Вести
Во Куманово откриен мурал со ликот на Бобан Трајковски, еден од загинатите бранители кај Вејце
Мурал посветен на Бобан Трајковски, еден од загинатите припадници на безбедносните сили во настаните кај Вејце во 2001 година денеска, 28 април, беше откриен во Куманово.
Трајковски беше еден од осумте припадници на македонските безбедносни сили кои загинаа на денешен ден во 2001 година.
Денеска во Куманово пак беше организиран настан за откривање на муралот на Трајковски и оддавање почит на другите загинати борци.
„Во 2001 година се случи еден настан во текот на борбените дејства при одбрана на државата каде што загинаа осум припадници на безбедносните сили, четворица од армијата, од специјалната единица „Волци“ меѓу кои и Трајковски Бобан-Другарчики“, изјави од Антонио Станковски, од здружението „СИЛА“, организатор на денешниот настан во Куманово.
Муралот го изработија уметниците од „Форма“ кои се сограѓани на кумановецот Трајковски. Од здружението се надеваат дека општината ќе се именува улица или друг објект во чест на припадникот на безбедносните сили кој го даде животот за државата.
Покрај членови на семејството на Трајковски, на настанот во Куманово присуствуваа и негови членови на семејството, колеги, припадници на безбедносните сили и други кумановци.
На 28 април 2001 година, во 17:45 часот, се случи масакрот во Вејце, кога осум припадници на специјалната единица Волци и полицајци од посебната единица беа начекани во подмолна заседа и беа убиени.
Тој дена беа убиени Роберт Петковски (27), Игор Костески (26), Миле Јаневски (30), Бобан Трајковски (28), Марјан Божиновски (27), Илче Стојановски (24), Бошко Најдовски (25) и Кире Костадиновски (24).
види ги сите денешни вести
Официјална Софија по инаугурацијата на Сиљановска-Давкова: Договорите мора строго да се спроведуваат
Бугарија не прифаќа изјави и однесување кои се во спротивност, како со Договорот за пријателство, добрососедство и соработка од 2017 година, така и со договорите меѓу Европската Унија и Република Северна Македонија (РСМ). Ова се вели во ставот на бугарскиот в.д. премиер Димитар Главчев, по повод инаугурацијата на Гордана Сиљановска-Давкова.
Ова, како што пренесува БТА, е и ставот на бугарскиот претседател Румен Радев, кој претходно денеска го пренесе, прес-службата на неговиот кабинет.
„Бугарија постојано и јасно го кажа својот став дека договорите мора строго да се спроведуваат. Убедени сме дека европската перспектива на Република Северна Македонија целосно зависи од имплементацијата на меѓународните договори во кои е членка, како и од одобрениот од Европскиот совет во јули 2022 година“, се посочува во соопштенијата од кабинетите на Главчев и Радев.
Двајцата, исто така, потсетуваат дека Република Северна Македонија е членка на НАТО, од кое што произлегуваат соодветните обврски и одговорности.
Новоизбраната претседателка Гордана Сиљановска-Давкова, вчера ја презеде функцијата откако положи заклетва пред Собранието, при што во името на државата ја изостави придавката „Северна“, што предизвика низа реакции од Грција и ЕУ за почитување на Договорот од Преспа од 2018 година.
МНР: Избраните државни функционери да бидат внимателни кон меѓународно преземените обврски
Министерството за надворешни работи денеска (13 мај) соопшти дека ја потврдува цврстата определба на земјата кон недвојбено почитување на уставните одредби и на сите меѓународно преземени обврски како што е целосното почитување на Договорот за стратешко партнерство меѓу Република Северна Македонија и Република Грција, познат како Договорот од Преспа.
МНР повикува на внимателност од страна на политичките чинители, особено, како што наведува, од избраните државни функционери.
„Изминативе седум години, двете соседни земји развија исклучително високо ниво на политички дијалог, кое резултираше и со неколкукратно зголемување на економската соработка и изградбата на позитивни врски меѓу луѓето. Овие придобивки резултираа со членството на земјата во НАТО, отворање на преговорите со Европската Унија, како и со надградба на стратешкото партнерство во стратешки дијалог со САД. Повикуваме на внимателност од страна на сите политички чинители, особено на избраните државни функционери. Задржувањето на евроатлантскиот курс на земјава претставува основен стратешки интерес и гарант за долгорочната безбедност и стабилност на земјата“, нагласува МНР.
Реакцијата на МНР следува откако вчера на инаугуративната седница во македонското Собрание, новата претседателка Гордана Сиљановска-Давкова не го употребуваше уставното име на државата Северна Македонија, туку името Македонија.
Литванскиот претседател и премиерката одат во вториот круг од претседателските избори
Литванскиот претседател Гитанас Наузеда освои најмногу гласови во првиот круг од претседателските избори, објавија официјални извори во понеделник (13 мај).
На изборите во неделата, Наузеда освои 44 отсто од гласовите, додека премиерката Ингрида Шимонита речиси 20 отсто, според прелиминарните резултати објавени од Централната изборна комисија на Литванија.
Во првиот круг учествуваа осум кандидати, што направи да биде тешко некој да добие 50 проценти од гласовите потребни за целосна победа во првиот круг. Вториот круг на гласање е закажан за 26 мај.
Изборите се во време кога руските придобивки во Украина ги подгреваат стравувањата за намерите на Москва, особено во стратешки важниот балтички регион.
Главните задачи на претседателот во политичкиот систем на Литванија, која е членка на НАТО, се да ја надгледува надворешната и одбранбената политика, заедно со функцијата врховен командант на вооружените сили.
Имајќи предвид дека Литванија е стратешки лоцирана на источното крило на НАТО, на претседавањето со релативно мала нација му се придава дополнителна важност, бидејќи тензиите меѓу Русија и Западот се зголемуваат поради војната во Украина.
И Наузеда и Шимоните ја изразија својата поддршка за Украина.
Двајцата беа ривали и во вториот круг од претседателските избори во 2019 година, кога Наузеда победи со 66 отсто од гласовите.
Русија соборила 16 проектили и 31 беспилотно летало по украинскиот напад во Белгород
Русија во понеделник (13 мај) соопшти дека уништила 16 ракети и 31 беспилотно летало лансирани од Украина во текот на ноќта на руска територија, вклучително и 12 над пограничниот регион Белгород, по нападот претходниот ден каде загинаа 15 лица.
„Оштетени се пет куќи во Белгород, но според првичните информации нема повредени“, напиша на Телеграм гувернерот Вјачеслав Гладков.
Инаку ден претходно, 15 лица загинаа во Белгород кога дел од станбен блок се урна откако беше погоден од фрагменти од соборената ракета од советската ера, лансирана од Украина и соборена од руските сили, соопшти Русија.
Руското Министерство за одбрана во понеделникот соопшти дека 12 наведувани проектили биле лансирани од украинскиот повеќецевни ракетен фрлач Вилха.
Министерството исто така соопшти дека над Крим биле соборени четири водени ракети „Олуја сенка“ и седум беспилотни летала, уништени се осум беспилотни летала над регионот Курск и четири биле пресретнати над Липецк.
Во Украина немаше изјави за напади на руска територија. Киев тврди дека нападите врз руската воена, транспортна и енергетска инфраструктура ги поткопуваат воените напори на Москва и се одговор на безбројните смртоносни напади на Русија.
По силното гранатирање на североисточниот украински регион Харкив, руските сили во последниве денови ја пробија границата и велат дека ги потиснале украинските сили од најмалку девет села во областа.
Овој потег се заканува да отвори нов фронт и ја принуди Украина да ангажира дополнителни трупи во областа додека руските сили напредуваат на клучните точки долж фронтот на југ и на исток.
Руските трупи во неделата објавија дека зазеле уште четири села - Катишче, Красне, Мороховец и Олиников во украинската област Харкив.
Руските воени блогери тврдат дека Русија користи нумеричка супериорност за да навлезе во релативно небранети области со мали, но многу мобилни единици кои ги опколија украинските позиции. Началникот на украинската армија рече дека силите на неговата земја се соочуваат со тешка ситуација во борбите во областа Харкив, но дека прават се што можат за да ја задржат линијата.
Во грузискиот парламент последно читање на предлог-законот за странски агенти
Во грузискиот Парламент денеска ќе започне последното читање на предлог-законот за странски агенти, што предизвика масовни протести во Грузија, јави ДПА.
„Третото и последно читање на законот ќе започне денеска во Тбилиси, а пленарното гласање е закажано за утре“, изјави претседателот на парламентот Шалва Папуашвили.
Партијата на владејачкото мнозинство Грузиски сон вели дека сака да донесе поголема транспарентност во однос на странското финансирање на невладините организации.
Десетици илјади луѓе во поранешната советска република демонстрираа против законот во главниот град Тбилиси. Критичарите на законот велат дека владата го моделирала според законот за странски агенти на Русија и дека новата легислатива има за цел да ја попречи работата на независните здруженија и медиуми.
Во Русија, многу организации и поединци се означени како странски агенти, што често им создава сериозни правни проблеми, јави ДПА.
Опозициските партии во Грузија ја повикуваат владата да се откаже од предлог-законот.
Во Косово од денеска ќе се користат само евра
Од денеска сите готовински трансакции каде било во Косово ќе мора да се вршат во евра, откако вчера измина преодниот период на Централната банка на Косово (ЦБК) во однос на користењето на динарите, јавија српските медиуми.
Во Приштина сметаат дека граѓаните имале доволно време да се информираат за Уредбата на ЦБК за забрана за користење на динари во готовински трансакции, а од денеска ќе се преземаат мерки против сите оние кои користат валути различни од евра за готовински трансакции во Косово, пренесе РТК.
Во периодот од 1 февруари, кога стапи на сила Уредбата на ЦКБ, досега не се изречени казнени мерки, а граѓаните се информирани за примената на новите правила за готовинско плаќање. ЦБК соопшти дека после 12 мај – сите трансакции ќе се извршуваат во евра.
Во меѓувреме, комерцијалните банки кои работат во Косово добија инструкции да отворат нови филијали на северот.
Во Брисел ќе се одржи седмата рунда од дијалогот меѓу Белград и Приштина, на која, како што најави директорот на српската Канцеларија за Косово и Метохија, Петар Петковиќ, главна тема повторно ќе биде „едностраната и незаконска одлука на Приштина да се укине динарот и платниот промет во динари во Косово и Метохија“.
Путин го назначи Андреј Белоусов за нов министер за одбрана
Рускиот претседател Владимир Путин го предложи Андреј Белоусов за нов министер за одбрана на местото на Сергеј Шојгу. Белоусов, кој досега беше прв вицепремиер, по образование е цивил и економист.
Идниот руски министер за одбрана важи за близок до претседателот, јавија британски медиуми.
Портпаролот на Кремљ Дмитриј Песков синоќа(12 мај) изјави дека рускиот претседател Владимир Путин го предложил Андреј Белоусов за функцијата министер за одбрана бидејќи тој ресор треба да биде апсолутно отворен за иновации, воведување на сите напредни идеи и создавање услови за економска конкурентност.
„Многу е важно економијата на блокот да се вклопи во економијата на земјата и да биде во согласност со динамиката на сегашниот момент“, нагласи тој.
Песков објасни и дека поранешниот министер за одбрана Сергеј Шојгу, како секретар на Советот за безбедност, истовремено ќе биде и заменик шеф на државата во Комисијата за воено-индустриски комплекс и ќе ги надгледува активностите на Федералната служба за воено-техничка соработка.
Во 2000 година Белоусов беше назначен за хонорарен советник на рускиот премиер, а шест години подоцна стана заменик министер за економија. Од 2008 до 2012 година - во периодот кога Путин беше премиер - тој беше директор на одделот за економија и финансии во владиниот апарат. Во 2012 година беше министер за економија.
Од 2013 до 2020 година Белоусов беше советник на рускиот претседател, а од 2020 година ја извршува функцијата прв вицепремиер. Во истата година, тој накратко го замени премиерот Михаил Мишустин, кога се разболе од Ковид-19.
Во 2017 година, РБК напиша дека Белоусов е еден од луѓето кои го убедиле Путин дека дигиталната економија и блокчејн технологијата се клучни за иднината.
Македонската ракометна репрезентација се пласираше на Светското првенство
Македонската ракометна репрезентација со 34:26 ја победи селекцијата на Фарските Острови и се пласираше на Светското првенство во 2025 година, по натпреварот што на 12 мај се одржа во спортската сала „Борис Трајковски“ во Скопје.
По првите 30 минути Македонија водеше со 19:15, во 37 минута ги имаше посакуваните плус седум разлика, а во неколку наврати водеше и со девет разлика.
Жарко Пешевски со осум погодоци беше најефикасен во победничкиот состав. Се истакнаа и Филип Кузмановски со седум, Марко Митев со шест и Мартин Серафимов со пет погодоци.
Следната година ќе се одржи 29 Светско ракометно првенство, во Хрватска, Данска и Норвешка, во периодот од од 14 јануари од 2 февруари.
ЕУ изрази жалење што Сиљановска-Давкова не го употреби уставното име на Северна Македонија
Европската унија (ЕУ) изразува жалење поради фактот што новата претседателка на Северна Македонија, претседателката Сиљановска -Давкова, не го употреби уставното име на државата на денешната церемонија кога даде заклетва, изјави портпаролот на ЕУ, Петер Стано.
„ЕУ потсетува на важноста од целосно почитување на постоечките, правно обврзувачки договори, вклучувајќи го и Договорот од Преспа со Грција“, изјави Стано.
Гордана Сиљановска-Давкова денеска(8 мај) положи свечена заклетва во Собранието, по што го почна мандатот како претседателка на државата откако победи на претседателските избори на 8 мај. При давање на заклетвата, повторувајќи по претседателот на Собранието, Јован Митрески кој го користеше уставното име Република Северна Македонија, Сиљановска-Давкова употребуваше само Македонија.
Претходно и претседателката на Европската комисија (ЕК), Урсула фон дер Лајен, во објава на мрежата Икс (порашен Твитер) порача дека „за Северна Македонија да го продолжи својот успешен пат кон пристапувањето во ЕУ, најважно е земјата да продолжи по патот на реформите и целосно почитување на нејзините обврзувачки договори, вклучително и Договорот од Преспа“.
Шарл Мишел, претседател на Советот на ЕУ, ѝ го честита изборот на Сиљановска-Давкова и кажа дека „иднината на Северна Македонија и Западниот Балкан е во ЕУ“.
„Со нетрпение очекувам да соработувам со вас на унапредување на патот на Северна Македонија кон ЕУ, преку спроведување на реформите и обврските“, рече Мишел.
Реагираше и грчкото министерство за надворешни работи (МНР). Во соопштението што го пренесе агенцијата МИА, од грчкото МНР велат дека „билатералните односи со соседната земја и нејзиниот европски пат зависат од целосното спроведување на Договорот од Преспа и употребата на уставното име“.
„За време на денешната заклетва во Собранието и покрај фактот што во официјалниот текст на заклетвата што ѝ беше диктиран, земјата беше под името „Северна Македонија“, новата претседателка на Република Северна Македонија, г-ѓа Сиљановска - Давкова, одбра земјата да ја нарече „Македонија. Оваа постапка јасно го прекршува Договорот од Преспа, но и Уставот на соседната земја, кој е усогласен со нејзините меѓународни обврски“ соопштија од грчкото МНР.
Во обраќањето пред пратениците со говор што го посвети на жените, Сиљановска-Давкова повика на единство и вети дека ќе биде претседателка на сите.
„Ќе го почитувам овој Парламент, ќе ги заборавам лошите моменти, ќе ги паметам само добрите. Ќе бидам претседателка и на левата и на десната страна, на сите граѓани, нема да правам разлика меѓу нив, ниту по етничка, по верска, по полова, ниту по која било друга основа. Ќе се обидам да ги оправдам овие илјадници гласови“, рече Сиљановска-Давкова.
На 8 мај во Северна Македонија се одржаа парламентарни и втор круг претседателски избори, во кој влегоа Сиљановска-Давкова и актуелниот претседател Стево Пендаровски. Сиљановска-Давкова издвојува убедлива победа со 561.000 гласови, наспроти 251.899 гласови што ги освои Пендаровски.
Гордана Сиљановска - Давкова ќе биде првата жена и шести претседател од осамостојувањето на државата во 1991 година.
Мишел и Фон дер Лајен: Очекуваме соработка на европскиот пат на земјата
Претседателите на Европската комисија и на Советот на ЕУ, Урсула фон дер Лајен и Шарл Мишел упатија честитки до претседателката Гордана Сиљановска - Давкова по повод нејзиното официјално стапување на функцијата претседателка на Северна Македонија, нагласувајќи ја определбата за соработка во продолжување на европскиот пат на земјата.
„Честитки Гордана Сиљановска-Давкова, првата жена претседател на Северна Македонија. Вашето лидерство доаѓа во клучен момент, додека вашата земја ги унапредува своите реформи и продолжува на патот кон ЕУ. Со нетрпение очекувам да соработувам со вас“, напиша Фон дер Лајен на социјалната мрежа Икс (поранешен Твитер).
Честитки упати и Мишел.
„Со нетрпение очекувам да соработувам со вас на унапредување на патот на Северна Македонија кон ЕУ, преку спроведување на реформите и обврските. Иднината на Северна Македонија и Западниот Балкан е во ЕУ“, наведе Мишел во објавата.
Фон дер Лајен во посебна објава на Икс порача и дека „за Северна Македонија да го продолжи својот успешен пат кон пристапувањето во ЕУ, најважно е земјата да продолжи по патот на реформите и целосно почитување на нејзините обврзувачки договори, вклучително и Договорот од Преспа“.
На 8 мај во Северна Македонија се одржаа парламентарни и втор круг претседателски избори, во кој влегоа Сиљановска-Давкова и актуелниот претседател Стево Пендаровски. Сиљановска-Давкова издвојува убедлива победа со 561.000 гласови, наспроти 251.899 гласови што ги освои Пендаровски.
Гордана Сиљановска - Давкова ќе биде првата жена и шести претседател од осамостојувањето на државата во 1991 година.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете