Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека имал „долг и многу продуктивен“ телефонски разговор со неговиот руски колега Владимир Путин.

„Разговаравме за Украина, Блискиот Исток, енергијата, вештачката интелигенција, моќта на доларот и разни други теми“, рече Трамп во објава на неговата социјална мрежа Вистина.

„Договоривме тесна соработка, вклучително и меѓудржавни посети. Исто така, се согласивме нашите тимови веднаш да почнат со преговори, а ќе почнеме така што ќе го повикаме украинскиот претседател Зеленски за да го известиме за разговорот, а тоа ќе го направам токму сега“, стои во објавата на Трамп.

Кремљ објави дека Русија е подготвена да прими американски претставници на разговори за Украина.

Според портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, Трамп „изразил поддршка за итен прекин на непријателствата и мирно решавање на проблемот“.

„Претседателот Путин, од своја страна, ја спомена потребата да се елиминираат причините за конфликтот и се согласи со Трамп дека долгорочно решение може да се постигне со мирни преговори“, рече Песков.

Песков рече дека Путин го поканил Трамп да ја посети Москва и дека Русија е подготвена да прими американски претставници на разговори.

Засега нема коментар од кабинетот на Зеленски.

Видете и ова:

Американскиот наставник Марк Фогел ослободен од руски затвор во „размена“

Американскиот претседател додава и дека задолжил тим предводен од државниот секретар Марко Рубио да ги води преговорите.

„Сакам да му се заблагодарам на претседателот Путин за неговото време и труд за време на овој повик, како и за вчерашното ослободување на Марк Фогел, прекрасен човек кој лично го пречекав во Белата куќа синоќа. Верувам дека овој напор ќе доведе до успешен крај, се надевам наскоро!“, заклучи Трамп.

Трамп и Путин разговарале речиси час и половина, изјави портпаролот на Кремљ, според извештајот на државната новинска агенција ТАСС.

Новинската агенција Ројтерс објави дека ова е прв познат директен контакт меѓу Путин и американскиот претседател од пред руската инвазија на Украина во февруари 2022 година.

Разговорите доаѓаат во време кога се приближува третата годишнина од инвазијата, на крајот на овој месец, а дипломатијата се интензивира во пресрет на Минхенската безбедносна конференција од 14-16 февруари, на која Зеленски и високи американски претставници планираат да присуствуваат.

Во Киев, Зеленски се состана со американскиот секретар за финансии Скот Бесент за да разговара за потенцијалниот договор за критичните минерали во Украина и рече дека се надева оти двете земји ќе постигнат договор за ова прашање на конференцијата во Минхен.

Зеленски зборуваше на заедничката прес-конференција со Бесент, кој му го претстави првичниот нацрт на договорот за време на состанокот и рече дека договорот за минерали може да и обезбеди на Украина „безбедносен штит“ по завршувањето на војната со Русија.

Трамп рече дека САД сакаат пристап до ретките минерали во Украина. Зеленски истакна дека силните западни безбедносни гаранции за Украина, со учество на Соединетите држави, се клучни за секој договор за прекин на војната.

Бесент рече дека неговата посета покажува дека администрацијата на Трамп е решена да стави крај на војната и дека САД стојат со Украина против руската агресија.

Американскиот секретар за одбрана Пит Хегсет вели дека е „нереално“ да се очекува украинските граници да се вратат на предвоените позиции, откако украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Киев може да и понуди на Москва територија заземена од украинските сили во рускиот регион Курск во замена за територијата окупирана од Русија, јави агенцијата Ројтерс.

Хегсет, на своето прво патување во странство откако беше потврден за функцијата, на состанокот на воените сојузници на Украина во седиштето на НАТО во Брисел денеска (12 февруари) изјави дека Вашингтон нема да распореди војници во Украина во ниту еден мировен договор што е склучен и дека Белата куќа не го гледа членството во НАТО како дел од решението на конфликтот.

Тој додаде дека американските сили нема да бидат дел од какви било безбедносни гаранции во мировниот договор.

„Ние сакаме, како и вие, суверена и просперитетна Украина. Но, мора да почнеме со признавање дека враќањето на границите на Украина од 2014 година е нереална цел“, рече Хегсет во најдиректната јавна изјава од американски функционер досега, за тоа како претседателот Доналд Трамп ќе пристапи кон завршување на речиси тригодишната војна.

Видете и ова:

Што да очекуваме од првиот состанок на Пит Хегсет во НАТО?

„Да бидеме јасни, како дел од каква било безбедносна гаранција, нема да има американски војници распоредени во Украина“, рече Хегсет пред групата од околу 50 земји-членки кои ја поддржуваат Украина откако Русија ја започна својата целосна инвазија во февруари 2022 година.

Коментарите на Хегсет дојдоа откако Зеленски во интервју за Гардијан рече дека Украина е подготвена да „размени една територија за друга“, иако не знаеше каква територија Киев би побарал од Москва во замена за дел од регионот Курск кој моментално е под контрола на украинските сили.

„Не знам, ќе видиме. Но, сите наши територии се важни, тука нема приоритети“, рече Зеленски во интервјуто објавено на 11 февруари. Тој досега одбиваше да се откаже од која било територија што Русија ја зазеде од почетокот на нејзината инвазија во 2022 година.

Запрашан за коментарите на Зеленски, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков рече дека таков потег е „невозможен“.

„Русија никогаш не разговарала и нема да разговара за размена на нејзината територија“, рече тој.

Рускиот претседател Владимир Путин рече дека неговите војници ќе ги потиснат украинските сили од Курск, но одби да даде временска рамка кога очекува тоа да се случи.

Германскиот амбасадор во Босна и Херцеговина (БиХ) Томас Фитшен ги повика властите на Република Српска (РС) да се откажат од најавеното усвојување на таканаречениот закон за странски агенти.

Законот беше повлечен од собраниска процедура во мај минатата година, по големиот притисок од домашната јавност, но и од странство. Сепак, најавено е дека повторно ќе се најде пред пратениците следната недела.

„Предложениот закон за регистрација на невладини организации, кој е реконструиран од Владата на Република Српска, како што претходно заклучи Делегацијата на ЕУ, ќе претставува сериозно назадување на патот на пристапот на Босна и Херцеговина во Европската унија“, рече амбасадорот во денешната (12 февруари) изјава.

Амбасадорот Фитшен наведува дека „ограничувањата што се планира да се воведат за граѓанското општество во Република Српска се спротивни на основните права и демократските вредности како што се гарантирани во Европската унија“.

„Отворениот и слободен простор на граѓанското општество е од суштинско значење за демократскиот напредок и ЕУ перспективата на оваа земја. Затоа ги повикувам Владата на Република Српска и Народното собрание на Република Српска да престанат да го следат овој план“, напиша германскиот амбасадор.

Видете и ова:

Законот за „странски агенти" повторно во Собранието на Република Српска

Предлог-законот за посебен регистар и транспарентност на работата на непрофитните организации, кој во јавноста е познат и како закон за странски агенти, треба да се најде во процедура на следната седница на Народното собрание на Република Српска.

Владата на Република Српска на седницата на 6 февруари го одобри Предлог-законот.

Според најавите, во рок од шест месеци од донесувањето на законот треба да се формира регистар на непрофитни организации основани во Република Српска кои даваат финансиска помош на странски субјекти.

Усвојувањето на овој закон на крајот на јануари го најави Милорад Додик, претседателот на ентитетот Република Српска.

Ден по неговото обраќање, предлог-законот беше објавен на веб-страницата на Владата на Република Србија.

Тој потоа посочи „дека ќе се утврди статусот на странски агенти за сите оние кои добиваат пари од странски влади за да ја поткопаат РС“.

Законот, меѓу другото, предвидува надзор над невладините организации финансирани од странство, забрана за широко дефинирани политички активности, потреба од дополнителна регистрација и известување до Министерството за прием на финансиски средства од странство.

Во случај на прекршување на законот, надлежното министерство може да му предложи на судот забрана за работа.

Предлогот на Левица за дополнување на Законот за пратеници, по скратена постапка, со кој оваа пратеничка група бара ограничување на патните трошоци на пратениците не доби поддршка на денешната (12 февруари) 34-та собраниска седница. Предлогот не беше ставен ниту на Дневен ред.

„ДПМНЕ не го изгласа предлог-законот на Левица за намалување на патните трошоци на пратениците! Честито нови милиони евра, колеги патриоти. Со здравје да си ги трошите“, напиша лидерот на Левица, Димитар Апасиев на Фејсбук, откако предлогот не доби поддршка.

Опозициската СДСМ ја поддржа иницијативата, подвлекувајќи дека ВМРО-ДПМНЕ, ЗНАМ и ВЛЕН не се откажуваат од патните трошоци, „додека граѓаните едвај врзуваат крај со крај“.

Видете и ова:

Тројно поголеми плати плус привилегии: Колку заработуваат пратениците на Балканот

„Ќе ги игнорираме сите предлози чија единствена цел е популизам и креирање театар на секоја тема“, истакна на денешната прес-конференција, Даниела Белимова, пратеничка на Движењето ЗНАМ додавајќи дека ниту досега наплаќале, ниту од сега ќе наплаќаат патни трошоци.

Според пратеникот од Левица, Амар Мециновиќ, тие нудат „рационална и конструктивна равенка“, според која пресметката на патните трошоци ќе биде јасно дефинирана односно 6,5 литри гориво на поминати 100 километри.

Тој рече дека ваков закон е „насушно потребен бидејќи јавноста долго го артикулира овој проблем и тој директно влијае врз достоинството на Собранието, пратениците и политичкиот систем“.

Уставниот суд одлучи да поведе постапка за оценување на уставноста на измените на Кривичниот законик.

Судот изразил сериозен сомнеж за уставноста на оспорениот закон во целина и донел одлука да му наложи на Собранието во рок од шест месеци да ги направи неопходните измени и да се усогласи со аргументите на Судот, изјави денеска (12 февруари) претседателот на Судот, Дарко Костадиновски.

Доколку Собранието не го стори тоа, ќе следува укинувачка или поништувачка одлука од Уставниот суд, најави тој.

Одлуката следува по денешната седница на која Уставниот суд расправаше за иницијативата за измените на Кривичниот законик од септември 2023 година, кои вклучуваа намалување на казните за функционерите, што предизвика реакции и спротивставени мислења за уставноста на законот.

Мнозинството од судиите на седницата посочија дека треба да се поведе постапка бидејќи законот е штетен и има далекусежни последици, но дел од нив тврдеа дека не е во надлежност на Уставниот суд да одлучува за постапката на донесувањето на законот во Собранието.

Судијата известител, Елизабета Дуковска, образложувајќи го рефератот на почетокот од втората седница на Уставен суд, денеска посочи дека наводите на подносителот се неосновани и предложи судот да ја отфрли иницијативата, поднесена од претседателот на Демократски сојуз, Павле Трајанов.

Видете и ова:

Измените на Кривичниот законик од 2023 година на седница на Уставен

Во иницијативата е наведено дека со измените една категорија граѓани се привилегирани, наспроти правосилно осудените лица кои добиваат дискриминаторски третман и за нив не важи намалувањето на казните.

Измените и дополнувањата донесени во септември 2023 предизвикаа реакции во јавноста, кај правната фела и Европската комисија, бидејќи се однесуваат на членови што ги „ублажуваат“ казните кои тангираат функционери, службени и одговорни лица во јавни претпријатија и установи, а беа донесени за два дена, односно по скратена постапка и со европско знаменце.

Предложените законски измени беа изгласани во Парламентот со 48 гласови „за“, 36 „против“ и еден воздржан, по што беа потпишани од тогашниот претседател Стево Пендаровски.

Негативни реакции во јавноста предизвикаа измените на членовите кои се однесуваа на злоупотреба на службената положба и овластувања и злосторничкото здружување.

Пратениците со изгласувањето на измените ги намалија пропишаните казни за двете кривични дела, воведоа горна граница на максималната казна, а укинаа и еден став од членот за злоупотреба на службената положба и овластувања, со тоа предвидоа и порано застарување на делата.

Од власта, донесувањето на измените и дополнувањата на Кривичниот законик со европско знаменце го правдаа дека е заради усогласување со директивите на Европската Унија, додека за опозицијата, тоа беше обид за амнестија на актуелните функционери во случај на промена на власта.

Во меѓувреме, Министерството за правда работи на нови измени за отстранување на штетните последици од измените од 2023 година и очекува новиот Кривичен законик да биде донесен во 2025 година. Новиот закон ќе се фокусира на унапредување на санкциите за тежок криминал и корупција, како и на заштита на човековите права.

Партиите од владејачката коалиција, ВМРО-ДПМНЕ и Вреди, го отвориле прашањето за промена на државниот грб, потврди денеска (12 февруари) Претседателот на Владата Христијан Мицкоски

„Ние ова прашање го отворивме. Ние сме една од двете постсоцијалистички држави што се уште го имаат стариот државен грб, со некои мали модификации“, рече Мицкоски.

Премиерот потсети дека договор за менување на државниот грб имало и меѓу ВМРО-ДМПНЕ и ДУИ кога тие беа во иста влада.

Македонската влада предводена од Никола Груевски во 2014 усвои нацрт- закон за нов државен грб. Предлогот содржеше црвен разгневен лав во златно – жолт штит со мурална круна во форма на тврдина во горниот дел. ДУИ се изјаснија дека предлогот е прифатлив за нив, но за поддршка немаше двотретинско мнозинство.

Над 150 килограми марихуана е пронајдена и запленета на граничниот премин Богородица, при контрола на камион со скопски регистарски ознаки.

Министерството за внатрешни работи (МВР) дополнително ќе прави форензичка анализа и вештачење.

Според првичните информации, како што соопштија денеска (12 февруари) од МВР, камионот влегол од Косово, а преку Македонија требало да транзитира кон Грција, со крајна дестинација Турција.

Истрагата, велат, продолжува со цел утврдување на сите инволвирани лица и начинот на организирање на транспортот.

Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, ја потврди подготвеноста на Северноатлантската алијанса да соработува со која било влада во Косово што ќе биде формирана по парламентарните избори во земјата. Шефот на алијансата, сепак, изрази надеж дека резултатот од овие избори ќе биде формирање стабилна влада на Косово.

„Врз основа на првичните резултати, се чини дека ќе има коалициска влада. И, се разбира, сакаме, ќе се погрижиме да соработуваме со оној кој ќе ја води земјата. И, се разбира, на политичарите им посакуваме се најдобро во нивните напори да се движат низ актуелниот политички пејзаж и да се формира стабилна влада што е можно поскоро“, рече Руте на прес-конференцијата пред почетокот на средбата на министрите за одбрана на земјите-членки.

Ова ќе биде прв состанок во НАТО на кој ќе присуствуваат претставници на новата администрација на Вашингтон, поточно новоименуваниот секретар за одбрана Пит Хегсет.

На 9 февруари во Косово се одржаа редовни парламентарни избори.

Партијата Самоопределување на премиерот Албин Курти доби најмногу гласови, иако помалку од претходните избори. Споредено со изборите пред четири години, поддршката за неговата партија е намалена за околу 10 проценти.

Самоопределување освои околу 41,14 отсто од гласовите, не успевајќи да го повтори успехот на изборите во 2021 година, кога доби повеќе од 50 отсто од гласовите.

Со освоени 21,99 отсто од гласовите, на второ место е Демократската партија на Косово на Мемлија Красниќи, додека на трето е Демократската лига на Косово, партијата на Лумир Абдиџику, со 17,68 отсто од гласовите.

Алијансата за иднината на Косово на Рамуш Харадинај освои 7,65 отсто од гласовите.

Српската листа, водечката партија на Србите на Косово, на чело со Златан Елек, освоила 4,05 отсто од гласовите, што значи мнозинство од гласовите на српската заедница во конкуренција со уште пет политички субјекти кои се натпреварувале за гласовите на оваа заедница.

Видете и ова:

Неизвесност по изборите на Косово: Опозицијата нема да коалицира со „Самоопределување“

Конечните изборни резултати ќе го одредат новиот состав на 120-членото Собрание, додека пратениците подоцна ќе изберат нова Влада.

Сепак, прелиминарните резултати создаваат нејасна и неизвесна ситуација за бројот на пратенички места во Собранието на Косово за секој политички субјект, како и за тоа кој ќе ја формира новата Влада.

Шефот на европската дипломатија, Каја Калас, и еврокомесарката Марта Кос претходно се изјаснија за изборите во Косово, кои во заедничка изјава истакнаа дека со нетрпение го очекуваат формирањето на новата влада.

Тие потсетија дека нормализирањето на односите со Србија е единствениот начин Косово да постигне напредок на својот европски пат.

Калас и Кос истакнаа дека се очекува Косово да ги спроведе своите обврски кои произлегуваат од Договорот за патот кон нормализација, како и сите досегашни договори од дијалогот, без дополнителни одложувања или предуслови.

„Нема алтернатива за дијалогот што го води Европската унија“, беше соопштено.

Германската влада ги продолжи контролите на сите копнени граници на земјата за уште шест месеци во обид дополнително да ја намали илегалната миграција, изјави денеска (12 февруари) канцеларот Олаф Шолц, пренесе ДПА.

„Со граничните контроли, ние ефикасно ја туркаме нерегуларната миграција, како што покажуваат бројките“, пишува Шолц во писмената изјава во која ја објаснува одлуката.

И министерката за внатрешни работи, Ненси Фезер изјави дека со контролите ќе се стави крај на шверцот на луѓето преку границите.

„Ние ги запираме шверцерите кои брутално ги шверцуваат луѓето преку границите и ставаме крај на криминалците и екстремистите“, изјави Фезер.

Видете и ова:

Германија планира да ги продолжи граничните контроли

Германија е клучна членка на Шенген зоната, која овозможува слободно движење на луѓе без гранични контроли.

Сепак, земјата првпат воведе привремени проверки на австриската граница во 2015 година, пред да ги прошири во Полска, Швајцарија и Чешка во 2023 година.

Контролите потоа беа проширени на сите копнени граници на Германија во септември 2024 година, при што администрацијата на Шолц ги наведе нерегуларната миграција, исламскиот тероризам и транснационалниот криминал како оправдување за тој потег.

Претседателката на Советот на јавни обвинители Душица Димитриеска, во врска со донесената одлука на Владата за поведување на постапка за разрешување на државниот јавен обвинител Љупчо Коцевски, информираше дека досега до Советот на јавни обвинители не е доставен таков предлог.

„Досега до Советот нема доставено никаков предлог, кога ќе биде доставен предлогот ќе се произнесеме“, вели Димитриеска.

За назначувањето на обвинителката Наташа Крстевска Цалева за шефица на Вишото јавно обвинителство, додека трае оддалечувањето на вишиот јавен обвинител Мустафа Хајрулахи, претседателката на Советот на јавни обвинители вели дека одлуката е донесена едногласно од сите членови на Советот.

„Следејќи ги состојбите во Вишото јавно обвинителство во Скопје, каде вишиот јавен обвинител е оддалечен од функцијата, на седница на Советот на јавни обвинители, одржана на 10.02.2025 беше потврдено дека во Вишото јавно обвинителство е потребно да се назначи обвинител кој ќе раководи со работата на Обвинителството за време додека трае оддалечувањето на вишиот јавен обвинител. Одлуката е донесена едногласно од сите членови на Советот“, рече Димитриеска.

Видете и ова:

Коцевски по барањето за негово разрешување: „Секогаш сум работел согласно закон“

На седницата одржана на 10 февруари, беше посочено дека вишиот јавен обвинител Мустафа Хајрулахи не може да раководи со Вишото јавно обвинителството со оглед на тоа дека против него се води кривична постапка, по што по предлог на Коцевски едногласно беше избрана Крстевска Цалева за шефица на Вишото јавно обвинителство додека трае оддалечувањето на Хајрулахи.

Како што претходно изјави портпаролката на Владата Марија Митева, одлуката за разрешување на Коцевски е донесена поради Индексот на транспарентност за кој рече дека можело детално да се види дека четири точки се однесуваат на состојбите кои се случиле во Обвинителството и судството, како и поради последното именување на Наташа Крстевска Цалева за шефица на Вишото јавно обвинителство, додека трае оддалечувањето на вишиот јавен обвинител Мустафа Хајрулахи.

Во писмената изјава на Коцевски по одлуката на Владата да покрене постапка за негово разрешување вели дека секогаш работел согласно закон и дека не е првпат да се постапува на овој начин и дека приоритет било да се определи раководител на Вишото јавно обвинителство Скопје кој ќе биде гарант за непристрасното, професионално и објективно работење на обвинителството до завршување на дисциплинска постапка за обвинителот Хајрулахи.