Вести
Блинкен ја честиташе годишнината од независноста на Косово
Американскиот државен секретар Ентони Блинкен им ја честиташе 16-годишнината од независноста на граѓаните на Косово, ценејќи го нивното партнерство како стабилно.
Според него, партнерството меѓу САД и Косово се заснова на меѓусебно разбирање, заеднички вредности и пријателство меѓу двата народа.
„Се додека продолжувате да постигнувате напредок кон зајакнување на демократските институции и промовирање на владеењето на правото, ние ќе продолжиме да го поддржуваме мултиетничкото Косово“, рече Блинкен.
Шефот на американската дипломатија го повтори ставот искажан ден претходно од претседателот Џо Бајден, во врска со дијалогот за нормализација на односите меѓу Косово и Србија.
„САД го охрабруваат Косово да ги спроведе своите обврски и да продолжи напред преку дијалог со посредство на Европската Унија за да постигне сеопфатен договор за нормализација со Србија, на патот кон евентуалното меѓусебно признавање“, се вели во соопштението на Блинкен.
Косово и Србија водат дијалог за нормализација на односите, со посредство на Европската Унија (ЕУ) од 2011 година. САД го поддржуваат овој процес, но не се дел од него.
Со текот на годините, партиите постигнаа неколку договори, но не сите беа спроведени во пракса. Еден од договорите што меѓународниот фактор упорно бара од Косово да го спроведе е оној за формирање Заедница на општини со српско мнозинство. Владата на Косово изрази страв дека ваквото етничко здружување може да ја наруши функционалноста на косовската држава.
Исто така, минатата година двете страни постигнаа договор за нормализацијата и договорија анекс за негова имплементација.
Договорот за нормализација од 11 члена, меѓу другото, предвидува и ниво на самоуправа на српската заедница на Косово и меѓусебно признавање на државните симболи, а од Приштина и Белград се бара и да ги спроведат сите претходни договори постигнати за време на дијалогот.
ЕУ соопшти дека договорот, кој не е потпишан, е обврзувачки за страните, но тој сè уште не стапил во сила.
види ги сите денешни вести
Стотина повредени во немирите во Нова Каледонија, Макрон свика кризен состанок
Францускиот претседател Емануел Макрон денеска (15 мај) итно свика состанок на Советот за одбрана и национална безбедност на кој ќе се разговара за немирите во кои загинаа две лица, а стотици беа повредени во Нова Каледонија, соопшти неговиот кабинет.
Макрон го откажа патувањето во францускиот регион планирано за денеска за да се справи со кризата на територијата на Тихиот Океан, а редовниот неделен состанок на владата е поместен за попладне, соопштија официјални лица.
Во немирите во Нова Каледонија едно лице е застрелано, а повредени се стотици луѓе, вклучувајќи околу 100 полицајци и жандарми, соопшти претходно францускиот министер за внатрешни работи, Жералд Дарманин. Десетици домови и деловни објекти биле запалени за време на немирите поврзани со гневот поради уставните реформи. Повеќе од 130 лица се приведени.
Немирите започнаа во понеделникот додека Франција расправаше за планираниот закон со кој на илјадници француски граѓани на јужниот пацифички архипелаг ќе им се даде право на глас, а со тоа и поголемо политичко влијание. Националното собрание во Париз преку ноќ ја усвои реформата со 351 глас за и 153 против.
Дубаи документи: Македонска елита со имоти во Емиратите
Јордан Камчев, Душко Чифлиганец, Ристо Секуловски, Бобан Заев се дел од македонските државјани кои имаат имот во Дубаи, покажува најновото истражување на Истражувачката репортерска лабораторија ИРЛ, во соработка со глобалната мрежа на истражувачки новинари „OCCRP“ и норвешкиот медиум „Е24“.
Истражувањето покажува дека повеќе од 40 недвижни имоти во Дубаи се во сопственост на граѓани од Северна Македонија. Според истата анализа, вкупната вредност на овој имот во сопственост на македонски граѓани изнесува нешто повеќе од 15 милиони американски долари.
„Поседувањето недвижен имот во Дубаи само по себе не е доказ за погрешно постапување или криминал, но внимателно ги испитавме и идентификувавме имињата кај кои има релевантни информации за јавен интерес. Станува збор за лица кои биле политичари или се роднини или блиски пријатели на политичари во Македонија, луѓе против кои има истраги или судски пресуди, луѓе кои се под меѓународни санкции и луѓе кои го стекнале своето богатство преку прекршување на законите. Овие податоци за недвижностите на македонски државјани не ја отсликувааат нивната вкупна приватна и деловна активност. Тие може, но и не мора, да имаат и други имоти во Дубаи“, се вели во истражувањето на ИРЛ.
ИРЛ потсетува дека до 2019 година Македонците не можеа да вложуваат во недвижности надвор од државата. Со измените на Законот за девизно работење, на граѓаните и компаниите им беше овозможено легално да купуваат акции и недвижности во странство. Условот е дека имаат должност купениот имот да го пријават во регистарот за вложувања во недвижности во Централниот регистар на Северна Македонија.
Но, според информациите кои што самите лица од интерес ги споделиле со новинарите на ИРЛ, речиси сите го прекршиле законот за девизно работење со непријавување на странскиот недвижен имот, а нечии имоти биле нелегално купени кога ова со закон било забрането.
Во шестмесечната истрага за ова меѓународно истражување, репортерите од 74 медиуми во 58 држави откриле најмалку 200 осудени криминалци, бегалци, политичари обвинети за корупција или нивни соработници и санкционирани поединци кои поседувале недвижен имот во Дубаи.
Меѓународното истражување покажува како Дубаи стана еден од најголемите даночни раеви во светот, каде тајноста и годините на попустливи политики направија град каде недвижностите се запоседнати од контроверзни и проблематични сопственици.
Русија тврди дека одбила „масовен“ украински напад врз Крим
Руските власти на окупираниот Крим денеска(15 мај) објавија дека е одбиен „масовен“ украински ракетен напад врз градот Севастопол, јави украинскиот сервис на Радио Слободна Европа.
Михаил Развозаев, назначен од Русија за гувернер на окупираниот украински полуостров, рече дека неколку проектили биле соборени над морето и во областа на аеродромот Белбек.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека нејзината воздушна одбрана соборила 10 ракети со долг дострел над Крим.
Руските тврдења не можеа да бидат независно проверени.
Во последните недели, Москва ја обвини Украина, без да обезбеди докази, дека почнала да користи ракетни системи ATACMS (Армиски тактички ракетен систем) испорачани од Соединетите Држави.
Нова рунда преговори меѓу Белград и Приштина за забраната за користење на динарот на Косово
Нова рунда дијалог меѓу Белград и Приштина на ниво на главни преговарачи ќе се одржи денеска во Брисел, а главна тема ќе биде изнаоѓање решение во врска со одлуката за користење на динарот на Косово. Белградската делегација повторно ќе ја предводи директорот на српската Канцеларија за Косово и Метохија, Петар Петковиќ, а од Приштина се очекува учество и на нејзиниот главен преговарач Бесник Бислими.
Тоа е седма рунда од дијалогот каде што ќе се разговара за забраната за користење на динарот на Косово.
Специјалниот претставник на ЕУ за дијалог меѓу Белград и Приштина, Мирослав Лајчак, најави дека ќе биде домаќин на главните преговарачи на Белград и Приштина на разговори со цел да се најде „одржливо привремено решение“ за оние кои се погодени од регулативата на Централната банка на Косово за готовински трансакции.
Претходниот состанок, на кој се разговараше за одлуката на Приштина да ги укине трансакциите за плаќање динари на Косово се одржа на крајот на април во Брисел, но заврши без конкретни резултати.
Путин го поддржува кинескиот план за мирно решавање на војната во Украина
Рускиот претседател, Владимир Путин во интервју објавено денеска вели дека го поддржува кинескиот план за мирно решавање на кризата во Украина.
Во интервју за кинеската новинска агенција Ксинхуа пред посетата на Путин на Кина оваа недела, рускиот лидер рече дека Пекинг ги разбира причините за кризата во целост, пренесе БТА.
Путин вели и дека Русија е отворена за дијалог и преговори за решавање на конфликтот кој трае повеќе од две години.
„Планот и принципите на Кина, објавени минатиот месец од кинескиот лидер Си Џинпинг, ги земаат предвид факторите зад конфликтот. Позитивно го оценуваме пристапот на Кина за решавање на украинската криза. Пекинг навистина ги разбира причините за кризата и нејзиното глобално геополитичко значење. Дополнителните принципи за решавање на кризата, кои Си Џинпинг ги постави во рамките на неговите преговори со германскиот канцелар Олаф Шолц, се реални и конструктивни чекори кои ја развиваат идејата дека е неопходно да се надмине менталитетот на Студената војна“, изјави Путин.
Пред повеќе од една година, Пекинг објави план од 12 точки што ги содржи општите принципи за ставање крај на војната во Украина.
Планот беше поздравен и од Русија и од Украина
САД, ЕУ и ОН загрижени поради усвоениот грузиски закон за „странски агенти“
Соединатите држави (САД), Обединетите Нации (ОН) и Европската Унија (ЕУ) денеска на 14 мај изразија загриженост за одлуката на грузискиот парламент со кој се одобри контроверзниот закон за „странски агенти“ кој предизвика неколкунеделни масовни протести. Демонстрантите во Грузија го сметаат овој закон за закана за интеграцијата на земјата во евро-атлантските институции бидејќи го отсликува слична репресивна легислатива како во Русија.
Веќе неколку недели, десетици илјади Грузијци протестираа против нацрт-законот, кој беше презентиран од владејачката партија Грузиски сон. Протестите многупати беа насилно потиснати со водени топови, солзавец и гумени куршуми, додека демонстрантите беа жртви и на насилници.
Претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола на 14 мај ги пофали демонстрантите, за кои рече дека „сонуваат за Европа“. Мецола рече дека Европскиот парламент „стои со народот на Грузија“.
Германската министерка за надворешни работи Аналена Баербок исто така испрати порака за солидарност и поддршка до грузиските демонстранти.
„Владеењето на правото, демократските стандарди и слободата на медиумите се од суштинско значење за пристапувањето во Европската унија. И десетици илјади луѓе во Грузија покажуваат дека срцето на Европа чука не само меѓу Варшава и Лисабон“, напиша Баербок на Инстаграм.
Норвешкото Министерство за надворешни работи соопшти дека усвојувањето на законот „ја поткопува демократијата на Грузија“ и „го загрозува нејзиниот пат за европска интеграција“.
Претставништвото на Обединетите нации во Тбилиси предупреди дека усвојувањето на законот „ја загрозува слободата на изразување“ и ги повика властите да го истражат насилниот третман на демонстрантите.
Пред последното гласање, во парламентот избувнаа препукувања меѓу пратениците на Грузискиот сон и опозицијата, при што телевизиските снимки покажуваат како пратеници, мажи и жени, се туркаат и си разменуваат удари.
Грузиската полиција уапси 20 лица додека насилно го растури собирот пред парламентот на 13 мај.
Според контроверзниот нов закон, медиумите, невладините и другите непрофитни организации мора да се регистрираат како да „ги спроведуваат интересите на странска сила“ доколку повеќе од 20 отсто од нивното финансирање доаѓа од странство.
Владејачката партија „Грузиски сон“ која го протурка законот, возврати на критиките, соопштувајќи дека овој потег ќе ја промовира транспарентноста и националниот суверенитет.
Грузискиот парламент сега има 10 дена да го испрати законот до претседателот Саломе Зурабичвили, која веќе вети дека ќе стави вето. Претседателката има две недели да го стори тоа, но парламентот може да го поништи нејзиното вето со ново гласање, овојпат со просто мнозинство.
Италијанската полиција приведе над 100 луѓе од најголемиот мафијашки клан
Над 100 луѓе, припадници на еден од најмоќните италијански мафијашки кланови, се приведени во полициска рација, соопшти на 14 мај италијанската полиција. Станува збор за членови на озогласениот мафијашки клан „Ндрагета“, кој е познат по трговија со дрога во италијанската област Калабрија.
Во полициската рација учествуваа федералната полиција, локалните полициски сили и специјалистите од единицата за економски криминал, предводени од обвинителите за борба против мафијата од јужниот крајбрежен град Катанзаро, кој е административен центар на областа Калабрија.
Уапсените се членови на познатите кланови на семејството Ланцино-Патитучи и Зингари од Козенца, град во италијанската област Калабрија.
За време на акцијата е уапсен и службеник од италијанската царинска и финансиска полиција.
На уште 20 лица им е одреден домашен притвор, а на уште 13 други рестриктивни мерки.
Групата е осомничена за различни прекршоци, вклучително и членство на „Ндрангета“, „шверц на дрога отежната од мафијашкото здружение“ и други прекршоци, според полицијата.
Јавниот обвинител кој ја предводеше акцијата, Винченцо Капомола, изјави дека членовите на оваа мафијашка група вршеле рекет врз населението и сопствениците на приватни компании, а нивната главна активност бил шверцот на дрога.
„Трговијата со дрога беше еден од начините на кои „Ндрангета изврши контрола над територијата. Само луѓе овластени од Ндрангета можеа да шверцуваат дрога. Секој друг вклучен во неовластена трговија беше казнет, и финансиски и физички“, изјави обвинителот.
Мафијашкиот клан „Ндрангета“ е со седиште во Калабрија, сиромашен регион кој се наоѓа во јужна Италија. Тој е еден од најбогатите и најмоќните мафијашки кланови во земјата, поради неговиот „квази монопол“ во недозволената европска трговија со кокаин. Според полициските извештаи овој клан е пристутен со свои преставници во над 40 други земји.
Двојно убиство во скопско Стајковци
Македонската полиција соопшти дека на 14 мај во скопското село Стајковци се случил напад при што едно лице загинало на лице место, додека другото им подлегнало на повредите и починало во болница. Според полицијата, 57 и 64 годишните лица биле пронајдени во семејна куќа во Стајковци со повреди на главата.
„Лекар од Итна медицинска помош на местото констатирал смрт кај 57 годишното лице, додека 64 годишното лице со повреди бил пренесен во Комплексот клиники „Мајка Тереза“ каде што во 14.00 часот починал“, се вели во соопштението од Министерството за внатрешни работи.
Во него е посочено дела полицајците од станицата во Гази Баба и Единицата за интервентна полиција при СВР Скопје со убодни рани го пронашле и 67 годишниот брат на починатите, со убодни рани, и дека засега постои сомнение дека тој е сторител на убиството.
„Причините се утврдуваат. Сторителот е идентификуван и обезбеден. Тој е хоспитализиран со повреди“, се вели во соопштението од Основното јавно обвинителство.
Обвинителството соопшти дека обезбедени се траги на лице место кои ќе бидат предмет на вештачење, а по наредба на јавниот обвинител телата на починатите ќе бидат дадени на обдукција.
Порасна бројот на загинати при уривањето на руската зграда во Белгород
Руското Министерство за вонредни ситуации на 14 мај соопшти дека бројот на загинати во уривањето на станбена зграда во градот Белгород, што се сличи пред два дена, се искачи на 17 откако спасувачките тимови пронајдоа уште две тела.
Руските власти соопштија дека зградата се урнала во пограничниот регион Белгород, откако ја погодиле фрагменти од ракета истрелана од Украина, соборена од руската противвоздушна одбрана.
Десет ката во станбена зграда во Белгород се урнаа на 12 мај, при што се спасени се 17 лица, а повредени се 27 лица.
Украинскиот разузнавачки тим фрли сомнеж во руското тврдење, велејќи дека станбената зграда најверојатно била погодена или од руска ракета или со бомба. Според нивната анализа, заклучок го донеле врз основа на анализа на фотографии и видеа од уривање на зградата, која се наоѓа во близина на границата меѓу Русија и Украина. Тие сметаат дека зградата била погодена или со ракета за противвоздушна одбрана или со воздушна бомба истрелана од Русија, веројатно по грешка, тврдејќи дека инциденти редовно се случувале за време на актуелната руска инвазија врз Украина.
Сиљановска по средбата со Гир: Нашата иднина е во ЕУ
Шефот на делегацијата на Европската Унија, амбасадорот Дејвид Гир денеска (14 мај) ја посети македонската претседателка Гордана Сиљановска Давкова во Вилата Водно. Таа на првата средба со Гир по нејзината инаугурација на 12 мај, изјави дека иднината на државата, несомнено е во Европската Унија, се вели во соопштението од нејзиниот кабинет.
Во разговорот со Гир, за пристапниот процес на државата, претседателката Сиљановска Давкова посочила на потребата за напредок во процесот кон членство во Европската Унија, како стратешка цел на државата и определба на мнозинството од македонските граѓани.
„Нашата иднина несомнено е во Европската Унија, а местото на нашата држава е на иста маса со европските земји со кои нѐ обединуваат историски, културни и морални традиции и вредности“, се вели во соопштението од кабинетот на Сиљановска Давкова.
Сиљановска Давкова истакнала дека и покрај високото ниво на подготвеност на македонската администрација и насобраното искуство, напредокот во исполнувањето на критериумите трпи поради политички околности и потези за кои се одговорни и одредени земји – членки на ЕУ.
Во тој контекст, таа посочила на потребата од враќање на вербата во мериторен процес на интеграција, со фокус на исполнување на копенхашките критериуми, се вели во соопштението.
Сиљановска Давкова предизвика низа реакции од меѓународната заедница, откако во заклетвата дадена на 12 мај пред Собранието не го користеше новото уставно име – Република Северна Македонија. Пораката е дека од почитувањето на Договорот од Преспа постигнат со Грција во 2018, како и Договорот за добрососедство со Бугарија од 2017, зависи и понатамошниот пат на земјава кон полноправно членство во ЕУ.
Преспанскиот договор, со кој официјалното име на државата беше додадена „Северна“ е реалност и за партијата и за претседателката и за Радио Слободна Европа одговорија дека тие „нема да бегаат од тоа во официјалната употреба“.
Ова се ставовите на новата претседателка на државата и партијата која ја поддржа во трката за шеф на државата, ВМРО-ДПМНЕ, по реакциите од властите во Грција, Бугарија и Европска Унија (ЕУ) со потсетување да се почитуваат договорите што Скопје ги постигна со Атина и Софија.
Потпишувањето на Преспанскиот договор го реши речиси тридеценискиот спор со Грција околу името на државата со што се одблокира патот до полноправно членство во ЕУ и НАТО. Северна Македонија денес е членка на Алијансата, но чека отворањето на кластерите во преговорите со Брисел. За тоа да се случи, потребно е да се направат уставни измени со кои бугарската и други заедници ќе се внесат во Преамбулата од Уставот.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете