Регионот на Западен Балкан е важна транзитна зона за илегални миграции, особено за оние кои се обидуваат да стигнат до Западна и Северна Европа, а Србија сè уште е главниот транзитен центар, со речиси 121.000 премини во 2022 година.

Ова е еден од наодите од Извештајот за миграцијата, кој Меѓународната организација за миграција (ИОМ) го претстави денеска на 7 мај во Бангладеш, земја која се соочува со клучни миграциски предизвици.

Според авторите на Извештајот, има значителни промени во глобалните миграциски модели, вклучувајќи рекорден број раселени лица и значително зголемување на меѓународните трансфери на пари.

Нерегуларната миграција од, кон и преку Југоисточна и Источна Европа, најчесто со помош на шверцери, претставува клучен предизвик во борбата против илегалната миграција.

Трасата на нерегуларната миграција кон Европската Унија преку Западен Балкан, поточно преку Албанија, Босна и Херцеговина и Србија, се зголемува уште од 2018 година.

„Регионот на Западен Балкан е важна транзитна зона и се карактеризира со мешан проток на миграција, особено за мигрантите кои се обидуваат да стигнат до Западна и Северна Европа. Србија сè уште е главниот транзитен центар, со речиси 121.000 вакви премини во 2022 година“, се вели во извештајот.

Во текот на минатата година во прифатните и азилантските центри во Србија биле регистрирани 108.808 мигранти, објави Комесаријатот за бегалци и миграција во годишниот јануарски извештај. Тоа е за 12 отсто помалку отколку во 2022 година.

Се прецизира дека најзастапени земји на потекло на мигрантите се Сирија (45,7 отсто), Авганистан (22,2), Мароко (6,3) и Пакистан (4,8 отсто), а меѓу нив има најмногу возрасни мажи (86,2 отсто) .

Мигрантите, по пристигнувањето во Западен Балкан, најчесто се движат низ Северна Македонија, Србија, а потоа се обидуваат да влезат во Европската Унија преку унгарската граница.

Меѓу најбројните народи кои доаѓаат на Балканот се Авганистанците, Сиријците и Пакистанците.

„Транзитниот период на мигрантите што минуваа низ Западен Балкан беше пократок во 2022 година и тие поминаа помалку денови во секоја земја во споредба со претходните години“, стои во извештајот.

Се посочува и дека земјите како Белорусија, исто така, биле транзитни зони за мигрантите кои се обидуваат да стигнат до Европската Унија во последните неколку години. Во оваа земја е забележана злоупотреба на мигрантите како политичко оружје, таканаречената „инструментализација“ на мигрантите.

Генералниот директор на ИОМ, Ејми Поуп, презентирајќи го извештајот, рече дека во свет кој се соочува со неизвесност, разбирањето на миграцијата е клучно за донесување одлуки и ефективни политички одговори.

„Светскиот извештај за миграција го унапредува тоа разбирање, ги осветлува долгорочните трендови и новите предизвици“, рече Поуп.

Во Извештајот се истакнува дека меѓународната миграција сè уште е двигател на економскиот раст.

„Ова го потврдува зголемувањето за повеќе од 650 отсто на меѓународните дознаки од 2000 до 2022 година, од 128 милијарди долари на 831 милијарди долари.

Растот продолжи и покрај предвидувањата на многу аналитичари дека овие трансфери ќе бидат значително намалени поради ковид-19.

Од вкупно 831 милијарда долари, 647 милијарди долари биле испратени од мигрантите во земјите со низок и среден приход.

„Овие износи можат да сочинуваат значителен дел од бруто домашниот производ на тие земји, а на глобално ниво ги надминуваат странските директни инвестиции во тие земји“, истакна Поуп.

Извештајот забележува дека додека меѓународната миграција продолжува да го движи човечкиот развој, а предизвиците остануваат.

„Со околу 281 милион меѓународни мигранти ширум светот, бројот на луѓе раселени поради конфликти, насилство, катастрофи и други причини се искачи на највисоко нивоа во современите податоци и изнесува 117 милиони, што укажува на итноста за решавање на кризите со раселување“, додаваат од ИОМ.

Во извештајот се нагласува и дека миграциите се составен дел од историјата.

Вториот круг претседателски избори и парламентарните избори утре ќе ги следат 1303 домашни набљудувачи, 860 странски набљудувачи, како и 83 странски новинари, информираше на денешната седница на Државната изборна комисија (ДИК), членот на комисијата Бобан Стојаноски.

Стојаноски информираше и дека до ДИК пристигнале барања за акредитации за набљудувачи за изборите за претседател и за изборите за пратеници, а се однесуваат на дополнување на веќе прифатени акредитации. Како што соопштија од ДИК, се работи за организацијата Вејк ап – 9 набљудувачи, ТВ Н1 од Белград со двајца новинари, Телевизија Клан Косова – 8 новинари, Амбасадата на САД дополнување со еден набљудувач, и ТВ Имеди – двајца новинари.

На денешната седница, меѓу другото, Стојаноски објасни и на кој начин граѓаните ќе можат да го остварат своето право на глас во текот на утрешниот ден.

„Гласачот го приложува документот за лична идентификација, важечка лична карта или патна исправа, односно за претседателски избори 2024 година лична карта или патна исправа чија важност истекла од 24 јули 2023 година до 24 април 2024 година, а за парламентарните избори гласачот ќе може да гласа со лична карта или со патна исправа чија важност истекла во периодот од 8 август 2023 година до 8 мај 2024 година“, рече Стојаноски.

Тој појасни дека гласачот добива два гласачки ливчиња доколку се одлучи да гласа за двата вида на избори или едно гласачко ливче за изборите за кој се одлучил да гласа и се потпишува во соодветниот извод од избирачкиот список.

„Гласачот гласа сам тајно зад гласачкиот параван. Гласачот гласањето го врши на тој начин што го заокружува редниот број пред називот, името на листата или редниот број на кандидатот со хемиско пенкало во сина боја. Превитканото гласачко ливче го става во соодветната гласачка кутија, бидејќи утре имаме двојни избори на секое избирачко место ќе има две гласачки кутии соодветно обележани. Притоа, секој гласач се задржува во избирачкото место онолку време колку што му е потребно за да го оствари своето право на глас без притоа да направи каков било застој во истото. На крај гласачот го подигнува документот за лична идентификација и го напушта гласачкото место“, додаде Стојаноски.

ДИК апелира до избирачките одбори и ОИК да продолжат да ги почитуваат законите и Изборниот законик, упатствата и правилниците донесени од страна на комисијата, со цел успешно спроведување на двојните избори кои ќе се одржат во текот на утрешниот ден.

Службата за безбедност на Украина (СБУ), денеска на 7 мај, објави дека уапсила членови на мрежата на агенти на руската Федерална служба за безбедност (ФСБ), кои планирале да го убијат украинскиот претседател Володимир Зеленски, јавува Радио Слободна Европа на англиски (РСЕ).

Во соопштението се додава дека рускиот план вклучувал и ликвидација на шефот на СБУ Васил Маљук, шефот на военото разузнавање, Кирил Буданов, како и други високи украински функционери.

Според СБУ, двајца полковници од управата на Државната гарда на Украина, чии имиња не се соопштуваат, се обвинети за велепредавство извршено за време на војната и подготовка на терористички акт.

Тие биле уапсени откако им биле претресени домовите. Доколку бидат прогласени за виновни, им се заканува доживотен затвор.

Од СБУ велат дека меѓу задачите на мрежата агенти на ФСБ, била и потрагата по воен персонал близок до обезбедувањето на претседателот, кој би можеле да го земат како заложник и подоцна да го убијат

Групата, наводно, планирала да го убие Буданов пред православниот Велигден, 5 мај.

Според СБУ, заговорниците имале за цел да го искористат доушникот за да добијат информации за неговата локација, што потоа ќе го нападнат со ракети и дронови. Еден од полицајците кој подоцна беше уапсен веќе купил дронови и противпешадиски мини, се вели во соопштението.

Шефот на СБУ, Васил Маљук, рече дека нападот требало да биде „подарок за Путин пред инаугурацијата“, мислејќи на инаугурацијата на Путин за нов мандат како претседател на Русија, која се случи денеска на 7 мај.

„Руската операција се претвори во неуспех за руските специјални служби. Но, не смееме да заборавиме - непријателот е силен и искусен, не може да се потцени“, рече Маљук

Двајца украински функционери се во притвор под сомнение за предавство и подготовка на терористички акт, а СБУ објави и дека тројца офицери на ФСБ ја надгледувале организацијата и нападот.

Индексот на трошоците за живот во април во Северна Македонија е повисок за 0,7 проценти во однос на март, а цените на мало се зголемени за 1,1 процент, објави денеска, 7 мај, Државниот завод за статистика.

Зголемувањето на инфлацијата е резултат на зголемувањето на трошоците на животот во транспортот за 2,8 проценти, комуникации за 1,6 проценти, храна и безалкохолни пијалаци, облека и обувки за 0,9 проценти, рекреација и култура, ресторани и хотели за 0,6 проценти, разновидни стоки и услуги за 0,4 проценти и здравје за 0,2 проценти.

Намалување на трошоците на животот пак е забележано во категориите - мебел, покуќнина и одржување на домаќинствата за 0,5 проценти, како и домување, вода, електрика, гас и други горива за 0,2 проценти.

На исто ниво останале трошоците на животот во групите алкохолни пијалаци, тутун и наркотици и образование.

Цените на мало во април во однос на март се зголемени за 1,1 процент.

Во однос на април лани, трошоците на живот се зголемени за четири проценти, а цените на мало за 3,5 проценти, стои во извештајот на Државниот завод за статистика.

Покрај трошоците за живот, податоците на државниот завод за статисти покажуваат и дека цените на угостителските објекти во април во споредба со март се зголемени за 2,5 проценти, а во однос на истиот период лани, забележано е зголемување од 5,9 процентни поени.

Украинското државно обвинителство соопшти дека извршило испитување на остатоците на 21 од околу 50 севернокорејски балистички проектили лансирани од Русија од крајот на декември до крајот на февруари, додека се обидуваат да ја проценат заканата од соработката на Москва со Пјонгјанг.

Канцеларијата на главниот украински обвинител Андриј Костин, исто така, соопшти за Ројтерс дека стапката на неуспех на севернокорејското оружје е висока.

„Околу половина од севернокорејските ракети ги загубија програмираните траектории и експлодираа во воздух, а во таквите случаи не беа пронајдени остатоци“, рече Костин во писмениот одговор на прашањата на Ројтерс.

Севернокорејските проектили претставуваат мал дел од нападите на Русија за време на војната во Украина, но нивната наводна употреба предизвика тревога од Сеул до Вашингтон бидејќи може да го најави крајот на речиси дведеценискиот консензус меѓу постојаните членки на Советот за безбедност на Обединетите Нации (ОН), за да се спречи Пјонгјанг од проширување на својата нуклеарна и балистичка ракетна програма.

Покрај тоа што ѝ даде можност на Северна Кореја да тестира ракети, Русија презеде и чекори што ќе го отежнат следењето на санкциите кои ОН му ги наметнаа на Пјонгјанг во 2006 година.

Москва, минатиот месец стави вето на годишното обновување на мониторингот на санкциите на ОН, познат како Панел на експерти, кој го надгледуваше спроведувањето на санкциите на ОН против Северна Кореја веќе 15 години.

Кина, една од петте постојани членки на Советот за безбедност, се воздржа од гласањето.

Неколку дена пред крајот на својот мандат, комисијата поднесе извештај во кој за првпат потврдува дека, кршејќи ги санкциите на ОН, балистичка ракета од севернокорејско производство позната како Хвасонг-11 го погодила украинскиот град Харков.

Ова, како и ветото на Москва, укажуваат на тоа дека Русија и Северна Кореја ги интензивирале своите билатерални односи надвор од главно трансакциски, размена на договори, рече Едвард Хауел, експерт за Северна Кореја на Универзитетот Оксфорд.

„Постои трајно наследство кое сега се обликува, а тоа е фактот дека Северна Кореја, благодарение на руската поддршка, навистина може да ги поткопа клучните меѓународни институции како Советот за безбедност на ОН“, рече Хауел.

Руското Министерство за одбрана и мисијата на Северна Кореја во ОН во Женева не одговорија на прашањата на Ројтерс во однос на оваа тема.

Во меѓувреме, Костин рече дека неговата канцеларија ќе ја продолжи истрагата.

Обвинителството соопшти дека последната регистрирана употреба на ракетата Хвасонг-11, исто така позната како КН-23 на Запад, била на 27 февруари и дека вкупниот број идентификувани лансирања се совпаѓа со разузнавачките податоци кои покажале дека Северна Кореја и испорачала околу 50 балистички ракети на Русија.

Во 21 случај, во кој се собрани остатоци, влегуваат и остатоци од три ракети испукани во украинскиот град Киев и околниот регион, соопшти канцеларијата на Костин. Останатите ракети пак, ги гаѓале регионите Харков, Полтава, Доњецк и Кировоград.

Во нападите, кои започнаа на 30 декември 2023 година, загинале вкупно 24 лица, 115 беа ранети, а оштетени се и бројни станбени и индустриски објекти, стои во соопштението.

Околу 50 проектили беа лансирани од повеќе локации, вклучувајќи ги западните руски региони Белгород, Воронеж и Курск.

Во украинското соопштение не се наведува дали некој од проектилите бил соборен од страна на противвоздушната одбрана. Балистичките ракети обично тешко се пресретнуваат поради нивната траекторија и брзина.

Кинескиот претседател Си Џинпинг денеска, 7 мај, пристигнува во дводневна посета на Србија.

За време на втората посета на Србија во последните осум години, Си ќе се сретне со српскиот претседател Александар Вучиќ, а се очекува да разговара за широк спектар на теми - од политички, економски и технолошки до соработка во областа на културата.

Најавено е потпишување на повеќе од 30 договори, а претставниците на двете земји посетата ја опишуваат како „јакнење на челичното пријателство“, што се рефлектира во инфраструктурната соработка, но и сојузништво во политичките прашања.

Радио-телевизијата на Србија јавува дека се преземени опсежни безбедносни мерки и дека 400-члената делегација на Си ќе ја штитат околу 3.400 припадници на безбедносните сили.

Пред доаѓањето на кинескиот претседател, Белград беше украсен со знамињата на Србија и Кина, а на рутата од аеродромот до центарот на градот беа поставени пораки за добредојде на српски и кинески јазик.

Точниот распоред на пристигнувањето на Си не е објавен.

Како што е најавено, авионот на кинескиот претседател од моментот на влегување во воздушниот простор на Србија ќе биде придружуван од ловци МиГ-29, а на аеродромот во Белград во негова чест ќе биде построена гарда на вооружените сили на Србија.

Ден подоцна ќе биде организиран и свечен пречек на делегацијата пред Палатата Србија.

За вториот ден од посетата предвидена е билатерална средба меѓу Вучиќ и Си, средби меѓу делегациите и потпишување договори.

Во Северна Македонија денеска, 7 мај, во тек е гласањето на болните и немоќни лица, затворениците, лицата сместени во установите за вонсемејна грижа, внатрешно раселените и оние од дијаспората, информираат од Државната изборна комисија (ДИК).

Според информациите на ДИК, право на глас денеска имаат вкупно 11.095 болни за вториот круг претседателски избори, додека за парламентарните избори денеска можат да гласаат вкупно 11.197 болни и немоќни лица.

Исто така, своето право на глас за претседателските избори денеска го остваруваат вкупно 2.147 затвореници, односно 2.140 затвореници.

„Вкупно 534 лица сместени во установите за вонсемејна грижа своето право на глас може да го остварат во вкупно 20 центри за претседателските и парламентарните избори, како и двајца пријавени гласачи евидентирани како внатрешно раселени лица имаат право да гласаат на двата вида избори“, се вели во денешното соопштение од ДИК.

Исто така во 7:00 часот во зависност од временската зона, гласањето започна и во дипломатско конзуларните претставништва и конзуларните канцеларии во странство каде се гласа само за претседателски избори.

Во дијаспората своето право на глас може да го остварат 2.569 избирачи, во 31 Дипломатски конзуларни претставништва или Конзуларни канцеларии.

Судот во Владивосток, руски град на далечниот исток, нареди апсење на наредникот Гордон Блек и го испрати во притвор најмалку до 2 јули, изјави портпаролката на судот Јелена Оленева, пренесува Радио Слободна Европа на англиски јазик (РСЕ).

Блек е „обвинет за кражба“, објави Комерсант, повикувајќи се на Оленева.

Максималната казна за тоа обвинение е пет години затвор.

Западните медиуми претходно објавија дека американски војник е уапсен во Русија и обвинет за кражба, откако отпатувал таму од Јужна Кореја, каде што бил стациониран, без да ги информира претпоставените.

Портпаролката на американската војска Синтија Смит во изјава на 6 мај потврди дека војникот, кој не беше идентификуван, бил уапсен четири дена претходно во Владивосток, под обвинение за кривично дело.

Таа рече дека Русија ги известила САД, а дека војската го известила семејството на војникот. Таа не даде повеќе детали поради „чувствителноста на ситуацијата“.

„Руската Федерација го извести американскиот Стејт департмент за криминален притвор во согласност со Виенската конвенција за конзуларни односи. Војската го известила неговото семејство, а Стејт департментот обезбедува соодветна конзуларна поддршка на војникот во Русија“, рече Смит во изјава.

Официјални лица рекоа дека војникот бил стациониран во Јужна Кореја, каде што американската војска има околу 28 500 војници и требало да се врати дома во Форт Кавазос, Тексас, но наместо тоа, отпатувал во Русија.

Со притворот на војникот се надополнува списокот на американски државјани кои се држат во Русија под различни околности.

Меѓу уапсените се новинарите Алсу Курмашева од РСЕ и Еван Гершкович од Волстрит журнал, кои беа уапсени под обвинение дека нивните работодавци и нивните поддржувачи ги отфрлаат како политички мотивирани.

Во притвор е и Пол Вилан, кој беше осуден на 16 години затвор во 2020 година поради обвиненијата за шпионажа кои тој и американската влада постојано ги негираа.

Во септември 2023 година, Стејт департментот издаде предупредување до граѓаните на САД да не патуваат во Русија, како мерка на претпазливост поради поддршката на Вашингтон за Украина во нејзината борба против руската инвазија.

Агенцијата на ОН за помош и работа со палестинските бегалци (УНРВА) денеска предупреди дека напорите за испорака на хуманитарна помош во Газа може да бидат попречени бидејќи израелските војници утрово ја презедоа контролата врз палестинската страна на граничниот премин Рафа кон Египет.

„Континуираното нарушување на снабдувањето со помош и гориво на преминот Рафа ќе го запре суштинскиот хуманитарен одговор ширум Појасот Газа“, соопшти УНРВА на платформата X.

Во соопштението се додава дека „катастрофалниот глад со кој се соочуваат луѓето, особено во северниот дел на Газа, ќе се влоши доколку се нарушат тие патишта за снабдување“.

Израелската армија потврди дека ја презела контролата врз палестинската страна на преминот Рафа, меѓу Газа и Египет, кој е клучна влезна точка за хуманитарна помош за опколената енклава.

Палестински функционер кажа дека целото движење таму престанало кога израелските тенкови го презеле преминот.

Си-Ен-Ен апелираше до израелската војска да ги соопшти плановите за обезбедување испорака на помошта за Газа.

Извор близок до плановите на Израел изјави за Си-Ен-Ен дека израелската операција во Рафа ќе биде „многу ограничена“ и има за цел да го одржи воениот притисок врз Хамас да се согласи на договор за прекин на огнот и ослободување на заложниците.

Истиот извор наведе дека операцијата не е голем упад во Рафа што Израел јавно го соопштува со месеци.

Пред почетокот на оваа последна израелска операција, Хамас, организација која САД и ЕУ ја прогласија за терористичка, синоќа соопшти дека се согласила на договор за прекин на огнот, а Израел оцени дека во тој документ не се исполнети нивните основни барања во преговорите.

По петти пат Владимир Путин положи заклетва како претседател на Русија на 7 мај, на церемонијата на започнување на новиот шестгодишен мандат што беше бојкотиран од повеќето западни земји поради неговата војна во Украина и изборната победа што тие ја отфрлија како оркестрирана да му обезбеди убедлив резултат.

Седумдесет и едногодишниот Путин ја положи претседателската заклетва на раскошна церемонија во големата палата Кремљ во Москва, на која присуствуваа високи руски политичари и други достоинственици, иако забележително отсутни беа претставници од САД, Велика Британија, Канада и повеќето членки на Европската Унија.

Говорејќи откако ја положи заклетвата, Путин рече дека нема да го исклучи дијалогот со Западот, но дека тој треба да биде под еднакви услови, додавајќи дека во меѓувреме, Русија е отворена за развој на односите со другите земји што ги нарече „мнозинство во светот“.

Путин, кој владееше како претседател или премиер од 2000 година, треба да го надмине скоро 30-годишното владеење на советскиот диктатор Јозеф Сталин до крајот на неговиот нов мандат и да стане руски лидер со најдолг стаж во периодот од повеќе од два века.

Тој можеше да се натпреварува на изборите во март, каде што освои над 87 отсто од гласовите, користејќи ја предноста од уставните реформи во 2020 година, кои му дадоа право да бара уште два шестгодишни мандати, што значи дека може да остане на функцијата до 2036 година.

Руските избори се строго контролирани од Кремљ и не се ниту слободни ниту фер, но владата ги смета за неопходни за да се пренесе чувство на легитимност. Тие се нарушени со исклучувањето на опозициските кандидати, заплашувањето на гласачите, полнењето гласачки ливчиња и други средства за манипулација.

„Ние секако не ги сметаме тие избори за слободни и фер, но тој е претседател на Русија и ќе продолжи во тоа својство“, рече портпаролот на американскиот Стејт департмент Метју Милер пред инаугурацијата.

Изборите беа први откако Путин ја започна својата војна против соседна Украина во февруари 2022 година, а на двајца антивоени кандидати им беше забрането да се кандидираат против него поради технички прашања.

Во меѓувреме, неговиот најголем политички непријател, Алексеј Навални, почина додека беше во сибирски затвор еден месец пред Русите да излезат на гласање.

„Војна, политички убиства, осиромашување на Русите. Нема просперитет за Русија, нема мир и слобода за нашите граѓани“, рече вдовицата на Навални, Јулија Навалнаја, во објава на социјалните мрежи на 7 мај.

„Нашата земја ја води лажго, крадец и убиец. Но, на ова дефинитивно ќе му дојде крајот“, напиша Навалнаја.

Откако започна целосната инвазија на Русија на Украина, односите меѓу Москва и Западот се влошија на најниско ниво од крајот на Студената војна, при што западните сојузници на Киев ја дадоа својата поддршка зад борбата на Украина за одбивање на убедливо супериорните руски сили.

Претходно, Германија најави дека нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на Путин. Делегација на Велика Британија, исто така, не присуствува на денешната церемонија, соопшти Форин Офисот.

„Велика Британија нема да испрати свој претставник на инаугурацијата на претседателот Владимир Путин“, изјави портпаролот на британското Министерство за надворешни работи, пренесен од британските медиуми.

Министерството за надворешни работи на Украина ги повика сојузниците на Киев да не го признаваат Путин како легитимен претседател на Русија.

„Украина не гледа правна основа да го признае како демократски избран и легитимен претседател на Руската Федерација“, се наведува во соопштението.

И Балтичките земји, кои веќе немаат дипломатски претставници во Москва, исто така, категорично ја отфрлија можноста да присуствуваат на инаугурацијата на Путин.

„Ние веруваме дека изолацијата на Русија, а особено на нејзиниот криминален лидер, мора да продолжи“, рече министерот за надворешни работи на Литванија, Габриелиус Ландсбергис, објаснувајќи ја одлуката на неговата земја да ја бојкотира церемонијата.

Претседателските избори во Русија се одржаа во март, а на нив Путин освои убедлива победа.