Откако унгарскиот премиер Виктор Орбан се врати на власт во 2010 година, Будимпешта изгради поблиски односи со Пекинг и ја отвори вратата за зголемени кинески инвестиции и влијание во оваа централноевропска земја.
И покрај неколкуте скандали и контроверзии во тој период, новата анкета покажува дека поддршката за Кина расте, при што мнозинството унгарски гласачи велат дека го одобруваат зголеменото кинеско влијание во земјата.
Унгарските пратеници го одобрија предлогот со кој се бара крај на европскиот парламент
Истражувањето на Центарот за азиски студии на Централна и Источна Европа (CEECAS) со седиште во Будимпешта покажа дека Кина генерално има позитивен имиџ меѓу унгарската јавност и дека повеќето гласачи во земјата споделуваат ставови за важни политички прашања кои се „поволни за кинеските гледишта“.
Но, истражувачите, исто така, наведуваа дека има силна поларизација кога станува збор за прашањата за надворешната политика, при што гласачите од владејачката партија Фидес споделуваат претежно позитивни ставови за Кина, а опозициските гласачи изразуваат песимизам и загриженост.
Анкетата - која беше спроведена во април за време на изборите во Унгарија на кои Орбан и неговата партија Фидес дополнително ја консолидираа својата власт - беше објавена овој месец.
Домашните теми доминираа во кампањата, но прашањата поврзани со кинеските инвестиции и долгови - вклучително и заеми за железничка линија што се поврзува со Србија и плановите за формирање кампус за кинески универзитет во Будимпешта - исто така фрлија сенка врз гласањето, а некои аналитичари и опозициски пратеници предупредуваат дека проектите би можеле да станат тројански коњ за интересите и влијанието на Пекинг во Европската унија.
Мерење на подемот на Кина
Анкетата покажа дека 51 насто од унгарските гласачи се чувствуваат оптимисти во врска со зголемениот отпечаток на Кина во земјата. Растечкиот отпечаток на Кина во Унгарија се прошири во 2010 година кога Орбан ја започна својата политика за источно отворање, со цел да негува блиски врски со Пекинг и Москва за да привлече инвестиции и да отвори нови економски можности за Унгарија по глобалната финансиска криза.
Оттогаш, Орбан негува силни односи со Пекинг, а Будимпешта блокираше неколку напори на ЕУ да го осуди Пекинг поради загриженоста за човековите права во Хонг Конг и кинеската западна провинција Ксинџијанг.
Според истражувањето, мнозинството гласачи го сметаат сегашното ниво на кинеско влијание во Унгарија како „високо“ или „многу високо“. Оваа перцепција може да се должи на се поголемиот број области каде Будимпешта и Пекинг соработуваат.
Покрај инвестициите и растечката дипломатска поддршка, Кина испрати и маски и вакцини за време на пандемијата на коронавирусот, а Унгарија беше една од неколкуте европски земји што ја одобри кинеската вакцина Синофарм.
Додека точниот обем на кинеската помош бледне во споредба со онаа што ја дава Брисел, истражувањето заклучува дека „перцептираната помош и улогата на Кина во управувањето со пандемијата на Унгарија се чини дека имаа значително позитивно влијание врз перцепциите на јавноста“.
Фидес и Фудан
Можеби најконтроверзниот проект поврзан со кинеското влијание во Унгарија е планот за изградба на кампус во Будимпешта за престижниот Универзитет Фудан во Шангај, кој предизвика големи протести во главниот град во јуни 2021 година, откако документи покажаа дека владата ќе земе заем од 1,5 милијарди долари од Кинеска банка за да покрие најголем дел од трошоците.
Референдум во Унгарија за кинескиот универзитет
Договорот ќе го направи Фудан првиот кинески универзитет во ЕУ и првата странска станица за училиштето со седиште во Шангај, за што тврди унгарската влада ќе ги подигне високите образовни стандарди во земјата.
Како и многу жешки прашања во неодамнешното истражување, гледиштата имаат тенденција да се искривуваат во голема мера во однос на партиската припадност, при што големо мнозинство од оние кои рекоа дека гласале за владејачката партија Фидес на Орбан поддржуваат поголема улога на Кина во унгарското високо образование.
Сосема очекувано, поддршката за кинеското влијание во земјата е висока и кај гласачите на Фидес, став што сè повеќе ги остава надвор од ЕУ. Додека повеќе од три четвртини од поддржувачите на Фидес се за поголемо кинеско присуство, студијата од 2021 година на германскиот Маршалов фонд покажа дека 62 насто од анкетираните Европејци имале негативни ставови кон Кина и нејзиното растечко глобално влијание.
Путин, Си и Украина
Од февруарската инвазија на Украина на Москва, војната е водечка тема во Унгарија, а анкетата, исто така, ги праша гласачите како гледаат на блиските врски меѓу Кина и Русија. Кинескиот претседател Си Џинпинг и неговиот руски колега Владимир Путин најавија нова ера и прогласија партнерство „без ограничувања“ за време на заедничката средба во Пекинг на 4 февруари.
Кинески универзитет во Унгарија, Орбан се поблиску до Пекинг
За време на војната, Кина одеше по тенка дипломатска линија каде што се обидуваше да избегне експлицитно да ја поддржи војната на Москва, но ја придуши својата критика за инвазијата. Пекинг, исто така, избегна какво било прекршување на западните санкции против Москва, додека стана главен купувач на руска сурова нафта со попуст, обезбедувајќи му на Кремљ клучен финансиски спас.
Анкетата покажа дека околу 48 отсто од гласачите имале неповолен поглед на партнерството и неговото влијание врз меѓународната политика. „Ова беше единственото прашање во кое мнозинството немаше позитивна перцепција кон улогата на Кина“, се вели во истражувањето.
