Кога администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден предложи испраќање дополнителна помош од 24 милијарди долари за Украина во август, се чинеше веројатно дека предлогот ќе помине во Конгресот, иако со неколку повеќе гласови против отколку за време на одобрувањето на претходните пакети за помош.
Сепак, малцинска група екстремно десничарски републиканци во Претставничкиот дом го уништи предлогот, поврзувајќи го неговото одобрување со зголемување на финансирањето за безбедноста на јужната граница на Соединетите Држави, барање на кое се спротивставија многу демократи.
Кога Конгресот усвои привремен нацрт-закон за трошоци на крајот на септември за да спречи затворање на американската влада, тој не вклучуваше ништо за Украина.
Неколку дена подоцна, изгледите за нови средства за помош на Киев во борбата против руската инвазија се многу послаби со смената на претседателот на Претставничкиот дом, од кој се очекуваше да предложи посебен закон за помош на Украина.
Седум дена подоцна, ситуацијата се промени.
Милитантите на Хамас извршија ненадеен напад врз Израел на 7 октомври, при што загинаа повеќе од илјада луѓе. Се разгоре нов страшен конфликт, кој го оттргна вниманието на светот од Украина во моментот кога апетитот на граѓаните и политичарите да трошат средства за поддршка на Киев против руската инвазија се намалуваше.
Но, во Вашингтон, пожарот во Израел отвори потенцијален нов пат за обезбедување дополнителна поддршка за Украина. Белата куќа, наводно, работи со проукраинските членови на Конгресот за да ја поврзе воената помош за Израел со финансирањето на Украина и Тајван, кои се соочуваат со потенцијална закана од воена акција од Кина.
Израел ужива широка двопартиска поддршка во Конгресот, така што пакетот што вклучува помош и за Израел и за Украина речиси сигурно ќе помине, велат експертите.
„Има смисла администрацијата да ја спојува помошта за Украина со помошта за Израел“, изјави за Радио Слободна Европа аналитичарот во Центарот за стратешки и меѓународни студии во Вашингтон, Марк Канчијан.
„Израел има многу повеќе двопартиска поддршка во моментов, така што тоа би можело да помогне во промовирањето на украинската помош“, вели Канчијан.
Проблем е да се стави предлог-законот за помош на гласање во Конгресот.
Осум екстремно десничарски републиканци кои гласаа заедно со демократите за смена на Мекарти, потег инициран од пратеникот Мет Гаец од Флорида, се противат на помошта за Украина.
Нов претседател на Претставничкиот дом може да биде избран оваа недела, иако силната конкуренција може да значи дека ќе потрае подолго.
Фаворитите за оваа позиција имаат многу различни гледишта за поддршката за Украина, и кој и да преовладува потенцијално се соочува со истата закана со која се соочи Мекарти со кој било предлог-закон што содржи помош за Украина.
Пратеничката Марџори Тејлор Грин од Џорџија рече дека се противи на поврзување на помошта за Израел и Украина, како и неколку други членови на екстремно десничарската републиканска група.
На таа група и се спротивставуваат членовите на партијата, како што е Мич Мекконел, главниот републиканец во Сенатот и поддржувач на Украина, кој во авторски текст на 9 октомври на „Волстрит журнал“ го повика Конгресот да усвои нацрт-закон за трошење со кој се доделува помош на Израел, Украина и Тајван, коментирајќи дека „повеќе не е доцна да се дејствува“.
Доволно залихи?
Соединетите
Држави и дадоа на Украина повеќе од 45 милијарди долари воена помош откако Русија ја започна својата инвазија во февруари 2022 година, а американските резерви на оружје и муниција се при крај.
Малата залиха од гранати од 155 милиметри беше фактор во одлуката летово да се испрати касетна муниција во Украина.
Инвазијата на Хамас, најсмртоносниот напад врз Израел во речиси 50 години, покрена прашања за тоа дали САД можат да ги поддржат и Израел и Украина со воена помош на краток рок додека се обидуваат да го зголемат производството.
Чарлс Купчан, поранешен висок директор за европски прашања во Советот за национална безбедност на поранешниот американски претседател Барак Обама, за РСЕ изјави дека тоа ќе зависи од она што му треба на Израел, како и дали тоа се истите работи што ги бара Украина.
„Мислам дека има одредено преклопување помеѓу помагањето на Израел и помагањето на Украина, но, не многу“, вели Канчијан, додавајќи дека има преклопувања во некои од прецизните муниции и дека многу зависи од тоа колку долго ќе трае војната на Блискиот Исток и со каков интензитет.
Пратеникот Мајкл Мекол, републикански претседател на Комитетот за надворешни работи на Претставничкиот дом и застапник за Украина, за „Фокс њуз“ изјави дека на Израел му треба муниција од 155 милиметри, прецизно наведувани проектили и железна купола, систем за противвоздушна одбрана со краток дострел.
Заедно со муницијата од 155 милиметри, Украина добива и проектили со прецизно наведување и побара единици за противракетниот систем „Железна купола“, но, никогаш не доби согласност од Израел.
Железна купола е заедничко производство на Соединетите Американски Држави и Израел и бара дозвола од двете влади за испорака во трета земја.
Едно или друго?
Тие ставки се само мал дел од вкупната американска воена помош за Украина, но, пратениците кои сакаат да ја ограничат помошта за Украина би можеле да се обидат да го искористат преклопувањето за да го зајакнат својот случај, рече Даниел Вајдич, претседател на „Јорктаун солушнс“ (Yorktown Solutions), фирма со седиште во Вашингтон, која лобира во име на Украина.
Сенаторот Џош Хејли, републиканец од Мисури, кој се противи на помошта за Киев, на 9 октомври на платформата „X“, поранешен Твитер, напиша дека „било какви средства за Украина треба веднаш да се пренасочат во Израел“.
Соединетите Држави сè уште имаат околу 5 милијарди долари воено финансирање за Украина на располагање според пакетот помош донесен во декември 2022 година, а на 11 октомври објавија дека ќе ја искористат таа резерва за испраќање нова помош од 200 милиони долари.
Џорџ Барос, аналитичар во Институтот за проучување на војни, тинк-тенк организација со седиште во Вашингтон, за РСЕ изјави дека САД би можеле да ги задоволат и украинските и израелските потреби „ако имаат политичка волја да го сторат тоа“.
Рајан Менон, професор по политички науки на Сити колеџот во Њујорк (The City College of New York), се согласи, велејќи дека Соединетите Држави имаат капацитет да ги исполнат барањата на двете нации, бидејќи износот на доларот е мал во споредба со над 800 милијарди долари што ги издвојува годишниот буџет за Министерството за одбрана.
„Вистинскиот проблем е политички: Резервоарот за поддршка во Конгресот за помош на Израел е неисцрпен. Но, поддршката за континуирана, отворена помош за Украина опаѓа“, изјави Менон за РСЕ.
Вејдич за РСЕ изјави дека иако некои американски пратеници веројатно ќе тврдат дека САД треба да им дадат приоритет на Израел и Тајван пред помошта за Украина, оние кои се залагаат за силна поддршка за Украина може да се обидат да ги поврзат двата конфликти преку Иран.
„Дронови на смртта“
Мекконел го навести ова во својот текст на „Волстрит журнал“, пишувајќи дека „истите ирански беспилотни летала на смртта што Техеран им ги достави на своите терористички посредници“, делумно мислејќи на Хамас, „Русија ги користи за тероризирање на украинските градови“.
Русија широко користеше ирански беспилотни летала во својата војна против Украина, на која не и се гледа крај речиси 20 месеци по почетокот на инвазијата во целосен обем.
Вејдич рече дека помошта за Украина и Израел може да биде поднесена или како заедничка дополнителна сметка за трошење во блиска иднина или на крајот на годината како дел од годишниот нацрт-закон за резервации на средства.
Купчан, кој сега е виш соработник во Советот за надворешни односи, тинк-тенк со седиште во Њујорк, рече дека без оглед на обликот на нацрт-законот за помош на Украина, тој очекува тој да помине.
„Мислам дека администрацијата ќе поднесе барање до Конгресот и релативно сум уверен дека тоа ќе биде одобрено, дури и ако на пониски нивоа на финансирање отколку што би сакала администрацијата на Бајден“, заклучува Купчан.
