На полноќ (12 февруари) истекува преодниот период од пет години, односно одредбата од Договорот од Преспа, со која ќе престанат да важат патните исправи и документи за меѓународна употреба, што го содржат старото име на државата. Шефот на дипломатијата Бујар Османи во петокот на брифинг за медиуми кажа дека граѓаните кои што се затекнати во странство по 12 февруари, а се со стари патни исправи, ќе можат да се вратат во државава со патен лист, кој се издава во дипломатско-конзуларните претставништва.

Договорот од Преспа стапи во сила на 12 февруари 2019 година со што важноста на пасошите со старото име истекува пет години подоцна, односно на 12 февруари годинава.

МВР вчера соопшти дека од 13 февруари годинава важат само пасошите и возачките дозволи со новото име. Личните карти, ќе важат и по 13 февруари, и граѓаните ќе можат да ги користат непречено на територијата на нашата држава.

Во саботата, преку циркуларно писмо испратено до сите грчки Министерства, министерот за надворешни работи на Грција Јоргос Герапетритис, „потсетува дека на 12 февруари 2024 година истекува петгодишниот „технички“ преоден период предвиден во член 1, став 10 од Договорот од Преспа“ во однос на и документите за меѓународна употреба на Северна Македонија.

Видете и ова:

Дијаспората и по 12 февруари ќе може да се врати со патен лист

Грчки извори за дописничката на МИА од Атина потврдуваат дека циркуларот е испратен до сите грчки Министерства и објаснуваат дека станува збор за информативен, внатрешен допис што има за цел да ги потсети дека важноста на документите со старото име е до 12 февруари.

Шефот на грчката дипломатија посочува дека регистарските таблички на возилата треба да ја имаат ознаката „NMK“ или „NM“.

До сите 19 министерства апелира да ги преземат сите потребни дејствија за да ги информираат Секретаријатите, Директоратите и службите, како и управите, организациите и сл. под нивна надлежност.

Видете и ова:

МВР: Од 13 февруари ќе важат само возачките со новото уставно име

Амбасадорот на Белгија за Северна Македонија, Фредерик Мерис, во интервју за „Независен“, најави дека работна група во ЕУ идната недела ќе расправа како да ја имплементира одредбата од Договорот од Преспа, според која од 13 февруари сите пасоши мора да го содржат името Република Северна Македонија. Мерис оцени дека ќе биде лошо ако ЕУ нема заедничка позиција околу имплементацијата и ако земјите членки поединечно одлучуваат како да ги третираат македонските граѓани со невалидни пасоши.

Договорот од Преспа беше потпишан на 17 јуни 2018 година, а уставните измени за промена на името во Северна Македонија во Собранието беа изгласани на 11 јануари 2019 година. По излегувањето на измените во Службен весник во февруари 2019 година почнаа да течат петгодишните рокови согласно Договорот.

Кривичните гонења во Русија за донации на Фондацијата за борба против корупцијата (ФБК), основана од покојниот опозициски лидер Алексеј Навални, се зголемија за приближно 60 пати од почетокот на целосната инвазија на Москва врз Украина во февруари 2022 година. Според анализата на „Норт Реалитис“ на Радио Слободна Европа судовите донеле пресуди за најмалку 90 случаи само оваа година.

Руските власти ја означија Фондацијата за борба против корупцијата како „екстремистичка организација“ во 2021 година, ефикасно криминализирајќи ја секоја финансиска поддршка за групата.

Фондацијата истражуваше корупција меѓу високи руски функционери и бизнис елити блиски до претседателот Владимир Путин и продолжува да работи од странство и покрај смртта на Навални во притвор минатата година.

Според истражниот медиум Медиазона, руските судови решавале два случаи поврзани со донации во 2022 година, четири во 2023 година и 27 во 2024 година.

Податоците собрани од РСЕ/РЛ покажуваат дека бројот драматично скокнал во 2025 година, зголемувајќи го вкупниот број од почетокот на војната на најмалку 123 случаи.

Судовите најчесто изрекувале казни во висина од 1500 до 6300 американски долари, или изрекувале условни затворски казни од три до четири години.

Видете и ова:

Сопругата на рускиот опозициски лидер Навални тврди дека тој бил отруен

Донациите наведени во случаите обично биле скромни од еден долар па се до 178 долари. Во еден случај, обвинителите побарале казна од 152.000 американски долари за 69-годишниот пензионер Андреј Кужелев, кој донирал вкупно 164 американски долари на фондацијата. Судот го отфрлил тоа барање, но сепак изрекол казна од 6.340 американски долари.

Една од најстрогите казни му била изречена на поштарот Владимир Скворцов, кој бил затворен 12 години за донирање на ФБК и за наводна соработка со Легијата на слободата на Русија, група руски волонтери кои се борат на страната на Украина.

Новинарката Карен Шаинијан и граѓанскиот активист Константин Котов беа осудени во отсуство по обвиненија поврзани со донации за ФБК.

Навални, најистакнатиот руски опозиционер почина во февруари 2024 година во арктичка казнена колонија под мистериозни околности.
Официјалниот извештај од обдукцијата вели дека хипертензијата и други болести предизвикале нарушување на срцевиот ритам, што довело до смртта на Навални.

Сепак, неговата вдовица, Јулија Навални, ги отфрли тие наоди, велејќи дека лабораториските тестови спроведени надвор од Русија на биолошки примероци шверцувани од земјата покажуваат дека нејзиниот сопруг бил отруен додека бил во притвор.

Претходно оваа година, Фондацијата за борба против корупцијата издаде соопштение во кое ги осудува гонењата, велејќи дека ФБК „не се вклучува во никаква екстремистичка активност“ и ги нарекува оние што се цел на руските власти „жртви на отворена самоволие и политичка репресија“.

Нема договор за зголемување на минималната плата. Ова е исходот од денешната седница на Економско-социјалниот совет на кој работодавачите и Сојузот на синдикати на Македонија не се договорија за зголемување на минималната плата пред законското усогласување во март.

Синдикатот најави дека ако нема решение до Нова Година за нивното барање, ќе има протести. Лидерот на ССМ Слободан Трендафилов, изјави дека зголемување на минималната плата е неопходно поради растот на животните трошоци.

„Работниците едвај врзуваат крај со крај. Ако нема договор, ќе следат порадикални мерки по Нова година“, предупреди Трендафилов.

Владата тврди дека не е против зголемување, но инсистира тоа да биде економски оправдано. Министерот за економија Бесар Дурмиши изјави дека инфлацијата во ноември изнесува 0,5%, а на годишно ниво 4%, што укажува на стабилизација на цените. Тој тврди дека според владините индикатори во вакви економски услови нема оправданост за ново зголемување на минималната плата пред редовното усогласување во март, кое според законот во март ќе изнесува околу две илјади денари.

„Поточно ќе знаеме после нова година каде што ќе ги имаме сите податоци и пресметките ќе го покажат точното колку ќе биде минималната плата, односно од месец март кога ќе биде хармонизирана“, изјави Дурмиши.

Видете и ова:

Минималната плата веројатно ќе чека „минимално“ покачување до март

Претседателот на Бизнис конфедерацијата, Миле Бошков, изјави дека до законското усогласување во март има простор за преговори, но енормно зголемување е невозможно. Тој посочи дека работодавачите предлагаат проширување на колективниот договор со цел регулација на минималната плата по сектори и намалување на злоупотребите.

„Нашиот предлог е дека со договарањето на минимална плата во одредени сектори може да се намалат и злоупотребите, така да топката е помеѓу синдикатите и работодавачите“, вели Бошков.

Владините проекциите се дека следната година инфлацијата ќе падне под 3%. Работниците во земјава сметаат дека минималната плата треба да се зголеми од 600 до 700 евра - покажува анкетата што ја спроведе Сојузот на синдикати на Македонија на 11 и 12 овој месец на репрезентативен примерок од 1.613 испитаници.

Од регионот, Србија во октомври вонредно ја зголеми минималната плата на 500 евра, со најава дека од 1 јануари со редовно зголемување таа ќе изнесува 551 евро. Албанија исто така најави 500 евра минималец од следната година, а зголемување од моменталните 350 на 425 евра од јануари и на 500 евра од јули очекува и Косово. Во Босна и Херцеговина веќе имаше покачување на минималецот на 511 евра од јануари 2025, додека во ентитетот Република Српска тој изнесува 459.

Обвинителскиот совет на Косово во понеделникот го разреши Бесим Келменди од функцијата вршител на должноста главен државен обвинител, по негово писмено барање, една недела откако Вишиот суд го поништи неговото разрешување кое предизвика контроверзии и критики.

На вонредната седница на Обвинителскиот совет, барањето на Келменди за разрешување беше одобрено со шест гласа „за“, без гласови „против“ и без воздржани.

На таа функција го наследи Агрон Ќалај, кој на истата седница во понеделникот беше именуван за вршител на должноста главен државен обвинител.

Со пет гласа „за“ и еден „против“, Ќалај беше повторно именуван до наредната одлука на Обвинителскиот совет.

Во писмо доставено до Обвинителскиот совет, Келменди нагласил дека барањето за разрешување е „одраз на мојата волја да ја поддржам реформата во обвинителскиот систем и да придонесам за подобрување на состојбата што настана во Советот“, пренесе во понеделникот порталот „Заклетва за правда“.

Келменди навел дека сака да се повлече од функцијата што ја извршуваше од април 2022 година, по судските одлуки за неговиот случај и состојбата што настана во Обвинителскиот совет.

Неговото барање уследи пет дена откако Врховниот суд ја поништи одлуката на Обвинителскиот совет за негово разрешување, оценувајќи ја како незаконска.

Видете и ова:

Обвинителот Коцевски поднесе оставка пред да го разрешат

Келменди првично беше сменет минатиот месец по извештаите дека наводно во 1999 година соработувал со српска судијка во случајот за масакрот во Рачак, за кој таа сметала дека е измислен настан. Тој ги негираше тие наводи.

Неговото разрешување предизвика реакции од меѓународната заедница и отвори полемики околу законитоста на одлуката, бидејќи за неа гласаа само пет членови на Обвинителскиот совет. Останатите членови сметаа дека немало кворум и одлуката ја нарекоа „институционален пуч“.

Келменди се жалеше до Врховниот суд откако Основниот суд не ја прифати неговата жалба против разрешувањето. Врховниот суд утврди дека одлуката на Обвинителскиот совет е „незаконска, произволна и неоснована“.

Во дописот, Келменди наведе дека сака да ја продолжи кариерата како обвинител и се обврза дека ќе работи „посветено за доброто на обвинителскиот систем“.

„И на самиот крај, јас, како обвинител во Канцеларијата на главниот државен обвинител, ќе работам со најголема посветеност за доброто на обвинителскиот систем, независно, непристрасно и професионално, како што ме оцени и Обвинителскиот совет“, заклучи тој.

Висок руски генерал е убиен во автомобил-бомба во Москва, што е најновиот во серијата напади врз воени функционери и провоени личности од почетокот на целосната инвазија на Кремљ во Украина.

Рускиот истражен комитет во соопштението од 22 декември соопшти дека експлозивна направа поставена под автомобил експлодирала на улица во предградието на руската престолнина.

„Генерал-потполковник Фанил Сарваров, началник на директоратот за оперативна обука на армијата на рускиот Генералштаб, починал како резултат на повредите здобиени во експлозијата“, се додава во соопштението.

Украинското воено разузнавање, кое ја презеде одговорноста за голем број слични напади во кои беа убиени познати личности на руска почва, не одговори веднаш на прашањата од Радио Слободна Европа за инцидентот.

Рускиот канал Телеграм База објави дека автомобилот што го превезувал Саваров поминал кратко растојание пред експлозијата.

Видео од местото на настанот објавено од Истражниот комитет покажува тешко оштетен бел автомобил, опкружен со други возила на паркинг.

Комитетот изјави дека едно од потенцијалните сценарија што се разгледуваат е дека украинските специјални служби ја поставиле бомбата.

Педесет и шестгодишниот Сарваров се борел против бунтовниците во Чеченија и во руските воени операции во Сирија во 2015-16 година.

Тој бил унапреден во чин генерал-полковник од страна на рускиот претседател Владимир Путин во 2024 година.

Според истражната група Проект, Сарваров учествувал и во војната против Украина.

Смртта на Сарваров означува уште едно убиство на висок руски воен офицер во последните месеци.

Видете и ова:

Смртоносните моменти во 25-те години владеење на Владимир Путин

Во април, генерал-полковник Јарослав Москалик беше убиен кога автомобил експлодираше на улица во московско предградие.

Руските обвинители подигнаа обвинение против маж во врска со експлозијата во која беше убиен Москалик, тврдејќи дека бил платен од украинските разузнавачки служби.

Во декември 2024 година, генерал-полковник Игор Кирилов почина кога бомба поставена во електричен скутер на тротоар експлодираше, додека излегувал од неговата станбена зграда во Москва.

Кирилов ја предводеше руската воена единица која ја надгледуваше одбраната од нуклеарни, хемиски и биолошки напади. Руските власти, исто така, тврдеа дека Украина стои зад тој бомбашки напад.

Албанија го поддржува европскиот пат на Северна Македонија, не само поради тоа што двете земји се партнери, туку затоа што Македонија со јаки институции е сигурност за целиот регион. Ова е пораката на инистерката за Европа и надворешни работи на Република Албанија, Елиса Спиропали, која престојува во прва официјална посета на земјава.

„Овој процес не го гледаме како натпревар меѓу земјите кандидатки, туку како пат кој го одиме заеднички, како дестинација која е неизбежна и приородна припадност на нашите народи. И затоа силно го поддржуваме евроатлантскиот пат на Северна Македонија“, рече Спиропали.

Министерката потенцираше дека кога две држави имаат заедничка желба и заеднички цели наоѓаат време за посети и заедничка соработка во сите сфери, а се со цел да се подобри животот на граѓаните во двете земји.

„Географијата не постави како соседи, историјата не научи да бидеме пријатели, а економијата двете земји прави партнери“, порача Спиропали.

Видете и ова:

Советот на ЕУ до Северна Македонија: Спроведете ги уставните измени и реформите

Шефот на македонската дипломатија Тимчо Муцунски рече не треба да има никаква дилема дека во интерес на Северна Македонија е да се најде решение за спорот со Бугарија. Потврди дека има охрабрување и желба од одредени земји членки и од страна на европските институции за воспоставување дијалог.

„И од наша страна има подготвеност уште утре да седнеме да разговораме, да дискутираме како ќе ја одблокираме оваа непринципиелна блокада која и се прави на нашата држава. Но, доколку некој очекува дека оваа Влада туку така ќе се согласи и ќе направи отстапка, без да има сигурност по иднината и завршетокот на европскиот пат, кој да, фактички ќе зависи од нас и од реформите што ќе ги спроведеме, јавноста добро знае дека таква подготвеност од наша страна нема, бидејќи не планираме да создадеме ќорсокак како што создадоа нашите претходници“, посочи Муцунски.

Тој изрази задоволство од економските и културни односи меѓу Северна Македонија и Албанија, а особено ја пофали, како што рече, одличната билатерална соработка во делот на заштитата на македонското национално малцинство во Албанија.

„По тој повод изразувам и благодарност за одличната соработка, којашто постои на билатерален план по однос на прашањата за заштитата на македонското национално малцинство, коешто живее во Република Албанија. Продолжуваме заеднички низ призмата на многу иницијативи, коишто можат да не обединат“, изјави Муцунски.

Албанија и Македонија активно соработуваат во економијата, инфраструктурата и безбедноста, како и во рамки на регионални иницијативи. Членство во Европската Унија им е заедничка цел и на двете земји, па затоа често ја координираат соработката во областа на евроинтеграциите.

И двете земји формално ги започнаа пристапните преговори во ист период, јули 2022 година и се дел од новата методологија на ЕУ, која ги групира поглавјата во кластери и става силен акцент на владеењето на правото, демократијата и фундаменталните вредности. Во тој контекст, и Албанија и Македонија спроведуваат реформи во судството, борбата против корупцијата и јавната администрација, под постојан мониторинг од Европската комисија.

Видете и ова:

Албанија ќе го отвори последниот кластер од преговорите со ЕУ

Иако и двете земји имаат иста европска цел, нивниот пат кон ЕУ се разликува по динамика, услови и политички контекст.

Во последниот извештај за напредок од ЕУ, Албанија беше пофалена за постигнатиот реформски напредок во повеќе области, а еврокомесарката Марта Кос истакна дека Албанија има реална можност да ги заврши пристапните преговори до 2027 година, што би ја довело земјата поблиску до членство во ЕУ околу 2030 година — доколку продолжат со силни реформи и исполнување на условите.

За Северна Македонија усвојувањето на уставните измени за внесување на бугарското малцинство во Уставот останува клучен услов за одржување на втората меѓувладина конференција со ЕУ, која означува премин од формален почеток кон суштински преговори.

Обвинителката Анита Тополова-Исајловска е именувана за вршител на должноста државен јавен обвинител.

Таа беше единствениот предложен кандидат, на местото на Љупчо Коцевски, кој минатата недела поднесе оставка од функцијата.

Коцевски беше државен обвинител неполни две години откако беше избран од пратениците во минатиот парламентарен состав на 13 февруари 2024 година.

Тој поднесе оставка од функцијата непосредно пред да почне собраниската седница на 16 декември на која требаше да се расправа за предлогот на власта за негово разрешување, велејќи дека заминува од Јавното обвинителство со „гордо крената глава, но и со „разочараност поради очигледното непочитување на принципите врз кои почива правната држава“.

Според власта, обвинителот требало да замине од функцијата поради „направени крупни професионални грешки при раководењето со јавното обвинителство што доведува до нарушување на ефикасноста и функционалноста на јавното обвинителство“.

Видете и ова:

Обвинителот Коцевски поднесе оставка пред да го разрешат

Тополова-Исајловска доаѓа на местото на Коцевски од позицијата заменик јавен обвинител, каде што помина подолг временски период.

Назначувањето на вршител на должност јавен обвинител се врши согласно член 25, став 4 од Законот за јавното обвинителство. Функцијата се извршува до именување на нов државен јавен обвинител, но не подолго од шест месеци.

Амбасадорката Анџела Агелер е меѓу дипломатите од кариера кои се отповикани како дел од неодамнешната одлука на претседателот Доналд Трамп која опфати смена на околу 30 амбасадори на САД.

„Длабоко сме и благодарни на амбасадорката Агелер за нејзината служба во Северна Македонија во изминатите три години и посветени сме на обезбедување непречена и ефективна транзиција што ќе им даде приоритет на мисијата на САД и нашите дипломатски односи“, се вели во изјавата на Амбасадата за МИА.

Амбасадата нагласува дека ќе продолжи да работи нормално во текот на овој процес.

Како што претходно пренесе МИА, администрацијата на претседателот на САД, Доналд Трамп, менува 30 дипломати од кариера од амбасадорски и други позиции во амбасадите.

Стејт департментот не го коментираше конкретниот број на персонал или амбасадори на кои се однесува ова, но соопшти дека се работи за стандарден процес во секоја администрација. Како што е соопштено, амбасадорот е „личен претставник на претседателот и право на претседателот е да осигура дека во овие земји има поединци кои ја унапредуваат неговата агенда ’Америка на прво место‘“.

Видете и ова:

30 години дипломатски односи меѓу Македонија и САД

Најмногу погодена од смените е Африка, каде се повлечени амбасадорите од 13 земји – Бурунди, Камерун, Зеленортските Острови, Габон, Брегот на Слоновата Коска, Мадагаскар, Маврициус, Нигер, Нигерија, Руанда, Сенегал, Сомалија и Уганда.

На второ место е Азија со промени на амбасадорите во шест земји – Фиџи, Лаос, Маршалските Острови, Папуа Нова Гвинеја, Филипини и Виетнам.

Во Европа, смени ќе има во Ерменија, Северна Македонија, Црна Гора и Словачка.

На Блискиот Исток во две држави – Алжир и Египет, колку и во Јужна и Централна Азија – во Непал и Шри Ланка, како и во Западната хемисфера – во Гватемала и Суринам.

Данска во понеделник, 22 декември ги предупреди Соединетите Држави да го почитуваат суверенитетот откако претседателот Доналд Трамп назначи специјален пратеник за Гренланд, данската автономна територија што Трамп се закани дека ќе ја анектира.

Откако се врати во Белата куќа во јануари 2025 година, Трамп постојано повторуваше дека на САД им е потребен островот богат со ресурси од безбедносни причини и одби да ја исклучи употребата на сила за да го обезбеди.

Трамп рано во понеделник објави дека го назначил гувернерот на Луизијана, Џеф Ландри, за специјален пратеник на САД за Гренланд.

„Џеф разбира колку Гренланд е суштински за нашата национална безбедност и силно ќе ги унапредува интересите на нашата земја за безбедноста, сигурноста и опстанокот на нашите сојузници, а всушност и на светот“, напиша Трамп на својата платформа за социјални медиуми „Truth Social“.

Ландри му одговори директно на Трамп во објава на платформата X:

„Чест ми е да ви служам на оваа волонтерска позиција за да го направите Гренланд дел од САД“.

Огромното мнозинство од 57.000 жители на Гренланд сакаат да станат независни од Данска, но не сакаат да бидат дел од Соединетите Американски Држави, покажа анкетата на јавното мислење од јануари.

Видете и ова:

Замрзнати амбиции: Долгото американско настојување за Гренланд

Лидерите на Данска и Гренланд постојано инсистираат дека огромниот арктички остров не е на продажба и дека самиот ќе одлучи за својата иднина.

„Именувањето го потврдува континуираниот американски интерес за Гренланд. Сепак, инсистираме дека сите - вклучително и САД - мора да покажат почит кон територијалниот интегритет на Кралството Данска“, изјави во понеделникот данскиот министер за надворешни работи Ларс Локе Расмусен во изјава испратена по е-пошта до агенцијата АФП.

Гренланд е стратешки лоциран помеѓу Северна Америка и Европа во време на зголемен интерес на САД, Кина и Русија за Арктикот, каде што се отворија морски патишта поради климатските промени.

Локацијата на Гренланд, исто така, го става на најкратката рута за ракети помеѓу Русија и САД.

Во август, Данска го повика вршителот на должноста амбасадор на САД по извештаите за обид за мешање во Гренланд.

Најмалку тројца американски функционери блиски до Трамп беа забележани во главниот град на Гренланд, Нуук, како се обидуваат да идентификуваат луѓе кои се за и против зближувањето со САД.

САД отворија конзулат во Гренланд во јуни 2020 година.

Израелскиот кабинет за безбедност одобри изградба на 19 нови населби на окупираниот Западен Брег, потег за кој израелскиот министер за финансии рече дека има за цел да спречи формирање на палестинска држава.

Со оваа одлука вкупниот број на населби одобрени во изминатите три години се зголеми на 69, посочи крајнодесничарскиот министер кој го води израелското министерство за финансии, Безалел Смотрич.

Одлуката доаѓа неколку дена откако Обединетите нации соопштија дека проширувањето на израелските населби на Западниот Брег – кое се смета за нелегално според меѓународното право – достигна рекордно високо ниво од 2017 година.

„Предлогот на министерот за финансии Безалел Смотрич и министерот за одбрана Израел Кац за прогласување и формализирање на 19 нови населби во Јудеја и Самарија е одобрен од кабинетот“, се вели во соопштението, без да се прецизира кога е донесена одлуката.

Видете и ова:

Рубио: Плановите на Израел за анексија на Западниот Брег го загрозуваат прекинот на огнот во Газа

Смотрич е гласен поборник за проширување на населбите.

„На терен, ние спречуваме создавање на палестинска терористичка држава. Ќе продолжиме да се развиваме, градиме и населуваме на земјата на нашите предци, со верба во праведноста на нашиот пат“, вели тој.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, неодамна го осуди она што го нарекува „непрекинато“ проширување на израелските населби на окупираниот Западен Брег.

Според изјавата на Гутереш претходно овој месец, ова „продолжува да ги поттикнува тензиите, да ги спречува Палестинците да пристапат до нивната земја и да ја загрозува одржливоста на целосно независна, демократска, неделива и суверена палестинска држава“.

Од почетокот на војната во Газа во 2023 година, повиците за палестинска држава се интензивираа, а неколку европски земји, Канада и Австралија неодамна презедоа иницијатива формално да ја признаат таквата држава, предизвикувајќи реакции и осуди од Израел.

Во извештајот на ОН за проширувањето на населбите се вели дека тоа го достигнало највисокото ниво од 2017 година, кога ОН почна да собира податоци за ова прашање.

„Овие случувања дополнително ја зацврстуваат нелегалната израелска окупација, го кршат меѓународното право и го поткопуваат правото на палестинскиот народ на самоопределување“, се вели во извештајот.

Со исклучок на Источен Ерусалим, кој Израел го окупираше и анектираше во 1967 година, повеќе од 500.000 Израелци живеат на Западниот Брег, заедно со околу 3 милиони Палестинци.

Канцеларијата на Смотрич соопшти дека 19-те новоодобрени населби се наоѓаат во области што ги опиша како „високо стратешки“, додавајќи дека две од нив – Ганим и Кадим во северниот дел на Западниот Брег – ќе бидат повторно воспоставени откако беа демонтирани пред две децении.

Пет од 19-те населби веќе постојат, но немаат правен статус според израелскиот закон, се вели во соопштението.

Видете и ова:

Кнесетот разгледува закони за проширување на израелското влијание на Западниот Брег, Нетанјаху е против

Иако сите израелски населби на палестинските територии се сметаат за нелегални според меѓународното право, некои изградени места исто така се сметаат за нелегални и според израелскиот закон.

Сепак, многу од нив подоцна се легализирани од израелските власти, што предизвикува стравувања од можна анексија на територијата.

Американскиот претседател Доналд Трамп го предупреди Израел да не го анектира Западниот Брег.

„Израел би ја изгубил целата поддршка од Соединетите Држави ако тоа се случи“, рече Трамп во неодамнешното интервју за списанието „Тајм“.

Израел го окупираше Западниот Брег во 1967 година, а насилството таму значително се зголеми од почетокот на војната во Газа во октомври 2023 година, која започна по нападите врз Израел од страна на Хамас – палестинска група прогласена за терористичка организација од страна на САД и ЕУ.

Илјадници студенти и граѓани од цела Србија излегоа на протест на 21 декември во Нови Пазар, на југозападниот дел од земјата, за да дадат поддршка на академиците кои го блокираат универзитетот во овој град речиси една година.

Под слоганот „Или ние или тие“, студентите на Државниот универзитет во Нови Пазар (ДУНП) бараат смена на сегашното раководство на оваа високообразовна институција и воведување на принудна управа.

Дел од академците ја обвинија универзитетската администрација дека практично ги спречува да запишат нова година во своите студии и оценија дека ова е одмазда поради блокадите што ги одржуваат повеќе од една година, барајќи одговорност од власта предводена од Српската напредна партија (СНС) за смртта на 16 лица при уривањето на настрешницата на главната железничка станица во Нови Сад на 1 ноември 2024 година.

Некои професори на ДУНП тврдат дека ги изгубиле своите работни места поради нивната поддршка за студентите и критиките кон администрацијата.

„Тука сме поради однесувањето на администрацијата на Универзитетот во Нови Пазар кон студентите и професорите, тие ги трпат последиците затоа што го кренаа гласот за правда и вистина. Го сметам овој град за мој дом, луѓето се гостопримливи, а цела Србија е во Нови Пазар. Нови Пазар денес е еден свет“, рече Сава Николиќ, студент од Ќурија, за Радио Слободна Европа (РСЕ).

Видете и ова:

Србија мора да ги надмине поделбите, вели делегацијата на ЕУ во Белград

На почетокот на протестот, собраните демонстранти со 17-минутен молк им оддадоа почит на загинатите во Нови Сад и на студентот Ернад Бакан од Нови Пазар, кој загина во Белград во март 2019 година кога беше удрен од автомобил на пешачки премин.

По собирот пред зградата на Државниот универзитет во Нови Пазар, тие одржа протестен марш низ улиците на градот. На собирот учествуваа и велосипедисти од неколку градови, од кои најдолгата рута, од 400 километри, ја помина група од Нови Сад.

Од 1 ноември 2024 година, во Србија почнаа масовни протести предводени од студентите, со кои се бара кривична одговорност од Владата на СНС за смртта на 16 лица на железничката станица во Нови Сад. Владата на СНС негира одговорност и ги отфрла критиките за корупција.

Во изјава за Радио Слободна Европа, ректоратот на Универзитетот ги отфрли обвинувањата дека на студентите им е одбиен упис и дека наставниот кадар е отпуштен поради политички несогласувања.

Жителите на Нови Пазар станаа еден од симболите на студентските протести во Србија кога марширајќи низ земјата ја ширеа пораката за единството во овој град кој е со мнозинско бошњачко население.

Видете и ова:

Вучиќ: Парламентарните избори во Србија ќе бидат пред предвидениот рок

Универзитетот во Нови Пазар е единствениот во Србија кој е сè уште физички блокиран. Студентите од другите факултети ги кренаа блокадите на почетокот на есента.

Повеќе од една година, студентите во блокадата, од сите државни универзитети во земјата, бараат одговорност од власта за смртта на 16 лица при уривањето на настрешницата на железничката станица во Нови Сад.

Иако властите ги отфрлија нивните барања, кои вклучуваат распишување предвремени избори и негираа одговорност за несреќата во Нови Сад, академиците рекоа дека својата борба за исполнување на барањата ја продолжуваат на други начини.