Вести
Просечната плата достигна до 35 илјади денари
Просечната нето плата исплатена во март изнесувала 34.925 денари, покажуваат последните податоци на Државниот завод за статистика. Во бруто-износ, пак, мартовскиот просек е 52.318 денари.
според статистиката, растот произлегува од зголемувањето на просечната нето-плата во секторите градежништво (19,8%), образование (15.0%) и објекти за сместување и сервисни дејности со храна (14,9%).
Споредено со претходниот месец, просекот на нето-платите е повисок во секторите рударство и вадење на камен (14,6%), преработувачка индустрија (6,4%) и уметност, забава и рекреација (5,4%).
Што се однесува до трошоците во март, минималната кошничка тогаш се мерела со 50.070 денари. За храна – 19.263 денари, режиски трошоци 13.417, за превоз минимум 3.679, за хигиена 3.186 денари. Инфлацијата во Македонија е скоро 20 отсто. Официјалните податоци покажуваат дека семејство со една просечна и една минимална плата нема доволно пари да ја наполни потрошувачката кошничка. Минималната плата со последните измени изнесува 20.175 денари.
види ги сите денешни вести
Интензивни воздушни напади на САД врз екстремистичката група Исламска држава во Сирија
Силите на Соединетите Американски Држави(САД) спроведоа голема операција против екстремистичката група Исламска Држава (ИД) во Сирија, операција што американскиот претседател Доналд Трамп ја опиша како „многу сериозна одмазда“ за нападот во кој загинаа тројца Американци - двајца војници и еден цивил.
Вашингтон објави дека напаѓач на ИД го извршил нападот на 13 декември во Палмира, кога беа ранети и тројца американски војници.
„Американските сили спроведоа воздушни напади во Сирија за да ги елиминираат борците на ИД, инфраструктурата и складиштата за оружје како директен одговор на нападот на 13 декември врз американските сили во Палмира, Сирија“, напиша американскиот министер за одбрана Пит Хегсет на мрежата Икс.
„Ова не е почеток на војна, ова е декларација за одмазда“, напиша тој, додавајќи: „Денес ги следевме и убивавме нашите непријатели. Многу од нив, и ќе продолжиме.“
Трамп напиша на својата социјална мрежа „Трут сошиал“ (Truth Social) дека американските сили „се одмаздуваат многу сериозно, како што ветив, против убиствените терористи кои се одговорни“ и дека оние кои ги напаѓаат Американците „ќе бидат погодени посилно од кога било порано“.
Централната команда на САД соопшти дека американските сили „започнале голем напад врз инфраструктурата и објектите за оружје на ИСИС во Сирија“.
Централната команда, исто така, соопшти дека биле погодени „повеќе од 70 цели на неколку локации во Сирија“.
Сириската опсерваторија за човекови права изјави за агенцијата АФП дека најмалку пет членови на ИСИС, вклучувајќи го и водачот на ќелијата, биле убиени во нападите на американските сили ноќта меѓу 19 и 20 декември.
Сириското Министерство за надворешни работи, иако не коментираше директно за нападот на САД, објави на Икс дека земјата е посветена на борбата против ИСИС „за да се осигури дека нема безбедни засолништа на сириска територија“.
Американците убиени во нападот во Палмира минатиот викенд беа Вилијам Хауард и Едгар Торес Товар, наредници на Националната гарда на Ајова како и Ајад Мансур Сакат, цивил од Мичиген кој работел како преведувач.
Нападот во Палмира беше прв инцидент од ваков вид по соборувањето на долгогодишниот сириски владетел Башар ал-Асад во декември минатата година, а портпаролот на сириското Министерство за внатрешни работи, Нуредин ал-Баба, рече дека сторителот бил член на безбедносните сили кој требало да биде отпуштен поради „неговите екстремистички исламистички идеи“.
Во 2014 година, ИД зазеде големи делови од сириската и ирачката територија. Американскиот персонал беше цел бидејќи ги поддржуваше меѓународните напори за пораз на ИД.
ИД е поразена, но сè уште е присутна во Сирија.
Забелешка: Претседателот на САД, Доналд Трамп, потпиша извршна наредба во септември 2025 година, со која го смени името на Министерството за одбрана во Министерство за војна, како друг назив.
Руски претставник ќе се придружи на преговорите за Украина во Мајами
Рускиот претставник Кирил Дмитриев се упати кон Мајами, каде што е закажана уште една рунда разговори за решавање на војната во Украина, јави агенцијата АФП.
Украински и европски тимови беа исто така во сончевиот американски град за преговорите со посредство на Стив Виткоф, претставникот на Доналд Трамп и зетот на американскиот претседател, Џаред Кушнер.
„На пат кон Мајами“, напиша Дмитриев во објава на мрежата Икс, додавајќи емотикон од гулаб и прикачувајќи кратко видео од утринско сонце што сјае низ облаците на плажа со палми.
„Додека военоподбуцнувачите продолжуваат да работат прекувремено за да го поткопаат мировниот план на САД за Украина, се сетив на ова видео од мојата претходна посета - светлина што се пробива низ облаците од бура“, напиша Дмитриев.
Вклучувањето на Русија и Европа во разговорите претставува чекор напред во однос на претходната фаза, кога Американците водеа одделни преговори со секоја страна на различни локации.
Сепак, малку е веројатно дека Дмитриев ќе одржи директни разговори со украинските и европските преговарачи, бидејќи односите меѓу двете страни остануваат исклучително затегнати, пренесува АФП.
Москва, која испрати војници во Украина во февруари 2022 година, тврди дека вклучувањето на Европа во разговорите само ќе го попречи процесот и има тенденција да ги прикаже лидерите на континентот како про-војнички настроени.
Разговорите овој викенд доаѓаат откако рускиот претседател Владимир Путин вети дека ќе продолжи со својата воена офанзива во Украина, поздравувајќи ги придобивките на Москва на бојното поле речиси четири години од неговата војна на годишната прес-конференција во петокот, на 19 декември.
Емисарите на Трамп инсистираа на план во кој САД би понудиле безбедносни гаранции за Украина, но веројатно ќе се очекува од Киев да предаде дел од територијата, перспектива на која се противат многу Украинци.
Пакистан ја лансираше четвртата кинеска подморница
Пакистанската морнарица на 17 декември ја лансираше својата четврта подморница од класата Хангор, во базата во Вухан, со што се одбележа завршувањето на изградбата на сите четири брода изградени во Кина во рамките на програмата за осум подморници наменети за Пакистан.
Според договорот за одбрана од 2015 година, вреден околу 5 милијарди долари со меѓународната оф -шор компанија Бродоградителство Кина (China Shipbuilding & Offshore International Company), Пакистан купува осум напредни дизел-електрични напаѓачки подморници од класата Хангор за да ги модернизира своите подводни борбени капацитети и да ја замени својата застарена флота.
Програмата Хангор претставува една од најголемите и најсофистицираните странски воени набавки во историјата на Пакистан, што го одразува продлабочувањето на соработката меѓу Кина и Пакистан во одбраната што опфаќа борбени авиони, ракетни системи и проекти за нуклеарна енергија.
Подморниците од 2.800 тони, се опремени со системи кои овозможуваат продолжени подводни операции, шест торпедни цевки од 533 мм за тешки торпеда и ракети и компатибилност со крстосувачката ракета Бабур-3 на Пакистан, лансирана од подморница, со нуклеарна способност.
Пакистанската војска ја поздрави програмата како голем поттик за подобрување на оперативната флексибилност и нејзината способност да одржува кредибилно присуство во Арапското Море и поширокиот регион на Индискиот Океан.
Аналитичарите велат дека овие подморници се наменети да го зајакнат ставот на Пакистан против непријателските површински операции и подводното следење во спорните води, особено додека Индија ги проширува своите сопствени подморнички и антиподморнички борбени капацитети.
Медиумите од ривалската Индија го прикажуваат распоредувањето на Хангор како дел од засилената регионална поморска конкуренција, при што аквизициите на Исламабад се гледаат во контекст на пошироката индо-пацифичка безбедносна динамика и Квадрилатералниот безбедносен дијалог (QUAD) предводен од САД, во кој учествуваат Австралија, Индија, Јапонија и САД.
Со лансирањето на последнава подморница наречена „Гази“, сите четири подморници произведени во Кина сега се подложени на ригорозни морски тестирања и се очекува да почнат да влегуваат во употреба веќе во 2026 година, според пакистанските и кинеските одбранбени претставници.
ЕK ќе го суспендира безвизниот режим за грузиските дипломати
Европската Комисија соопшти дека ќе ја суспендира визната либерализација за носителите на грузиски дипломатски пасоши. Новите правила на Европската Унија стапуваат во сила на крајот од месецот, притоа не исклучувајќи ја можноста за таргетирање на целото население на земјата од Јужен Кавказ, доколку не се спроведат мерки за зајакнување на демократските права и слободи.
Објавата дојде откако Комисијата на 19 декември го презентираше својот годишен извештај за земјите надвор од ЕУ чии граѓани уживаат безвизно патување до 90 дена во секој 180-дневен период.
Правилата важат за влез за повеќето членки на блокот, како и за земјите поврзани со ЕУ, како што се Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија. Грузиските граѓани ја уживаат оваа придобивка од 2017 година.
Злоупотреба на правата во Грузија
Комисијата соопшти дека Тбилиси „прекршил бројни обврски преземени за време на дијалогот за либерализација на визите“ и беше обвинет дека не ги спровел препораките во минатогодишниот извештај, како што се заштитата на основните права, вклучувајќи ги слободите на здружување, собирање и изразување.
Во тој извештај, Брисел, исто така, го критикуваше контроверзното законодавство на грузиската влада за „транспарентност на странското влијание“ и „семејните вредности и заштитата на малолетниците“.
Во извештајот се наведува дека „со оглед на системската и намерна природа на ова назадување, комисијата ќе разгледа соодветни мерки во рамките на ревидираниот Механизам за суспензија на визите, кој ќе стапи на сила на 30 декември 2025 година“.
Минатиот месец, еврокомесарката за надворешна политика, Каја Калас, изјави дека Грузија „нема одржлив пат кон ЕУ во оваа фаза, освен ако условите драматично не се променат“.
Според извештајот, вината е во политиката на грузиската влада, која врши репресија врз политичките противници и промената на политиката што се чини дека е наклонета кон Москва, со што ги поткопаа односите со европскиот блок од 27 членки.
Нови правила за визи
Новите правила, кои беа одобрени претходно оваа есен, ѝ дозволуваат на Европската комисија делумно или целосно да ја суспендира либерализацијата на визите за една земја не само за прекршувања на внатрешните работи, како што се пречекорување на дозволениот престој, недостаток на враќања или неосновани барања за азил, туку и за злоупотреба на човековите права.
Исто така, ѝ дозволува на извршната власт на ЕУ сама да ја донесе оваа одлука, иако е веројатно дека ќе се консултира со земјите-членки на ЕУ пред да донесе конечна одлука.
Претседателот на грузискиот парламент, Шалва Папуашвили, го обвини европскиот блок за „уцена“.
Дипломатски извори изјавија за Радио Слободна Европа дека мнозинството земји членки на ЕУ би сакале барем да ја суспендираат визната либерализација за грузиските носители на одлуки, а воедно да ги поштедат обичните граѓани.
Сепак, комисијата дозволува суспензијата во втора фаза „да се прошири на целото население доколку грузиските власти не ги решат проблемите“.
Исто така, се додава дека во последната фаза „Грузија би можела целосно да го изгуби статусот на безвизен режим и да биде префрлена на листата на ЕУ на трети земји со потреба од виза“.
Досега, ова се случило само со јужнопацифичката нација Вануату кон крајот на 2024 година.
Односот на Грузија со ЕУ се влоши откако Тбилиси усвои анти-ЛГБТ законодавство и таканаречен закон за „странски агенти“ минатата година, кога ЕУ ги прекина преговорите за пристапување.
Тензиите се продлабочија уште повеќе по парламентарните избори во октомври 2024 година, на кои партијата „Грузиски сон“ ја задржа власта, ги замрзна разговорите за пристапување на Грузија во Европската Унија и го обвини блокот дека се обидува да заговори државен удар во Тбилиси.
Курти го поздрави потегот на ЕУ за укинување на казнените мерки против Косово
Вршителот на должноста премиер на Косово, Албин Курти ја поздрави одлуката на Европската Унија (ЕУ) да ги укине казнените мерки што беа воведени во таа земја во 2023 година, поради тензиите на север, каде што мнозинството се Срби.
Сепак, Курти за време на состанокот на извршната власт рече дека институциите на Косово „не се причина за ескалација на ситуацијата“ на север, туку намалувањето на тензиите во таа област е „токму заслуга на институциите“ на државата.
Тој истакна дека по воведувањето на казнените мерки, кои ќе бидат целосно укинати кон крајот на јануари и кои ќе ѝ овозможат на земјата да добие милиони евра финансиска помош, Косово се соочило со два напада, во септември 2023 година во Бањска во Звечан и во ноември 2024 година во каналот Ибер-Лепенц.
Во врска со двата напада, Курти го повтори својот став дека постојат докази за вмешаност на српската држава.
„Гледајќи наназад, секој компромис со владеењето на правото би бил фатален за Косово. Мирната ситуација, слободното движење и функционирањето на државните институции на северот од Косово се токму затоа што триумфираа владеењето на правото и јавниот ред. И покрај сето ова, никогаш не бевме огорчени кон ЕУ. Останавме целосно посветени на европската интеграција, на исполнувањето на критериумите за членство“, нагласи тој.
Зборувајќи за мерките, тој ги критикуваше партиите што беа во опозиција во претходниот мандат, бидејќи во ноември не гласаа за Планот за раст и трите договори со Светската банка, пред Собранието да се распушти.
„Косово не ги претрпе најголемите финансиски мерки од Европската Унија, туку од парламентарната опозиција“, рече Курти.
Опозициските партии одбија да учествуваат на седницата што ја свика партијата на Курти во тоа време, тврдејќи дека сегашната влада ги користи овие прашања како „инструменти на своите политички игри“.
Недостигот на консензус за создавање нови косовски институции по изборите во февруари доведе до распишување нови избори, кои ќе се одржат на 28 декември.
Заедно со мерките на ЕУ, владата предводена од Курти се соочи со критики од Соединетите Држави за неколку одлуки на северот од земјата, вклучително и затворањето на јавните претпријатија што работеа според српскиот систем.
На север, употребата на српскиот динар е исто така забранета. Србија финансираше паралелни структури на северот и ги поддржуваше Србите таму преку пензии и други бенефиции во динари.
Сепак, институциите ги сметаа овие дејствија како дел од проширувањето на суверенитетот во овој дел од земјата. Соединетите Држави и ЕУ многу од овие дејствија ги опишаа како некоординирани.
Казнените мерки го чинеа Косово околу 613,4 милиони евра во суспендирани или неопределено одложени проекти. Поради пропуштени рокови, 7,1 милион евра беа целосно изгубени, според анализата на Институтот за напредни студии.
Уапсени 11, осомничени 33 лица за злоупотреби во ЕСМ
Единаесет лица се уапсени, а против вкупно 33 лица е отворена истражна постапка поради сомнеж за сериозен организиран криминал поврзан со јавни набавки во ЕСМ Дистрибуција на топлина, соопшти Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК).
Акцијата била спроведена во текот на ноќта меѓу 17 и 18 декември и во текот на вчерашниот ден, на повеќе локации во Скопје и околината, Куманово, Неготино, Велес, Пехчево, Пробиштип и Кочани, под раководство на јавен обвинител и со учество на полициски службеници од Одделот за организиран и сериозен криминал при МВР.
Од Обвинителството соопштија дека сите осомничени лица се товарат за кривично дело Злосторничко здружување.
Дополнително, 7 лица дел како помагачи, а дел како поттикнувачи, се осомничени за продолжено кривично дело Злоупотреба на постапка за јавен повик, доделување договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство, 12 лица за продолжено кривично дело Злоупотреба на службена положба и овластување, додека на 20 лица на товар им се става дека, како соизвршители, сториле продолжено кривично дело Перење пари и други приноси од казниво дело.
Според наводите во истрагата, во текот на 2023 година, тројца службени лица вработени во ЕСМ Дистрибуција на топлина ДООЕЛ Скопје, заедно со четворица управители и/или сопственици на две приватни компании, формирале организирана група со цел изигрување на постапките за јавни набавки.
Групата однапред изготвила техничка спецификација за набавка на „СКАД ормари – мониторинг ормари со ГСМ контролор за топлински станици“, со што, според обвинителството, била наместена постапката за конкретни фирми.
На јавниот повик се пријавиле две правни лица – едно од Скопје и едно од Куманово.
„Правното лице од Куманово се јавило како економски оператор со непотполна документација и со понуда повисока од понудената цена од правното лице од Скопје, кое понудило речиси идентичен износ со проценетата вредност на јавната набавка, иако вредноста не била објавена во огласот за јавната набавка“, се вели во соопштението од ОЈО ГОКК.
Со тоа, било овозможено скопската фирма да го добие тендерот, со што се стекнала со противправна имотна корист од 472.470.407 денари со ДДВ, односно околу 7,68 милиони евра, на штета на буџетот на ЕСМ Дистрибуција на топлина.
По реализацијата на јавната набавка, во периодот од 2023 до 2025 година, осомничените, со цел прикривање на потеклото на средствата, пуштиле во оптек, примиле и пренеле 125.556.930 денари, односно околу 2,04 милиони евра, со што, според обвинителството, го оствариле кривичното дело перење пари.
По предлог на јавен обвинител, Кривичниот суд прифатил и ги определил притвор за седум лица, додека за шест лица се определени мерки за обезбедување на присуство.
Претставник на Хамас вели дека разговорите во Мајами мора да стават крај на „кршењата“ на примирјето во Газа
Висок функционер на Хамас изјави дека разговорите во Мајами во петок, 19 декември за унапредување на следната фаза од прекинот на огнот во Газа мора да имаат за цел да се стави крај на израелските „кршења“ на примирјето на палестинската територија.
Специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, треба да се сретне со високи претставници од Катар, Египет и Турција во Флорида во петок, поради стравувањата дека напорите за постигнување на втората фаза од договорот се во застој.
„Нашиот народ очекува овие разговори да резултираат со договор за ставање крај на тековното израелско беззаконие, запирање на сите прекршувања и принудување на окупацијата да се придржува до договорот од Шарм Ел Шеик“, изјави за АФП членот на политичкото крило на Хамас, Басем Наим.
Според втората фаза, Израел треба да се повлече од своите позиции во Газа, привремена власт треба да управува со палестинската територија наместо Хамас, и треба да се распоредат меѓународни сили за стабилизација.
Но, напредокот во преминувањето кон таа фаза од октомврискиот договор меѓу Израел и Хамас, кој беше посредуван од Вашингтон и неговите регионални сојузници, досега е бавен.
Примирјето, исто така, останува кревко, при што двете страни тврдат дека се прекршени, а медијаторите стравуваат дека Израел и Хамас се во застој.
Министерството за здравство во Газа, управувана од Хамас, во четврток соопшти дека најмалку 395 Палестинци се убиени од израелски оган на територијата откако прекинот на огнот стапи на сила на 10 октомври.
Израел, исто така, постојано го обвинува Хамас за кршење на примирјето, а израелската војска објави дека тројца војници се убиени на територијата откако примирјето стапи на сила.
Наим рече дека новите разговори треба да го поттикнат влезот на хуманитарна помош во Газа.
Разговорите треба да се фокусираат и на „влезот на помош, отворањето на преминот Рафа во двата правци и испораката на сè што е потребно за поправки и рехабилитација на инфраструктурата“, рече Наим.
Тој рече дека разговорите треба да се осврнат и на тоа „како да се спроведат преостанатите елементи од планот на Трамп на начин што ќе постигне одржлива стабилност, ќе започне сеопфатен процес на реконструкција и ќе го отвори патот за политички пат што ќе им овозможи на Палестинците сами да се управуваат, што ќе кулминира во целосно суверена и независна држава“.
Во првата фаза од договорот за Газа, палестинските милитанти се обврзаа да ги ослободат преостанатите 48 живи и мртви заробеници што се држат на територијата.
До денес, тие ги ослободија сите заложници освен едно тело.
Но, администрацијата на Трамп сега е заинтересирана да продолжи кон тешката втора фаза, при што одредбата Хамас да го положи оружјето е посебна точка на сопнување.
Шефот на Хамас за Газа, Калил ал-Хаја, во неделата изјави дека милитантната група има „легитимно право“ да држи оружје. Израел постојано инсистираше дека Хамас „ќе биде разоружан“.
Третата фаза од прекинот на огнот вклучува планови за реконструкција на огромните области на Газа срамнети со земја од одмаздничката воена кампања на Израел за нападот на Хамас врз Израел во октомври 2023 година.
Состанок на европските лидери за финансирање на Украина
Додека Киев и Москва разменија напади со беспилотни летала преку ноќ, лидерите на Европската Унија се собираат во Брисел на самит на кој треба да се одлучи за предлогот за користење на замрзнатите руски средства за финансирање на економските и воените потреби на Украина во наредните години.
Самитот на ЕУ на 18 декември доаѓа еден ден откако рускиот претседател Владимир Путин грубо ги критикуваше лидерите на блокот, користејќи збор што може да се преведе како „млада свиња“, и ги повтори тврдењата дека Москва ќе ги постигне целите на својата војна против Украина со сила ако американскиот притисок за мир не доведе до договор што ги исполнува нивните барања.
Руските сили започнаа масовен напад со беспилотни летала врз централниот град Черкаси, при што беа повредени шест лица, соопштија властите.
Ихор Табуретс, началник на регионалната воена администрација, рече дека руските сили ја таргетирале критичната инфраструктура, оставајќи дел од градот без струја.
Нападите преку ноќ оставија прекин на снабдувањето со електрична енергија за повеќе од 180.000 потрошувачи во регионите Черкаси, Николаев, Запорожје, Суми и Дњепропетровск, но електричната енергија е вратена за повеќето од нив, изјави вршителот на должноста министер за енергетика Артем Некрасов.
Русија напаѓа енергетска и електрична инфраструктура од почетокот на нејзината целосна инвазија во февруари 2022 година, а со падот на температурите, силите на ТТС ги интензивираа тие напади есента.
„Од 12 декември, Русија ја нападна енергетската инфраструктура на Украина 4.500 пати во 2025 година“, рече Некрасов.
Неодамнешните напади врз црноморското пристаниште Одеса и другите јужни градови оставија повеќе од 1 милион луѓе без струја, бидејќи температурите се движеа малку над нулата.
Нападите доаѓаат во време кога лидерите на Европската Унија се подготвуваат да одлучат дали да одобрат заем од повеќе милијарди евра поддржан од замрзнати руски средства за да обезбедат финансирање на Киев.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Брисел за да присуствува на состанокот и им рече на новинарите дека без позитивен исход „ќе има голем проблем за Украина“.
Белгија, каде што се чуваат поголемиот дел од парите, стравува дека планот би можел да ја остави правно ранлива, а други земји, вклучително и Италија, исто така изразија сомнежи.
„Сега имаме едноставен избор - или пари денес или крв утре. И не зборувам само за Украина, туку за Европа“, рече полскиот премиер Доналд Туск додека лидерите на ЕУ пристигнуваа на самитот во Брисел.
„Ова е наша одлука и само наша“, додаде тој.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека нема да го напушти самитот без договор за тоа како да се финансира Украина во следните две години.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц издаде остро предупредување претходно оваа недела.
„Ако не успееме во ова, тогаш способноста на Европската Унија да дејствува ќе биде сериозно оштетена со години, ако не и подолго, и ќе му покажеме на светот дека не сме способни да стоиме заедно и да дејствуваме во толку клучен момент од нашата историја“, рече тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека заемот ќе обезбеди финансиска сигурност за неговата земја.
„Исходот од овој состанок - резултатот што го произведува Европа - мора да ја натера Русија да почувствува дека нејзината желба да ја продолжи војната следната година е бесмислена, бидејќи Украина ќе има поддршка. Ова е целосно на Европа. Европа мора да го направи овој избор“, рече Зеленски во видео порака објавена еден ден пред самитот на ЕУ во Брисел.
Во борбениот говор на годишниот настан на Министерството за одбрана на 17 декември, Путин се обиде однапред да ги обвини Европа и Украина за секој неуспех на мировните напори, велејќи дека Русија ќе земе повеќе земја со сила, ако Киев и европските лидери што ги опиша како „млади свињи“ не го прифатат правилниот пристап кон предлозите на САД.
„Ако спротивната страна и нивните странски покровители одбијат да се вклучат во суштински дискусии, Русија ќе го постигне ослободувањето на своите историски земји со воени средства“, рече Путин, фрлајќи „ладна вода“ на секој предлог што бара од Москва да направи територијални отстапки.
Москва моментално контролира речиси една петтина од Украина, а руските претставници постојано повторуваат дека нема да прават компромис во врска со петте украински региони за кои Путин неосновано тврди дека се руски.
Особена пречка во неколкунеделните преговори меѓу САД, Украина, Европа и Русија е делот од регионот Донецк што украинските сили сè уште го држат под контрола.
Естонија вели дека руски граничари влегле на нејзина територија
Тројца руски граничари нелегално влегле на територијата на Естонија во среда, 17 декември, соопшти естонското Министерство за надворешни работи.
Министерството соопшти дека полицајците ја преминале контролната линија меѓу Естонија и Русија преку бранобран во реката Нарва. Тие пристигнале на местото со глисер, па продолжиле пеш по речната брана, а подоцна се вратиле во своето возило и заминале кон руска страна.
Министерството објави видео снимка снимена од камера за надзор за која вели дека го документирала инцидентот, кој се случил во близина на селото Васкнарва.
Естонскиот министер за внатрешни работи Игор Таро рече дека мотивите на руските граничари се нејасни.
„Нема непосредна закана за безбедноста, но полицијата и граничарите значително го зголемија своето присуство и патроли“, рече тој на естонската телевизија.
Во меѓувреме, закажан е состанок меѓу претставниците на граничните власти на двете земји како одговор на инцидентот.
Естонија, членка на ЕУ и НАТО, исто така, соопшти дека ќе го повика вршителот на должност амбасадор на руската амбасада во Талин и побара објаснување.
Србија и Кина започнаа соработка во областа на воздухопловните технологии
Српскиот министер за земјоделство Драган Гламочиќ во средата изјави дека Кина и Србија го продлабочуваат своето стратешко партнерство преку соработка во областа на воздухопловните технологии.
„Тие станаа основа на модерната индустрија и дигиталната трансформација и отвораат простор за решенија кои имаат долгорочно социјално и економско значење“, рече Гламочиќ во Белград на првиот кинеско-српски семинар посветен на воздухопловните технологии.
Според Министерството за земјоделство, нивната примена во индустријата и земјоделството може да ја подобри безбедноста на храната, да придонесе за рационално користење на ресурсите и отпорноста на земјоделството.
Министерството соопшти дека на состанокот во Белград се одржа церемонијата на отворање на Заедничкиот иновативен центар за кинеско-српски воздухопловни технологии.
„Сателитското набљудување, прецизното земјоделство, напредните системи за предвидување на климатските ризици и дигиталните платформи за поддршка на производителите ќе го подобрат домашното земјоделско производство“, рече Гламочиќ.
Тој додаде дека Србија има висококвалитетен стручен кадар, истражувачки институции и земјоделска база, додека Кина има напредни технолошки решенија и искуство во нивната примена.
На овој состанок учествуваат експерти од Политехничкиот институт Харбин во Чонгкинг, Кина, кој се занимава со истражувања во областа на вселенските технологии.
Посета на кинеското Министерство за безбедност
Српското Министерство за внатрешни работи на 17 декември објави дека делегација од Медиумскиот центар на Министерството за јавна безбедност на Кина е во посета на Белград со наведена цел за размена на искуства и добри практики во односите со јавноста.
„Современите безбедносни предизвици бараат брза и ефикасна јавна комуникација“, рече министерот за внатрешни работи Ивица Дачиќ.
Додадено е дека на состанокот е оценето дека дискусиите за односи со јавноста меѓу министерствата на Србија и Кина претставуваат поттик за понатамошно зајакнување на соработката меѓу Министерството за внатрешни работи и кинеското министерство.
Србија е кандидат за членство во Европската Унија (ЕУ) од 2012 година, но во исто време, откако Српската напредна партија (СНС) и Александар Вучиќ дојдоа на власт истата година, таа има силна соработка со Кина.
Затоа, Брисел постојано ја предупредува Србија дека нејзината надворешна политика треба да биде усогласена со онаа на Европската Унија.
Србија и Кина имаат договори за стратешка соработка и слободна трговија. За време на посетата на кинескиот претседател Си Џинпинг на Белград во мај 2024 година, Белград и Пекинг потпишаа 28 билатерални договори, вклучувајќи договор за екстрадиција и зајакнување на соработката во медиумската сфера.
Кина е втор најголем инвеститор во српската економија по ЕУ, со 698 милиони евра, според податоците од Народната банка на Србија за 2024 година. Кинеските компании се сопственици на Челичарницата Смедерево и поранешниот Рударско-топилнички басен Бор во источна Србија. Надворешната трговија е исто така во пораст, достигнувајќи 5,7 милијарди евра во првите десет месеци од 2024 година. Извозот на стоки од Србија во Кина е три пати помал.
Србија, која официјално е воено неутрална, и Кина имаат широка воена соработка.
Кинеските беспилотни летала и системи за воздушна одбрана (ADF) се дел од српските вооружени сили.
Царинските податоци за 2024 година и првата половина од оваа година покажуваат дека домашната одбранбена индустрија увезла стока во вредност од околу 240 милиони евра од Кина. Србија е првата европска земја што набави кинески системи за воздушна одбрана FK-3 и HQ-17 и беспилотни летала CH-92 и CH-95.
На сослушувањето за Западен Балкан од страна на Комитетот за надворешни работи на Претставничкиот дом на Соединетите Американски Држави на 3 декември, беше оценето дека Кина придонесува за нестабилноста на земјите во регионот. Републиканецот Кит Селф рече дека Кина го користи своето влијание „со испраќање оружје во Србија“.
Српскиот претседател Александар Вучиќ бил во Пекинг неколку пати во последната деценија. Пред пет дена, тој објави дека се подготвува неговата нова посета на Кина.
„Бев таму многу пати, но тоа беа работни посети. Ова ќе биде официјална посета“, рече Вучиќ.
Претходно, на 4 септември, на покана на кинескиот претседател, Вучиќ присуствуваше на прославата на 80-годишнината од победата во Втората светска војна во Пекинг.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете