Вести
Седуммина босански Срби уапсени за наводни злосторства извршени за време на војната

Седум поранешни полицајци и војници на босанските Срби беа уапсени вчера под сомнение дека извршиле злосторства врз несрпското население за време на војната во Босна од 1992 до 1995 година. Обвинителството на Босна и Херцеговина во соопштението наведува дека групата е осомничена за злосторства против човештвото и тортура врз околу 150 босански муслимани и хрватски цивили околу градот Доњи Вакуф во пролетта и летото 1992 година. Во соопштението се вели дека многу затвореници починале како резултат на нехуман третман, тепање и малтретирање или претрпеле трајна траума.
Дваесет и пет години од Дејтонскиот мировен договор
Босанската полиција соопшти дека апсењата се извршени во градот Бања Лука во северниот дел на босанските Срби. Повеќе од 100.000 луѓе беа убиени пред тоа во конфликтот што заврши со мировен договор со посредство на САД во 1995 година, кој ја подели Босна на два ентитета - Муслиманско-хрватската федерација и Република Српска - одржани заедно од заедничките централни институции.
види ги сите денешни вести
Норвешка ја затвора границата за автомобили регистрирани во Русија

Норвешките власти соопштија во петокот, 29 септември, дека со ретки исклучоци во полноќ на 2 октомври ќе ја затворат границата за возила регистрирани во Русија, што претставува дополнително заострување на мерките против оваа земја поради војната во Украина.
Забраната се однесува само на возила со помалку од девет седишта и предвидува некои исклучоци како што се хуманитарни итни случаи. Исклучок се и автомобили на дипломати и возила на граѓани во Европската Унија кои престојуваат во Русија.
„Норвешка ги поддржува своите партнери во одговорот на бруталната агресорска војна која Русија ја води во Украина“, изјави шефицата на норвешката дипломатија Аникен Хајтфелд.
Таа додаде дека е важно санкциите да бидат ефикасни за да се нарушат приходите кои им се неопходни на руската држава за финансирање на војната.
Норвешка не е членка на ЕУ, но ги прифати речиси сите санкции кои Борел ги воведе од нападот на Русија на Украина на 24 февруари 2022 година.
Некои земји од ЕУ кои граничат со Русија, како Финска, Естонија, Летонија, Литванија и Полска, веќе ја затворија својата граница за возила регистрирани во Русија, во согласност со препораките на Европската комисија.
Вучиќ: Радоичиќ ќе мора да одговори на повикот на надлежните државни органи

Српскиот претседател Александар Вучиќ на 29 септември изјави дека Милан Радоичиќ, „ќе мора да одговори“ на повикот на надлежните државни органи.
Ова е прва реакција на Вучиќ откако порано денеска Радоичиќ презеде одговорност за нападот во селото Бањска во неделата.
„Сигурен сум дека надлежните органи имаат причини да поставуваат прашања, а дали обвинителот ќе го гони за какво било кривично дело, тоа не е прашање за мене. Тоа е прашање за обвинителството и другите надлежни државни органи. Ако некој мислеше дека тој ќе бега или ќе се крие, тоа нема да се случи“, изјави Вучиќ.
Српскиот претседател оцени дека Радоичиќ е „горд“ поради својата улога во вооружениот конфликт, како и тоа дека „тој и другите кои учествувале, гледаат на тоа на друг начин“.
„Не мислам дека некој има право да убие некој друг, некои прашања ќе мораат да бидат поставени. Можеби не учествувал во тој дел, па обвинителот ќе најде нешто друго, или нема да најде ништо, тоа се прашања за обвинителството. Знам дека полицијата мора да собере повеќе информации, па потоа на ред е обвинител, кој ја носи одлуката“, изјави Вучиќ.
Милан Радоичиќ ја презеде одговорноста за нападот на косовската полиција во селото Бањска и поднесе оставка на местото потпретседател на партијата Српска листа, пренесе неговиот адвокат Горан Петронијевиќ на 29 септември.
Радоичиќ во писмото наведува дека ќе одговори на повикот на надлежните органи на Република Србија. Тој негира учество на државата Србија во нападот, нешто за што властите во Белград ги обвинуваа косовските власти.
Радоичиќ во писмото вели и дека напаѓачите во Бањска не се „никакви терористи“ туку „борци за слобода на сопствениот народ“.
Во нападот на вооружените групи на косовската полиција во Бањска во општина Звечан убиен е еден полицаец, а дополнително полицијата потоа успеа да ликвидира тројца напаѓачи и да уапси повеќемина од нив.
Косовската полиција го заплени имотот на Радоичиќ и објави видео од неговиот дом

Косовските власти запленија имот на Милан Радоичиќ на северот на Косово, во рамките на акциите за претрес поврзани со нападот на косовската полиција во селото Бањска во неделата.
Сега веќе поранешниот претседател на партијата Српска листа, Милан Радоичиќ, порано денеска призна дека го организирал и раководел со нападот на косовската полиција на 24 септември кога се убиени еден косовски полицаец и тројца напаѓачи од српска националност.
Претреси се извршени на пет локации во општините Северна Митровица, Звечан и Зубин Поток, „во главно на имотот кој сега е идентификуван како имот на осомничените М.Р и В.Р“, се вели во соопштението на Специјалното обвинителство, мислејќи се на иницијалите на Радоичиќ и Владимир Радивојевиќ.
Радивојевиќ познат како „Мами“, според информациите на РСЕ, всушност е лидерот на групата на навивачи на фудбалскиот клуб Црвена ѕвезда.
Обвинителството соопшти дека запленила вила во сопственост на Радоичиќ на езерото Газивода, како и стан и локал.
Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља, на Фејсбук објави и снимка од куќата на Радоичиќ.
„Со визуелните и други докази успеавме да докажеме дека лидерот на оваа група е Милан Радоичиќ. И снимката која се гледа, претставува доказ не се работи за каков било „борец за слобода“, туку за Пабло Ескобар од регионот. Под маската бранител на граѓаните, тој и неговите соработници станаа мултимилионери на трошок на законите, државата и останатите граѓани“, напиша Свечља.
Обвинителството соопшти и дека за време на претресот како материјални докази конфискувани се два автомобили марка „Мерцедес“, два мотори, чамци, две заштитни плочи, пет чаури, дрон, ножеви, седум мобилни телефони, камери, УСБ...
На 24 сепгември во неделата група униформирани и вооружени напаѓачи во косовското село Бањска убија косовски полицаец, по што потоа косовската полиција ликвидираше тројца напаѓачи, а неколку од нив беа и уапсени.
Собранието на Косово на 28 септември усвои резолуција со која се осудува нападот на косовската полиција во Бањска и се наведува потребата од меѓународна истрага за улогата на Србија во тој напад.
Српскиот претседател Александар Вучиќ пак, изјави дека напаѓачите се локални Срби од Косово, „кои веќе не можат да го издржат теророт во Курти“.
Нападот во Бањска го осудија САД и Европската унија. Многу членки на Европската унија бараат воведување мерки против Србија, доколку се докаже поврзаноста на Белград и нападите во Бањска, велат дипломатски извори за Радио Слободна Европа.
Азербејџан тврди дека ќе им дозволи на експерти од ОН да го посетат Нагорно-Карабах

Азербејџан има намера да дозволи група експерти на Обединетите нации (ОН) да го посетат регионот Нагорно-Карабах „во рок од неколку дена“, објави во петокот, 29 септември, кабинетот на претседателскиот советник.
Медиумите ќе имаат можност да го посетат и Карабах, според наведеното во соопштението, додека бројот на етничките Ерменци кои го напуштиле регионот по молскавична воена офанзива на Азербејџан достигна речиси 90.000, од околу вкупно 120.000 жители.
САД, но и други држави го повикаа Баку да дозволи меѓународни набљудувачи да влезат во Нагорно-Карабах, поради загриженоста за можни прекршувања на човековите права. Ерменија го обвини Азербејџан за етничко чистење во Карабах, но Баку тоа и натаму го негира.
Азербејџанскиот претседателм, Илхам Алиев, изјави дека правата на Ерменците во Карабах ќе бидат целосно почитувани, но дека неговата „железна тупаница“ ја става во историјата идејата за независен етнички ерменски Карабах.
Алиев му рекол на американскиот државен секретар Антони Блинкен во телефонски разговор во вторникот дека неговите сили целеле само кон „воените објекти за време на антитерористичките мерки, кои траеле помалку од 24 часа, а немало повредени цивили“, се вели во соопштението на канцеларијата на азербејџанскиот претседател.
Во исто време, егзодусот на етничките Ерменци од Нагорно-Карабах во Ерменија продолжува, десет дена по молскавично брзата азербејџанска воена офанзива која му даде целосна контрола на Баку врз отцепениот регион.
По брзата акција на азербејџанската армија, на 20 септември двете страни потпишаа договор за прекин на огнот.
Ерменија и Азербејџан водеа две војни во последните три децении за регионот, кој по распадот на Советскиот Сојуз беше мнозински етничка ерменска енклава во меѓународно признатата граница на Азербејџан.
Османи: Србија треба да одговара за своите постапки против Косово

Претседателката на Косово, Вјоса Османи, побара од меѓународната заедница Србија да биде таа која ќе се смета за одговорна за нападот на север на Косово, со тоа што „јасно ќе и се стави до знаење дека мора да престане да финансира и поддржува криминални групи за терористички акти“.
Османи на 29 септември заедно со амбасадори на земјите членки на НАТО и ЕУ разговараше за безбедносната состојба на земјата по нападот на косовската полиција во Бањска во неделата, кога загина еден полициски службеник, а потоа беа убиени и тројца од напаѓачите.
„Доколку вакви мерки изостанат, Србија тоа може да го злоупотреби, можеме да имаме повторување на вакви терористички акции“, изјави Османи.
Косово ја обвини Србија за вооружениот напад во Бањска, кој косовските власти го карактеризираа како терористички чин. Но, за разлика од овие тврдења, официјален Белград ги отфрли овие обвинувања и излезе со став дека нападот се случил бидејќи „Србите од северот на Косово повеќе не можат да го издржат теророт на премиерот Албин Курти“.
„Косово е решено да продолжи да промовира мир и стабилност во регионот, како и да работи со локалната српска заедница на нивно зближување и интеграција во општеството и институциите на Косово“, рече Османи по денешната средба.
Во меѓувреме, денеска на 29 септември, одговорноста за овој напад ја презеде Милан Радоичиќ, сега веќе поранешен потпретседател на партијата Српска листа, тврдејќи дека тој лично ги направил сите логистички подготовки за овој напад.
Ова признание на Радоичиќ доаѓа откако косовските власти веќе го посочија токму него како организатор и учесник во вооружениот напад.
Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља, на 26 септември објави видео од дрон за кое тврдеше дека ја прикажува токму улогата на Радоичиќ во вооружениот конфликт со полицијата во Бањска.
Во меѓувреме, Косово усвои резолуција во Собранието со која бара меѓународна истрага за вмешаноста на Државата Србија во нападот во Бањска.
Утврден составот на Анкетната комисија во Собранието за случајот „Онкологија“

Собранието го утврди составот на анкетната комисија која ќе треба да ги истражува обвинувањата за случајот „Онкологија“, откако во медиумите беше објавен скандалот за злоупотреба на лекови од Клиниката за онкологија и нивно препродавање на црниот пазар.
Со утврдениот состав на оваа комисија, ќе раководи пратеничката од редовите на ВМРО-ДПМНЕ Рашела Мизрахи, а одлуката за избор на Мизрахи беше донесена на денешната седница на собраниската Комисија за прашања на избори и именувања.
За членови на Анкетната комисија утврдени се пратениците од редовите на ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата - Антонио Милошоски, Гордана Сиљановска-Давкова, Иванка Василевска, Љупчо Пренџов и Петар Ристески, пратеници од СДСМ и коалицијата – Даниела Маркоска, Ненад Коциќ, Мартин Костовски и Марија Георгиевска, пратениците Арбен Зибери и Бедри Фазли од ДУИ и Ремзи Мехмеди од Алијанса за Албанците.
Овој утврден состав на Анкетната комисија пак, дополнително ќе треба да помине на пленарна седница во вторник и потоа се очекува истата да започне со работа.
Случајот „Онкологија“ крена голема прашина во јавноста, по објавувањата за злоупотреби и препродавање на терапијата со цитостатици за болните од рак која за нив живот значи.
Досега во земјава се организираа и неколку протести, а обвинителството започна и со предистрага за случајот „Онкологија“, за кој пак допрва се очекува разврска.
Русија ќе може на Параолимпијада, но без знаме

На руските спортисти ќе им биде дозволено со неутрални знамиња да настапуваат на Параолимписките игри во Париз во 2024 година, откако членовите на Меѓународниот параолимписки одбор гласаа против целосна забрана.
Поголемиот дел од членовите на Меѓународниот параолимписки одбор, во петокот на 29 септември, им дозволија на руските спортисти да учествуваат на ова натпреварување без националните знамиња, бои или амблеми, неколку часа откако гласаа против целосна забрана, пренесува АФП.
Русија речиси сигурно ја избегна забраната за учество на Параолимписките игри 2024 година во Париз, откако членовите на Меѓународниот параолимписки комитет на 29 септември гласаа против нејзина суспензија во членството на оваа организација.
Слично гласање е планирано да се случи и за Белорусија, која е партнер на Русија во војната со Украина.
Спортисти од Русија и Белорусија пристигнаа на Зимските Параолимписки игри во Пекинг во март 2022 година, една недела откако Русија ја нападна Украина, и тие беа исфрлени од ова натпреварување еден ден пред официјалното отворање.
Меѓународниот олимписки комитет се залага руските и белоруските спортисти да им се вратат на меѓународните натпреварувања како неутрални без државни симболи се додека не бидат ангажирани во војска или се додека јавно не ја поддржуваат војната.
Комитетот сепак и натаму нема донесено конечна одлука за нивно учество на Олимписките игри во Париз следното лето.
Меѓународните организации и натаму се борат со тоа како да ја санкционираат Русија поради инвазијата на Украина, додека се придржуваат кон принципот на фер-плеј игра и давање на шанса на поединци.
Бектеши за млекото со афлатоксин: Граѓаните да им веруваат на институциите

Граѓаните да им веруваат на институциите, а не на изјавите што ги даваат некои политичари за собирање на дневни политички поени, порача денеска министерот за економија Крешник Бектеши во врска со обвинувањата на Цветан Трипуновски дека во продавниците има над 20 тони трајно млеко од Србија со афлатоксин.
Одговорајќи на новинарски прашања по посетата на „Бимилк“, Бектеши напомена дека веќе ја споделил информацијата на Агенцијата за храна и ветеринарство (АХВ) преку својот фејсбук профил.
„АХВ е најкомпетентна институција за оваа тема во државата и јас имам целосна доверба во тоа што го кажува, а и граѓаните треба да им веруваат на институциите, а не на изјави што ги даваат политичари за некаква придобивка или за дневен интерес и собирање политички поени“, потенцира Бектеши.
Трипуновски пред три часа на Фејсбук објави дека „на 21 септември оваа година во Македонија се увезени преку 20 тони трајно млеко од Србија, со рок на важност до 3 февруари 2024 година“, како и и тоа дека ова млеко е пуштено во промет иако во него е детектиран афлатоксин М1 над максималното дозволено ниво.
По ова, од АХВ веднаш излегоа со демант за овие тврдења, нагласувајќи дека Трипуновски повторно лажно шири паника.
„Млекото со афлатоксин се враќа во Србија. Граѓаните да бидат спокојни зашто „канцерогено” млеко со афлатоксин по потекло од Србија, како што тврди Трипуновски, на полиците во маркетите го нема. Неосновано ширење паника и доведување на граѓаните во заблуда е последната објавена вест на Трипуновски, дека на рафтовите во продавниците се пласирани над 20 тони трајно млеко од Србија со афлатоксин М1 над максимално дозволените концентрации“, стои во демантот на АХВ.
АХВ контра Трипуновски: Во државата нема канцерогено млеко од Србија

Неосновано ширење паника и доведување на граѓаните во заблуда е последната вест дека на рафтовите во продавниците се пласирани над 20 тони трајно млеко по потекло од соседна Србија кај кое лабораториски е детектирано присуство на афлатоксин М1 над максимално дозволените концентрации, реагираат од Агенцијата за храна и ветеринарство, откако претходно ваква вест објави Цветан Трипуновски, претседател на Комисијата за земјоделство, шумарство и водостопанство на ВМРО-ДПМНЕ.
„За да нема идни шпекулации и замајувања на јавност, дека граѓаните во земјата пијат небезбедно млеко со афлатоксин, одговорно тврдиме дека со цел спречување на ризикот за јавното здравје, поради утврдено зголемено присуство на афлатоксин М1, во сила е решението за безбедносни мерки при увоз на млеко, производи од млеко и храна за исхрана на животни од 1 декември минатата година, кое го донесе Агенцијата за храна и ветеринарство. Со него се врши задолжително лабораториско тестирање на присуство на афлатоксин М1 на секоја пратка со млеко и производи од млеко што се увезува во земјата, а е по потекло од Република Србија или од Босна и Херцеговина“, информираат од АХВ.
Оттаму велат дека мостри се земаат на граничните премини, односно пратките не се пуштаат во промет до добивање задоволителен резултат од тестирањата.
Од АХВ велат тврдат дека денеска, во согласност на извозникот, од граница тоа млеко се враќа во Република Србија во согласност со законски дефинираните процедури.
Претходно денеска Трипуновски изјави дека на 21 септември оваа година во Северна Македонија е увезено преку 20 тони трајно млеко од Република Србија, со рок на важност до 3-ти февруари 2024 година и истото е пуштено во промет иако во млекото е детектирано амфлатоксин М1 над максималното дозволено ниво.
Тој предупреди дека истото е штетно за пиење и може да предизвика труење и други компликации по здравјето на граѓаните.
Неодамна токсичен пестицид бил откриен кај црвени пиперки во Хрватска, кои биле увезени од Македонија. Од Европскиот систем за брзо предупредување за храна предупредуја дека се работи за пестицидот „форметанат“, којшто како ефикасен инсектицид се користи во производството на овошје и зеленчук.
МААЕ одобри резолуција за итно враќање на централата Запорожје под украинска контрола

Шеесет и седмата генерална конференција на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) одобри резолуција со која се бара итно враќање на нуклеарната централа Запорожје под контрола на Украина, соопшти украинското Министерство за енергетика.
Според Министерството, 69 земји ја поддржаа резолуцијата за нуклеарна безбедност во Украина. Резолуцијата беше предложена од Канада, Финска и Костарика.
„Како дел од резолуцијата, таа ја повикува Москва „веднаш да го повлече целиот воен и друг неовластен персонал“ од штабот и да го предаде објектот под целосна контрола на надлежните украински органи во согласност со постојната лиценца издадена од Државниот нуклеарен регулаторен инспекторат на Украина“, додаваат од Министерството.
Покрај тоа, МААЕ е загрижена што Руската Федерација не ги послушала претходните повици на управниот одбор на организацијата веднаш да ги прекине сите дејства против и на нуклеарните локации во Украина и да го повлече својот воен и другиот персонал од нуклеарната централа Запорожје.
Документот ја нагласува важноста на нуклеарната и физичката безбедност при мирно користење на нуклеарни постројки и материјали под сите околности, вклучително и за време на вооружени конфликти.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете