Надлежните институции во земјава малку ги користат податоците за вистинските сопственици во насока на спречување, откривање и санкционирање на перењето пари и во борбата против тероризмот, а се чини, воопшто не ги користат за други цели и за спречување корупција, криминал и злоупотреби во другите области.

Ова се наодите од анализата на користењето на податоците за вистинските сопственици во борбата против корупцијата во државава на Центарот за граѓански комуникации, Здружението на даночни советници и Активо.

Според анализата, институциите и надлежната Управа за финансиско разузнавање имаат различни податоци за бројот на случаи против перењето пари и финансирањето тероризам.

„Од 2022 до април 2024 година, Управата примила 194 иницијативи од надлежните органи од кои, натаму, изработила и поднела 21 извештај до Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција. Дополнително, Управата во истиот период поднела до ова обвинителство и 50 извештаи за сомнителни трансакции, по сопствена иницијатива. Од вкупно 71 извештај што Управата го има поднесено до Обвинителството, 70 проценти се по сопствена иницијатива, а останатите 30 проценти по претходно примена иницијатива од некоја од надлежните институции. Од 17 институции во земјава со коишто Управата треба да соработува, од кои осум се директно наведени во законот дека треба да се борат против перењето пари и финансирањето тероризам, само две имаат конкретни бројки за случаите за коишто користеле податоци од Регистарот на вистински сопственици“, покажува анализата.

Центарот за граѓански комуникации потсетува дека државава не ја презеде обврската што ја препорача ММФ за време за кризата со ковид-19 и да ги објави имињата на вистинските сопственици на фирмите што склучиле договор за јавни набавки поврзани со корона-кризата.

Ниту пак, како што се наведува во анализата, државата не ја спровела ниту заложбата од Националниот акциски план за Партнерството за отворена власт 2021 – 2023 да ги објавува јавно вистинските сопственици на фирмите понудувачи и на оние што добиле договор за јавна набавка.

„За унапредување на користењето на податоците за вистинските сопственици во земјава се препорачува: проширување на опфатот на вистинските сопственици, олеснување на пристапот до податоците до поширок круг на заинтересирани страни, поврзување со други бази и податоци, поголема интероперативност меѓу институциите и унапредување на проверката на податоците“, стои во анализата.

Определен е притвор за 26-годишник осомничен за најмалку пет кривични дела против имотот - разбојништва и тешки кражби, врз жени и малолетни девојчиња во Центар и Аеродром, при што се стекнал со противправа имотна корист од околу 100 000 денари.

„Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против 26-годишник осомничен дека сторил повеќе кривични дела против имотот – разбојништва и тешки кражби. Жртвите биле жени или малолетни девојчиња, кои осомничениот ги напаѓал на различни локации во Центар и Аеродром и притоа им одземал чанти, ранци, паричници, накит, телефони и други вредни предмети, соопшти ОЈО.

Како што појаснуваат од обвинителството, обезбедени се докази кои даваат основано сомнение дека тој е извршител на најмалку пет вакви кривични дела, при што се стекнал со противправна имотна корист од околу 100.000 денари.

„Бидејќи постојат околности кои упатуваат на опасност од бегство, можност да влијае врз постапката и особено веројатност да повторува вакви и слични кривични дела, јавниот обвинител до судијата на претходна постапка од Основниот кривичен суд Скопје достави предлог за определување мерка притвор за осомничениот“, информира обвинителството.

Независниот синдикат на просветните работници на Србија (НСПРС) во понеделникот објави дека бара оставка од министерката за образование Славица Ѓукиќ Дејановиќ и „запирање на сите форми на државна репресија врз граѓаните кои ги користат своите уставни и законски права за мирно да ги изразат своите ставови за општествените појави и процеси“.

„Ставот на Синдикатот е дека премиерот на Република Србија, претседателот на Народното собрание на Република Србија и министерката за образование ја пропуштија можноста да упатат навремено и недвосмислено јавно извинување за нивните несоодветни изјави за наставниците и ученици кои им оддадоа почит на жртвите од трагедијата во Нови Сад и со тоа придонесоа за смирување на тензиите во општеството и нормализирање на работата во училиштата“, се вели во соопштението.

НСППС соопшти дека во петок, на 13 декември, ќе ја прекинат работата од 11:45 до 12:45 часот во сите училишта во Србија.

До исполнување на овие барања, секој петок ќе се организираат прекини за работа во сите училишта“, најавуваат од синдикатот. Тие ги поканија просветните работници да бидат со учениците на местата на нивните соби низ Србија. Наставниците и учениците се природни сојузници во борбата за просперитетно општество и модерна држава“, најавуваат тие.

По несреќата во Нови Сад, организирани се низа протести и блокади на повеќе од 20 факултети во Србија.

Форумот на белградските средни училишта ги поддржа учениците

Форумот на белградските гимназии во понеделникот објави дека повеќе од 500 професори им „даваат апсолутна поддршка“ на своите поранешни студенти, сегашни студенти, кои со денови учествуваат во протестите и блокадите на факултетот.

„Истовремено, изразуваме голема благодарност до овие млади луѓе, кои секојдневно не потсетуваат на важноста од градење општество засновано на одговорност и солидарност, бидејќи со нивната вклученост, и покрај се, покажуваат дека образованието, т.е. инвестирањето во младите, е единствената инвестиција која е ослободена од секаков ризик“, соопштија од Форумот.

Студентите кои блокираа четири државни универзитети во земјава - Белград, Нови Сад, Ниш и Крагуевац - бараат објавување на тајните документи за реконструкција на Железничката станица и отфрлање на обвиненијата против уапсените и приведените студенти за време на протестите што следеа по несреќата.

Од МВР бараат кривични пријави за лицата кои на протестите физички нападнаа студенти и професори.

Бараат и итна потврда на нивниот идентитет, како и разрешување од јавните функции доколку ги извршуваат. Меѓу барањата е и зголемување на доделените средства за државните факултети за 20 отсто.

Во падот на бетонската настрешница на Железничката станица на 1 ноември загинаа 15 лица, меѓу кои и еден македонски државјанин.

Несреќата се случила само неколку месеци по свеченото отворање на станицата по тригодишна реконструкција.

Владините претставници ги осудуваат протестите и блокадите, обвинувајќи ги претставниците на опозицијата за предизвикување немири.

13 лица се уапсени под сомнение дека се одговорни за падот на настрешницата. Меѓу нив беше и поранешниот министер за градежништво и транспорт Горан Весиќ, кој по неколку дена беше ослободен од притвор.

Советот за безбедност на Обединетите нации (ОН) треба да се состане на вонредна седница за ситуацијата во Сирија на 9 декември по соборувањето на бруталниот режим на долгогодишниот претседател Башар ал Асад и падот на Дамаск во рацете на бунтовниците предводени од исламистите.

Вонредната седница, свикана од Русија, според Дмитриј Полјански, првиот заменик постојан претставник на земјата во Обединетите нации, ќе се одржи зад затворени врати додека светските и регионалните сили повикуваат на стабилност во блискоисточната земја разрушена од граѓанска војна.

Асад и неговото семејство побегнале од земјата на 8 декември и се наоѓаат во Москва, каде што добиле азил, јавуваат руските медиуми. Американската администрација не можеше да ја потврди информацијата, но рече дека нема причина да се сомнева во тоа.

Во Дамаск рано утрото на 9 декември можеше да се слушнат воздушни напади, објавија медиумите, иако засега не е јасно кој ги извршил нападите. Претходно Ројтерс објави дека Израел извршил три воздушни напади врз сириската престолнина на 8 декември.

Русија е долгогодишен сојузник на Сирија, обезбедувајќи значителна воена и политичка поддршка на режимот на Асад, особено за време на сириската граѓанска војна, која започна во 2011 година.

Руското Министерство за надворешни работи соопшти дека Асад „одлучил да поднесе оставка“ по „преговорите“ со „бројните учесници во вооружениот конфликт“ и ја напуштил функцијата „давајќи упатства за мирен трансфер на власта“.

„Русија не учествуваше во овие преговори“, соопшти руското Министерство за надворешни работи.

Во Дамаск и другите сириски градови, луѓето излегоа на улиците да го прослават соборувањето на Асад, уривајќи статуи и ограбувајќи владини згради и претседателската резиденција.

Бунтовниците, предводени од исламистичката милитантна група Хајат Тахрир ал Шам (ХТС), во изјава емитувана на државната телевизија рекоа дека Дамаск „сега е ослободен од Асад“, чие семејство управува со земјата со железна тупаница од 1971 година.

Советот за безбедност на Обединетите нации, САД, Велика Британија, Канада и Европската унија ја сметаат ХТС за терористичка група.

Во последниве години, групата ги прекина врските со Ал Каеда и се обиде да се преуреди како прагматична алтернатива на сириската влада. Но, останува загриженоста поради наводните прекршувања на правата и врските со терористичките групи. Абу Мохамад ал Џолани, водачот на ХТС, се обиде да ги увери шиитските алавити и другите сириски малцинства, вклучително и христијаните, дека нема да ги дискриминира малцинствата.

Сириската граѓанска војна започна во 2011 година, откако режимот на Асад започна брутална акција против мирните демонстранти во март 2011 година инспирирани од бранот протести познат како Арапска пролет што го зафати Блискиот Исток во тоа време.

Почнувајќи од 2015 година, Русија интервенираше во граѓанската војна на страната на Асад, започнувајќи масовна бомбардирање против бунтовничките групи, вклучително и исламистичките милитанти, предизвикувајќи бројни цивилни жртви и натерајќи десетици илјади да избегаат.

Американскиот државен секретар Антони Блинкен во изјава рече дека одбивањето на режимот на Асад од 2011 година да се вклучи „во кредибилен политички процес и неговото потпирање на брутална поддршка од Русија и Иран неизбежно доведоа до негов сопствен колапс“.

„По 14 години конфликт, сирискиот народ конечно има причина да се надева“, додаде тој.

Падот на режимот на Асад означува голем геополитички неуспех за Кремљ, кој заедно со Иран ја поддржа неговата влада, велат експертите.

Освен Русија, Асад се потпира на Иран и неговите претставници на Хезболах за да остане на власт од избувнувањето на конфликтот во 2011 година. Иранското Министерство за надворешни работи рече дека очекува продолжување на „пријателските“ односи со Сирија и дека ќе преземе „соодветен пристап“ кон Дамаск.

Австралиската полиција објави дека трага по три лица за кои се сомневаат дека се поврзани со пожарот што во петокот пред зори избувна во синагога во Мелбурн, опишувајќи ја причината за пожарот како „терористички напад“, пишува Франс прес.

Полицијата идентификуваше „тројца осомничени, по кои се трага“, изјави Шејн Патон, началникот на Викторија на прес-конференција, додавајќи дека пожарот сега се третира како терористички напад.

Пожар избувна во синагогата „Адас Израел“ во петокот наутро, при што едно лице беше повредено и предизвика голема материјална штета, затегнувајќи ги односите меѓу Австралија и нејзиниот сојузник Израел.

Во петокот полициски службеник ја пренесе изјавата на лице кое било сведок на пожарот. Тој рече дека влегол во синагогата на молитва и видел „две маскирани лица“, кои „како да расфрлале некаква материја во просториите“. Синагогата потоа беше зафатена од пламен, додаде официјалниот претставник.

Членот на одборот на синагогата Бенџамин Клајн рече дека неколку собранија седеле и се молеле внатре кога избил пожарот.

Австралискиот премиер Ентони Албанес веднаш го осуди „намерниот и незаконски напад“, наведувајќи ја „нулта толеранција“ за антисемитизмот.

Полицијата, исто така, ги засили патролите во еврејските области во Мелбурн за да ја увери тамошната заедница.

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во саботата ја критикуваше Австралија, велејќи дека нападот не може да се одвои од „анти-израелскиот дух“ на владините политики кои вклучуваат поддршка за неодамнешниот предлог на ОН за поддршка на палестинска држава.

Министерството за правда на Јужна Кореја му забрани на претседателот на земјата Јун Сук Јеол да патува во странство додека властите истражуваат осомничени бунт и други обвиненија поврзани со неговото краткотрајно прогласување на вонредна состојба минатата недела.

Одлуката на претседателот минатиот вторник, која резултираше со распоредување специјални сили на улиците на Сеул, ја втурна Јужна Кореја во политички превирања и ја зголеми загриженоста кај партнерите и соседите.

Во саботата, Јун го отфрли обидот на опозицијата да го собори од власт, откако неколку пратеници го бојкотираа процесот на гласање во парламентот.

Сепак, опозицијата соопшти дека оваа недела ќе поднесе нов предлог.

Бае Санг-ап, претставник на Министерството, на парламентарно сослушување изјави дека му забранил на Јун да ја напушти земјата, по барањата на полицијата, обвинителството и агенцијата за борба против корупцијата.

Висок функционер на Националната полициска агенција изјави за новинарите во понеделникот дека полицијата може дури и да го уапси претседателот доколку се исполнети сите услови.

Актуелниот претседател во Јужна Кореја има имунитет од кривично гонење додека е на функција, но тој не се применува кога е осомничен за бунт или предавство.

Ова значи дека Јун би можел да биде испрашуван и приведен од полицијата поради неговиот декрет за вонредна состојба. Сепак, многу набљудувачи се сомневаат дека полицијата ќе го спречи насилно, бидејќи постои можност за големи конфликти со претседателската служба за безбедност.

Кога прогласи воена состојба минатата недела, Јун го нарече парламентот „дувло на криминалци“ и вети дека ќе ги елиминира „бесрамните поддржувачи на Северна Кореја“.

Одлуката на Јун да прогласи воена состојба траеше само шест часа бидејќи Националното собрание гласаше за поништување на мерката.

Доналд Трамп, новоизбраниот претседател на Соединетите Американски Држави(САД), рече дека Русија и Иран се во „ослабена состојба“ и го повика лидерот на Кремљ, Владимир Путин, да стави крај на речиси тригодишната војна во Украина.

Трамп ги даде коментарите во објава на социјалната мрежа „Truth Social“ на 8 декември, кога сириските бунтовници го зазедоа Дамаск, ставајќи крај на полувековното владеење на семејството на претседателот Башар ал-Асад поддржан од Русија и од Иран.

Идниот американски претседател рече дека Русија и Иран не можат да му дадат поддршка на сирискиот диктатор Асад бидејќи тие се во „ослабена состојба во моментов, едната поради Украина и лошата економија, а другата поради Израел и неговиот борбен успех“.

Русија загуби околу 600.000 војници од инвазијата на Украина во февруари 2022 година, рече Трамп, додавајќи дека Украина изгубила околу 400.000, бранејќи ја својата територија.

„Треба да има итен прекин на огнот и да започнат преговорите“, рече Трамп. „Добро го познавам Владимир. Ова е негово време да дејствува. Кина може да помогне. Светот чека!“.

Кремљ не одговори веднаш на коментарот на Трамп.

Трамп во објавата вели дека украинскиот претседател Володимир Зеленски „би сакал да се договори“. Трамп разговараше со Зеленски и со францускиот претседател Емануел Макрон во Париз на 7 декември, каде се сретнаа по повод повторното отворање на катедралата Нотр Дам.

По средбата, украинскиот претседател Володимир Зеленски напиша на Телеграм дека во „добар и продуктивен“ разговор со Макрон и со Трамп се разговарало за ситуацијата на теренот во Украина и можноста за „праведен мир“.

„Разговаравме за нашиот народ, ситуацијата на бојното поле и праведен мир за Украина. Сите сакаме да ставиме крај на оваа војна што е можно побрзо и праведно“, напиша Зеленски на Телеграм.

Макрон рече: „Да продолжиме со заедничките напори за мир и безбедност“.

Трамп, кој ќе ја преземе функцијата на 20 јануари, го критикуваше испраќањето милијарди долари од САД во Украина откако Русија ја почна инвазијата врз Украина во февруари 2022 година.

Трамп, исто така, рече дека би можел да ја заврши војната во рок од 24 часа ако повторно ја освои Белата куќа, изјава што се толкува како дека Украина ќе мора да ја предаде територијата што сега е под окупација на Русија.

Експертите велат дека ќе биде тешко брзо да се склучи мировен договор бидејќи има многу аспекти, вклучително и безбедносни гаранции за Украина и олеснување на санкциите за Русија.

Во меѓувреме, администрацијата на Бајден во заминување ја забрзува испораката на оружје во Украина за да ја зајакне нејзината одбрана пред Трамп да ја преземе функцијата.

Вашингтон на 7 декември соопшти дека подготвува пакет оружје и опрема во вредност од 988 милиони долари за Украина, средства земени од преостанатите 2,21 милијарди долари достапни во Иницијативата за безбедносна помош на Украина.

Средствата ќе бидат искористени за купување на прецизни ракети за артилериски ракетни системи со висока мобилност (ХИМАРИС) и за беспилотни летала, соопшти Пентагон.

Европските земји, исто така, ја засилуваат помошта во случај администрацијата на Трамп да ја прекине американската поддршка за Киев.

Зеленски на 7 декември објави дека Украина добила втора пратка софистицирани борбени авиони Ф-16 од Данска. Копенхаген минатата година објави дека ќе и испорача вкупно 19 авиони на Украина.

Полицијата во Романија приведе неколку лица кои се упатиле кон Букурешт носејќи пиштоли, мачети и ножеви за „нарушување на јавниот ред и мир“, соопштија властите во неделата.

Безбедносните служби сослушале најмалку 13 лица откако нивните возила биле запрени во текот на ноќта во областа Илфов, изјавија полициски извори за романската служба на Радио Слободна Европа (РСЕ).

Властите не ги соопштија имињата на приведените, но според извори во правосудството, меѓу нив е и Хоратиу Потра, водач на контингент романски платеници кои се борат во африканската држава Конго.

Според романските медиуми, Потра во 2011 година бил осуден на две години затвор со условна казна, откако бил прогласен за виновен за основање паравоена група.

Државната новинска агенција „Аџерпрес“ објави фотографија на која се гледа како Потра е придружуван од неколку вооружени полицајци додека го носат на сослушување.

Апсењата се случија кога десетици поддржувачи на романскиот екстремно десничарски, проруски претседателски кандидат Калин Георгеску се подготвуваа да организираат протести во Букурешт откако Уставниот суд ги поништи резултатите од првиот круг гласање на претседателските избори, спречувајќи го вториот круг во неделата.

Собирот на поддржувачите на Георгеску, на кој и тој беше присутен, помина без инциденти.

Руското Министерство за надворешни работи соопшти дека со „крајна загриженост“ ги следи настаните во Сирија и дека презема мерки за обезбедување на безбедноста на руските граѓани во Сирија.

Во соопштението се наведува дека сирискиот претседател Башар ал - Асад „поднел оставка и ја напуштил земјата по преговорите со голем број учесници во вооружениот конфликт“. Москва објави дека не учествувала во тие преговори.

„Господинот Асад даде инструкции за мирен трансфер на власта“, соопшти Министерството за надворешни работи на Русија.

Кремљ е силен сојузник на режимот на Асад, откако се вклучи за да го задржи на власт во 2015 година.

Не е јасно како Русија ќе биде вклучена во понатамошниот развој на ситуацијата, со оглед на нејзината поддршка за режимот на Асад, но Министерството за надворешни работи соопшти дека е „во контакт со сите сириски опозициски групи“.

Москва соопшти дека нејзините воени бази во Сирија се во состојба „на висока готовност“.

Русија има повеќе воени локации во Сирија, вклучително и воздушна база во Хмејмим и стратешки поморски објекти во Тартус, кои исто така се користат за поддршка на акциите на Кремљ во Африка.

Сириските бунтовници ја презедоа контролата врз главниот град Дамаск рано на 8 декември, откако почнаа молскавична офанзива минатата недела од коалиција на бунтовнички групи предводени од исламистичката фракција Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС).

Советот за безбедност на Обединетите нации, САД, Велика Британија, Канада и Европската унија ја сметаат ХТС за терористичка група.

Асад се потпираше на Иран и на Русија за да остане на власт по избувнувањето на конфликтот во 2011 година.

Под слоганот „Рацете ви се крвави“, граѓани и активисти се собраа на 8 декември пред Градското собрание на Нови Сад на уште еден протест на кој бараат одговорност за смртта на 15 лица по падот на настрешница на железничката станица во Нови Сад на 1 ноември.

Протестот започна симболично во 11:52 часот, време кога се урна настрешницата.

Насобраните го обоија влезот на Собранието со црвена боја и оставија отпечатоци од „крвави раце“, што станаа симбол на протестите со кои се бара одговорност од властите за падот на настрешницата.

Граѓани потоа развиорија црно знаме пред зградата на Градското собрание на Нови Сад.

Тие претходно рекоа дека новосадското собрание „го загубило легитимитетот со срамната расправа за разрешувањето на градоначалникот Милан Ѓуриќ“.

На 3 ноември, Градското собрание расправаше за разрешувањето на Ѓурќ. Седницата беше свикана на барање на опозицијата која го повика да преземе „морална и политичка одговорност“ за несреќата на железничката станица.

Предлогот за негова смена беше одбиен од мнозинството советници. Советниците на владејачкото мнозинство, предводено од Српската напредна партија (СНС), ги отфрлија обвинувањата за одговорност на Ѓуриќ.

Организаторите на протестот порачаа дека „наместо аргументи зошто Ѓуриќ да остане на чело на градот“, добиле „навреди кон опозицијата и активистите кои повеќе од еден месец ја бараат правдата“.

По митингот кај Градското собрание, колоната се упати кон кампусот на Универзитетот во Нови Сад, со цел да им даде поддршка на студентите кои ги блокираат факултетите.

Блокирани се повеќе од дваесет факултети на четири државни универзитети - во Белград, Нови Сад, Ниш и во Крагуевац.

Несреќата во Нови Сад на 1 ноември покрена бран протести и блокади во Србија, а властите одговорија со апсење на учесниците. Инциденти имаше и во институции каде опозицијата ја презеде одговорноста за несреќата.

Властите ги отфрлија обвинувањата, а 13 лица беа уапсени под сомнение дека се одговорни за падот на покривот на зградата на Железничката станица во Нови Сад. Уапсениот министер за градежништво и транспорт, Горан Весиќ, кој по несреќата поднесе оставка но и негираше одговорност, по неколку дена беше пуштен од притвор.