Вести
СДСМ: Повлекување на Груевски е државен интерес
СДСМ во пишаната реакција на денешната изјава на премиертот Никола Груевски, наведува дека само со негово повлекување и формирање преодна влада која ќе овозможи неопходни услови за организирање фер и демократски избори може да се нормализира земјата и да се врати демократската, европската перспектива на Република Македонија.
„Како предизвикувач на огромните проблеми со коишто се соочуваат Република Македонија и нејзините граѓани, креаторот на политичката и државната криза, Груевски е клучниот дел од проблемот и тој не може да биде дел од решението. Затоа, неговото повлекување е државен интерес“, стои меѓу другото во реакцијата од СДСМ.
види ги сите денешни вести
Путин повторно го предложи Мишустин за премиер
Рускиот претседател Владимир Путин предложи повторно именување на Михаил Мишустин за премиер во неговиот нов претседателски мандат, изјави во петок (10 мај) претседателот на Државната дума, долниот дом на рускиот парламент.
Откако Путин во вторникот положи заклетва за нов шестгодишен претседателски мандат, локалната власт, според одредбите на рускиот Устав, поднесе оставка, потсетува Ројтерс.
И додека изминативе денови се шпекулираше дека може да има промени на некои важни и важни функции, а руските независни медиуми го споменуваа и можното заминување на Михаил Мишустин од премиерската позиција, Путин повторно го предложи за таа функција.
„Претседателот Владимир Владимирович Путин достави до Државната дума предлог за кандидатурата на Михаил Владимирович Мишустин за премиерската функција. Претставниците денеска ќе донесат одговорна одлука за ова прашање во име на своите избирачи“, рече претседателот на Думата, Вјачеслав Володин на каналот Телеграм.
Мишустин, кој ќе зборува во Думата пред гласањето, мора да одговори како ќе реши низа задачи што Путин и ги постави на владата, вклучително и „зголемување на одбранбената способност на нашата земја“, рече Володин.
Ова е петти мандат на Путин на власт, а тој првпат го номинираше Мишустин за премиер во јануари 2020 година, кога владата предводена од Дмитриј Медведев поднесе оставка по најавените важни уставни промени во политичкиот систем на земјата од страна на претседателот.
Најмалку 107 луѓе загинаа во поплавите во Бразил
Бразилската Влада вети дека ќе одвои околу девет милијарди евра за обнова на државата Рио Гранде до Сул, регион опустошен од невидените поплави, а во кој се очекуваат и нови дождови.
Најмалку 107 луѓе загинаа, 754 се повредени и 134 се водат како исчезнати по поројните дождови што го зафатија јужниот регион цела минатата недела.
Околу 1,7 милиони луѓе се погодени, а повеќе од 327 000 се евакуирани поради природната катастрофа што експертите и Владата ја поврзуваат со климатските промени. Додека спасувачките тимови се уште се борат да ги спасат жителите и животните заробени во водата, шефот на државата Луис Инасио Лула да Силва претседаваше со состанокот во Бразилија на кој се разговараше за одговорите на трагедијата.
„Федералната влада одлучи да внесе ресурси од околу 50 милијарди реали (околу девет милијарди евра) во Рио Гранде до Сул“, објави министерот за финансии Фернандо Хадад.
Овие поплави го зафатија главниот град на државата Порто Алегре и неговите 1,4 милиони жители, но и повеќе од 400 места во регионот. Оштетени или уништени се околу 60 000 домови.
Спасувачките тимови вчера ја продолжија потрагата по луѓе кои се заробени во нивните домови или не сакаат да заминат поради страв дека ќе бидат ограбени.
Генералното собрание на ОН повторно ќе расправа за кандидатурата на Палестинците за членство
Генералното собрание на Обединетите Нации денеска (10 мај) ќе одржи седница на која ќе расправа за нацрт-резолуцијата за повторно разгледување на кандидатурата на Палестинците за членство во организацијата и доделување дополнителни права.
Според агенциите, Обединетите Арапски Емирати предлагаат нова резолуција, која ќе биде претставена на гласање пред Генералното собрание.
Осврнувајќи се на правото на Палестинците на самоопределување и државност, резолуцијата го повикува шефот на ОН, Антонио Гутереш, да ги преземе неопходните чекори за спроведување на одлуката.
Во анексот се бара право „Палестина да биде меѓу земјите-членки по азбучен ред и право да влезе во листата на говорници за точките на дневниот ред, освен палестинските и блискоисточните прашања“.
Исто така, се бара право на Палестина на целосно и ефективно учество на конференциите на Обединетите Нации и меѓународните конференции и состаноци.
Палестинците во 2011 година поднесоа барање за полноправно членство во ОН, но не ја добија поддршката од Советот за безбедност, па во 2012 година добија „статус на постојан набљудувач“ во ОН.
Нетанјаху вели дека Израел нема избор освен да го уништи Хамас
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека се надева дека ќе бидат надминати несогласувањата со американскиот претседател Џозеф Бајден кога е во прашање војната во Газа и дека Израел „нема друг избор освен да го уништи Хамас“, вклучувајќи ги и припадниците на таа група во Рафа. Хамас е прогласена за терористичка организација од Соединетите Држави и ЕУ.
„Ние често се согласувавме, но имавме и несогласувања. Бевме во состојба да ги надминеме. Се надевам дека ќе можеме да ги надминеме сега, но ќе го направиме тоа што треба да направиме за да ја заштитиме нашата земја. Ако не ги уништиме, ако ги оставиме, тие ќе се вратат. Ќе излезат од тунелот, повторно ќе ја преземат Газа и ќе го направат тоа што го ветија, ќе го направат 7 октомври, овој огромен масакр повторно, повторно и повторно“, рече Нетанјаху во интервју за емисијата „Д-р Фил Прајтајм“, пренесува „Тајмс оф Израел“.
Емисијата во која беше интервјуиран Нетанјаху е снимена завчера, пред Бајден да предупреди дека ќе ја прекине испораката на оружје за Израел доколку израелската војска започне голема инвазија на Рафа.
Израелската армија сепак вчера (9 мај) го гранатираше Рафа. И покрај меѓународното противење Израел веќе испрати тенкови и врши „целни упади“ во пограничниот град, за кој тврди дека е упориште на преостанатите баталјони на Хамас.
Си Џинпинг ја завршува европската турнеја во Унгарија
Кинескиот претседател Си Џинпинг во четврток треба да се сретне со унгарскиот премиер Виктор Орбан и други официјални претставници во Будимпешта за да разговараат за војната во Украина и за локалните инфраструктурни проекти.
Претходно во четвртокот, унгарскиот претседател Тамаш Суљок го прими Си во раскошниот двор на замокот Буда во Будимпешта, каде што двајцата официјални лица одеа на црвениот тепих заедно со церемонијалната почесна гарда и ја слушаа кинеската и унгарската национална химна.
На церемонијата присуствуваа голем број кинески и унгарски функционери, вклучително и премиерот Виктор Орбан, долгогодишниот популистички водач на Унгарија, кој бара подлабоки врски со Пекинг додека се дистанцира од своите мејнстрим партнери во Европската унија.
Си пристигна во главниот град на Унгарија доцна во вечерните часови на 8 мај по средбата со српскиот претседател Александар Вучиќ во Белград.
Неговата европска турнеја започна на 5 мај во Франција, каде претседателот Емануел Макрон и лидерите на ЕУ го повикаа да ги олесни кинеските трговски ограничувања и да го искористи своето влијание за да изврши притисок врз рускиот претседател Владимир Путин да стави крај на неговата инвазија на Украина.
Се очекува унгарските и кинеските власти да потпишат од 16 до 18 нови договори за соработка, од кои еден може да биде голем инфраструктурен проект во рамките на големиот кинески проект „Појас и пат“, изјави унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто претходно оваа недела.
Двете влади внимаваа да ја задржат во тајност содржината на сите потенцијални зделки до нивното официјално објавување.
Зошто Унгарија е важна за Кина?
Пекинг инвестираше милијарди во Унгарија и ја гледа членката на ЕУ како важно упориште во 27-члениот трговски блок. Унгарија во декември објави дека еден од најголемите светски производители на електрични возила, кинескиот „Бид“ ќе ја отвори својата прва европска фабрика за производство на електрични возила на југот на земјата - потег што може да ја загрози конкурентноста на автомобилската индустрија на континентот.
Унгарија, исто така, е домаќин на неколку кинески фабрики за батерии за електрични возила и се надева дека ќе стане глобален центар за производство на литиум-јонски батерии и презеде железнички проект за поврзување на земјата со пристаништето Пиреја, контролирано од Кина, во Грција, влезна точка за кинеските стоки во централна и источна Европа.
Автократскиот премиер на Унгарија Виктор Орбан воспостави блиски врски со Кина и Русија додека ги заострува односите со Брисел поради неговото одбивање да се приклучи на санкциите на ЕУ против Москва или да дозволи, како и другите земји од НАТО, испорака на оружје за Украина.
Некои патишта беа затворени во четвртокот во Будимпешта, со зголемена безбедност на улиците, а групи поддржувачи и критичари на Си се собраа на демонстрации во градот.
Стотици луѓе се собраа во близина на замокот во Будимпешта, мавтајќи со кинески и унгарски знамиња, надевајќи се дека ќе ја видат поворката на Си. Присуствуваа многу кинески државјани со црвени бејзбол капи, тврдејќи дека се волонтери во кинеската амбасада.
Унгарски пратеник од опозициската партија Моментум за Асошиетед прес изјави дека група такви мажи во средата им пришла и на неговиот колега додека се обидувале да постават знамиња на ЕУ на мостот во Будимпешта.
Првото патување на Си во Европа по пет години се смета за дел од неговиот напор да го зголеми влијанието на Пекинг врз економските и политичките работи на континентот.
Во Белград, двете земји објавија дека кинеско-српскиот договор потпишан од Си и Вучиќ го подигнува нивото на нивната соработка од стратешко партнерство до „градење заедница на Србија и Кина со заедничка иднина во нова ера“.
Аргентинските работници започнуваат генерален штрајк против мерките за штедење
Аргентинските синдикати започнаа голем генерален штрајк во четвртокот против болните мерки за штедење и планираните реформи на новиот либертаријански претседател Хавиер Милеи, чиј обид за намалување на трошоците ги стабилизираше локалните пазари, но, ја загрози реалната економија.
Во јужноамериканската земја јавниот транспорт, супермаркетите, аеродромите и банките беа запрени на 24 часа, бидејќи повеќето од главните синдикати се приклучија на антивладиниот штрајк.
Мајли, економист и поранешен медиумски експерт, победи на изборите кон крајот на минатата година, ветувајќи дека ќе користи „моторна пила“ за да ја реши економската криза што растеше во текот на претходните влади, што доведе до исцрпени резерви и троцифрена инфлација.
Многумина во Аргентина сè уште ги поддржуваат неговите планови по толку години превирања. Сепак, неговиот пазарно ориентиран пристап и строгото штедење им наштетија на реалните плати на луѓето, што го подигна и онака високото ниво на сиромаштија и придонесе за пад на економската активност на почетокот на годината.
Хуго Јаски, генерален секретар на главниот синдикат CTA, на социјалната мрежа „Х“ објави дека штрајкот е насочен против „влада која им служи само на богатите на сметка на народот, обезбедува природни ресурси и се стреми да ги елиминира работничките права“.
Акцијата на синдикатот е тест за владата на Аргентина, бидејќи се обидува да протурка во Сенатот широк пакет реформи, вклучувајќи реформи во работните односи, откако доби одобрение во Долниот дом и покрај тоа што нема мнозинство во Конгресот.
Штрајкот на синдикатот ги суспендираше летовите, ги парализираше пристаништата, а училиштата и универзитетите работат со минимален капацитет.
Пазарите ќе имаат намалена активност во четврток, бидејќи банките ќе останат затворени бидејќи и нивните вработени ќе штрајкуваат.
ОБСЕ/ОДИХР: Изборите беа конкурентни, забелешки за изборното законодавство
Парламентарните и претседателски избори беа конкурентни и основните слободи беа почитувани. Процесот останува недоволно регулиран, а изборното законодавство обезбедува соодветна рамка за одржување демократски избори, но празнините ја загрозуваат правната сигурност поради што е потребна нивна ревизија.
Ова се прелиминарните заклучоци на меѓународната набљудувачка мисија за вториот круг од претседателските избори и парламентарните избори што се одржаа на 8 мај во Северна Македонија.
„За жал, Изборниот законик неодамна беше изменет во недоволно транспарентна забрзана постапка и без консултации со јавноста што не е во согласност со меѓународните стандарди и заложбите на ОБСЕ. Иако во измените беа вклучени некои од претходните препораки на ОДИХР и технички предлози на ДИК, тие во голема мера не ги зедоа во предвид препораките на меѓуагенциската работна група задолжена за изборните реформи. Голем број на клучни препораки на ОДИХР и на Венецијанската комисија при Советот на Европа останаа нерешени вклучувајќи ги и оние за системско ревидирање на Изборниот законик, за обезбедување еднаков пристап до медиумите во изборните кампањи и за зголемување на отчетноста и интегритетот на финансирањето на кампањата, истакна шефот на набљудувачката мисија на ОБСЕ/ОДИХР, Џилјиан Стирк.
Стирк нагласи дека покривањето на кампањата во медиумите им даде можност на гласачите да направат информиран избор, но негативната реторика и националистичките слогани го нарушиле стабилниот предизборен период.
Во однос на транспарентноста и отчетноста во финанансањето на кампањата се посочува дека тие биле ослабени поради минималните обврски за финансиско известување и ограничениот капацитет на надзорните органи вклучувајќи и за следење на злоупотребата на административните ресурси.
Во прелиминарниот извештај се наведува дека ДИК и Управниот суд не секогаш адекватно ги решаваат приговорите поврзани со изборите на навремен и транспарентен начин. Оценката е дека била ограничена ефективноста на правните лекови.
За изборите се наведува дека биле организирани ефективно, но, се посочува дека честите наводи за купување гласови во предизборниот период пред гласањето влијаело на довербата во процесот.
За самиот изборен процес, се наведува дека во набљудуваните избирачки места процесот на гласање бил уреден, транспарентен и позитивно оценет. Но се забележува, во неколку случаи избирачките одбори не се придржувале целосно до пропишаните процедури при пребројувањето на гласовите.
Во контекст на родовата рамноправност во извештајот се нагласува дека со забележителниот исклучок на една жена претседателски кандидат во вториот круг во кампањата, генерално биле вклучени малку жени политичарки.
Учесниците во меѓународната набљудувачка мисија набљудувале вкупно 1340 избирачки места при што позитивно ги оцениле процедурите за гласање во огромно мнозинство од нив. Сепак се посочува биле забележани некои случаи на групно и семејно гласање.
Меѓународната набљудувачка мисија на денот на изборите имаше распоредено 344 набљудувачи од 42 земји. Конечните резултати за првиот и вториот круг за претседателските како и за параментарните избори ОБСЕ/ОДИХР најави дека ќе го објави за два до три месеци.
Израел го нападна источниот дел на Рафах, САД со закана дека ќе го запрат снабдувањето со оружје
Израелски тенкови и воени авиони ги бомбардираа областите на Рафах во четвртокот, изјавија палестински жители, откако американскиот претседател Џо Бајден вети дека ќе му го задржи оружјето на Израел доколку неговите сили извршат голема инвазија на јужниот град Газа.
Додека преговорите за прекин на огнот продолжија во Каиро, палестинските милитантни групи Хамас и Исламски Џихад соопштија дека нивните борци истрелале противтенковски ракети и минофрлачи врз израелските тенкови натрупани во источната периферија на градот.
Жителите и здравствените работници во Рафах, најголемата урбана област во Газа која сè уште не е нападната од израелските копнени сили, рекоа дека израелски напад врз џамија уби најмалку три лица, а други се ранети во блискиот кварт на Бразил.
На видеото од местото на настанот се гледа како минарето лежи во урнатини, две тела завиткани во ќебиња и едно рането кое е однесено.
На источниот раб на градот, жителите рекоа дека хеликоптер отворил оган, додека беспилотни летала летале над куќите во неколку области.
Директорот на ЦИА Вилијам Барнс се врати од Ерусалим во египетската престолнина и во четвртокот ги продолжи состаноците со посредниците кои се обидуваат да обезбедат прекин на огнот, изјавија два египетски безбедносни извори.
Во своите најостри коментари досега, Бајден го засили притисокот врз Израел да се воздржи од сеопфатен напад врз Рафах, каде што стотици илјади Палестинци побараа засолниште откако избегаа од борбите на друго место во Газа.
Израелски тенкови во вторникот го окупираа граничниот премин Рафа од палестинска страна. Тие ја прекинаа виталната излезна рута од Појасот Газа, принудувајќи 80.000 луѓе да го напуштат градот оваа недела, според Обединетите нации. Израел вели дека мора да го освои Рафах за да ги победи илјадниците борци на Хамас за кои тврди дека се таму.
„Јасно ставив до знаење дека ако одат во Рафа, ... јас не го доставувам оружјето“, изјави Бајден во интервјуто за Си-Ен-Ен во средата.
Соединетите Американски Држави се убедливо најголемиот снабдувач на оружје за Израел и ја зголемија испораката по нападот на Хамас на 7 октомври, кој ја започна офанзивата на Израел во Газа. Бајден призна дека американските бомби убиле палестински цивили во седуммесечната офанзива.
Американските власти соопштија дека Вашингтон ја запрел пратката од 1.800 бомби од 900 килограми и 1.700 бомби од 200 килограми за Израел поради ризикот за цивилите во Газа.
Од вторник во Каиро се одржуваат состаноци на делегациите на Хамас, Израел, САД, Египет и Катар.
Повикувајќи се на извор запознаен со ова прашање, египетската државна телевизија Ал Каиро во четвртокот наутро објави дека областите на несогласување се решаваат и дека постојат знаци дека ќе биде постигнат договор, без да даде детали.
Но, Изат Ел-Решик, член на политичката канцеларија на Хамас во Катар, во изјава доцна во средата рече дека групата нема да оди подалеку од предлогот за прекин на огнот што го прифати во понеделникот.
Тоа би вклучувало и ослободување на некои израелски заложници во Газа и палестински жени и деца приведени во Израел.
„Израел не е сериозен за постигнување договор и ги користи преговорите како фронт за да го нападне Рафах и да го заземе преминот“, рече Решик.
Првиот човек на ЦИА, Вилијам Барнс, беше на релација Каиро-Ерусалим, каде во средата се сретна со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху.
Претходно оваа недела, Израел рече дека предлогот за примирје од три фази, одобрен од Хамас, е неприфатлив бидејќи условите биле намалени.
Војната започна кога милитантите на Хамас го нападнаа Израел на 7 октомври 2023 година, при што загинаа околу 1.200 луѓе. Во таа прилика милитантите киднапирале 252 лица, од кои 128 се заложници во Газа, а 36 се прогласени за мртви, според последните израелски податоци.
Во нападот на Израел врз Газа, според Министерството за здравство на Газа, загинале 34.904 Палестинци, од кои повеќето цивили.
Путин вели дека нема „ништо необично“ во вежбите за тактичко нуклеарно оружје
Рускиот претседател Владимир Путин изјави во четвртокот дека нема ништо невообичаено во планираната вежба, која вклучува распоредување тактичко нуклеарно оружје во јужна Русија заедно со сојузничката Белорусија.
На 6 мај, Русија соопшти дека ќе вежба распоредување на тактичко нуклеарно оружје како дел од воената вежба по, како што рече Москва заканите од Франција, Велика Британија и САД.
„Тука нема ништо необично, ова е планирана работа. Тоа е обука“, ги пренесе зборовите на Путин државната руска новинска агенција ТАСС.
Во своето соопштение од понеделникот, руското Министерство за одбрана експлицитно ја поврза нуклеарната вежба со „провокативни изјави и закани на одредени западни претставници против Руската Федерација“.
Путин минатата година рече дека Москва префрлила одредено тактичко нуклеарно оружје во Белорусија, што е прв руски потег на такви боеви глави надвор од Русија по падот на Советскиот Сојуз во 1991 година.
Путин рече дека и предложил на Белорусија да учествува во еден дел од нуклеарната вежба објавена во понеделникот.
„Дадени се соодветни инструкции до министерствата за одбрана и генералштабовите на нашите армии. Тие започнаа заеднички подготовки“, рече Путин.
Третата вежба
Белорускиот претседател Александар Лукашенко, зборувајќи заедно со Путин, рече дека ова е трета ваква вежба.
„Веројатно ги имаше десетици во Русија, па се синхронизиравме. А генералштабовите, како што ми кажа рускиот министер за одбрана, веќе почнаа да ги извршуваат овие инструкции“, рече Лукашенко.
Русија и САД се убедливо најголемите нуклеарни сили во светот, со повеќе од 10.600 од вкупно 12.100 нуклеарни боеви глави во светот. Кина има трет по големина нуклеарен арсенал, а потоа следат Франција и Британија.
Русија има околу 1.558 нестратешки нуклеарни боеви глави, според Федерацијата на американските научници, иако постои неизвесност за точните бројки за таквото оружје поради недостиг на транспарентност.
Сè уште постои голема неизвесност меѓу експертите за контрола на оружјето за тоа какво оружје и испорача Русија на Белорусија и природата на нивното складирање.
Нормално, би било потребно извесно време да се создадат складишта, безбедност и касарни за такво распоредување - а руското нуклеарно оружје е контролирано од 12-та главна управа на руското Министерство за одбрана (позната како 12-ти ГУМО). Според западните експерти, не е јасно дали 12. ГУМО е во Белорусија.
Ниту една сила не користела нуклеарно оружје во војна откако Соединетите Држави ги започнаа првите напади со атомска бомба врз јапонските градови Хирошима и Нагасаки во 1945 година.
Пентагон во понеделникот соопшти дека не забележал промена во распоредувањето на нејзините стратешки нуклеарни сили од страна на Русија, и покрај, како што рече, „неодговорната реторика“ на Москва со детали за плановите за вежби кои вклучуваат распоредување на нестратешко нуклеарно оружје.
Путин се согласи да ја повлече војската од неколку ерменски региони
Претседателот Владимир Путин се согласи да ги повлече руските сили и граничарите од различни делови на Ерменија на барање на Ереван, изјави портпаролот на Путин, Дмитриј Песков, пренесе руската новинска агенција Интерфакс.
Соопштението уследи по заминувањето на речиси 2000 руски мировници од регионот Нагорно-Карабах и околината, кои Азербејџан насилно ги врати во септември минатата година. Нивното излегување стави крај на долгогодишното распоредување што и даде на Москва воено упориште во стратешкиот регион на Јужен Кавказ.
Песков, во четврток (9 мај) изјави дека Путин и ерменскиот премиер Никол Пашинјан постигнале договор за бранот нови заминувања на руските сили на состанокот во Москва на 8 мај.
„Есента 2020 година, на барање на ерменската страна, нашата армија и граничари беа распоредени во неколку ерменски региони. Пашинјан рече дека денеска поради променетите услови повеќе нема таква потреба, па претседателот Путин се согласи и беше договорено повлекување на нашата армија и граничарите“, изјави Песков за Интерфакс.
Ерменија побара од руските граничари да ги напуштат своите позиции на главниот аеродром во земјата во Ереван од 1 август годинава.
Новинскиот сервис на Спутник Ерменија цитираше висок ерменски политичар од владејачката партија кој наведува дека Путин и Пашинјан се договориле да ги повлечат руските сили и граничарите од пет ерменски региони.
„Руските граничари, сепак, ќе останат на границата на Ерменија со Турција и Иран - на барање на Ереван“, рече Песков, а пренесува Интерфакс.
Пашинјан ја критикуваше Русија што не интервенираше за да ги запре азербејџанските сили во Карабах и оттогаш јавно го доведе во прашање традиционалниот сојуз на неговата земја со Русија - која има голем број воени инсталации внатре во Ерменија и која во меѓувреме почна да создава поблиски врски со Западот.
Ерменија и Азербејџан со децении се расправаат за сепаратистичкиот регион Нагорно-Карабах, кој е дел од Азербејџан. Откако силите на Баку го вратија овој планински регион кој со години беше под контрола на етничките Ерменци, повеќето жители побегнаа во Ерменија.
Официјален Ереван го обвинува Азербејџан за етничко чистење, како и величење на антиерменскиот расизам, дозволување на антиерменски говор на омраза и уништување ерменски културни објекти. Баку ги негира овие обвинувања.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете