Достапни линкови

Дали е можно Бајден да ги врати луѓето на Обама во надворешната политика?


Барак Обама и Џо Бајден присуствуваа на церемониите на инаугурацијата на Доналд Трамп како 45-ти претседател на Соединетите држави во Вашингтон, 20 јануари 2017 година.
Барак Обама и Џо Бајден присуствуваа на церемониите на инаугурацијата на Доналд Трамп како 45-ти претседател на Соединетите држави во Вашингтон, 20 јануари 2017 година.

Ве интересира во кој правец би можело да оди надворешната политика на администрацијата на Бајден? Обидете се да погледнете четири години наназад, кога последен пат Бајден работеше во Белата куќа како потпретседател.

Како и повеќето претседателски кампањи, Бајден ги постави темелите на својот нов тим уште пред воопшто да бидат затворени избирачките места и познати резултатите.

Кандидатите за претседател на САД скоро секогаш се обидуваат да ја водат земјата нешто слично како влада во сенка.

Уште поважно, ако земете предвид дека има околу 4.000 политички назначувања што секој состав на Белата куќа треба да ги пополни, било во надворешната политика било во некои други области.

Бајден, кој беше член на Комитетот за надворешни работи на Сенатот со децении и претседаваше со него неколку години, има предност да има луѓе околу себе кои биле таму за неговите осум години, колку што беше потпретседател на САД.

Луѓето на Обама

Многу од овие луѓе имаат владино искуство и знаење од прва рака, не само за работи како „меѓународни постапки“, туку и за попрактични работи како што се безбедносните проверки.

Бајден и неговите соработници се обидоа да појаснат дека иако се очекува многу од неговите врвни фигури во надворешната политика да бидат ветерани на администрацијата на Обама, тоа нема едноставно да значи континуитет на политиките на Обама.

Бајден побара единство на нацијата во победничкиот говор

Русија, Кина, Иран, НАТО - сите овие прашања ќе се решаваат поинаку, во некои случаи изразено. Бајден би можел да се соочи со пречки ако, во изборниот круг во јануари, републиканците продолжат да го контролираат Сенатот, кој има уставно овластување да потврди многу позиции за надворешната политика и националната безбедност.

Еве краток преглед на некои - но не сите - имиња кои кружат во Вашингтон за најважните надворешно-политички позиции.

Државен секретар

Позицијата главен американски дипломат е една од најважните во владата. Сепак, авторитетот на оваа функција растеше и паѓаше во текот на целата година, понекогаш засенета од советникот за национална безбедност на Белата куќа или дури и од кабинетот на потпретседателот.

Претседателот Доналд Трамп имаше два државни секретари. Најпрвин, извршниот директор на ExxonMobil, Рекс Тилерсон кој постојано се судираше со стилот на управување на Трамп, за што го отпушти во март 2018 година без никаква најава по нешто повеќе од една година на функцијата, со што неговиот мандат беше еден од најкратките во историјата на САД.

Бајден -Почестен сум што сум избран за следен претседател на САД

Тогаш директорот на ЦИА Мајк Помпео ја презеде должноста и ја извршува оваа должност досега.

Најмалку двајца демократски сенатори се заинтересирани за позицијата државен секретар: Крис Кунс во моментов е член на Комитетот за правосудство и на Комитетот за надворешни работи на Сенатот. Се смета дека има предност, бидејќи е од матичната држава на Бајден, Делавер.

Во минатиот месец, Кунс напиша долга статија за надворешните работи наречена „Билатерална надворешна политика сè уште е можна“, во која се чини дека се обидува да се претстави како некој што е подготвен да работи со републиканците.

Вториот е сенаторот Крис Марфи кој моментално е во Комитетот за надворешни односи и исто така се претстави како двопартиски преговарач и прогресивен пратеник.

Марфи зборуваше силно против Русија и ја поддржуваше Украина и другите земји од Источна Европа. Тој е коавтор на закон за финансирање на енергетски проекти во Источна Европа за намалување на зависноста на регионот од руска нафта и гас.

Проблемот со изборот на еден од сенаторите за функцијата државен секретар е што тоа би значело дека тој на крајот би можел да го изгуби своето демократско место во Сенатот, кој во моментов го контролираат републиканците.

Републиканците ги намалија надежите на демократите за мнозинството во Сенатот

Меѓу другите кандидати е и Антони Блинкен, кој има долгогодишно искуство во надворешните работи. Во 90-тите години, тој беше член на Советот за национална безбедност на Белата куќа под претседателство на Бил Клинтон.

Од 2009 до 2013 година, тој служеше како главен советник за национална безбедност на Бајден, по што беше заменик советник за национална безбедност во времето на Обама. Тој заврши како службеник број два во Стејт департментот на тогашниот државен секретар Хилари Клинтон.

Блинкен беше еден од неколкуте клучни советници за време на претседателската кампања на Бајден. На безбедносниот форум во Аспен во август, Блинкен рече дека идната администрација на Бајден ќе се соочи со „најпредизвикувачкото и најсложеното безбедносно опкружување со кое се соочува во последните неколку децении“.

Поранешниот амбасадор на САД во НАТО, Николас Барнс сведочи за време на сослушувањето на Комитетот за разузнавање на американскиот Сенат за руските активности на изборите во други земји, на Капитол Хил во Вашингтон, 28 јуни 2017 година
Поранешниот амбасадор на САД во НАТО, Николас Барнс сведочи за време на сослушувањето на Комитетот за разузнавање на американскиот Сенат за руските активности на изборите во други земји, на Капитол Хил во Вашингтон, 28 јуни 2017 година

И за Николас Барнс се шпекулира и дека е можен кандидат за државен секретар. Сега е професор на училиштето Харвард Кенеди и надворешен советник на кампањата на Бајден. Барнс служеше во Белата куќа на демократскиот претседател Бил Клинтон во 90-тите години на минатиот век.

Но, тој исто така служеше под републиканците, односно беше амбасадор во НАТО и врвен функционер на Стејт департментот за време на претседателството со наследникот на Клинтон, Џорџ Буш.

Во неодамнешните интервјуа, Барнс повика на продолжување на односите меѓу САД и Европа, кои според него, се веројатно најлоши од крајот на Втората светска војна. Тој рече дека растечката моќ на Кина значи дека идните администрации на САД ќе мора да ја зајакнат економијата како дел од плановите за национална безбедност.

Министер за одбрана

Во последниве години, некои претседатели се обидоа да го подобрат сопствениот мандат со пополнување на функцијата шеф на Пентагон со член од друга политичка партија. Вилијам Коен, Роберт Гејтс и Чак Хејгел сите беа републиканци кои служеа под претседатели демократи.

генерал Џејмс Матис
генерал Џејмс Матис

Првиот министер за одбрана на Трамп, Џим Матис, во тоа време се сметаше за независен, иако подоцна ги прекина врските со Трамп и го поддржа Бајден.

Микеле Флурној, кој беше потсекретар за одбрана на двајца различни секретари за време на администрацијата на Обама, се смета за водечки кандидат за преземање на Пентагон.

Американските гласачи и коронавирусот

Таа би била првата жена која ќе ја заземе таа позиција. Пред да ѝ се приклучи на администрацијата на Обама, таа ко-основаше „тинк-тенк“ во Вашингтон, наречен Центар за нова американска безбедност, со големо финансирање од некои од водечките снабдувачи во американската одбрана.

За време на панел дискусијата на Форумот за безбедност во Аспен во август, Флурној ги повика Соединетите држави да инвестираат повеќе во нови технологии за да одржат веродостојно одвраќање од Русија и Кина.

„Нашата способност за одвраќање не исчезна, но е уништена“, рече таа, додавајќи: „И сега мора да обрнеме внимание да се грижиме за тоа и да инвестираме во него“.

Евелин Фаркас, која беше висок функционер што ја надгледуваше политиката спрема Русија, Украина и Евроазија во Министерството за одбрана на администрацијата на Обама, е уште еден кандидат.

Таа оваа година неуспешно се кандидираше за Конгресот, а отворено го критикува Трамп и го поддржува Бајден.

Дерек Чолет, висок советник на двајцата секретари за одбрана на администрацијата на Обама и вработен во Советот за национална безбедност на Белата куќа, е исто така во потесниот избор за шеф на одбраната или за надворешната политика на администрацијата на Бајден.

Тој сега е во германскиот Маршалов фонд, а беше и највисок политички функционер под државната секретарка Хилари Клинтон.

Советник за национална безбедност

Создадена во зората на Студената војна како начин да се помогне во координирањето на надворешните, економските, одбранбените и разузнавачките работи за претседателот, влијанието на оваа функција најверојатно достигна врв во времето на Хенри Кисинџер, кој му служел на претседателот Ричард Никсон во 1970-тите.

Бајден - ако ме изберете нема да има сини и црвени држави туку само САД


Како и на другите административни позиции, Трамп за четири години има рекордни четири советници за национална безбедност. Од Џон Болтон до сегашниот Роберт О’Брајан.

Сузан Рајс
Сузан Рајс

За споредба, Обама имаше три, вклучувајќи ја и неговата советничка Сузан Рајс, која сега се смета за силен кандидат да се врати на позицијата под Бајден. Рајс, кој беше и амбасадор на Обама во Обединетите нации, во Вашингтон е позната како личност со остар јазик и „остри лакти“.

Многу републиканци сè уште се лути за нејзината улога во отфрлањето на истрагите предводени од републиканците за смртоносниот напад врз американскиот конзулат во Бенгази, Либија. Тоа веројатно ќе и отежне да добие одобрување од сегашниот Сенат во кој доминираат републиканците, ако Бајден ја предложи за државен секретар.

Мајкл МекФол, кој беше водечки руски советник во Советот за национална безбедност на Обама исто така е еден од кандидатите. Сега професор на Универзитетот Стенфорд, МекФол беше архитект на „ресетирањето“ што имаше за цел да ги подобри односите на САД со Москва, но не успеа.

Подоцна стана амбасадор на Обама во Русија, служејќи во време кога врските се влошуваа.

Друг долгогодишен соработник на Бајден за кој се смета дека веројатно ќе добие некоја клучна функција во политиката е Мајкл Карпентер, кој сега раководи со истражувачки центар на Универзитетот во Пенсилванија.

Карпентер беше највисок функционер во Пентагон кој ги надгледуваше политиките на Русија, Украина, Евроазија, Балканот, а потоа беше советник на Бајден за надворешна политика во Белата куќа. Тој е исто така гласен критичар на Трамп и неговата политика и ревносен поддржувач на Бајден.

Амбасадор во Обединетите нации

Фактот дека ова место се смета за висока позиција на владино ниво, често ги изненадува луѓето. Но, тоа е дипломатско место што ја подобрува визибилноста на државниот секретар.

За време на подготовките за војната во Ирак во 2003 година, амбасадорот Џон Негропонте ја искористи функцијата за да и помогне на позицијата на САД пред инвазијата во Ирак.

Саманта Пауер
Саманта Пауер

Амбасадорката на Обама во светската организација, Саманта Пауер, исто така важеше за една од највлијателните, пред се поради нејзината блискост со Обама.

Сега професор на Харвард, Пауер е исто така советник за надворешна политика на кампањата на Бајден, а некои набљудувачи претпоставуваат дека таа може да се врати во владата. Не е јасно дали би сакала да се врати во Њујорк, како амбасадор во ОН.

Директор на ЦИА

Откако Помпео ја напушти американската разузнавачка агенција и стана државен секретар, Џина Хаспел, долгогодишен ветеран чиј мандат трае неколку децении, беше избрана за нов директор.

Иако Хаспел е широко поддржана од персоналот на агенцијата, многу демократи се скептични за нејзиното учество во минатото во акциите за испрашување по терористичките напади на 11.09.2001. Овие „подобрени техники на испрашување“ обично се сметаат за тортура.

Мајк Помпео
Мајк Помпео

Поради оваа причина, многу набљудувачи се сомневаат дека администрацијата на Бајден ќе ја задржи на таа функција.

Меѓу најдобрите кандидати за да ја замени е Аврил Хаинс, поранешен заменик директор на ЦИА за време на администрацијата на Обама, првата жена што ја извршуваше функцијата во историјата на агенцијата.

Хаинс, која беше меѓу оние што ја советуваа кампањата на Бајден, беше и заменик советник на Советот за национална безбедност на Обама.

Други поважни функции

Додека ова се некои од истакнатите надворешно-политички позиции во американската влада, има многу други кои исто така играат улога во одредувањето на меѓународната политика на САД, како на пример секретарот за финансии.

Други познати поранешни дипломати од администрацијата на Обама кои би се натпреварувале за овие и други работни места се Венди Шерман, кој беше потсекретар за политички работи и автор на иранскиот нуклеарен договор од 2015 година од кој Трамп ги повлече САД и Џејк Саливан, поранешен соработник за национална безбедност под раководство на Обама и највисоката официјална кампања Хилари Клинтон во 2016 година.

  • 16x9 Image

    Гоце Атанасов

    Со новинарство започна да се занимава за време на студиите по новинарство во Скопје. Работел во Млад борец, Нова Македонија, Македонската радио телевизија, А1 телевизијата и во Дојче Веле, а во Радио Слободна Европа е од започнувањето на емитувањето на македонски јазик.

XS
SM
MD
LG