Пезешкијан ќе положи заклетва како нов претседател на Иран

Масуд Пезешкијан

Масуд Пезешкијан денеска (30 јули) во парламентот во Иран треба да положи заклетва како нов претседател на таа земја, откако победи на предвремените претседателски избори претходно овој месец.

На 28 јули, иранскиот врховен водач, ајатолахот Али Хамнеи, формално го поддржа Пезешкијан и му наложи да се фокусира на негување на односите со соседите на Иран наместо со западните нации, откако новиот претседател изрази отвореност за разговор со Западот.

Умерениот реформист Пезешкијан, 69-годишен поранешен кардиохирург, го победи ултраконзервативниот тврдоглавец Саид Џалили во вториот круг од изборите на 5 јули со речиси 54 отсто од гласовите. Џалили доби нешто повеќе од 44 отсто.

Предвремените избори беа распишани по смртта на тврдокорниот претседател Ебрахим Раиси во хеликоптерска несреќа во мај. Првиот круг на гласање на 28 јуни имаше учество на гласачите од 39 отсто, што е рекордно ниска излезност за претседателските избори во историјата на исламската република.

Видете и ова: Кој е Масуд Пезешкијан, новоизбраниот претседател на Иран?

Иранската теократија, инсталирана по Исламската револуција во 1979 година, долго време тврди дека својот легитимитет го црпи од силната поддршка на народот што се претвора во висока излезност на гласачите, но слабото учество на неодамнешните избори и смртоносните протести против естаблишментот го оспорија легитимитетот на актуелното раководство.

Хамнеи, во својот указ за одобрување, го опиша Пезешкијан како „мудар, чесен, популарен и научник“.

Соединетите Држави го забележаа резултатот од изборите, но рекоа дека изборите во Иран не се ниту слободни, ниту фер.

„Како резултат на тоа, значителен број Иранци избраа воопшто да не учествуваат“, рече портпаролот на американскиот Стејт департмент во коментар за Радио Фарда на РСЕ на 7 јули.

„Не очекуваме овие избори да доведат до фундаментална промена во насоката на Иран или повеќе почитување на човековите права на неговите граѓани. Како што кажаа самите кандидати, иранската политика ја поставува врховниот лидер“, рече портпаролот и додаде дека САД остануваат посветени на дипломатијата кога таа ги унапредува американските интереси“, рече портпаролот.

Соединетите Држави во 2018 година се повлекоа од историскиот нуклеарен договор од 2015 година меѓу Техеран и светските сили, со кој беа олеснети меѓународните економски санкции во замена за ограничувања на нуклеарната програма на Техеран.

Вашингтон го наведе прекршувањето на духот на договорот од Техеран и поддршката за екстремистите во регионот, обвиненија што Иран ги негираше, и повторно воведе санкции насочени кон иранската економија и нафтениот сектор.