Вести
Зголемен извоз за над 25 проценти во последните седум месеци
Вкупната размена со странство за периодот јануари - јули оваа година изнесува над 9 милијарди и 100 милиони американски долари, при што бележи пораст од 24,3 проценти, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика.
Според објавените податоци, вредноста на увозот изнесува над 5 милијарди и 195 милиони долари и има раст од 23,3 проценти, а вредноста на извозот е над 3 милијарди и 906 милиони долари и бележи раст од 25,7 проценти. Трговскиот дефицит, во периодот јануари – јули 2018 година, изнесува над 1 милјарда и 289 милиони долари.
Покриеноста на увозот со извоз, во периодот јануари – јули 2018 година, изнесува 75,3 проценти. Според податоците, Македонија најмногу извезувала катализатори на носачи со благородни метали или нивни соединенија. Во увозот се најмногу застапени платината и легурите на платина, необработени или во прав, нафтените масла и маслата добиени од битуменозни минерали.
Според вкупниот обем на надворешнотрговската размена, Македонија најмногу тргувала со Германија, Грција, Велика Британија, Србија и Бугарија.
види ги сите денешни вести
Галант: Повикот за апсење е срамен обид да се негира правото на Израел на самоодбрана
Израелскиот министер за одбрана Јоав Галант изјави дека повикот на главниот обвинител на Меѓународниот кривичен суд да се издаде налог за апсење по него и премиерот Бенјамин Нетанјаху е „срамен“ обид да се ускрати правото на Израел на самоодбрана.
„Обидот на обвинителот Карим Кан да го ускрати правото на државата Израел да се брани и да ги ослободи киднапираните мора целосно да се отфрли“, напиша Галант на X.
Тој додаде дека обидот на обвинителот на МКС нема да успее и оти неговата „паралела меѓу терористичката организација Хамас и државата Израел е срамна и одвратна“.
Галант истакна дека „израелската армија води војна во согласност со меѓународното право“ и дека се бори против „непријателот кој изврши злосторства врз жени, деца и мажи на Израел, чии луѓе сега ги користи како жив штит“.
Обвинителот на Меѓународниот кривичен суд Карим Кан вчера изјави дека поднел барање за налози за апсење поради воени злосторства на највисоките лидери на Израел и Хамас поради нивниот конфликт.
Кан во изјавата соопшти дека бара потерници против израелските лидери Нетанјаху и министерот за одбрана Јоав Галант за злосторства, вклучувајќи „намерно убиство“, „истребување и/или убиство“ и „изгладнување“.
OJO покрена истрага против две лица за противзаконито влијание
Основното јавно обвинителство (ОЈО) отвори истражна постапка против активен врховен судија и уште едно лице за кои постои основано сомнение дека сториле кривично дело Примање награда за противзаконито влијание од член 359 од Кривичниот законик.
„Според сознанијата добиени од пријавителот, првоосомничениот користејќи ја својата службена положба и претпоставено влијание лажно ветувал погодности за обвинет (татко на пријавителот) во друга постапка што се води пред Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, и лажно прикажале дека ќе извршат влијание заедно со второосомничениот“, се наведува во денешното соопштение од ОЈО.
Според извештаите во медумите станува збор за врховниот судија Наке Георгиев и членот на Советот на јавни обвинители, Иџет Мемети кои наводно барале пари, а за возврат ветувале дека можат да му ја олеснат положбата на поранешниот градоначалник на Ново Село, Боро Стојчев кој се наоѓа во притвор и е осомничен за шверц на дрога. Барањето поткуп го пријавил синот на Стојчев. Боро Стојчев веќе беше во затвор за шверц на цигари и беше осуден на 18 месеци затвор, а излезе за половина година откако му беше намалена казната.
Инаку вчера врховниот судија беше уапсен за примање примање награда за противзаконито влијание, а како што соопшти полицијата, тој бил лишен од слобода додека го вршел кривичното дело. Судскиот совет го одобри неговиот притвор, а го оддалечи и од вршење на судиската функција.
Доцна вечерта, по наредба на судија на претходна постапка биле извршени претреси во Врховниот суд, но и во домот и во канцеларијата на второосомичениот, поради сомневање дека имал влијание во случајот со барањето поткуп.
За разлика од судиите, јавните обвинители немаат имунитет, на кој може да се повикаат доколку се осомничени за кривично дело.
„Прибраните докази и извршените претреси до овој момент даваат законски основ на предметниот јавен обвинител да предложи притвор само за првоосомничениот кој е затекнат при извршување на кривичното дело. Во однос второосомничениот, како што информираат од Обвинителството, до овој момент доказите не даваат основи за да се предложи најстрога мерка за обезбедување“, велат од ОЈО.
Од Обвинителството додаваат дека истрагата продолжува до целосна проверка на сите околности и наводи.
Почнува погребната церемонија за иранскиот претседател
Илјадници Иранци се собраа во вторник (21 мај) на погребната поворка за претседателот Ебрахим Раиси во северозападниот град Табриз, каде што тој неочекувано загина во хеликоптерска несреќа.
Хеликоптерот ја загуби комуникацијата додека се враќаше во Табриз, откако Раиси претходно присуствуваше на заедничкото пуштање во употреба на браната со азербејџанскиот колега Илхам Алиев на меѓудржавната граница во неделата.
По напуштањето на Табриз, телото на Раиси во вторник ќе пристигне во Ком, пред да биде пренесено во Техеран. Врховниот водач ајатолахот Али Хамнеи ќе ги води молитвите на прошталната церемонија во Техеран во вторник навечер, пред големите поворки што треба да започнат во среда наутро.
Раиси потоа ќе биде пренесен во провинцијата Јужен Хорасан во четврток наутро, а подоцна во неговиот роден град Машад, каде што ќе биде погребан во четврток навечер.
Во меѓувреме, началникот на Генералштабот на иранската армија, генерал-мајор Мохамад Багери, назначи делегација за истрага на случајот со хеликоптерската несреќа во која беше иранскиот претседател Ебрахим Раиси.
Истрагата која веќе започна на местото на инцидентот ја води генералот Али Абдолах, а резултатите ќе бидат објавени по нејзино завршување, пренесува ИРНА.
Како што беше претходно објавено, се верува дека причина за падот на хеликоптерот во кој се наоѓаше иранскиот претседател Раиси е технички дефект на леталото.
„Раиси маченички настрада во неделата како последица на хеликоптерска несреќа што се случи поради технички дефект на авионот“, објави иранската државна новинска агенцијa, не прецизирајќи каква е природата на дефектот на хеликоптерот.
Погребните обреди за иранскиот претседател, министерот за надворешни работи Хосеин Амир Абдолахиан и другите кои загинаа во хеликоптерската несреќа ќе се одржат денеска во Табриз, главниот град на Источен Азербејџан, во 9:30 часот по локално време.
Телото на Раиси подоцна ќе биде пренесено во Техеран, пред да биде погребано на 23 мај во неговиот роден град Машхад, во североисточниот дел на Иран.
Хеликоптер со иранскиот претседател Раиси и министерот за надворешни работи Хосеин Амир Абдолахиан се урна во неделата во северозападниот дел на Иран, при што загинаа уште шест лица.
Баербок во ненајавена посета на Киев
Германската министерка за надворешни работи Аналена Бaербок пристигна изутринава во Киев и повика за поголема меѓународна поддршка за заштита на небото на Украина од руските воздушни напади, јави ДПА.
„За да се заштити Украина од руски ракети и беспилотни летала, итно и треба засилена воздушна одбрана“, рече таа на почетокот на нејзината седма посета на Украина по избивањето на сеопфатна војна во февруари 2022 година.
Нејзиното патување не беше најавено од безбедносни причини.
Бaербок рече дека сојузниците на Киев мора да ги „здружат силите“ заради Украина и да го спречат рускиот претседател Владимир Путин да испрати војници до „нашите граници“.
Таа истакна дека иницијативата предводена од Германија, чија цел е зајакнување на воздушната одбрана на Украина, собрала речиси една милијарда евра (една милијарда долари).
Во април, германската влада објави дека веднаш ќе и го испрати на Украина противвоздушниот одбранбен систем „Патриот“ што украинскиот претседател Володимир Зеленски го побара од западните сојузници.
Украинската армија во последните недели беше под голем притисок поради новата руска офанзива во областа Харкив. Киевските војници исто така се соочуваат со недостиг на муниција.
Русија тврди дека ја презела контролата врз голем број населени места за време на оваа офанзива.
Стејт департментот разочаран од полициската акција на северот на Косово
Американскиот Стејт департмент во вторник (21 мај) објави дека е разочаран што косовската полиција презела мерки во финансиските канцеларии на северот на Косово.
Во одговорот за Радио Слободна Европа, Стејт департментот додава дека акцијата не била координирана со меѓународните партнери и дека тензиите ескалираат.
„Ја повикуваме Владата на Косово да се врати на конструктивен ангажман во дијалогот со посредство на Европската Унија како соодветен канал за решавање на прашањата поврзани со нормализацијата на односите меѓу Косово и Србија и да одговори на основните потреби на сите нејзини граѓани, вклучувајќи ги и оние на српското малцинство, негативно погодени од неодамнешните промени во регулативата за валутата“, се вели во одговорот од Стејт департменот.
Според Стејт департментот, оваа акција ја поткопува перцепцијата за добрата волја на Косово за решавање на отворените прашања со Србија преку дијалог со посредство на ЕУ.
Властите во Косово спроведоа полициска акција против српските финансиски институции на северот на Косово, што резултираше со затворање на шест филијали на Поштенската штедилница и Народната банка на Србија во четири општини на северот на Косово, каде што живее српското мнозинство.
За време на акцијата, за која косовските власти соопштија дека се работи за воспоставување „ред и законитост“, биле одземени различни докази, вклучително и пари.
Косовската полиција, која прикачи фотографии од запленетите пари, соопшти дека се пронајдени „околу 1.600.000 евра, околу 74.700.000 српски динари, околу 19.500 франци, околу 13.800 американски долари и околу 40 австралиски долари“.
Косовската полиција соопшти дека акцијата на северот на Косово била спроведена по пријави од институции за финансиски надзор, како што се единицата за финансиско разузнавање и Централната банка на Косово. Во акцијата учествуваше и даночната управа на Косово.
Високите функционери во Србија остро ја осудија полициската акција на северот, нарекувајќи ја „незаконска“. Од Белград е упатена покана до Меѓународната заедница да ги запре акциите од Косово кои според нив го „загрозуваат опстанокот“ на Србите на Косово.
Серија земјотреси во регионот на Неапол
Серија од 49 земјотреси се регистрирани синоќа во близина на Неапол, во јужна Италија, без поголема материјална штета, но предизвикало паника кај населението, соопштија тамошните власти.
Според Националниот институт за геофизика и вулканологија, тоа е најголемата серија земјотреси во последните 40 години. Земјотрес со јачина од 4,4 степени е регистриран во 20 часот и 10 минути на длабочина од 2,5 километри. Неколку минути претходно имаше земјотрес со јачина од 3,5 степени по Рихтер, проследен со десетици последователни потреси.
Институтот соопшти дека серијата земјотреси започнале синоќа точно во 19 часот и 51 минута во Флегранските полиња кај Неапол, што е вулканска зона во Италија.
Во таа зона на земјотресот живеат околу половина милион луѓе, а за денеска беше соопштено дека училиштата ќе бидат затворени, додека се отворени прифатните центри и се поставени шатори на неколку паркинзи.
Флегранските полиња, чија ерупција пред 40 000 години влијаеше на климата на планетата, ги загрижува локалните жители и научниците поради обновувањето на нивната активност поради гасовите што ги испушта магмата, што влијае на пукањето на површината на почвата.
Сценариото за катастрофа, односно исфрлање лава, пепел и камења во блиска иднина, според експертите е малку веројатно.
Гласаат болните и затворениците пред утрешното прегласување во седум избирачки места
Во седум избирачки места во изборните единици 5 и 6 денеска гласаат болни и изнемоштени лица, како и затвореници пред утрешното прегласување за парламентарните избори во седум избирачки места.
Прегласување ќе се спроведе на избирачките места 2101 во Желино,1194 во Крушево, 1202 исто така во Крушево, 1272 во Охрид, 1470 во Долнени, 1470/1 исто така во Долнени, како и во 1844 во Струга.
Право на глас во овие избирачки места имаат вкупно 4521 гласач.
Поради повторување на гласањето за Парламентарните избори 2024 во седум гласачки места во Изборните единици 5 и 6, Агенцијата за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги вчера ги извести националните радиодифузери и радиодифузерите кои емитуваат програма на подрачјето на Охрид, Крушево, Струга, Долнени и Желино дека за нив важат обврските за изборниот молк, кој почна од ноќеска на полноќ и ќе трае до 19 часот на 22 мај 2024 година.
За време на молкот, медиумите продолжуваат да известуваат за изборниот процес, но престануваат сите облици на изборно медиумско претставување на учесниците во изборната кампања.
Државната изборна комисија(ДИК) го поништи гласањето на овие седум избирачки места, а одлуката беше потврдена и од страна на Управниот суд посочувајќи дека тужбите на „Европскиот фронт“ предводен од ДУИ се неосновани.
ДИК, исто така, ги смени и членовите на избирачките одбори во овие избирачки места.
Поради ваквата одлука на Управниот суд и на ДИК, ДУИ обвини дека се прави изборен инженеринг со цел на партијата да и се одземат две освоени пратенички места. СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ се надеваат дека доколку се променат резултатите од гласањето во овие седум избирачки места тие би добиле по уште еден мандат во Парламентот.
Парламентарните избори во Северна Македонија се одржаа на 8 мај, заедно со вториот круг претседателски избори.
Судскиот совет го одзема имунитетот и одобри притвор за судија од Врховен
Судскиот совет на Република Северна Македонија на итната седница на полноќ му го одзема имунитетот на врховниот судија кој вчера беше уапсен поради сомневање за сторено кривично дело „примање награда за противзаконито влијание“. Судскиот совет го одобри неговиот притвор, а го оддалечи и од вршење на судиската функција.
Како што соопштија од Судскиот совет, на 487-та итна седница одржана на ден 21 мај 2024 година, Советот расправаше и одлучуваше по барање на Основен кривичен суд Скопје за одземање на имунитет на судија и за одобрување на притвор на судија.
„Судскиот совет, го одзема имунитетот на судија на Врховниот суд на РСМ, заради непречено водење на кривичната постапка. Го одобри барањето за одобрување на притвор на судија на Врховниот суд на РСМ поднесено од судија на претходна постапка на Основниот кривичен суд Скопје и времено го оддалечи од вршење на судиската функција судијата на Врховниот суд на РСМ, до правосилно завршување на кривичната постапка“, се наведува во соопштението.
Врховниот судија вчера беше уапсен за примање примање награда за противзаконито влијание, а како што соопшти полицијата, бил лишен од слобода додека го вршел кривичното дело.
Украинските сили се борат за Вовочанск, САД ветуваат нова испорака на оружје
Руските сили на 20 мај продолжија со својот немилосрден напад врз украинскиот регион Харкив, вклучително и со масовен напад со беспилотно летало врз самиот град, додека локалните власти рекоа дека вооружените украински војници сè уште држат околу 60 отсто од пограничниот град Вовчанск којшто е во фокусот на кампањата на Москва во последните недели.
„Непријателот продолжува да се обидува да ги потисне вооружените сили на Украина од Вовчанск“, изјави за националната телевизија Роман Семенуха, заменик-шеф на регионалната воена администрација.
Тој додаде дека „околу 60 отсто“ од Вовочанск е под контрола на украинските сили, но дека руските напади не престануваат, јави украинскиот сервис на Радио Слободна Европа.
Семенука рече дека Русите ги концентрираат своите напори на Вовчанск и Липци - уште едно населено место во областа каде што пред војната живееле околу 4.500 луѓе.
Украина соопшти дека рано денеска ги соборила сите 29 беспилотни летала камикази од типот Шахед, лансирани од Русија во Харкив, вториот по големина град во Украина.
Украинската војска, исто така, соопшти дека Русија лансирала балистичка ракета „Искандар-М“, но не соопшти дали била пресретната.
На 10 мај, руските трупи почнаа да ги гранатираат пограничните населби во регионот Харкив и започнаа копнена офанзива во областа Вовчанск. Се чини дека на 16 мај руските единици влегле во Вовчанск, на околу пет километри од границата, каде што се водат најжестоките борби на северот.
Заземањето на Вовчанск - дом на околу 17.500 луѓе пред војната - ќе го претставува најважниот напредок на Русија од почетокот на офанзивата во регионот Харкив, додека Кремљ се обидува да ги развлече украинските сили на североисток.
Соединетите Држави понудија нова поддршка за Киев, повикувајќи ги другите сојузници да продолжат со снабдување со оружје за да помогнат во одбраната на Украина.
Американскиот секретар за одбрана Лојд Остин и околу 50 шефови на одбрана од целиот свет се состанаа на 20 мај за да ги координираат дополнителните испораки на воена помош за Украина.
„Се среќаваме во време на предизвик“, рече Остин, ветувајќи дека американското оружје ќе продолжи да пристигнува „од недела во недела“.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски, во интервју објавено од Ројтерс, се пожали дека на западните сојузници им треба премногу долго за да донесат клучни одлуки за дополнителна воена поддршка.
„Секоја одлука до која ќе дојдеме ние, а подоцна и сите, доцни околу една година“, рече тој.
Израел и Хамас го осудуваат барањето за апсење на нивните лидери
Израелскиот претседател Исак Херцог изјави дека барањето на главниот обвинител на Меѓународниот кривичен суд (МКС) за апсење на израелски функционери поради војната во Газа е срамно.
„Донесен со лоша намера, овој едностран потег претставува едностран политички чекор кој ги охрабрува терористите ширум светот и ги крши сите основни правила на судот“, рече Херцог.
Херцог изрази очекување дека потегот на обвинителот ќе биде осуден и отфрлен од сите лидери на „слободниот свет“.
Тој исто така изјави дека лидерите на Хамас се виновни за иницирање масовни убиства и дека обидот да се повлечат паралели меѓу нив и демократски избраната влада на Израел е неприфатлив.
„Таа (владата) работи на исполнување на својата должност да ги брани и заштити своите граѓани во целосна согласност со меѓународното право“, заклучи Херког.
Меѓународниот кривичен суд ги обвинува израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и министерот за одбрана Јоав Галант за истребување, гладување како метод на војна, одбивање на хуманитарна помош и гранатирање на цивили во Појасот Газа.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху ја нарече скандалозна одлуката на главниот обвинител на МКС, пишуваат израелските медиуми.
„Ова нема да ме спречи, ниту ќе не спречи“, наводно рекол Нетанјаху на состанок на неговата партија Ликуд, пренесува израелскиот портал Ynet.
Тајмс оф Израел наведува дека Нетанјаху се очекува наскоро да даде официјално соопштение.
МКС ги бара и претставниците на Хамас Исмаил Ханије, Јахја Синвар, Мухамед Деиф за, како што наведува судот, злосторства на истребување, убиства, земање заложници, силување, сексуални напади и тортура, пренесуваат агенциите.
Претседателот на израелскиот парламент (Кнесет) Амир Охана изјави дека Меѓународниот кривичен суд во Хаг му докажал на светот дека не е легитимен.
„Тоа е скандалозна одлука што ја става државата Израел заедно со терористичката организација Хамас, која киднапираше, мачеше, палеше, масакрираше и убиваше Евреи“, рече Охана.
Палестинскиот Хамас, кој Европската унија (ЕУ) и Соединетите Американски Држави (САД) го сметаат за терористичка организација, објави дека најостро го осудува барањето на главниот обвинител на МКС.
„Тоа ги претставува обидите на обвинителот на Меѓународниот кривичен суд да ја изедначи жртвата со џелатот со издавање налози за апсење против голем број лидери на палестинскиот отпор“, се вели во соопштението на организацијата, пренесува Франс прес.
Високиот функционер на Хамас, Сами Абу Зухри, рече дека одлуката на обвинителот го охрабрува Израел да продолжи со својата „војна за истребување“.
Васел Абу Јусеф од Палестинската ослободителна организација (ПЛО) оцени дека постои конфузија околу тоа која е жртвата.
„Палестинскиот народ има право да се брани. Бараме од МКС да издаде налози за апсење на израелски службеници кои вршат геноцидни злосторства во Појасот Газа“, рече Јусеф.
Новинските агенции јавуваат дека Хамас и другите екстремистички организации во Појасот Газа се верува дека држат 129 заложници од околу 250 кои беа киднапирани за време на нападот на 7 октомври на јужен Израел, во кој загинаа околу 1.200 луѓе. Се додава дека повеќе од 35.500 Палестинци биле убиени во израелската воена кампања што следеше во Појасот Газа. Израел тврди дека загинале 282 израелски војници.
Главниот обвинител на Меѓународниот кривичен суд (МКС), Карим Кан, побара да се распишат налози за апсење на лидерите на Хамас и Израел, вклучително и израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху.
Како што објави АП на 20 мај, Кан рече дека верува оти Нетанјаху, израелскиот министер за одбрана Јоав Галант и тројца лидери на Хамас се одговорни за воените злосторства и злосторствата против човештвото во Појасот Газа и Израел.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете