Вести
Серија израелски напади го погодија Либан
Серија израелски напади го погодија јужен и источен Либан во петок, 12 декември објавија државните медиуми, додека израелската армија соопшти дека ги таргетирала локациите на Хезболах, во најновите вакви напади и покрај едногодишното примирје.
Либанската државна Национална новинска агенција (ННА) објави напади на околу десетина локации, вклучително и до околу 30 километри од израелската граница, понекогаш изведувајќи „тешки напади“.
Израел продолжи со нападите врз Либан и покрај прекинот на огнот од ноември 2024 година, кој требаше да стави крај на повеќе од една година непријателства со милитантната група Хезболах, поддржана од Иран, и исто така ги задржа војниците во пет области што ги смета за стратешки.
Израелската војска во соопштението соопшти дека нејзините сили „нападнале комплекс за обука и квалификација“ што го користеле елитните сили Радван на Хезболах, каде што оперативците „минале вежби за стрелање и дополнителна обука за употреба на разни видови оружје“.
Армијата, исто така, „нападнала дополнителна воена инфраструктура на Хезболах во неколку области во јужен Либан“, се вели во соопштението.
Според прекинот на огнот, Хезболах требало да ги повлече своите сили северно од реката Литани, на околу 30 километри од границата со Израел, и да ја демонтира својата воена инфраструктура таму.
Според планот одобрен од владата, либанската армија треба да ја демонтира воената инфраструктура на Хезболах јужно од Литани до крајот на годината, пред да се справи со остатокот од земјата.
Нападнатите места во петокот генерално се северно од реката.
Порано оваа недела, Израел започна серија напади врз јужен Либан, велејќи дека погодил и центар за обука на Хезболах и други цели.
види ги сите денешни вести
Бугарскиот парламент едногласно ја прифати оставката на владата
Парламентот на Бугарија со 227 гласа „за“ и ниту еден „против“ или „воздржан“ денеска ја прифати оставката на владата н Росен Жељазков.
Тој вчера на итна конференција во Парламентот изјави дека владата поднесува оставка.
Оставката е дадена пред гласањето за недоверба на владата поднесена минатиот петок од партијата Промените продолжуваат – Демократска Бугарија (ПП-ДБ) и поддржано со потписите на пратениците од Алијанса за права и слободи (АПС) и Морал, единство, чест (МЕЧ).
„Коалицијата ја разгледа ситуацијата. Не се сомневаме дека владата ќе добие поддршка на претстојното гласање за недоверба. Без оглед на тоа, одлуките на Народното собрание се важни кога ја одразуваат волјата на народот. Нашата желба е да бидеме на нивото што го очекува општеството. Моќта доаѓа од суверенот и гласот на народот. И младите и старите го кренаа својот глас за оставка. Оваа граѓанска енергија мора да се поддржи и охрабри“, истакна вчера Жељазков.
Оставката следеше по големите протести, предизвикани од контроверзните буџетски планови на владата. Бугарската Влада на крајот на ноември го повлече нацрт-буџетот, што веќе беше доставен до Парламентот, по масовните протести на партиите и синдикатите ширум земјата и предупредувањето од Европската комисија дека нацрт-буџетот не е во согласност со буџетските правила на ЕУ.
Протестите ескалираа во општо незадоволство поради корупција, неправда и неуспех во многу сектори од работата на владата.
Жељазков беше избран за премиер на 16 јануари со 125 гласа „за“, 114 „против“ и без „воздржани“.
Зеленски вели дека Донбас e сè уште пречка и покрај притисокот за мировен договор
Повиците до Киев да ги повлече своите трупи за делот од Донбас што го држи остануваат клучна точка на сопнување, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски, во услови на брзи преговори и притисок од Соединетите Држави за договор за прекин на војната на Русија против Украина.
Статусот на нуклеарната централа Запорожје во Украина, која е под руска контрола, е уште едно прашање на раздор, изјави Зеленски пред новинарите доцна на 11 декември, по украинските разговори со европските поддржувачи и американските претставници. Тој, исто така, рече дека ќе биде потребен прекин на огнот доколку наскоро се одржат избори.
Откако САД предложија мировен план од 28 точки за кој критичарите велат дека е во голема мера фаворизиран за Русија, Украина и европските земји бараат промени што би го направиле договорот помалку нерамномерен и, што е клучно, би ја обезбедиле безбедноста на Украина од каков било иден руски напад. Киев поднесе план од 20 точки претходно оваа недела.
„Му испративме на американскиот тим ревидирана верзија од рамковниот документ на кој работевме. Таа вклучува 20 клучни точки. Ова може да биде основа за сè. Чекам повратни информации од Америка“, рече Зеленски на собирот на повеќе од 30 лидери на „коалицијата на земјите што се подготвени“.
Иако Русија даде малку знаци дека е подготвена да се повлече од долгогодишните барања, американските и украинските претставници се расправаат околу деталите.
Зеленски рече дека имал „длабинска“ дискусија со државниот секретар Марко Рубио, министерот за одбрана Пит Хегсет и специјалниот претставник на Белата куќа Стив Виткоф.
САД предлагаат украинските трупи да се повлечат од добро утврдениот дел од регионот Донецк што сè уште го контролираат, рече Зеленски, а „компромисот е наводно руските трупи да не влегуваат“ во оваа област, каде што Вашингтон повикува на воспоставување „слободна економска зона“.
„Тие не знаат кој ќе управува со оваа територија“, рече Зеленски, додавајќи дека Русија ја нарекува „демилитаризирана зона“. Тој, исто така, рече дека Украинците треба да имаат право на глас за сите предложени територијални отстапки, „без разлика дали преку избори или референдум“.
По извештаите дека американскиот претседател Доналд Трамп постави рок до 25 декември за Украина да го прифати мировниот предлог, Зеленски рече дека на Киев не му е даден цврст рок, но дека „мислам дека тие навистина сакаа, или можеби сè уште сакаат, да имаат целосно разбирање за тоа каде се наоѓаме со овој договор до Божиќ“.
Трамп се обидува да посредува во прекин на целосната инвазија на Русија врз Украина откако ја презеде функцијата во јануари оваа година, но наиде на големи пречки, вклучувајќи го и отфрлањето на повиците за прекин на огнот од страна на рускиот претседател Владимир Путин.
Трамп рече дека Соединетите Држави може, но и не мора да учествуваат на планираниот состанок меѓу високи украински, француски, германски и британски претставници во Европа на 13 декември.
„Ќе видиме дали ќе присуствуваме на состанокот или не. Ќе присуствуваме на состанокот во сабота во Европа ако сметаме дека има добри шанси. И не сакаме да губиме многу време ако сметаме дека е негативен“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба.
„Претседателот е исклучително фрустриран од двете страни во оваа војна и му е преку глава од состаноци само заради состаноци“, изјави портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, за новинарите.
Во врска со изборите, за кои САД вршат притисок врз Украина да ги одржи и покрај фактот дека тие се забранети според воената состојба, Зеленски на 11 декември рече дека ќе мора да се воспостави прекин на огнот.
Трамп во интервју за Политико објавено на 9 декември изјави дека „е време“ да се одржат избори, а Зеленски подоцна истиот ден (за прв пат) рече дека ќе изврши притисок врз парламентот да изготви закон со кој ќе се дозволат избори за време на воената состојба. Тој рече дека гласањето би можело да следи за 60 до 90 дена, под услов да се воспостават безбедносни гаранции за да се осигури дека гласањето ќе биде безбедно за Украинците.
Со тоа што наведе дека ќе биде потребно прекин на огнот, Зеленски можеби се обидувал да го оспори блефот на Русија - Путин неосновано обвини дека Зеленски е нелегитимен бидејќи изборите не се одржаа на закажаниот рок во 2024 година - но исто така го остави секој план за одржување избори ранлив на отфрлање од страна на Москва, освен ако не се постигне мировен договор пред одржувањето на гласањето.
Кути: Косово ги прифаќа мигрантите депортирани од САД
Косово почна да прифаќа мигранти што Соединетите Држави сакаат да ги депортираат, според договорот со администрацијата на претседателот Доналд Трамп, изјави премиерот Албин Курти.
„Ги прифаќаме оние што САД не ги сакаат на своја територија“, потврди Курти во телевизиско интервју доцна во четврток (11 декември), додавајќи дека еден или двајца од мигрантите пристигнале во државата.
Според договорот постигнат во јуни, Косово може да прифати до 50 лица, соопшти владата на Курти. Договорот треба да трае една година.
Како што тогаш соопшти косовската влада, „Косово сака преку договорот да ја изрази својата „вечна благодарност“ за поддршката на САД откако се отцепи од Србија во 2008 година“.
Курти дојде на власт во февруари, но неговата влада оттогаш падна, а нови избори ќе се одржат на 28 декември.
Во последно време, САД ја критикуваа партијата на Курти, обвинувајќи ја за „поткопување на стабилноста“ на Косово со тоа што спречи српска политичка партија да се кандидира на декемвриските избори.
Косово, исто така, ратификуваше договор со Данска за сместување на странски затвореници осудени во земјата, кои ќе можат да ги издржуваат казни во затвор во Косово.
ЕУ започна со чекори за долгорочно замрзнување на руските средства
Владите на Европската Унија на 11 декември започнаа процес за замрзнување на средствата на руската централна банка кои се фиксирани во Европа на долг рок, со цел да се избегне гласање на секои шест месеци за продолжување на замрзнувањето и да се отвори патот за користење на парите за Украина.
Одлуката за започнување на процесот, според кој мора да се согласи квалификувано мнозинство од владите на ЕУ, е дел од правниот систем на ЕУ, кој им овозможува на владите да преземат посебни мерки доколку сметаат дека треба да ја заштитат економската стабилност на ЕУ во посебни околности согласно член 122 од договорот за ЕУ.
„Данското претседателство може да информира дека COREPER (амбасадорите на владите на ЕУ во Брисел) се согласија за ревидирана верзија на предлогот од член 122 и го одобрија започнувањето на писмена постапка за формална одлука на Советот до утре околу 17 часот“, се вели во соопштението на данското претседателство со ЕУ.
Претходно, амбасадорите на Европската унија(ЕУ) се согласија за нови санкции против Русија, додавајќи нови поединци и компании на широкиот список на ограничувања воведени по руската инвазија на Украина пред речиси четири години.
Иако не станува збор за голем пакет што би вклучувал секторски санкции како порано, ЕУ овој пат се фокусираше на пет лица поврзани со глобалната трговија со нафта, обидувајќи се да дејствува против руското заобиколување на ограничувањето на цената на нафтата од страна на Г7, кое моментално изнесува 47,6 долари за барел.
Амбасадорите на ЕУ, исто така, се согласија да воведат санкции врз лица за кои се верува дека презеле дестабилизирачки активности во име на Русија низ целиот свет.
На листата се додадени и неколку членови на Руската главна разузнавачка дирекција (ГРУ), обвинети за бројни сајбер напади во последните години, како врз Украина, така и врз земјите-членки на ЕУ.
Руте ги предупредува сојузниците дека тие се следната цел на Русија
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, на 12 декември ги повика сојузниците да ги засилат одбранбените напори за да превенираат војна предизвикана од Русија, која би можела да биде „на ниво на војна што ја издржаа нашите баби и прабаби“, јавува новинската агенција Ројтерс.
Во говорот во Берлин, Руте рече дека премногу сојузници на воениот сојуз не ја чувствуваат итноста на заканата од Русија во Европа и дека мора брзо да ги зголемат трошоците и производството за одбрана за да спречат војна на ниво на она што го виделе минатите генерации.
„Ние сме следната цел на Русија. Се плашам дека премногу се тивко самодоволни. Премногу не ја чувствуваат итноста. И премногу веруваат дека времето е на наша страна. Не е. Времето за акција е сега“, рече Руте.
„Конфликтот е пред нашата врата. Русија ја врати војната во Европа. И ние мора да бидеме подготвени“, додаде тој.
Русија би можела да биде подготвена да употреби воена сила против НАТО во рок од пет години, рече Руте.
НАТО е загрижен откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина пред речиси четири години, предизвикувајќи го најголемиот и најсмртоносен конфликт во Европа од Втората светска војна.
Кремљ ја посочи можноста за проширување на НАТО како една од причините за започнување на војната, која остави повеќе од 1 милион жртви според Руте и други западни разузнавачки извори.
Рускиот претседател Владимир Путин ги предупреди европските сили на 2 декември дека ако започнат „војна“ со Русија, Москва е подготвена да се бори.
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров изјави на тркалезната маса на амбасадори во Москва на 11 декември дека Кремљ нема планови да воен напад ниту врз Европската Унија ниту врз НАТО и е „подготвен да ги изнесе релевантните гаранции во писмена форма и во правен документ“, наведувајќи го тоа „на колективна, меѓусебна основа“.
Минатиот месец германски и романски борбени авиони беа испратени да ги следат упадите на беспилотни летала во воздушниот простор на Романија, додека Русија продолжи да напаѓа цели преку реката Дунав во соседна Украина.
Упадите на руски беспилотни летала над Романија и Полска, заедно со влегувањето на руски воени авиони во естонскиот воздушен простор, го наведоа НАТО да ја започне својата иницијатива „Источна стража“ за зајакнување на воздушната одбрана.
Израел вели дека Хамас ќе биде разоружан откако групата предложи „замрзнување“ на оружјето
Израел во четврток, 11 декември соопшти дека Хамас „ќе биде разоружан“ како дел од мировниот план спонзориран од САД за Газа, откако еден од врвните лидери на палестинското исламистичко движење предложи замрзнување на оружјето.
Прекинот на огнот, кој е во сила од 10 октомври, ја запре војната што започна по смртоносниот напад на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година. Но, тој останува кревок бидејќи Израел и Хамас речиси секојдневно се обвинуваат едни со други за прекршувања.
Врховниот лидер на Хамас, Халед Мешал, за катарскиот новински канал Ал Џезира изјави дека милитантната група е отворена за „замрзнување“ на оружјето, но го отфрла барањето за целосно разоружување изнесено во планот на Трамп за палестинската територија.
Сепак, израелски владин претставник за АФП изјави дека „нема да има иднина за Хамас според планот од 20 точки.
„Терористичката група ќе биде разоружана, а Газа ќе биде демилитаризирана“, рече тој.
Договорот е составен од три фази. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху неодамна посочи дека очекува втората фаза да започне наскоро. Според таа фаза, израелските трупи дополнително би се повлекле од своите позиции во Газа и би биле заменети со меѓународни сили за стабилизација, додека Хамас би го положил оружјето.
Палестинската милитантна група навести дека нема да се согласи да се откаже од својот арсенал.
„Идејата за целосно разоружување е неприфатлива за отпорот (Хамас). Она што се предлага е замрзнување или складирање (на оружје) за да се обезбедат гаранции против каква било воена ескалација од Газа со израелската окупација“, рече Мишел додавајќи:
„Ова е идејата што ја дискутираме со медијаторите и верувам дека со прагматично американско размислување таква визија би можела да се договори со американската администрација“.
Се очекува Нетанјаху да се сретне со американскиот претседател Доналд Трамп во Соединетите Држави на 29 декември за да разговара за следните чекори во примирјето.
Во првата фаза од договорот, палестинските милитанти се обврзаа да ги ослободат преостанатите 48 живи и мртви заробеници што се држат на територијата. Досега ги ослободија сите заложници освен едно тело.
За возврат, Израел ослободи речиси 2000 палестински затвореници во негов притвор и ги врати телата на стотици мртви Палестинци.
Што се однесува до меѓународните мировни сили, Мешал рече дека групата е отворена за нејзино распоредување по границата на Газа со Израел, но нема да се согласи да дејствува на територијата, нарекувајќи го таквиот план „окупација“.
„Немаме приговори меѓународните сили или меѓународните сили за стабилизација да бидат распоредени по границата, како што е УНИФИЛ“, рече тој, осврнувајќи се на мировните сили на ОН распоредени во јужен Либан во близина на израелската граница.
„Тие би ја одделиле Газа од окупацијата“, додаде тој, осврнувајќи се на Израел.
„Што се однесува до присуството на меѓународни сили во Газа, во палестинската култура и свест тоа значи окупаторска сила“, додаде Мешал.
Медијаторите, како и арапските и исламските нации, рече тој, би можеле да дејствуваат како „гаранти“ дека нема да има ескалација што потекнува од Газа.
Операција против „балканскиот картел“ во Германија, осум српски државјани уапсени во Шпанија
Три лица биле уапсени, а повеќе од пет милиони евра средства од трговија со дрога од Колумбија биле запленети во операција на германската полиција против истакната ќелија на таканаречениот „Балкански картел“, објави Европол на 10 декември.
Полициите на Австрија, Босна и Херцеговина, Хрватска и Србија учествувале во акцијата, заедно со околу петстотини германски полицајци кои спровеле рации против лица осомничени за транснационална трговија со дрога и организиран криминал.
Европол наведува дека властите на споменатите земји спровеле претреси и замрзнале банкарски сметки и други средства во земјата поврзани со осомничените, чии имиња не се објавени.
Според Европол, истрагата откри дека оваа криминална ќелија е одговорна за шверцување на пратки со кокаин од Колумбија во Европа. Мрежата, исто така, се занимавала со перење пари преку компании и купување недвижности во неколку земји од ЕУ и пошироко.
Европол ја опиша операцијата како дел од тековните напори за разбивање на групи на организиран криминал кои тргуваат со кокаин и други дроги во и низ Европа користејќи сложени логистички мрежи.
Полициската агенција на Европската Унија соопшти дека операцијата се базира на споделување разузнавачки информации и оперативна координација воспоставена во претходните прекугранични истраги на мрежи за трговија со дрога од балканско потекло.
Европол нагласи дека истрагата останува активна и дека се можни понатамошни акции и апсења додека властите ги следат паричните текови и пресретнатите комуникации.
„Се сомнева дека, како членови на криминална група, тие ја обезбедиле логистиката и опремата за прием на транспортирана дрога од Колумбија, која пристигнала со брод во Шпанија, а потоа била складирана и, во координација со неколку шпански криминални групи, понатаму дистрибуирана“, соопшти Министерството за внатрешни работи на Србија.
Се додава дека е поднесена кривична пријава и е издадена забрана за напуштање на Кралството Шпанија против српскиот државјанин З. Ш. (1965), како и против тројца државјани на Словенија и еден државјанин на Република Бугарија.
Организираните криминални групи поврзани со Балканот постојано биле цел на мултинационални истраги координирани од Европол и националните партнери во текот на изминатите години, а големите операции откриле сложени рути за трговија со луѓе од Јужна Америка преку Западна Африка и Европа.
ОН: Националната гарда на Венецуела извршила „злосторства против човештвото“
Националната гарда на Венецуела извршила „сериозни кршења на човековите права и злосторства против човештвото“ повеќе од една деценија, соопшти истрага на Обединетите нации во четврток.
Националната гарда на Венецуела, воена сила задолжена за одржување на јавниот ред, беше централен актер во прогонот на противниците на претседателот Николас Мадуро, утврди независната меѓународна мисија на ОН за утврдување факти за Венецуела во својот последен извештај.
„Функционерите на Националната гарда извршиле произволно лишување од живот, произволни притворања, сексуално и родово базирано насилство, како и тортура и друг суров, нечовечки или понижувачки третман за време на операциите за спроведување на законот во контекст на протести и во акции на целен политички прогон од 2014 година“, соопшти мисијата.
„Упорноста на овие злоупотреби ги одразува структурните неуспеси во рамките на одговорноста и политичкиот систем на Венецуела, кои дополнително ја зацврстија неказнивоста.“
Извештајот доаѓа со тоа што добитничката на Нобеловата награда за мир за 2025 година, Марија Корина Мачадо, треба да се обрати на прес-конференција од Осло во четврток, според норвешката влада, еден ден откако ѝ беше доделена оваа почест во отсуство.
Мачадо, која ја доби Нобеловата награда за оспорување на власта на Мадуро, се крие од август 2024 година по заканите по нејзиниот живот.
Венецуелските безбедносни сили, вклучувајќи ја и ГНБ и полицијата, редовно се обвинуваат за злоупотреби, особено за време на репресијата на опозициските демонстрации.
Соединетите Држави, Европа и многу латиноамерикански земји, не ги признаваат резултатите од изборите во 2024 година, кои му обезбедија на Мадуро трет шестгодишен мандат.
Опозицијата го обвини Мадуро за кражба на изборите.
Марта Валинас, претседателка на мисијата за утврдување факти, рече дека успеала да ја документира улогата на Националната гарда во „систематска и координирана репресија против противниците или оние што се сметаат за такви, која трае повеќе од една деценија“.
Во извештајот се вели дека високо централизиран синџир на команда, под водство на Мадуро, ги олеснил таквите злоупотреби.
За време на кулминацијата на протестите во 2014, 2017, 2019 и 2024 година, Националната гарда употребила прекумерна сила, вклучително и неправилна употреба на смртоносно оружје, соопшти мисијата.
Извештајот, исто така, документирал масовни и насочени произволни притворања, физичко насилство за време на апсењата, поставување докази, тортура и друго малтретирање и сексуално насилство во објектите на Националната гарда што се користат како привремени центри за притвор.
„Тие се дел од шема на злоупотреба што се користи за казнување и кршење на жртвите“, рече Валинас.
Во меѓувреме, венецуелскиот судски систем се чини дека не е во можност или не е подготвен да ги истражи таквите прекршувања, се наведува во извештајот.
„Мисијата има основани основи да верува дека службениците на Националната гарда дале суштински придонеси за злосторствата што се истражуваат, вклучително и произволни притворања, тортура и малтретирање, насилство врз основа на пол и прогон“, рече Валинас.
Советот за човекови права на ОН ја формираше мисијата за утврдување факти во 2019 година и ѝ зададе задача да ги процени наводните кршења на човековите права извршени од 2014 година.
Од 2013 година, повеќе од седум милиони Венецуелци ја напуштија земјата за да избегаат од економската и политичката криза.
Австрија ја блокираше екстрадицијата на украинскиот олигарх Дмитро Фирташ во САД
Австриски суд пресуди дека Дмитро Фирташ, украинскиот олигарх кој е во домашен притвор во Виена откако беше обвинет за поткуп во Соединетите Американски Држави(САД) пред повеќе од една деценија, не може да биде екстрадиран, со што заврши седумгодишната сага против бизнисменот.
Понизок суд ја запре екстрадицијата на Фирташ минатата година, повикувајќи се на нови докази. Обвинителите поднесоа жалба на одлуката, но на 10 декември Вишиот регионален суд во Виена ја отфрли жалбата од технички причини.
Портпаролот на Фирташ не одговори веднаш на барањето за коментар.
Оваа одлука најверојатно значи и крај на постапката на Министерството за правда на САД против Фирташ. Тој беше обвинет од голема порота во 2013 година за поткуп поврзан со индиски бизнисмен.
Министерството за правда не ја коментираше веднаш пресудата.
Фирташ, тајкун кој го стекнал своето богатство делумно преку нетранспарентни договори за природен гас во кои биле вклучени рускиот државен гигант „Гаспром“ и украинската цевководна мрежа, беше на врвот на своето влијание во Украина во 2000-тите години за време на претседателството на Виктор Јушченко.
Подоцна, тој стана главен финансиер на ривалот на Јушченко, Виктор Јанукович, кој подоцна стана претседател на Украина.
Во дописите на Стејт департментот, американските дипломати го опишуваат Фирташ како лице поврзано со рускиот организиран криминал, вклучувајќи го и лидерот на криминалната организација Семјон Могилевич.
Фирташ и неговите адвокати ги негираат тие врски.
Во март 2014 година, околу еден месец откако Јанукович ја напушти Украина по месеци протести, Фирташ беше уапсен во Виена, а потоа пуштен во домашен притвор откако плати кауција од 174 милиони долари.
Во поднесокот од јули 2017 година од Министерството за правда на САД до федералниот суд во случајот за поткуп, обвинителите го опишаа Фирташ како „висок соработник на рускиот организиран криминал“.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете