Достапни линкови

Пандемични избори: Како и кога да се одржат?


Од парламентарните избори во Јужна Кореја, Сеул, 15.04.2020.
Од парламентарните избори во Јужна Кореја, Сеул, 15.04.2020.

Од Русија, Иран и Балканот до претседателските избори во САД, многу гласања беа одложени поради ограничувањата за коронавирусот. Како што се креваат забраните, во многу земји се водат политички дебати за тоа како и кога треба да се отворат избирачките места. Од крајот на февруари, повеќе од 50 држави ги одложија изборите. Меѓу нив беа и парламентарните на 12 април во Северна Македонија.

Забраните во Европа започнаа до 17 март, денот кога рускиот претседател Владимир Путин потпиша указ со кој 22 април беше определен како датум за референдумот за измени во уставот на земјата, иако тој рече дека датумот може да се смени.

Сегашниот устав, му забранува на Путин да побара повторен избор во 2024 година, но еден од предложените амандмани ќе му овозможи да се кандидира во 2024 година и повторно во 2030 година, што значи дека потенцијално би можел да остане претседател до 2036 година.

Путин ги ублажува мерките, и покрај растот на заболени од коронавирус

Путин на 25 март објави дека гласањето ќе биде одложено, но не е одреден нов датум.

Некои аналитичари дури посочија дека референдумот можеби нема да се одржи, бидејќи Русија се бори да го запре ширењето на коронавирусот.

Рускиот претседател Владимир Путин
Рускиот претседател Владимир Путин

Русија, исто така, ги одложи локалните и регионалните избори низ целата земја - повеќе од 90 јавни гласања - што беа планирани од 5 април до 23 јуни.

Белград одложи и дебатира

Во Србија, претседателот Александар Вучиќ се соочува со можен бојкот на опозицијата на парламентарните и локалните избори што би можеле да доведат до уште подлабока политичка криза.

На 15 март, кога Белград прогласи вонредна состојба поради пандемијата, земјата беше во предизборна кампања за општите избори закажани за 26 април.

На 16 март, Државната изборна комисија ги прекина сите изборни активности.

Српски политичари штрајкуваат со глад, изборната драма ескалира

Но, Вучиќ, лидерот на владејачката Српска напредна партија, беше обвинет дека ги користел своите дневни службени настапи за самопромоција и ги поддржувал своите политички сојузници.

Откако Вучиќ отпатува лично во Нови Пазар да испорача болничка опрема и да одржи прес-конференција, еден од петтемина помошници на градоначалниците во тој град Емир Ашчериќ, го обвини претседателот дека организирал таен настан за предизборна кампања.

Ашчериќ на Фејсбук напиша дека Вучиќ и неговата партија биле „повеќе загрижени за себе и за политиката“ отколку за решавање на јавниот итен здравствен случај.

„Зборот„ злоупотреба “е премногу слаб за да ја опише оваа активна политичка самопромоција среде вонредна состојба и опасна пандемија“, напиша Ашчериќ.

Изборите сега се презакажани за 21 јуни и според очекувањата, владејачката партија на Вучиќ може да има поголема корист од популарноста на мерките на владата за коронавирусот - вклучително и 11.750 српски динари (околу 108 американски долари) како економски стимул за секој граѓанин, како и помошта на државата за исплата на минимум плати на лица кои се соочуваат со финансиски потешкотии.

Предвремени избори во С. Македонија

Северна Македонија го распушти парламентот во февруари и закажа предвремени избори на 12 април.

До ова дојде по неуспехот за аспирациите на земјата да влезе во ЕУ.

На само два дена пред официјалниот почеток на кампањата беа откажани сите изборни активности, а гласањето беше одложено.

Иронично, притисокот врз централно-левичарскиот Социјалдемократски сојуз на поранешниот премиер Зоран Заев од тогаш се намали како резултат на напредокот на кандидатурата за членство во ЕУ.

Јуни или Јули - партиите сакаат избори

Роковите за изборите во Северна Македонија автоматски ќе продолжат откако земјата ќе излезе од вонредната состојба.

Официјални претставници сугерираат дека тоа ќе се случи кон средината на мај, доколку дозволат здравствените услови.

Рејтингот на власта зависи од менаџирањето на кризата
please wait

No media source currently available

0:00 0:13:07 0:00

Кога изборите ќе бидат презакажани, се очекува да има тесна борба меѓу владејачкиот СДСМ и централно-десничарската, опозициска партија ВМРО-ДПМНЕ предводена од Христијан Мицкоски.

Владејачката партија се очекува да има поголема корист ако изборите се одржат порано отколку подоцна.

Некои политички аналитичари велат дека ВМРО-ДПМНЕ би можело да има повеќе полза од изборите доколку тие се спроведат наесен кога економските услови би можеле да се влошат.

Гласање по пошта во Полска

Претседателските избори на 10 мај во Полска станаа бизарни кога гласачките места останаа затворени, а официјалниот одѕив беше нула по политичката криза за тоа како да се спроведат легитимни избори среде пандемијата.

Претседателските избори не беа формално ниту одложени ниту откажани, бидејќи владата и опозицијата не беа во можност да се договорат за соодветно решение.

За две недели ќе се знае кога ќе има избори во Полска

Собранието донесе закон за гласање по пошта.

Но, не беше постигнат договор за датумот на изборите.

Владата сака избори пред јуни, но опозициските партии велат дека тоа е прерано.

Датумот на изборите во Полска стана проблем откако наредбите за затворање пради коронавирусот ја нарушија кампањата и ги спречија кандидатите да одржат јавни собири.

Првично, владејачката Партија на законот и правдата сакаше да го задржи оригиналното гласање на првиот круг на 10-ти мај, за кое оцени дека може да се спроведе безбедно со помош на поштенскиот систем.

Но, помладиот владин коалициски партнер не се согласи со идејата, загрижен за можна измама и технички замки.

Полскиот претседател Анджеј Дуда
Полскиот претседател Анджеј Дуда

Поштенските службеници сега се подготвуваат официјалните гласачки ливчиња да бидат испратени до домовите на регистрираните 30 милиони гласачи.

Опозиционите партии, меѓународните набљудувачи на изборите и претставниците на Европската унија ги оценуваат дека ќе има пречки за „слободни и фер“ избори по пошта.

Опозицијата, исто така, ја обвини власта дека ги става своите политички потреби пред јавното здравство и оти не се придржува кон владеењето на правото.

Опозицијата вели дека брзото гласање му дава нефер предност на актуелниот претседател Анджеј Дуда, сојузник на владејачката партија, кој пред јавноста има можност да зборува за стратегијата против коронавирусот, додека другите деветмина кандидати не можат да водат кампања.

Лидерот на Партијата закон и правда Јарослав Качински признава дека Дуда би можел да го изгуби водството што го има во анкетите на јавното мислење доколку изборите се одложат до есен, кога евентуално влошената економска состојба ќе ја почувствуваат гласачите.

Успех во Јужна Кореја

Од 20-те земји што напредуваа со изборите закажани во март и април, Јужна Кореја нашироко се смета како земја што спроведе најодговорни национални избори среде пандемијата.

Всушност, одѕивот на гласачите од 66 проценти на парламентарните избори на 15 април беше највисок во последните скоро три децении.

Јужна Кореја испраќа тестови за коронавирусот во САД

Повеќе од една четвртина од 44 милиони гласачи во Јужна Кореја гласаа предвремено, а на гласачите кои излегоа на гласачките места им беа давани маски за лице и нараквици.

Јуќна Кореа, избори
Јуќна Кореа, избори

Местата за гласање на изборите во Јужна Кореја беа редовно дезинфицирани, а гласачите стоеја на пропишана оддалеченост додека чекаа да гласаат.

Температурата им беше мерена на влезот.

Јужна Кореја никогаш не наметна строги мерки на национално ниво како некои други земји.

Но, дури и болните гласачи кои беа под карантин беа во можност да излезат на гласање по 6 часот попладне. на денот на изборите под посебни услови токму за нив.

Набљудувачите укажуваат на Јужна Кореја како пример за тоа како изборите на друго место во светот - вклучително и САД - би можеле да се спроведат безбедно и одговорно.

Фиаско во Висконсин

Претседателските избори во САД се уште се закажани за 3 ноември.

Но, париските избори што ги определуваат кандидатите се прекинати од март кога државите започнаа со одложување на изборите заради коронавирусот.

Државата Висконсин ги одложи изборите на Демократска партија, како и некои локални изјаснувања, на 7 април откако правните предизвици за одржувањето на изборите среде пандемија беа отфрлени од судот.

Избори во пандемија: Безбедност на гласачите или на гласот

Во оваа пресуда се признава дека одржувањето на гласањето ќе создаде „невидени оптоварувања“ за гласачите, изборните работници и државните службеници.

Џо Бајден, можен претседателски кандидат на Демокрстакста партија
Џо Бајден, можен претседателски кандидат на Демокрстакста партија

Окружниот судија на САД, Вилијам Конли, ги одложи изборите за 13 април, така што гласачите што бараа да гласаат по пошта, би имале време да ги примат и да ги испратат нивните гласачки ливчиња.

Но, судот пресуди дека само гувернерот на Висконсин демократот Тони Еверс и тамошните државни законодавци можат да ги одложат изборите.

Еверс првично рече дека нема надлежност да ги одложи изборите и повика државното законодавство под контрола на републиканците да го откаже личното гласање и да го продолжи рокот за гласање по пошта до крајот на мај.

Но, пратениците го отфрлија неговото барање - принудувајќи го да се одржи гласањето.

Еверс издаде извршна наредба на 6 април во која се бара изборите да бидат одложени за два месеца.

Оваа наредба беше блокирана истиот ден од Врховниот суд на државата.

Тогаш Врховниот суд на САД ја поништи пресудата на судијата Конли, принудувајќи ги изборите да се вратат на оригиналниот датум од 7 април.

На денот на изборите, официјалните претставници во Милвоки изјавија дека можат да отворат само пет од 180 избирачки места, бидејќи повеќето изборни службеници биле на возраст над 60 години и биле испратени дома поради ризик да бидат заразени.

Околу 12.000 гласачи од Висконсин кои се пријавиле да гласаат по пошта, не ги добиле своите гласачки ливчиња до денот на изборите.

Во меѓувреме, иако гласачите беа принудени да го ризикуваат своето здравје со одење на избирачките места, луѓето стоеја во долги редови да ги дадат своите гласачки ливчиња.

Неколку недели подоцна, здравствените службеници во Милвоки открија најмалку 40 случаи во кои гласачите се заразиле со коронавирусот додека биле на гласање.

Критичарите го сметаат гласањето на Висконсин на 7 април како фијаско со важни лекции за тоа како треба да се спроведат претседателските избори во САД во ноември.

Тие велат дека треба да се преземе итна акција за да се подготви масовно гласање по пошта, да се заштитат гласачите кои доаѓаат на избирачките места и да се осигурат дека на граѓаните нема да им се одземе правото на глас во натпревар во кој актуелниот претседател Доналд Трамп најверојатно ќе се бори против поранешниот потпретседател Џо Бајден.

XS
SM
MD
LG