авганистанци кои би имале корист од новата заштита, презеле огромни ризици со доаѓањето во Соединетите Држави, често откако ги исцрпиле сите други опции за бегство од Авганистан под контрола на Талибанците. Поддржувачите тврдат дека заслужуваат заштита.

„Денешната одлука е јасно признавање на моменталните услови во Авганистан, кои продолжија да се влошуваат под власта на Талибанците“, се вели во соопштението на Ескиндер Негаш, кој го предводи Комитетот за бегалци и имигранти на САД.

Одделно, Одделот го продолжи заштитениот статус за помала група Авганистанци, околу 3 100 луѓе. Таа група веќе имаше заштита, но управата мора редовно да ја обновува.

Вестите од четврток нема да влијаат на десетици илјади други Авганистанци кои дојдоа во земјата за време на американскиот воздушен транспорт од Кабул во август 2021 година, или Авганистанците кои со текот на годините дојдоа со специјални имигрантски визи наменети за луѓе кои тесно соработуваа со војската или владата на Соединетите Држави.

Соединетите Американски Држави (САД) ќе ѝ испорачаат на Украина значителна опрема за противвоздушна одбрана, соопшти на 21 септември Белата куќа, но американскиот претседател Џо Бајден нема да обезбеди ракети со долг дострел „АТАЦМС“ (ATACMS), кои украинскиот лидер Володимир Зеленски ги побара за време на посетата на Вашингтон.

Американскиот претседател одлучи да не ги испорача армиските тактички ракетни системи АТАЦМС, но не ја исклучи таа можност во иднина, изјави за новинарите советникот за национална безбедност на Белата куќа, Џејк Саливан.

Тој рече дека американскиот претседател Џо Бајден на 22 септември ќе објави нов пакет кој ќе вклучува системи за воздушна одбрана и друго оружје за да му помогне на Киев пред тешката зима.

Зеленски, кој е во посета на Вашингтон, претходно во четвртокот рече дека за него би било „разочарување“ да замине без тие проектили.

Саливан рече дека благодарение на американската воена помош, украинските сили успеале „за три месеци да ослободат повеќе територии отколку што Русите биле во можност да окупираат за осум месеци“.

„Неколку големи градови во Украина денес не се под руска окупација или доминација. Прво, благодарение на храброста на украинските војници и украинскиот народ кој ги поддржува, но исто така, не безначајно, благодарение на материјалната поддршка што ја дадовме“, рече Саливан.

Зеленски во четвртокот ја посети Белата куќа, каде што беше пречекан од американскиот претседател Бајден. Тој претходно ги посети Пентагон и Капитол Хил и се сретна со високи воени претставници и сенатори.

Во Белата куќа, американскиот претседател и прва дама Џил Бајден ги пречекаа Зеленски и неговата сопруга Олена Зеленска. Претседателите потоа се ракуваа и им позираа на фотографите.

При влегувањето во Белата куќа, Зеленски рече дека оваа негова посета е „многу важна“.