Украинската војска соопшти дека руските сили го засилиле нападот од големи размери на пограничниот регион Харков и дека ситуацијата во областа на градот Вовчанск станала многу тешка, што доведе до евакуација на жителите.

Во својот утрински извештај од 13 мај, Генералштабот изјави дека руските сили имале „тактички успех“, иако борбите сè уште траат за Вовчанск, каде Русија фрлила до пет баталјони во битката. Се вели дека украинските резерви биле распоредени во областа за зајакнување на одбранбените линии.

Главниот воен командант на Украина, генерал-полковник Олександар Сирски ја нарече ситуацијата во областа „тешка“, но рече дека неговите сили прават се за да ги задржат своите одбранбени линии и позиции во регионот Харков.

„Ги знаеме плановите на непријателот и реагираме флексибилно на сите негови дејствија. Се преземаат сите неопходни мерки за зајакнување на одбраната и брзо се носат одлуките, вклучително и кадровските решенија“, додаде Сирски.

Вашингтон на 24 април најави нов пакет воена помош за Украина. Пакетот содржи вооружување и опрема. Првите пратки, според најавите, се очекуваат наскоро.

Се смета дека руските сили имаат за цел да добијат што е можно поголем импулс на бојното поле пред да пристигне новиот бран воена помош за Киев во наредните недели од САД и европските сојузници.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин, чија војска е критикувана дома за перцепиран недостаток на напредок и големи загуби за време на инвазијата на Украина, најави дека ќе го замени долгогодишниот сојузник Сергеј Шојгу како министер за одбрана.

Кремљ објави дека Шојгу (66) ќе биде заменет со поранешниот прв вицепремиер Андреј Белоусов (65), малку познат политичар кој е специјализиран за економски прашања без воено искуство.

Дописникот на РСЕ од терен јави дека луѓето се евакуираат од областа под постојано гранатирање на Вовчанск, каде пред војната имало околу 17.500 жители.

Вовчанск, град кој се наоѓа на околу 5 километри од руската граница, стана фокус на најновата руска офанзива додека силите на Кремљ се обидуваат да ги освојат населбите источно од Харков, вториот по големина град во Украина со население од 1,4 милиони пред војната.

Харков е исто така еден од најважните економски и индустриски центри на Украина и беше една од првичните цели на руската инвазија, доживувајќи тешки борби во пролетта 2022 година.

Видете и ова:

Русија соборила 16 проектили и 31 беспилотно летало по украинскиот напад во Белгород

Одделно, руското Министерство за одбрана на 13 мај соопшти дека нејзината воздушна одбрана соборила 31 украински беспилотни летала и 16 проектили во текот на ноќта над регионите Белгород, Курск, Липецк и Крим окупирани од Москва.

Информиран извор за РСЕ изјави дека Украинската служба за безбедност (СБУ) извршила напади со беспилотни летала рано на 13 мај врз две инфраструктурни цели во руските региони Липецк и Белгород.

Цели на нападот биле магацинот за нафта „Осколнафт“ во близина на градот Стари Оскол во Белгород и 500-киловолтната трафостаница Јелецк во областа Липецк, изјави изворот.

Информацијата не можеше веднаш да биде независно проверена.

Европската Унија се радува на заедничка соработка со избраните претставници во Северна Македонија, и со новата влада и со претседателот, повтори денеска портпаролот на ЕК за надворешни работи и безбедносна политика, Петер Стано.

Тој одговарајќи на новинарско прашање рече дека јасен бил ставот на ЕУ која се залага да помогне за земјата да напредува и да го испорача очекуваното што ЕУ го зададе во однос на пристапувањето на Северна Македонија.

„Ние, искрено мислиме, очекуваме и веруваме дека новите власти ќе продолжат да испорачуваат и не би шпекулирале што ако не испорачаат. Новите власти имаат чист почеток, имаат можност да ги убедат сите во ЕУ дека се посветени на европската иднина земја на нивната земја и дека ќе направат сè што можат за се продолжи на успешниот пат на пристапување“, рече Стано.

Видете и ова:

Сиљановска и ВМРО-ДПМНЕ не бегаат од Преспанскиот договор, но не се откажуваат од само „Македонија“

На новинарско прашање да ги повтори позициите на ЕУ во однос на условите за натамошен напредок на Северна Македонија кон европската интеграција, рече дека вчера имале изјава за несреќниот настап на новата претседателка која не го спомена уставното име на земјата во давањето заклетва.

„Она што се очекува од Северна Македонија беше многу јасно наведено во последниот извештај за проширувањето во кој пишува дека во делот на регионалната соработка земјата одржала добри односи со другите држави од процесот на проширување и го продолжила учество во регионална иницијативи, постоечките билатерални договори треба, во добра волја, да се имплементираат од сите страни, вклучувајќи го и Преспанскиот договор склучен меѓу Северна Македонија и Грција и Договорот за добрососедство и соработка со Бугарија, вклучувајќи ги и протоколите. Ова е очекувањето од ЕУ“, рече Стано.

Тој беше прашан какви чекори планира да преземе ЕУ ако новото раководство продолжи да се однесува како на вчерашната инаугуративната церемонија на новата претседателка Гордана Силјановска-Давкова. Нагласи дека ЕУ искрено смета, очекува и верува дека новите власти на земјата ќе продолжат да испорачуваат и затоа не би навлегувал во шпекулации „што или ако“.

Руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) на 13 мај објави дека Врховниот суд на украинскиот регион Крим, основан од Москва, осудил петмина украински државјани на затворски казни од 11 до 16 години под обвинение за шпионажа.

Според ФСБ, тие собирале материјали за украинските воени разузнавачки служби поврзани со локацијата и движењето на руските вооружени сили на полуостровот, кој Русија незаконски го окупираше во 2014 година.

Добиените информации украинската армија ги искористила за прилагодување на нападот на руските воени позиции, соопшти руската ФСБ.

Видете и ова:

Пентагон: Притворениот американски војник во Русија ги прекршил воените правила

Откако Русија ја започна својата инвазија на Украина во февруари 2022 година, беа покренати десетици случаи против Украинци и граѓани на неколку други поранешни советски републики под обвинение за шпионажа.

Активистите за човекови права очекуваат дополнително зголемување на случаите.
ФСБ во понеделникот одделно соопшти дека уапсила човек кој работел за рускиот технолошки гигант Yandex за испраќање пари на украинска добротворна организација која купувала опрема и оружје за нејзините вооружени сили.

Агенцијата соопшти дека „ги потиснала незаконските активности на поранешен вработен во „Јандекс“ во регионот Нижни Новгород, кој бил вмешан во извршување предавство во форма на давање финансиска помош на украинските вооружени сили“, објавија руските државни медиуми.

Министерството за внатрешни работи поднесе кривична пријава за тројца тетовци од кој првопријавениот е поранешен в.д. директор на Фондот за пензиско осигурување.

Кривичната пријава против Д.Б. (45) од Тетово е поради постоење основи на сомнение за сторени кривични дела „злоупотреба на постапка за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство“ и „злоупотреба на службената положба и овластување“.

Тој како вршител на должноста на 22.02.2023 објавил повик за закуп на деловен простор за потребите на Фондот во два дневни весници. Како потенцијални закуподавци се јавиле М.С. и Ј.Б. од Тетово, кои имале недвижен имот.

Второпријавениот кој е татко на директорот Р.Б. ги контактирал заинтересираните, и се договориле да ја продадат куќата за сума од 260.000 евра, но да потпишат документација за давање под закуп на недвижниот имот со Фондот, а потоа да склучат и преддоговор за купопродажба на имотот.

Видете и ова:

Фондот нема да издржи ленеарно покачување на пензиите, вели Ковачевски

„На 02.03.2023 помеѓу Фондот, застапуван од пријавениот Д.Б., од една страна и М.С. и Ј.Б., од друга страна, бил склучен договор за закуп на недвижен имот со износ на закупнина од 1.890 евра месечно за времетрање на договорот од 20 години или во вкупен износ од 453.600 евра. Истиот ден бил склучен и преддоговор за купопродажба на недвижниот имот меѓу М.С. и Ј.Б. и третопријавената А.Х. (сестра на Д.Б.). Потоа, М.С. како закуподавец, паричните средства кои што Фондот месечно ѝ ги исплаќал за закуп, ги вадела од нејзината сметка и во готовина на рака му ги давала на второпријавениот Р.Б., бидејќи согласно преддоговорот за продажба и нивниот меѓусебен договор, имотот бил продаден на неговата ќерка“, се вели во соопштението од МВР.

И покрај тоа што в.д. директорот знаел дека ќе има потреба од реконструкција и адаптација на имотот, на 30.01.2023 била донесена одлука за јавна набавка за тековно одржување во централа, филијали, деловници, пензионерски домови велат од полицијата.
Врз основа на оваа набавка биле исплатени вкупно 9.915.238 денари со вклучен ДДВ.

„Со ваквите дејствија, пријавениот Д.Б., заедно со пријавените Р.Б. и А.Х., ги повредил прописите за постапката за јавен повик и со нивниот меѓусебен договор ја изиграле постапката, па така неговата сестра, пријавената А.Х., стекнала право на сопственост на недвижниот имот, кој што е предмет на закуп од страна на Фондот за пензиско и инвалидско осигурување, со што пријавените нанеле штета на Фондот од 614.484 евра од Буџетот на РСМ, се вели во соопштението од МВР.

Против таткото на директорот Р.Б.(72) и сестрата на директорот А.Х.(40) од Тетово се поднесени пријави за „помагање“ во извршување на кривичното дело.

Следниот состанок на главните преговарачи на Србија и Косово, на кој повторно ќе се разговара за динарот, ќе се одржи во среда на 15 мај во Брисел, потврди портпаролот на Европската унија (ЕУ) Петер Стано.

Според портпаролот на Брисел, се очекува партиите да се однесуваат европски и да најдат компромисно решение.

Ова ќе биде седма средба во рамки на дијалогот на која исклучиво се разговара за динарот.

„Од секоја средба што се одржува во рамките на дијалогот меѓу Белград и Приштина, очекуваме дека ќе има финална што ќе се занимава со тоа конкретно прашање. Тие прашања го одвлекуваат вниманието од она што е навистина неопходно, а тоа е напредок во спроведувањето на Охридскиот договор. Се надеваме дека страните ќе можат да се однесуваат во европски дух и да го постигнат потребниот компромис и повторно, како и во сè што е поврзано со дијалогот, тоа навистина не зависи од тоа што сакаме, туку од волјата и способноста на двете страни да постигнат прифатлив компромис“, изјави Стано.

Видете и ова:

Во Косово од денеска ќе се користат само евра

Регулативата на Централната банка на Косово предвидува дека еврото ќе биде единственото платежно средство во Косово“, изјави портпаролот Стано.

Во Косово на 1 февруари стапи на сила уредбата на Централната банка на Косово, со која еврото стана единствена официјална валута за готовинско плаќање во земјата.

Меѓународната заедница побара од Косово да го одложи спроведувањето на уредбата и да најде краткорочно преодно решение, бидејќи декретот има влијание врз локалното население на северот на Косово, кое добива исплати во динари од буџетот на соседната земја Србија со години.

Објавена е листата на најдобри светски универзитети, а само УКИМ е во првите 2000 од Северна Македонија.

Центарот за рангирање на светски универзитети (CWUR) ја објави листата на 2.000 најдобри универзитети во светот за 2024 година, на која државниот Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје е рангиран на 1.990 место.

Овој универзитет е на истата позиција од минатогодишното рангирање и се уште е единствениот македонски универзитет кој се наоѓа на ова рангирање.

Според листата, петте најдобро рангирани универзитети во светот, се универзитетите Харвард, МИТ и Стенфорд од Соединетите Американски Држави, Кембриџ и Оксфорд од Велика Британија.

Видете и ова:

Родителите собираат пари, но како се трошат?

Од земјите од соседството, Србија има четири високообразовни институции меѓу најдобрите светски универзитети. Од нив, најдобро рангиран е Белградскиот универзитет, кој се најде на 376 место, што е пад од 14 позиции во однос на лани, а на листата се и универзитетите во Нови Сад, Крагуевац и Ниш.

Од Бугарија се рангирани два универзитета, додека пак Грција е на листата со 12 универзитети.

Од Хрватска на рангирањето се најдоа четири високообразовни институции. На листата и годинава немаше место за ниту еден универзитет од Албанија, Косово, Црна Гора и Босна и Херцеговина.

Aмериканската амбасада во Република Северна Македонија излезе со кус став по однос на прашањето за вчерашната инаугурација на новоизбраната претседателка Гордана Силјановска-Давкова.

Соединетите Американски Држави остануваат цврсто посветени на Договорот од Преспа и на евроатлантските интеграции на Северна Македонија, се вели во соопштението од амбасадата.

„Откако ќе се формира нова влада и ќе се избере премиер, ќе продолжиме да ја зајакнуваме важноста на почитувањето на меѓународните договори и придобивките од напредокот на државата со полноправно членство во Европската Унија“, пишуваат од амбасадата на САД.

Сиљановска Давкова давајќи свечена изјава во Собранието наместо уставното име Република Северна Македонија користеше само Македонија.

Видете и ова:

Официјална Софија по инаугурацијата на Сиљановска-Давкова: Договорите мора строго да се спроведуваат

Претседателот на Собранието, Јован Митрески, додека ја читаше свечената изјава во која е содржано уставното име Република Северна Македонија, претседателката на државата, Гордана Силјановска-Давкова, повторуваше идентично освен во делот на името на Републиката каде користеше само Македонија.

Првата реакцја пристигна во истиот момент кога амбасадорката на Грција, Софија Филипиду, во ист момент ја напушти собраниската пленарна сала во знак на протест. Од грчката амбасада рекоа дека тоа го сторила по инструкции од Министерството за надворешни работи на Грција.

Американскиот државен секретар Антони Блинкен ja даде една од најострите изјави досега за Израел и војната во Газа.

Високиот американски дипломат рече дека тактиката на Израел довела до „ужасна загуба на невини цивилни животи“, но не успеала да ги неутрализира водачите и борците на Хамас, палестинската група прогласена за терористичка организација од Соединетите Американски Држави и Европската Унија,.

Во две телевизиски интервјуа, Блинкен нагласи дека САД веруваат дека израелските сили „мора да ја напуштат Газа“, но исто така рече дека очекува да види веродостојни израелски планови за безбедност и управување на територијата по завршувањето на војната.

Хамас повторно се појави во делови од Газа, рече Блинкен, а „тежок потег“ на израелските сили во јужниот град Рафах ќе ризикува најблискиот сојузник на Вашингтон на Блискиот исток да се соочи со „одржлив бунт“.

Видете и ова:

Израелските сили ги засилуваат нападите врз бегалскиот камп Џабалија во Газа

Тој рече дека САД со недели соработуваат со арапските држави и други за да развијат „веродостојни планови за безбедност, управување, реконструкција“ во Газа, но „не сме виделе дека Израел го прави тоа. Мораме да го видиме тоа“.

Повеќе од милион Палестинци се засолниле во Газа поради борбите во други делови на територијата. Израел објави дека во овој град има и четири баталјони на Хамас.

Војната во Газа започна на 7 октомври, откако Хамас го нападна јужен Израел, убивајќи речиси 1.200 луѓе, повеќето цивили, а киднапирајќи речиси 250 други. Во израелската офанзива загинаа повеќе од 35.000 Палестинци, од кои повеќето жени и деца, според Министерството за здравство на Газа.

Премиерот на Шведска, Улф Кристерсон денеска изјави дека ќе дозволи распоредување на нуклеарно оружје на шведска територија во време на војна.

Шведскиот Парламент во јуни ќе гласа за Договорот за одбранбена соработка (ДЦА) со Соединетите Држави, кој ќе му овозможи на Вашингтон до воените бази во Шведска и ќе дозволи складирање на воена опрема и оружје во оваа скандинавска земја.

„Во воена ситуација тоа е сосема поинаква работа, (тоа) целосно ќе зависи од она што ќе се случи. Во апсолутно најлошото сценарио, демократските земји во нашиот дел од светот на крајот мора да можат да се бранат од земји кои би можеле да ни се закануваат со нуклеарно оружје,“ изјави Кристерсон за Шведското радио.

Видете и ова:

Путин вели дека нема „ништо необично“ во вежбите за тактичко нуклеарно оружје

Тој додаде дека одлуката за распоредување на нуклеарно оружје ќе биде донесена од Шведска, а не од САД.

„Шведска одлучува за шведска територија“, наведе Кристерсон.

Критичарите на нуклеарното оружје, меѓу кои и шведското Здружение за мир и арбитража бараат од Владата во договорот за одбранбена соработка со САД да биде ставено дека Шведска нема да дозволи нуклеарно оружје на нејзина територија.

Народната банка изврши надолна корекција на проекцијата за раст на македонската економија оваа година. При презентацијата на пролетните макроекономски проекции, гувернерката на народната банка Анита Ангеловска-Бежоска рече дека полошите изгледи за македонската економија се должат на слабата година лани и лошата реализација во првиот квартал од оваа година.

Таа оцени дека во земјава сè уште нема позначителни надолни прилагодувања кај цените на храната. Ако се спореди нивото на цените на храната со предпандемискиот период, тие, рече Бежоска, се речиси двојно повисоки од нивото на светските цени на храната.

Таа сепак истакна дека е позитивно тоа што согласно меѓународните финансиски институции, се проектира натамошен пад на цените на храната оваа година, а стабилизирање на нивното ниво наредната година, што остава простор за одредени надолни корекции.

„Ако се погледне движењето на светските цени на храната од средината на 2022 година, има речиси континурано намалување, но според последните податоци, се уште не се вратени на предпандемиското ниво и се повисоки за околу 17 - 18 отсто. Доколку овие трендови ги споредиме со трендовите во домашната економија, може да констатираме дека не се целосно синхронизирани. Кај нас, растот на цените на храната почна подоцна од растот на светските цени на храната и сè уште не гледаме позначителни надолни прилагодувања кај цените на храната“, рече гувернерката.

Видете и ова:

Ниту закон нема да помогне против високите цени

Во однос на економскиот раст, и натаму се очекува постепено забрзување во следниот период, но малку побавно во однос на октомвриските проекции. Овие оцени ги одразуваат послабите остварувања во 2023 година, како и оцените за малку понеповолно надворешно окружување и одложено влијание на домашните фактори, односно побавно спроведување на градежните активности поврзани со новите инфраструктурни проекти. Се очекува дека стапките на раст на БДП ќе изнесуваат 2,6% во 2024 година и 3,6% во 2025 година, наспроти октомвриските очекувања за 3% и 4% во 2024 и 2025 година, соодветно.

Видете и ова:

Светска банка: Раст на инфлацијата од 3 отсто, повисоките плати не се во согласност со продуктивноста

Проекциите за 2024 година покажуваат и просечна стапка на инфлација од 3,5%, што е на долната граница на интервалот очекуван во октомври (3,5 − 4%). На среден рок очекувањата се непроменети, односно во периодот 2025 - 2026 година, инфлацијата ќе се сведе на историскиот просек од 2 проценти.