Вести
Вархеји: Планот за раст може да ги удвои на економиите на Западен Балкан
Еврокомесарот за проширување Оливер Вархеји во четвртокот во Тирана изјави дека планот на Европската унија (ЕУ) за економски раст на Западен Балкан е амбициозен план кој може да овозможи удвојување на шесте балкански економии.
На почетокот на регионалниот самит за планот за раст во главниот град на Албанија, еврокомесарот рече дека планот ќе биде оперативен само доколку шесте земји од Западен Балкан ги применат потребните реформи и критериуми.
„Имаме целосна доверба во сите земји од Западен Балкан дека ќе можете да имате корист од овој план, кој има потенцијал да придонесе за удвојување на економиите на Западен Балкан во следните десет години“, рече тој на самитот на кој присуствуваат регионалните лидери.
Според Вархеји, планот е дел од процесот на проширување и значи дека покрај реформите што ги спроведуваат земјите од регионот, ЕУ треба да ги понуди „сите предности што ги носи членството пред земјите да станат членки на ЕУ“.
„Ние сме на почеток многу радикални, но и многу брзи промени на Западен Балкан“, нагласи тој.
ЕУ е за овој план за периодот 2024-27. предвиде шест милијарди евра.
На самитот, покрај премиерот на Албанија, Еди Рама, која е домаќин, учествуваат и други регионални лидери: претседателот на Србија Александар Вучиќ, премиерот на Северна Македонија Талат Џафери и претседателот на Советот на министри на Босна и Херцеговина. Борјана Кристо.
Премиерот на Косово, Албин Курти (Албин), „поради претходни обврски“ нема да биде физички присутен на самитот, изјави за Радио Слободна Европа портпаролот на косовската Влада Перпарим Криезиу.
„Сепак, Курти ќе биде дел од самитот виртуелно преку видеообраќање“, рече Криезиу.
Планот на ЕУ за Западен Балкан има за цел економски раст на регионот, забрзување на реформите и инвестиции кои можат да го унапредат процесот на проширување на ЕУ со овие земји.
Сличен самит за овој план се одржа на 22 јануари во Скопје, Северна Македонија.
Каков е планот за економски раст на Западен Балкан?
Новиот план за економски раст во земјите од Западен Балкан, кој беше одобрен од Европската комисија на 8 ноември 2023 година, се заснова на четири столба.
Првиот столб е „зајакнување на економската интеграција на единствениот пазар на ЕУ“, што ќе зависи од приспособувањето на земјите од регионот кон правилата на единствениот пазар и, паралелно, од отворањето на нивниот пазар во соодветните сектори кон соседните земји.
Вториот столб на овој план е „зајакнување на економската интеграција во рамките на Западен Балкан преку заеднички регионален пазар“. Според ЕУ тоа ќе влијае на потенцијалниот економски раст од 10 проценти.
Третиот столб на планот е „забрзување на фундаменталните реформи“, што значи и владеење на правото што помага при привлекување странски директни инвестиции и ја зајакнува регионалната стабилност.
Четвртиот столб од новиот план на Европската комисија за економски раст на Западен Балкан е „зголемување на финансиската помош за поддршка на реформите“, кој вклучува предлог за помош од шест милијарди евра.
Со оглед дека земјите од регионот во нивните трговски односи со Европската унија, исто така, имаат корист од релевантните договори за стабилизација и асоцијација, Европската комисија предлага да се оди подалеку од тоа, правејќи измени на овие договори со цел да се овозможат еднакви пазарни услови за земјите од регионот во процесот на проширување и земјите-членки на ЕУ.
види ги сите денешни вести
Путин на Денот на победата: Русија нема да дозволи никој да и се заканува
Во говорот по повод годишнината од победата на Советскиот Сојуз над нацистичка Германија во Втората светска војна, рускиот претседател Владимир Путин изјави дека Русија ќе направи сè што може за да избегне судир на глобалните сили, но нема да дозволи да биде загрозена.
Путин ова го кажа пред руските војници на Црвениот плоштад.
„Русија ќе направи се за да спречи глобален конфликт. Но, во исто време, нема да дозволиме никој да ни се заканува. Нашите стратешки сили секогаш се во состојба на борбена готовност“, рече Путин.
Откако повика на едноминутно молчење, Путин го заврши говорот со зборовите: „За Русија! За победа! Ура!“.
Додека руските трупи напредуваат против украинските сили поддржани од Западот, Путин ги обвини „арогантните“ западни елити дека заборавиле на одлучувачката улога што Советскиот Сојуз ја одигра во поразот на нацистичка Германија и поттикнувањето конфликт низ целиот свет.
Путин, кој ја испрати својата војска во Украина во 2022 година, ја гледа војната како дел од борбата со Западот, за кој вели дека ја понижил Русија по падот на Берлинскиот ѕид во 1989 година со навлегување во она што тој го гледа како сфера на влијание на Москва.
Украина и Западот велат дека Путин е вмешан во грабеж на земјиште во империјален стил. Тие ветија дека ќе ја победат Русија, која моментално контролира околу 18 отсто од Украина, вклучувајќи го и полуостровот Крим и делови од четири региони на истокот на земјата. Русија вели дека земјите, некогаш дел од Руската империја, сега повторно се дел од Русија.
Советскиот Сојуз изгуби 27 милиони луѓе во Втората светска војна, вклучително и милиони во Украина, но на крајот ги турна нацистичките сили назад во Берлин, каде Адолф Хитлер се самоуби, по што црвеното советско знаме за победа беше подигнато во Рајхстагот во 1945 година.
Безусловното предавање на нацистичка Германија стапи на сила во 23:01 часот на 8 мај 1945 година, кој Франција, Велика Британија и САД го одбележаа како „Ден на победата во Европа“.
Дотогаш, 9 мај веќе пристигна во Москва, кој стана „Ден на победата“ на Советскиот Сојуз во она што Русите го нарекуваат Големата патриотска војна од 1941-45 година.
Радев: Наскоро ќе стане јасно дали Северна Македонија сака да оди во Европа
Бугарскиот претседател Румен Радев денеска изјави дека наскоро ќе стане јасно дали новиот претседател и партијата што победи со значителна разлика на изборите во Република Северна Македонија ќе работат за европската перспектива на земјата или ќе одат во друга насока.
Како што пренесе БТА, тој ова го изјави откако заедно со бугарската потпретседателка Илијана Јотова положија цвеќе пред споменикот на Непознатиот воин по повод 9 мај.
„Многу брзо ќе стане јасно дали таа земја сака да оди кон Европа. Мојот став во однос на Република Северна Македонија секогаш бил отворен и конзистентен, како што беше со претседателите Ѓоѓе Иванов и Стево Пендаровски, така ќе биде и со Гордана Силјановска“, изјави Радев.
Бугарскиот претседател рече дека отсекогаш ја поддржувал европската интеграција на Република Северна Македонија, „но со почитување на принципите на добрососедство и особено Копенхашките критериуми за членство“. Според него, тоа значи „промена на Уставот и почитување на правата на македонските Бугари“.
„Откажување од јазикот на омразата што беснееше во оваа изборна кампања, ревизија на учебниците, почитување и заштита на бугарското културно и историско наследство на Бугарите во земјата“, ја пренесува БТА изјавата на Радев.
Вчера (8 мај) во Северна Македонија се одржаа двојни избори-втор круг претседателски и парламентарни избори. Според изборните резултати Гордана Сиљановска Давкова ќе биде новата претседателка, а убедлива победа на парламентарните избори издојуваше опозициската ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата Твоја Македонија.
Осуммина повредени во украински напад на Белгород
Во украински воздушен напад врз руската област Белгород во текот на ноќта осум лица се повредени, а оштетени се многу станбени згради и автомобили, соопшти денеска (9 мај) гувернерот на тој регион Вјачеслав Гладков.
Тој на Телеграм наведе дека меѓу повредените има и 11-годишно девојче, кое е хоспитализирано и додаде дека се оштетени повеќе од 30 станови во 19 станбени згради.
Како што јавуваат странските агенции, руските сили за воздушна одбрана собориле 15 ракети „Вампир“ и едно беспилотно летало во регионот на Белгород, две беспилотни летала во областа Брјанск, како и три беспилотни летала во областа Курск.
Вчера пак (8 мај) Украина беше цел на руски ракетен напад и напад со дронови. Украинскиот претседател Володомир Зеленски изјави дека над 50 ракети и повеќе од 20 беспилотни летала Шахед ја гаѓале инфраструктурата во областите Лавов, Виница, Киев, Полтава, Кировохрад, Запорожје и Ивано-Франковск.
Русија ја почна инвазијата врз Украина на 24 февруари 2022 година.
Европа го слави денот на европскиот мир и единство
На 9 мај Европа ја слави годишнината од „Шумановата декларација“, која го даде првиот поттик за создавање на денешната Европската Унија.
Тогашниот француски министер за надворешни работи Роберт Шуман на 9 мај 1950 година ја промовираше идејата за нова политичка соработка во Европа како средство за драстично намалување на можностите за нова војна меѓу европските народи, што подоцна стана позната како „Шуманова декларација“.
Идејата на Шуман за здружување на западногерманската, италијанската и француската индустрија за јаглен и челик се реализираше веќе на 18 април 1951 со потпишувањето на Парискиот договор за создавање на Европската заедница за јаглен и челик (ЕЗЈЧ).
Договорот стапи во сила на 23 јули 1952 година кога официјално беше формирана ЕЗЈЧ која ја сочинуваа Белгија, Западна Германија, Италија, Луксембург, Холандија и Франција, како заедница претходник на ЕУ.
Во 1952 година во чест на Шуман и „Шумановата декларација“, 9 мај беше прогласен за Ден на Европа, кој се чествува секој година како ден кога се слават мирот и единството во Европа, а истовремено беше промовирано и денешното знаме на ЕУ како Знаме на Европа. Дополнително, во 1960 година Европскиот парламент го прогласи Шуман за „Татко на Европа“.
По повод на Денот на Европа, ЕУ и нејзините институции секоја година организираат настани и манифестации за одбележување на празникот. Оваа година по повод Денот на Европа, ЕУ на 4 мај организираше „отворен ден“ на кој граѓаните можеа да ги посетат седиштата на институциите на Унијата и да се запознаат со начинот на нивно функционирање.
ДИК: ВМРО-ДПМНЕ има 58 пратеници, ДУИ 19, СДСМ 18, Вреди 13, Левица и ЗНАМ по 6
Според последните податоци на Државната изборна комисија(ДИК) од обработени 99,6 отсто од податоците на вчерашното гласање за парламентарните избори во Македонија, коалицијата на ВМРО-ДПМНЕ Твоја Македонија освои 58 пратенички места, коалицијата на СДСМ 18, ДУИ 19, коалицијата Вреди 13, а Левица и ЗНАМ по 6 мандари.
Или според бројот на освоени гласови: коалицијата на ВМРО- ДПМНЕ 431.251 гласови или 43,23%, СДСМ 153.250 или 15,36%, ДУИ 137.486 или 13,78%, Вреди 106.991 или 10,72%, Левица 67.338 или 6,75% и ЗНАМ – За Наша Македонија 55.539 или 5,57%.
Што се однесува до вториот круг на претседателските избори, од обработени 99, 82% од податоците на ДИК, убедлива победа издвојуваше кандидатката за претседател на државата предложена од ВМРО ДПМНЕ, Гордана Сиљановска-Давкова со освоени 560.170 или 65,14% од гласовите, додека кандидатот на СДСМ Стево Пендаровски освои 251.541 или 29,25 отсто.
Во Северна Македонија на 8 мај се одржуваа седми претседателски и единаесетти парламентарни избори.
ВМРО-ДПМНЕ ја слави победата на плоштадот во Скопје
Поддржувачите на ВМРО-ДПМНЕ, на коалицијата „Твоја Македонија“ и други граѓани се собраа на плоштадот „Македонија“ во Скопје каде со музика и со развеани знамиња се слави двојната победа на ВМРО-ДПМНЕ и на претседателската кандидатка Гордана Сиљановска-Давкова на парламентарните и вториот круг претседателски избори што на 8 мај се одржаа во Северна Македонија.
Државната изборна комисија (ДИК) го објави распоредот на мандатите по партии и коалиции во идниот состав на македонското собрание, од обработени 94, 5 отсто гласови. Според распоредот, коалицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ на парламентарните избори освоила вкупно 59 пратенички места и има убедливо водство пред останатите.
Следна е коалицијата на СДСМ со освоени 19 пратенички места.
„Европски фронт“ на ДУИ има освоено 18 мандати, коалицијата „Вреди“ добива 13 пратенички места, „Левица“ би имала 6 пратеници, а ЗНАМ има шест пратенички места.
На насобраните граѓани им се обрати Христијан Мицкоски, претседател на ВМРО-ДПМНЕ.
Претходно, на прес-конференција во седиштето на партијата, Мицкоски прогласи историска победа на народот во Македонија, најави дека новата влада ќе се формира во најкраток можен рок и кажа дека е време СДСМ и ДУИ да одат во опозиција.
Претседателот на СДСМ, Димитар Ковачевски и претседателскиот кандидат Стево Пендаровски им ја честитаа победата на ВМРО-ДПМНЕ и на Сиљановска-Давкова.
Во Северна Македонија денеска (8 мај) се одржуваат седми претседателски и единаесетти парламентарни избори.
Фатмир Битиќи си поднесе оставка од потпретседател на СДСМ
Потпретседателот на СДСМ и досегашен потпретседател на Владата за должен за европски прашања си поднесе оставка од партиската функција. Вечерва на социјалната мрежа Фејсбук со стаус објави дека причината е огромниот пораз кој го доживеа неговата партија, но дека очекува и неговите сопартијци да го сторат истото.
„Како потпретседател на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, обврзан на етички и демократски вредности, одлучив да поднесам оставка од функцијата потпретседател на партијата. Мојата оставка комплетно ќе се ефектуира кога останатите мои другари и другарки кои го сочинуваат партиското раководство ќе го направат истото – од првиот до последниот. Во целата моја политичка кариера барам лична одговорност од сите чинители – и овој акт е токму тоа. А оставката на раководството е неопходен чекор кон враќање на довербата на граѓаните и трасирање на патот кон иден политички успех“, напиша Битиќи.
Според него ова е апел дека оставката не претставува политички акт на пораз на социјалдемократската идеја, туку порака и предизвик за подобрување и преиспитување на СДСМ.
„Прифаќањето на политичка одговорност нема да биде знак на слабост, туку израз на лична и партиска демократска зрелост, како и подготвеност да се промениме и да растеме – и ставаме приоритет на колективниот интерес пред личните амбиции.“, напиша Битиќи кој истовремено снимил и видео порака до граѓаните
Инаку Битиќи беше втор на листата во втората изборна единица и стана дел од новиот парламентарен состав.
Мицкоски: Ова е победа на Македонија, Владата ќе се формира во најкраток рок
Ова е историска победа на Македонија и на народот во Македонија, оцени Христијан Мицкоски, претседател на ВМРО-ДПМНЕ, во обраќањето по денешните парламентарни и претседателски избори и најави декановата Влада ќе се формира во најкраток можен рок и во транспарентен процес.
„Победи Македонија која е на Македонците, Албанците, Турците, Ромите, Србите, Бошњаците, на гордиот народ кој покажа решителност и смиреност. Падна Владата во Македонија. Има причина за тоа. Криминалот, корупцијата, неспособноста, лажните вредности, одземената држава, тендерите, непотизмот и уште стотина други последици кои направија државата да страда, а народот да е разочаран“, рече Мицкоски.
Тој кажа дека е поразен и бојкотот од ДУИ, со што „народот покажа дека нема да дозволи поединци да создаваат кризи и преку институции да се штитат себе“.
„Време да одат задно со СДСМ во опозиција. Народот ја одржа најважната лекција кон власта и си ја спаси државата. Вечерва се покажа дека нема македонија на ДУИ, на СДСМ, на ВМРО-ДПМНЕ, нема лева или десна, источна или западна Македонија. Има само една единствена и вечна, независна, слободна Македонија“, рече Мицкоски.
Тој кажа дека резултатите од работата ќе се почувствуваат уште во првите сто дена од формирањето на владата и најави силен инвестициски пакет кој ќе ја поттикне економијата.
Мицкоски се обрати и до членството и идните функционери од коалицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ.
„Народот покажа дека ничија свеќа не гори до зори и порано или подоцна следува одговорност. Да го запомниме тоа затоа што од судот на народот никој не избегал, како ни од судот на Бога. Не ги заборавјте овие луѓе, оставете бел образ, бидете одговорни и чесни. Паметните учат од туѓуте грешки, немој ни на крај памет да ви падне да го потцените мудриот народ на Македонија. Имаме причина да се радуваме, да сме задоволни и длабоко благодарни, но и лекција да не влегуваме во еуфорија, ароганција и самобендисаност“, рече Мицкоски.
Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ порача дека на земјава ѝ е потребна силна опозиција и рамнотежа во политиката. Најави дека ќе разговара и со сите опозициски партии што учествуваа на изборите и да видат што може да биде заедничка точка на поврзување.
По обраќањето, Мицкоски ги повика граѓаните на заедничка прослава на плоштадот „Македонија“ во Скопје и на плоштадите во другите градови.
Претходно, претседателот на СДСМ, Димитар Ковачевски и претседателскиот кандидат Стево Пендаровски им ја честитаа победата на ВМРО-ДПМНЕ и на претседателската кандидатка на оваа партија, Гордана Сиљановска-Давкова.
Во Северна Македонија денеска (8 мај) се одржуваат седми претседателски и единаесетти парламентарни избори.
Познат идниот состав на Парламентот
Од обработени 94.5 процент на гласовите Државната изборна комисија (ДИК) го објави распоредот на мандатите по партии и коалиции во идниот состав на македонското собрание. Така коалицијата предводена од ВМРО ДПМНЕ освоила вкупно 59 пратенички места и има убедливо водство пред останатите.
Следна е коалицијата Европскиот фронт на ДУИ тоа со освоени 19 пратенички места, СДСМ и има освоено 18 мандати, коалицијата Вреди има освоено 13 пратенички места, Левица освоила 6 пратенички места и Знам е последна со 5.
Претседателот на ДИК, Александар Даштевски рече дека не очекува промени бидејќи се работи за мал процент необработени гласови.
Проекција: Распоред на „силите“ во Парламентот
По изборни единици распоредот на „силите во Парламентот“, според проекцијата заснована на првичните резултати од ДИК, е следниот:
- Изборна единица 1: ВМРО ДПМНЕ - 10, СДСМ – 3, Европски фронт – 2, Левица 2, Влен – 2, Знам – 1
- Изборна единица 2: ВМРО ДПМНЕ – 9, Европски фронт - 4, Влен – 3, СДСМ – 2, Левица – 1, Знам – 1
- Изборна единица 3: ВМРО ДПМНЕ – 14, СДСМ – 4, Левица -1, Знам - 1
- Изборна единица 4: ВМРО ДПМНЕ – 13, СДСМ – 5 , Левица – 1, Знам – 1
- Изборна единица 5: ВМРО ДПМНЕ – 10, СДСМ – 4, Европски фронт – 3, Левица – 1, Влен – 1, Знам – 1
- Изборна единица 6: Европски фронт – 10, Влен – 7, ВМРО ДПМНЕ – 3
Ковачевски: Резултатот е разочарувачки, повикувам на нови внатрешни избори во СДСМ
Денешниот резултат е разочарувачки. На СДСМ му е зададен тежок удар. Не само од граѓаните, туку и од симпатизерите и од поддржувачите на партијата, рече Димитар Ковачевски, претседател на СДСМ, на првата прес-конференција по затворањето на гласачките места на парламентарните и втор круг претседателски избори во Северна Македонија.
Тој ја честита победата на ВМРО-ДПМНЕ и на нивната претседателска кандидатка Гордана Сиљановска-Давкова, кои според првичните резултати се во водство пред СДСМ и претседателскиот кандидат Стево Пендаровски.
„Ја честитам победата на нашиот политички конкурент ВМРО-ДПМНЕ и нејзиниот претседател Христијан Мицкоски. Го честитам изборот на Гордана Сиљановска-Давкова за претседател на Републиката и се надевам и посакувам дека функцијата ќе ја извршува во согласност со дадените уставни овластувања и евроатланската посветеност на државата“, рече Ковачевски.
Тој кажа дека поддржувачите на СДСМ излегоа на изборите и придонесоа да се постигне цензусот, иако најлесно било да не го мобилизираат членството за гласање на претседателските избори.
Ковачевски повика на внатрешни избори сите органи и тела на СДСМ, на централно и локално ниво, почнувајќи од претседателот на партијата. Ќе биде свикан отчетен Конгрес на кој ќе се разгледаат причините за изборниот резултат и работењето на партијата во последните четири години.
Тој зборуваше и за „дефектите на системот што ја јаде и разорува државата и мора конечно да се промени“.
„Не се сомневам дека многу граѓани вечерва чувствуваат страв - страв од прекумерната моќ што ја има партија која е позната по злоупотребата на моќта. СДСМ мора да биде одговорна и државничка опозиција. Вистината со која живеам веќе две години е дека актуелниот систем во кој живееме види повеќе сметка за ПР отколку за суштината. И граѓаните со право не веруваат веќе во ништо. Корупцијата на секое ниво, личните интереси, долгата европска интеграција, нискиот просечен раст на економијата од само 1,9 отсто во минатите 30 години, непотизмот, клиентелизмот, бизнис интересите, етничкиот професионализам.. “, рече Ковачевски.
Тој рече дека местото на Македонија е во НАТО и во Европската унија.
„Ги предупредувам сите кои мислат дека денешното гласање било против Европа или ќе се обидат да ја искористат можноста да го спречат природниот пат на Македонија кој води до ЕУ, блокирањето на тој пат, не само што ќе донесе голем пад на животниот стандард туку ќе ги зголеми етничките тензии и ќе не изложи на безбедносен ризик кој никој од нас не може да разбере колку може да биде голем. За земја како Македонија нема средина, нема играње на две столчиња, тоа е или напред или назад“, рече Ковачевски.
Во Северна Македонија денеска (8 мај) се одржуваат седми претседателски и единаесетти парламентарни избори.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете