Вести
Средба Путин-Анан во Москва
види ги сите денешни вести
Израел ги извести арапските земји дека сака да воспостави тампон-зона во повоена Газа
Израел информираше неколку арапски земји дека сака да воспостави тампон-зона на палестинската страна на границата со Појасот Газа за да спречи понатамошни напади како дел од предлозите за иднината на палестинската енклава кога ќе заврши војната, пренесуваат египетски и регионални извори.
Израел за ова ги известил своите соседи Египет и Јордан, како и Обединетите Арапски Емирати, со кои ги нормализираше односите во 2020 година.
Истите извори пренесуваат дека за ова е известена и Саудиска Арабија. Оваа земја пак нема односи со Израел и го запре процесот за нормализација на односите во кој посредуваше САД, по избивањето на војната против Хамас.
Во иницијативата не се сугерира крај на израелската офанзива обновена по еднонеделното примирје, но таа покажува дека Израел се обидува да вклучи и други земји, а не само вообичаените арапски посредници, Египет и Катар, во одлуките за тоа што ќе се случува во повоена Газа.
„Планот е многу подетален од тоа. Се базира на план на три нивоа за денот после Хамас“, изјави Офир Фалк, советник на премиерот за надворешни работи на Израел во одговор на прашање на Ројтерс за оваа тампон зона, пренесуваат израелските медиуми.
Процесот од три нивоа вклучува уништување на Хамас, демилитаризација на Газа и дерадикализација на енклавата.
„Тампон зоната можеби ќе биде дел од процесот на демилитаризација“, изјави Фалк, но не откри детали кога му беше поставено прашањето дали овие планови им се претставени на меѓународните партнери, вклучувајќи ги и арапските земји.
Денеска пак, по истекот на примирјето меѓу Хамас и Израел, продолжија тешките борби во Појасот Газа, додека израелската војска ги обнови борбените операции против Хамас, откако ја обвините палестинската екстремистичка група за прекршување на привремениот прекин на огнот со пукање на територијата на Израел.
Блинкен го обвини Хамас за кршење на примирјето: САД се фокусирани на ослободување на заложниците
Американскиот државен секретар Ентони Блинкен, денеска изјави дека Хамас е тој којшто ја сноси одговорноста за прекин на примирјето во Газа.
„Хамас ги прекрши обврските кои ги презема. Дури и пред паузата да заврши, Хамас изврши грозен терористички напад во Ерусалим, убивајќи три лица“, изјави Блинкен за новинарите во Дубаи.
Хамас ја презеде одговорноста за нападот на автобуска станица во Ерусалим, во кој вчера загинаа три лица.
Блинкен нагласи и дека Хамас не ги исполнил обврските кои ги преземал ниту во поглед на ослободување на одредени заложници, како и тоа дека САД остануваат посветени на нивно ослободување.
„Решителни сме да направиме се што можеме за сите тие повторно да им се вратат на своите семејства“, истакна Блинкен.
Тој потсети и дека и натаму останува императив да се обезбеди заштита на цивилите во Газа.
Денеска пак, по истекот на примирјето меѓу Хамас и Израел, продолжија тешките борби во Појасот Газа, додека израелската војска ги обнови борбените операции против Хамас, откако ја обвините палестинската екстремистичка група за прекршување на привремениот прекин на огнот со пукање на територијата на Израел.
Седумдневната пауза, која започна на 24 ноември и беше двапати продолжена, овозможи размена на десетици заложници од Газа за стотици палестински затвореници и го олесни влезот на хуманитарна помош во опустошениот крајбрежен појас.
Дојави за бомби во повеќе училишта во Белград
Неколку основни училишта во Белград денеска, на 1 декември, добија анонимни пријави за поставени бомби.
Од Министерството за внатрешни работи на Србија, неофицијално, за Радио Слободна Европа, информираа дека околу 14 часот пристигнале дојави за бомби во повеќе училишта на територијата на Нов Белград.
Од ресорното Министерство за РСЕ сепак не потврдија за колку училишта се работи, но наведоа дека полицијата е на терен и дека во тек се проверки.
Повеќе училишта пак порано во текот на овој месец во Србија, исто така добиваа дојави за поставени бомби, а беше утврдено дека сите се лажни.
Покрај нив, лажни дојави за бомби во изминатиот месец добија и Радио-телевизија Србија, како и Радио-телевизија Војводина.
Орбан вели дека влегувањето на Украина во ЕУ во овој момент не е во интерес на Унгарија
Унгарскиот премиер Виктор Орбан денеска изјави дека отворањето на преговорите за влез на Украина во Европската Унија, моментално не е во интерес на Будимпешта, како и дека наместо тоа, Унијата треба да се определи за „стратешко партнерство“ со земјата зафатена од војна.
Во извештајот на Европската комисија минатиот месец пак за напредокот на земјите кандидати за членство, наведено е оти се препорачува отворање на преговорите за влез на Украина во Унијата, откако таа ќе ги исполни бараните услови по добивањето кандидатски статус заедно со многу помалата Молдавија во јуни минатата година.
Орбан, десничарски популист кој одржува топли односи со рускиот претседател Владимир Путин, долго време е во конфликт со ЕУ поради загриженоста на Унијата за владеењето на правото и корупцијата во Украина, поради што Унијата замрзна 22 милијарди евра за Унгарија, се додека земјата не воведе реформи во судството и во делот на подобрување на човековите права во оваа земја.
Во неговото неделно интервју за унгарското државно радио на 1 декември, Орбан рече дека отворањето на преговорите за членство со Киев не се совпаѓа со интересите на Унгарија, истакнувајќи дека неговата земја „се осмелува тоа да го каже јавно, без разлика на притисокот кој го чувствуваат“, повикувајќи се на наводното мешање од Брисел.
„Би сакал ЕУ прво да постигне договор за стратешко партнерство со Украина“, рече Орбан, додавајќи дека таквото партнерство може да потрае и до 10 години додека Украина не се прилагоди на барањата на ЕУ.
„Кога ќе видиме дека можеме да соработуваме, тогаш можеме повторно да го отвориме прашањето за членство, но тоа ќе биде можно дури по многу, многу години“, рече тој.
Покрај ова, Орбан во оваа прилика повторно зборуваше против продолжувањето на давањето финансиска помош на Украина, она што критичарите го гледаат како обид на Будимпешта да ја уценува ЕУ да ги ослободи замрзнатите средства за Унгарија.
„Европа има економски проблеми, но во меѓувреме фрла пари, испраќа вагони со оружје и пари во Украина“, рече Орбан.
Орбан и неговата влада постојано упатуваа критики против тоа што блокот ѝ дава воена помош на Украина за да се бори против неиспровоцираната агресија на Русија, тврдејќи дека таквата помош само ќе ја продолжи војната.
Заврши Министерскиот совет на ОБСЕ, Османи оцени дека организацијата е спасена
Претседавањето на Малта со ОБСЕ следната година да биде со помалку предизвици ѝ посака се уште актуелниот претседавач Бујар Османи, на завршната прес-конференција на 30-тиот Министерски совет на организацијата, што се одржа во Скопје.
Тој оцени дека организаицијата е спасена и безбедна.
Земјите членки на Организацијата за безбедност и соработка во Европа постигнаа согласност следната година Малта да биде претседавач.
На состанокот во Скопје е постигнат и договор да им се продолжат мандатите за уште девет месеци на четирити главни извршни позиции на ОБСЕ– генерален секретар, директор на ОДИХР, висок претставник за националните малцинства и претставник за слободата на медиумите.
Состанокот помина во знак на нападот на Украина, рече Османи на завршната прес-конференција. Тој оцени дека состанокот беше најголем политички собир на ова тло и се случува во вонредно време.
„Руската агресија против Украина ги прекрши основните принципи и посветеноста на нашата организација, предизвика страдање на луѓето во Украина, но донесе и сериозни предизвици за егзистирањето на организацијата“, рече тој.
Собирот во Скопје носеше многу ризици, но Северна Македонија како претседавач со тоа се соочи со многу одговорност, рече Османи. Состанокот го нарече историски, иако, како што вели „на Балканот се плашиме да ги наречеме работите историски“.
Одговарајќи на новинарско прашање дали имало „пазар“ со Русија за да се постигнат договори на состанокот, тој рече дека компромисот е во сржта на организацијата.
„Ние бевме гласни во осудувањето на руската воена агресија, но исто така го претворивме ОБСЕ во платформа за правна одговорност на Русија. Немаше тргување со принципите на Организацијата“, рече Османи.
Идниот претседавач, министерот за надворешни работи на Малта, Јан Борг, им се заблагодари на членките за ОБСЕ за довербата и оцени дека анонимното гласање и постигнувањето консензус сведочи за заедничката посветеност на сите да се продолжи со работата на Организацијата и покрај сите предизвици.
„ОБСЕ е инклузивна платформа за ефективен дијалог. Мора да се фокусираме на завршување на војната и конфликтот. Руската воена агресија против Украина мора да запре“, рече Борг.
Како претседавач во 2024, нагласи тој, ќе соработува со сите партнери и ќе се посвети на дијалог и се обврза на исполнување на обврските.
Генералната секретарка на ОБСЕ, Германката Хелга Шмид, за чиј мандат беше постигнат консензус да биде продолжен за девет месеци, на завршната прес-конференција, му се заблагодари на Османи за претседавањето и оцени дека Министерскиот совет во Скопје поминал успешно бидејќи се овозможува Организацијата да продолжи да работи.
„Во актуелните околности, да се најде заедничко решение за секоја тема е предизвик и нема да се преправам дека е поинаку“, рече Шмид.
Го поздрави мотото што го избра Северна Македонија за претседавањето - „За луѓето се работи“. Тоа, според неа, не можело да биде посоодветно бидејќи одговара без разлика дали се работи за борба против корупцијата и организираниот криминал, за мониторинг на изборите, безбедноста, персоналот на ОБСЕ...
За Малта, пак, рече дека игра важна улога во поддршката на безбедноста во регионот на ОБСЕ, порача дека може да смета на поддршката од неа и останатите раководни позиции во Организацијата во текот на претседавањето во 2024 година.
Мандатот на Шмид и на уште три други клучни позиции во ОБСЕ завршува на 4 декември. Со постигнатиот консензус, освен нејзиниот за девет месеци се продолжуваат мандатите и на: високиот комесар за национални малцинства Каират Абдракхманов; претставничката за слобода на медиуми на ОБСЕ Тереза Рибеиро, а реизбран е и Матео Мекачи на чело на ОДИХР.
На Министерскиот совет не постигнале договор за Буџетот на организацијата, иако, како што рече Османи, направиле големи напори. Османи вели дека сепак остануваа уште неколку недели да се постигне консензус за буџетот. Генералната секретарка на ОБСЕ, Хелга Шмид, вели дека и покрај проблемите со Буџетот, организацијата продолжила да испорачува и се надева дека наскоро ќе најдат решение.
Министерскиот совет на ОБСЕ, каде присуствуваа и американската и руската делегација заврши денеска (1 декември). Вкупно учествуваа 76 земји – 57 членки, а останатите се партнерски држави од медитеранската и азиската група.
Пендаровски од климатскиот самит во Дубаи: Северна Македонија е мала земја со големи климатски амбиции
„Северна Македонија е мала земја со големи климатски амбиции. Наша цел е да ги намалиме за 82 отсто нето емисиите на стакленички гасови до 2030 година во споредба со нивоата од 1990 година“, изјави денеска претседателот Стево Пендаровски од Дубаи, во рамки на своето учество на Конференцијата на Обединетите нации за климатски промени - КОП28.
Пендаровски во своето обраќање, меѓу другото, рече дека главна задача на ова поле ќе биде како да се исфрли јагленот, како главен извор на електрична енергија, а без притоа да се загрози енергетската безбедност на земјата и егзистенцијата на заедниците, бидејќи како што потенцираше, јагленот е „еден од најголемите загадувачи кои влијаат и на климата и на здравјето“.
„И покрај енергетската криза, решени сме да ја постигнеме оваа цел до крајот на деценијата. Северна Македонија беше првата европска пилот земја избрана за програмата за забрзана транзиција на јаглен од страна на Фондот за климатски инвестиции. Овде, на КОП28, заедно со ЕБОР ќе ја лансираме Инвестициската платформа за правична енергетска транзиција, која ќе ни помогне да ги мобилизираме потребните средства за да се префрлиме на обновливи извори, да ги забрзаме инвестициите во мрежата и да создадеме висококвалитетни зелени работни места за рударските заедници. Оттука, сакаме да ги поканиме потенцијалните партнери и донатори да се приклучат на оваа платформа и да докажеме дека правичната енергетска транзиција не само што е неопходна, туку е и можна и достапна. Со тоа, ние ќе се усогласиме со Глобалната заложба за обновливи извори на енергија и енергетска ефикасност на ЕУ“, потенцираше Пендаровски.
Претседателот, потоа во својот говор предупреди дека светот се соочува со „огромна климатска криза“, од која вели погодени се сите, но најмногу ранливите популации како децата, но и ранливите сектори како здравството.
„Втори се ранливите популации, како што се децата. Го поддржуваме завршувањето на првиот глобален запис, усвојувањето на Глобалната цел за рамка за адаптација и правењето на Фондот за загуби и штети оперативно одржлив. За да бидат вистински правични и непристрасни, сите системи мора да ги интегрираат потребите и да ги почитуваат правата на децата. Трети се ранливите сектори, како што е здравството. Справувањето со климатските промени може да биде можност за развој на здравствени системи отпорни на климатски промени и катастрофи. За таа цел, целосно ја поддржуваме Декларацијата за климата и здравјето“, додаде Пендаровски.
Претседателството на КОП28 пак, доцна во средата(29.22) објави предлог - земјите официјално да усвојат нацрт на нов фонд на ОН за сиромашните земји погодени од климатски катастрофи како што се екстремни поплави или постојани суши.
Раниот напредок околу Фондот за отштети што посиромашните земји го бараат со години, се вели дека може да помогне да се направат други компромиси за време на двонеделниот самит.
Затворениот критичар на Кремљ, Кара-Мурза, казнет поради непочитување на законот за „странски агенти“
Судот во Москва на 1 декември го казни затворениот руски опозиционер Владимир Кара-Мурза за „прекршување на законот за странски агенти“, бидејќи додека бил во затвор не поднесувал извештаи на секои три месеци до Министерството за правда за своите активности поради тоа што тој се смета за „странски агент“
Окружниот суд му нареди на Кара-Мурза да плати 50.000 рубли (560 долари) затоа што не поднесувал извештаи до Министерството за правда.
Адвокатката на Кара-Мурза, Ана Ставицкаја, за радио станицата „Бизнис ФМ“ изјави дека во однос на тоа што неговиот клиент отслужува 25-годишна казна во сибирска казнена колонија, тој не бил во можност да поднесува таков извештај до ресорното Министерство.
Ставицкаја додаде дека нејзиниот клиент, кој учествуваше на сослушувањето преку видео-врска, рекол дека нема да поднесе никакви пријави, како и дека не би го направил тоа дури и да не е затворен, бидејќи смета дека законот за „странски агенти“ е во „противречност“ со уставот.
Истиот ден, Илја Јашин, друг затворен опозициски политичар, беше казнет со 45.000 рубљи (505 долари) од окружниот суд Бабушкински, бидејќи пет извештаи на неговиот канал на „Јутјуб“ биле објавени без ознаката „странски агент“.
Извештаите за рускиот претседател Владимир Путин беа објавени на „Јутјуб“ дури откако Јашин веќе беше однесен во притвор. Каналот на „Јутјуб“ е модериран од соработниците на Јашин.
Јашин, кој учествуваше на сослушувањето преку видео врска, рече дека одлуката на судот „нема значење“, бидејќи, како што истакна „етикетата „странски агент“ нема да му биде залепена и покрај напорите на пропагандата“.
„Никој нема да може да ме исплаши. Уште поважно пак, никој нема да може да ја скрши мојата верба во Русија и нејзиниот народ“, рече Јашин.
Од 2012 година, Русија ги користи своите таканаречени закони за „странски агенти“ за етикирање и казнување на критичарите на владините политики. Исто така, овој закон сѐ повеќе се користи и за затворање на граѓанското општество и медиумските групи во Русија откако Кремљ ја започна својата целосна инвазија на Украина.
Законот за „странски агенти“ им дозволува на властите да ги етикетираат непрофитните организации и поединци како „странски агенти“ доколку добиваат средства од странство и се ангажирани во политички активности.
Кара-Мурза (42) првично беше уапсена во април 2022 година, откако се врати во Русија од странство и беше обвинет за непослушност кон полициски службеник.
Подоцна, тој беше обвинет за дискредитација на руската војска, обвинение што произлегува од руската инвазија на Украина во 2022 година и обидот на Кремљ да ги елиминира критиките на оваа тема. Потоа пак, тој беше дополнително обвинет за предавство поради забелешките што ги дал во говорите надвор од Русија во кои ја критикуваше политиката на Кремљ.
Во април годинава, Кара-Мурза беше прогласен за виновен по сите обвиненија и осуден на 25 години затвор.
Израел ги повикува цивилите да користат нова мапа за евакуација
Портпаролот на израелската влада, Елон Леви, ги повика цивилите во Газа да користат нова мапа со зони за евакуација со цел да се заштитат, пренесува „Би-Би-Си“.
Во претходно соопштение пак, Елон Леви рече дека израелската војска им испратила порака на своите граѓани, „повикувајќи ги да се евакуираат од одредени подрачја кои Хамас ги користи за терористички активности“.
Леви истакна дека населението треба да користи одредени рути за евакуација, со цел да побегнат од овие подрачја, поради „сопствена безбедност“.
На картата, на која цела Газа се дели на стотици нумерирани подрачја, не се вклучени идентификувани безбедносни рути, но Леви, вели дека „деталите веќе им се познати на луѓето во Појасот Газа“.
Претходно, како рути за евакуација, беа користени улицата Салах ал-Дин, главна рута која води од север кон југ во Газа, како и крајбрежната улица во близина на Средоземното море.
Израелската армија, исто така, фрли летоци во Газа со предупредување за луѓето кои живеат во Карара, Харбат Хозаи, Абсан и Бани Сохаила, кои се сите источно од Кан Јунис и Салах ал-Дин.
Овие летоци со пораки ги содржат наведените места, вклучувајќи и „Кју-Ар“ код кој ги поврзува со новата израелска мапа, но не се наведени броевите на подрачјата објавени на интернет.
Инаку денеска, по истекот на примирјето меѓу Хамас и Израел, продолжија тешките борби во Појасот Газа, додека израелската војска ги обнови борбените операции против Хамас, откако ја обвините палестинската екстремистичка група за прекршување на привремениот прекин на огнот со пукање на територијата на Израел.
Седумдневната пауза, која започна на 24 ноември и беше двапати продолжена, овозможи размена на десетици заложници од Газа за стотици палестински затвореници и го олесни влезот на хуманитарна помош во опустошениот крајбрежен појас.
Карпентер смета дека ОБСЕ е клучна за да ја држи Русија одговорна за агресијата врз Украина
Тој додаде дека клучна алатка за земјите на ОБСЕ е да ја држат Русија одговорна за нејзините „брутални акции“ во Украина, вклучително и за воени злосторства, мачење, злосторства против човештвото и друго.
„Ние ја користевме оваа организација за да има силен ефект. Секако, на крајот на оваа година во текот на последните неколку недели имаше некои прашања за лидерството на организацијата, за генералниот секретар на организацијата и среќен сум да известам дека Малта се согласи да го преземе претседавањето следната година. Ние сме благодарни за тоа што прземаат одговорност, бидејќи ова е голем предизвик со кој треба да се соочат. Само што постигнавме прелиминарен договор на подготвителниот состанок да дозволиме продолжување на мандатите за генерален секретар на ОБСЕ, директор на ОДИХР, висок претставник за национални малцинства и претставник за слобода на медиуми“, рече Карпентер на брифингот.
На новинарски прашања во однос на прес-конференцијата на рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, Карпентер рече дека Русија е земја агресор, додавајќи дека ќе бараат „одговорност за злосторствата во Украина.“
„Русија во моментов окупира 20 проценти од територијата на Грузија, тие стационираат трупи во Република Молдавија без согласност на земјата. Сето ова е прекршување на меѓународното право и ние имаме намера да ја држиме Русија одговорна за тоа и мора да има последици“, рече Карпентер.
Според Лавров, европските колеги не извлекле никаква поука и над 90 проценти од сите говори на пленарната сесија биле потврда на тоа. Тој рече дека е рамнодушен кон организацијата и резултатите од советот на ОБСЕ.
На прашање дали има шанси за договор со Украина, Лавров рече дека „за танго се потребни двајца“, и ги обвини украинскиот претседател Володомир Зеленски и Западот.
Карпентер смета дека на Русија ѝ е многу непријатно со нејзината позиција во ОБСЕ, додавајќи дека таа е дипломатски изолирана.
„Има кажувања од Лавров дека западните земји доминираат со наративот во ОБСЕ. Причината поради која доминира тој наратив е поради руската воена агресија и тоа е реалноста. Но, ќе продолжиме да ја користиме организацијата за целта поради која е создадена и ние ја гледаме функционалноста на организацијата како наша победа. Мислам дека ова е добар резултат за сите нас“, рече Карпентер.
Тој рече дека нема промена на американската политика во однос на Косово, коешто САД го поддржуваат како независна и демократска земја и повтори дека ги поддржуваат преговорите за нормализација на односите меѓу Косово и Србија, бидејќи како што рече, тоа е важно за безбедноста на регионот.
По почетокот на руската инвазија во Украина, ОБСЕ како организација се соочи со тешкотии во функционирањето поради ветата што ги ставаше Москва на одлуките што мора да се носат со консензус од 57-те земји членки.
Оттука и на Министерскиот состанок во Скопје се гледа како клучен за иднината на ОБСЕ. Еден од главните предизвици беше да се најде земја што ќе го презеде претседателството од Северна Македонија во 2024 година.
Зеќири: Пресудата неоснована, спроведов предлог на вицепремиерот Битиќи
Пресудата е неоснована, јас само спроведов умисла на Владата која беше предложена од вицепремиер Фатмир Битиќи. Ова го изјави на 1 декември поранешниот генерален секретар на Владата, Мухамед Зеќири по објавувањето на пресудата за злоупотреба на службена должност. Тој денеска беше осуден на две и пол години затвор поради договори во четири очи со фирмата „Интерхолдинг дуо“ за консултантски услуги.
„Кога се задолжува генерален секретар за нешто експлицитно се наведува кога е во прашање спроведување на јавна набавка, во овој случај тоа не беше. Па и советниците правни во Владата не се спротивставија, не бев јас тој што ги гледа договорите, си има правни стручњаци во Владата кои ги што во ниту еден момент не ми укажаа дека јас не треба да ги потпишам тоа“ изјави Зеќири.
Според обвинението Зеќири без да спроведе јавна набавка, директно склучувал договори со правни лица кои работеле под сомнителни околности. Станува збор за јавна набавка за физибилити студија во врска со македонски пошти и Железници Транспорт.
Тој беше обвинет дека во периодот од април 2021 до јануари 2022 година во својство на генерален секретар на Владата, без да спроведе јавна набавка, склучил договори за консултантски услуги во вкупна вредност од речиси еден милион евра, односно биле платени 147.000 евра повеќе од претходно договорените 795.000.
Обвинителката Катерина Коларевиќ во своите завршни зборови истакна дека обвинетиот наместо да спроведе постапка за јавна набавка, тој склучил директно договор фирмата „Интерхолдинг дуо“, која е основана само 12 дена пред донесувањето на конкретниот заклучок на Владата.
„ Од сите докази очигледно е дека од постоењето на правното лице обавува само една единствена соработка со секретаријатот на Владата, седиштето на правното лице на ден 13 април 2022 година е најдено заклучено, ниту биле најдени вработени лица. Произлегува дека правното лице единствено било основано заради извршување на договорот склучен со секретаријатот на Владата“, истакна обвинителката.
Со измените на кривичниот законик, судењето почна од почеток, а беше изменето и обвинението со кое за делото „злоупотреба на службена положба и овластување“ во кривичниот законик е предвидено казна една до пет години, за разлика од претходно, кога му се ставаше на товар истиот член под став 5, кој предвидуваше минимална казна затвор од 5 години.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете