За три години македонските граѓани потрошиле речиси 20 милиони евра за да направат ПЦР тестови за во време на пандемијата, утврдил државниот завод за ревизија при „чешлањето “ на сметките на Фондот за здравство. Ревизорите изразиле мислење со резерва за вистинитост на финансиските извештаи на Фондот за 2021 година. Клучните системски слабости се не ажурирана Листа на лекови кои паѓаат на товар на Фондот, како неодржливост на 106 од вкупно 116 јавни здравствени установи поради реализирани помалку услуги за договорените пари. Тоа значи дека само 10 болници во земјава биле финансиски одржливи.

Видете и ова:

Болниците во минус 97 милиони евра

Радио Слободна Европа во своето истражување утврди дека македонските болници, клиники и здравствени домови заклучно со декември 2021 година имале долг од 97 милиони евра. Поради долговите многу сметки на болниците и клиниките во тој период беа блокирани, и дека извршители чекаат на ред за наплата на долгови.

Видете и ова:

Извршител наплатил два милиони евра од Министерството за здравство

Во декемрви 2021 година најзадолжена била клиниката за онкологија со доспеан долг од 6,4 милиони евра, веднаш по неа е градската болница „8-ми септември“ со долг од 4,3 милиони евра која за време на пандемијата беше претворена во ковид центар и примаше само пациенти заразени со коронавирус, додека другите оддели не примаа пациенти. Но и пред пандемијата, односно во 2019 година оваа болница го „држеше“ второто место со вкупен доспеан долг од 4,7 милиони евра. На трето места на ранг листата на задолжени болници во 2021 е Институтот за трансфузиона медицина со минус од 4,3 милиони евра.

Видете и ова:

Светото тројство во здравството - недостиг на лекари, опрема и пари

Ревизорот забележал дека ФЗО нема воспоставен квалитетен систем на контрола за проверка на фактурираните услуги, како и врз реализацијата на условениот надоместок кој што им се плаќа на болниците. Во извештајот се утврдени и слабости во контролата при препишување и издавање на лекови, и исплата на боледување за 2021 година.

Клучните препораки на ревизорот за ФЗО се дека е потребно да се воспостави систем на планирање, следење и контрола на извршените здравствени услуги и издадени рецепти, како и контрола кај условениот надоместок за болниците и клиниките.

Основниот суд во Кочани досега донел решенија за продолжување на краткотрајниот притвор од 48 часа за десет лица во случајот со пожарот во дискотеката „Пулс“, додека за останатите шест се уште се одлучува.

Според информациите на МИА, за продолжување на притворот на поранешниот министер за економија Крешник Бектеши се уште не е донесена одлука.

ЈОРСМ информира дека Основното јавно обвинителство Кочани до надлежниот суд доставил предлози за продолжување на мерката краткотраен притвор за нови 48-часа за 16 лица досега опфатени со постапката на кои оваа мерка им истекува во текот на денот.

Видете и ова:

Краткотраен притвор за вкупно 17 лица

На уште две лица, по предлог на обвинителството, притвор им е определен во текот на вчерашниот ден и тој сè уште трае.

Вкупно мерката краткотраен притвор до овој момент е побарана за 18 лица.

Во пожарот во дискотеката „Пулс“ во неделата рано наутро загинаа 59 лица, додека над 150 се повредени. Министерот за здравство, Арбен Таравари денеска изјави дека во моментот, 101 пациент се третираат надвор од државата и тие се во релативно стабилна состојба.

Кина го поддржува решавањето на кризата во Украина преку дијалог и преговори и со задоволство ги набљудува напорите за постигнување прекин на огнот како неопходен чекор кон мирот, изјави портпаролката на кинеското Министерство за надворешни работи, Мао Нин.

Таа ја даде изјавата за време на редовната прес-конференција кога беше побарано од неа да го коментира вчерашниот телефонски разговор меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и неговиот руски колега Владимир Путин.

Во соопштението на Белата куќа се наведува дека двајцата лидери се согласиле дека тригодишниот конфликт во Украина мора да заврши со траен мир и двајцата лидери ја истакнале потребата од подобрување на односите меѓу САД и Русија.

Рускиот претседател Владимир Путин за време на разговорите со американскиот претседател Доналд Трамп се согласи да ги запре нападите врз енергетскиот сектор и инфраструктурата на Украина за 30 дена, како чекор кон постигнување целосен прекин на огнот.

Видете и ова:

Путин по разговорот со Трамп се согласи да ги запре нападите врз енергетската инфраструктура на Украина

Во соопштенијата од Кремљ и од Белата куќа, за 90 минутниот телефонски разговор меѓу Трамп и Путин е наведено, дека двете страни се посветени на изнаоѓање долгорочен мировен договор за ставање крај на конфликтот во Украина, најголемата европска копнена војна од крајот на Втората светска војна.

Кремљ разговорот го опиша како „детална и искрена размена на мислења“.

Во соопштението наведе дека Путин при разговорот „наведува голем број значајни точки кои се однесуваат на обезбедување ефективна контрола врз можниот прекин на огнот долж целата линија на борбен контакт, потребата да се запре присилната мобилизација во Украина и повторно да се вооружат украинските вооружени сили“.

Српскиот парламент ја потврди оставката на премиерот Милош Вучевиќ, со што и го заврши мандатот на целата влада.

Со потврдувањето на оставката на премиерот, владата станува техничка, а Вучевиќ ќе ја извршува премиерската функција во технички мандат до изборот на нов.

Во исто време почнува и рокот од 30 дена за избор на нова влада.

Доколку во тој рок не се избере нова влада, тогаш се распишуваат парламентарни избори.

Милош Вучевиќ поднесе неотповиклива оставка на 28 јануари, откако студенти во Нови Сад беа претепани за време на блокадата од напаѓачи кои ги напуштија просториите на владејачката Српска напредна партија. Студенти биле тепани додека лепеле плакати со кои повикувале на протест во Нови Сад.

Видете и ова:

Масовен протест во Белград - „Ние сме државата“, порака од студентите

Заедно со Вучевиќ, кој е лидер на СНС, оставка поднесе и градоначалникот на Нови Сад, Милан Ѓуриќ.

Во Србија веќе четири месеци траат протести, предводени од студенти во блокада, поради уривањето на бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад на 1 ноември, кога загинаа 15 лица, а две беа тешко повредени.

Владата на Милош Вучевиќ беше избрана на 2 мај 2024 година.

Турските власти денеска (19 март) го уапсија главниот ривал на претседателот Реџеп Таип Ердоган, Екрем Имамоглу, под сомнение за корупција и поддршка на терористичка група.

Главната опозициска партија го нарече апсењето „обид за државен удар против нашиот иден претседател“.

Апсењето на Имамоглу-истакнатиот градоначалник на Истанбул, доаѓа во време кога многу опозициски фигури беа приведени низ целата земја, во она што многумина го гледаат како политизиран обид да се замолчат противниците.

Владата на Ердоган ги отфрли критиките, велејќи дека судството е независно.

Имамоглу, кој има 54 години, води пред Ердоган во некои анкети во Турција.

За него се води истрага во два одвоени случаи, кои опфаќаат и обвиненија за водење криминална организација, поткуп и манипулација со тендери.

Главната опозициска партија, Републиканската народна партија (ЦХП), беше на работ да го објави Имамоглу за свој претседателски кандидат за да го предизвика Ердоган, кој ја водеше Турција повеќе од две децении.

Следните избори се закажани за 2028 година, но Ердоган ја достигна дозволената граница од два мандата како претседател, откако претходно беше премиер. Ако сака повторно да се кандидира за претседател, мора да распише предвремени избори и да потврди дека не го завршил вториот мандат или мора да го промени Уставот.

Во видеото објавено на социјалните мрежи, Имамоглу рече дека нема да се предаде и дека ќе продолжи да остане непоколеблив пред притисокот.

Лидерот на ЦХП Озгур Озел го нарече апсењето на Имамоглу обид за државен удар и ги повика сите опозициски групи да се обединат против неговото приведување. Тој додаде дека партијата ќе го избере Имамоглу за лидер во недела, без оглед на развојот на настаните.

Видете и ова:

Курдската работничка партија прогласи прекин на огнот со Турција

Според соопштението на обвинителството во Истанбул за првата истрага, вкупно 100 лица, меѓу кои и новинари и бизнисмени, се осомничени дека се вмешани во криминални активности поврзани со одредени тендери објавени од општината на Истанбул.

Во втората истрага, обвинителите ги обвинуваат Имамоглу и уште шестмина за поддршка на Курдистанската работничка партија (ПКК), која Турција и нејзините западни сојузници ја сметаат за терористичка организација.

Минатиот месец, ПКК прогласи прекин на огнот како одговор на повикот на затворениот водач Абдула Оџалан за разоружување, што е голем чекор кон ставање крај на бунтот кој остави повеќе од 40 000 мртви и може да има значителни последици за регионалната безбедност и политика.

Апсењето на Имамоглу дојде ден откако Универзитетот во Истанбул му ја укина дипломата, одлука која, доколку биде потврдена, ќе го спречи да се кандидира на претседателските избори.

Канцеларијата на гувернерот на Истанбул ги забрани сите собири и протести во градот на четири дена.

Министерот за здравство Арбен Таравари информира дека денеска е последниот транспорт на пациенти кои ќе се лекуваат во странство, од трагедијата во Кочани. Како што посочи, во 11:30 часот за Шведска денеска ќе бидат пренесени двајца пациенти, а после пладне уште тројца пациенти. Тој напомена дека може да се очекува во текот на следните денови и враќање на одредени пациенти кои се лекуваат надвор од државата.

„Последниот транспорт на пациенти е денеска (19 март). Веќе нема да има лекување на пациенти надвор од државата, дури може да чекаме некои и да се враќаат во следните денови. Денеска има само за Шведска и тука завршуваме. Веќе нема потреба за другите пациенти да се лекуваат надвор од државата“, рече Таравари на денешната прес-конференција.

Видете и ова:

Преживеани од пожарот во романската дискотека „Колектив“ нудат помош на погодените од несреќата во Кочани

Како што додаде, добрата вест е што поминаа 72 часа и нема починати. Сите пациенти се во стабилна состојба.

„Добрата вест е што поминаа 72 часа и нема ниту еден починат од тие што ја преживеаа трагедијата во Кочани. Вкупно, се третираат 178 пациенти низ различни здравствени установи, од кои што 64 се во болниците во Македонија во државните болници и 13 пациенти се во приватните болници. Сите се во релативно стабилна состојба“, додаде министерот.

Тој напомена дека во моментот, 101 пациент се третираат надвор од државата и тие се во релативно стабилна состојба.

На уште едно лице му е определен краткотраен притвор од 48 часа во врска со трагедијата во Кочани со што вкупниот број на лица опфатени со оваа мерка се искачи на 17 лица. На дел од оние кои им е изречена оваа мерка, вечерва (19 март) им истекуваат 48-те часа.

Јавниот обвинител Коцевски вчера изјави дека покрај 16-те лица, на уште едно лице ќе му биде определен 48-часовен притвор.

Најави брза и ефикасна истрага која ќе биде најпрофесионално изведена. Според него, се работи за многу тежок, комплициран предмет во кој има многу жртви.

„Ветив и ќе останам на тоа ветување дека истрагата ќе биде брза и ефикасна. Меѓутоа не значи дека ќе биде избрзано. Мора да се соберат сите докази по легален пат, мора доказите да си имаат доказно својство, односно да бидат на законит начин прибавени, што значи дека обвинителскиот тим постапува многу претпазливо, и многу внимателно“, изјави вчера Коцевски за телевизија „Сител“.

Меѓу притворените на кои им е изречен 48-часовен притвор се и поранешниот министер за економија Крешник Бектеши и поранешниот директор на Пазарниот инспекторат Горан Трајковски.

Видете и ова:

Дали законите за работа на клубовите ќе ја амнестираат одговорноста?

Мерката краткотраен притвор се предлага во особено сложени предмети, кога е потребно да се прибере поголем обем на докази за проверка на сите околности и евентуално формално поведување истрага. Оваа мерка, предвидена согласно член 170 од Законот за кривичната постапка, може да се определи најмногу два пати по 48 часа без да биде донесена формална наредба за спроведување истражна постапка.

Тоа му овозможува на јавниот обвинител да го задржи лицето за кое постои сомнение подолго од основните 24-часа полициско задржување. Смислата на оваа законска одредба е да му овозможи на јавниот обвинител да има доволно време, особено во тешки и сложени предмети, да ги преземе сите активности и да ги утврди фактите и околностите, како и конкретните својства и дејствија на лицето кои ќе ги испитува понатаму во истражната постапка.

По формалното отворање на истрагата, јавниот обвинител предлага нови мерки за обезбедување на осомничениот, односно краткотрајниот притвор се укинува и најчесто се определува редовен притвор.

Радио Слободна Европа (РСЕ) на 18 март објави дека поднесе тужба против Американската агенција за глобални медиуми (УСАГМ), и претставниците на УСАГМ, Кари Лејк и Виктор Моралес, за да го блокираат нивниот обид да го прекинат федералното финансирање на РСЕ.

Во тужбата се тврди дека задржувањето на средствата одобрени од Конгресот за РСЕ ги прекршува федералните закони и Уставот на Соединетите Држави, кои на Конгресот му даваат ексклузивна власт за федералните трошоци.

Тужбата беше поднесена во Окружниот суд на САД за округот Колумбија.

„Ова не е време да се отстапи место на пропагандата и цензурата на американските противници. Ние веруваме дека законот е на наша страна и дека славењето на нашата пропаст од деспотите ширум светот е прерано“, рече претседателот и извршен директор на РСЕ, Стивен Капус.

Моралес е вршител на должноста извршен директор на Американската агенција за глобални медиуми, додека Лејк е виш советник на Моралес.

Веста за тужбата доаѓа додека политичарите од Европската Унија велат дека продолжуваат со напорите за можна поддршка за РСЕ, откако американската влада одлучи да го намали финансирањето на радиодифузерот со седиште во Прага, поради загриженоста дека неговото затворање ќе биде удар за продемократските медиуми.

Видете и ова:

Чесите започнаа дебата во ЕУ за финансирање на Радио Слободна Европа

Чешкиот министер за европски прашања Мартин Дворжак за новинарите во Брисел изјавија дека неколку нации досега ја поддржале иницијативата, но дека блокот мора брзо да дејствува бидејќи „би било голема грешка да се остави оваа институција да умре“.

„Треба да покажеме интерес и да се сретнеме со комесари и со некои држави. Во моментов оваа иницијатива е поддржана од седум други земји, а откако ќе ја објавиме иницијативата на Советот за општи работи, ќе ни се придружат повеќе земји“, рече Дворжак, додавајќи дека прашањето мора да се реши во рок од „неколку недели“.

На иницијатива на Чешката Република, на состанокот на министрите за надворешни работи од 27-те членки на блокот на 17 март се разговараше за иднината на РСЕ поради кратењата на финансирањето одобрено од Конгресот, кои беа скратени од администрацијата на претседателот Доналд Трамп во текот на викендот.

Земјите од ЕУ изразуваат поддршка за РСЕ

Иако Дворжак не сакаше да ги открие имињата на земјите кои изразија поддршка за овој потег, дипломатски извори за РСЕ велат дека меѓу земјите кои ја поддржуваат иницијативата се Германија, Австрија, Шведска, Холандија, Белгија, Словенија, Полска, Чешка и трите балтички земји.

„Финансиските предизвици со кои се соочува Радио Слободна Европа сериозно му се закануваат на независното новинарство во регионите каде што слободата на медиумите е задушена, од Русија и Белорусија до Иран и Авганистан“, рече белгискиот министер за надворешни работи Максим Прево во објавата на X.

„Ако РСЕ исчезне, дезинформациите и пропагандата ќе ја пополнат празнината. Тоа би било директна победа за оние кои сакаат да ја поткопаат демократијата... Европа не може да го дозволи тоа. Заштитата на слободните медиуми значи заштита на демократијата. Пристапот до известување засновано на факти не е само принцип, туку неопходност за безбедноста и основните слободи“, додаде тој.

Видете и ова:

Трамп потпиша наредба за намалување во седум агенции, вклучително и надзорното тело на РСЕ

Чешкиот министер за надворешни работи Јан Липавски по состанокот на министрите за надворешни работи на 17 март изјави дека чувствува „извесен интерес“ од другите членки на ЕУ за иницијативата на неговата земја и дека „наша одговорност е сериозно да се занимаваме со ова прашање“.

Историја на Радио Слободна Европа за време на Студената војна

Полскиот колега на Липавски, Радек Сикорски, исто така, изрази поддршка за РСЕ, потсетувајќи како неговиот татко го слушал радиото, како и Гласот на Америка, за време на Студената војна.

„Така ги дознавме основните факти за нашите земји бидејќи комунистичката пропаганда беше строго контролирана“, им рече Сикориски на новинарите.

„Шведска потпиша чешка иницијатива за изнаоѓање начини на кои ЕУ и нејзините земји-членки можат да го поддржат Радио Слободна Европа и неговата улога како глас на слободата, онаму каде што е најпотребно“, изјави шведската министерка за европски прашања Џесика Розенкранц.

На 14 март, Трамп потпиша извршна наредба со цел намалување на бројот на седум федерални агенции, вклучително и Американската агенција за глобални медиуми (УСАГМ), која ги надгледува РСЕ и другите федерални радиодифузери.

Наредбата, која ги таргетира и агенциите кои се занимаваат со бездомништво, работни спорови и развој на заедницата, им даде на раководителите на секоја именувана владина единица седум дена да поднесат извештај со кој се потврдува целосната усогласеност.

Неколку часа по објавувањето на извршната наредба, во писмото од УСАГМ се наведува дека овластувањето за РСЕ, одобрено од Конгресот, е одземено.

Шефот на РСЕ, Капус, рече дека прекинот на договорот за субвенционирање ќе биде „огромен подарок за непријателите на Америка“, чувство што го повторија многу активисти за медиумски права, застапници за демократија и политичари.

Најмалку 10 американски напади се извршени во Јемен, вклучително и во провинцијата Саада и Ходеида, објавија рано денеска (19 март) јеменските Хути.

Соединетите Држави започнаа бран напади врз областите на Јемен контролирани од Хутите кои се блиски со Иран, кои минатата недела рекоа дека ги продолжуваат нападите врз бродовите во Црвеното Море за да ги поддржат Палестинците во Газа.

Видете и ова:

САД воведоа санкции за членови на Хутите

Силите на Хутите открија непријателски воени движења во Црвеното Море како подготовка за извршување на голем воздушен напад врз земјата, изјави денеска воениот портпарол на Хутите, Јахја Сарија.

Сарија, без да обезбеди докази, истакна дека Хутите го нападнале американскиот носач на авиони Хари Труман и други воени бродови со проектили и беспилотни летала, што го спречило американскиот напад.

Претседателот Володимир Зеленски рече дека Русија лансирала повеќе од 40 дронови доцна синоќа за да ја нападне цивилната инфраструктура, што, според него, покажува дека мора да се изврши притисок врз рускиот претседател Владимир Путин заради мирот.

„Токму таквите ноќни напади на Русија ги уништуваат нашите енергетски системи, нашата инфраструктура, нормалниот живот на Украинците, рече Зеленски во објавата на Телеграм.

„Денес Путин де факто го отфрли предлогот за целосен прекин на огнот, би било правилно светот да одговори со отфрлање на сите обиди на Путин да ја продолжи војната“, додаде тој.

Видете и ова:

Украина соопшти дека соборила 90 од 174 руски дронови

Претходно, на онлајн прес-конференција, Зеленски, цитиран од украинските медиуми, рече дека Украина и Русија, со посредство на американската страна, би можеле да се договорат меѓусебно да не ја напаѓаат енергетската инфраструктура.

„Не може да се случи Русија да го нападне нашиот енергетски сектор и ние да молчиме. Ќе одговориме. Но, двете страни, украинската и руската, не треба да ја напаѓаат енергијата - нашата земја ќе го поддржи тоа“, рече Зеленски.

Во меѓувреме, руските медиуми јавија дека имало експлозии во Киев, каде што е на сила режимот на воздушна тревога. Во главниот град на Украина се слушале сирени цели 3,5 часа, објавија украинските медиуми.

Нападите следуваат откако рускиот претседател Владимир Путин за време на разговорите со американскиот претседател Доналд Трамп се согласи да ги запре нападите врз енергетскиот сектор и инфраструктурата на Украина за 30 дена, како чекор кон постигнување целосен прекин на огнот.

Српското Министерство за надворешни работи ќе испрати итно барање до министерствата за надворешни работи на Хрватска и Албанија за детално објаснување во врска со потпишувањето на трилатералниот меморандум за соработка со Косово во областа на одбраната.

Во соопштението од српското министерство е наведено дека со тој договор двете земји „презеле чекори кои ја поткопуваат регионалната стабилност“.

Српските власти, кои не ја признаваат независноста на Косово, оценија дека иницијативата, која се спроведува без Белград, но со Приштина, „претставува отворена провокација и грубо непочитување на реалноста на теренот“.

„Очекуваме итен одговор од Загреб и Тирана за вистинските намери и крајни цели на оваа опасна воено-безбедносна игра. Србија нема да дозволи никакви еднострани дејствија кои можат да го загрозат нашиот територијален интегритет, безбедноста на граѓаните и мирот во регионот“, се вели во соопштението.

Видете и ова:

Шефот на НАТО во Приштина: Флексибилност и компромиси за напредок во дијалогот со Србија

Српското Министерство за надворешни работи оцени дека меморандумот е резултат на „стратегија насочена кон изолација на Србија“.

Србија не ја признава независноста на Косово, додека со Европската унија преговара за нормализирање на односите со Приштина.

Во Охридскиот договор постигнат во 2023 година меѓу Србија и Косово, меѓу другото стои дека Србија „нема да се противи на членството на Косово во ниту една меѓународна организација“.

Министрите за одбрана на Хрватска, Албанија и Косово на 18-ти март во Тирана потпишаа Декларација, со која се зајакнува трилатералната соработка и се нагласува важноста на заедничките одговори на безбедносните предизвици, хибридните закани и другите ризици кои можат да ја загрозат регионалната стабилност.

Декларацијата вклучува, како што јави Хрватската радио телевизија, унапредување на одбранбените способности и соработка меѓу одбранбените индустрии, зајакнување на интероперабилноста преку образование, обука и вежби, спротивставување на хибридните закани, како и целосна поддршка за евроатлантските интеграции.

Како што е наведено, отворена е можноста и за други членки да се приклучат на Декларацијата.