Спроведовме европски избори во слободни, мир, фер и демократски изборни процеси во двата изборни круга. Со тоа, со право можам да оценам дека придонесовме во европското поведение на земјата, која што стреми да биде членка на ЕУ, порача на денешната прес-конференција техничкиот премиер Талат Џафери.

Тој на прес-конференцијата на којашто се осврна на работата на Владата во изминатите 100 дена, посочи дека овие избори ќе се спомнуваат по тоа како може и како треба да се работи во интерес на граѓаните и државата.

„Се обврзав пред граѓаните дека ќе овозможиме слободно изразување на граѓанската волја на претседателските и парламентарни избори. Ова е обврска доверена согласно Уставот и законите и јас како премиер и Владата доследно ја исполнивме. Потврда на моите зборови се и честитиките и изразите на почит на нашите европски партнери. Ако по нешто се оценуваат европските и демократските капацитети на една власт, тогаш тоа се изборите“, рече Џафери.

Видете и ова:

ОБСЕ/ОДИХР: Изборите беа конкурентни, забелешки за изборното законодавство

Според Џафери, сега треба и мора да се продолжи по европскиот пат, со преточување на граѓанската волја во новата извршна власт.

Тој немаше конкретен одговор на прашањето дали е подготвен да замине во опозиција со оглед на изјавите на лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, дека нема да преговара за коалиција со Демократската унија за интеграција.

„Јас сум премиер и размислувам за мандатот што треба да го завршам. Тоа се прашања на органите на партијата и во тој контекст да завршат преговорите, другото е прашање на исходот од преговорите за состав на нова влада“, рече техничкиот премиер Џафери.

На парламентарните избори на 8 мај коалицијата „Европски фронт“ на ДУИ освои 19 мандати, а нивниот ривал во албанскиот блок, коалицијата ВЛЕН доби 13 мандати.

Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ кои освоија 58 мандати во Собранието, по изборите кажа дека ќе преговараат со ВЛЕН за состав на новата Влада.

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ го прими премиерот и лидер на Хрватската демократска заедница (ХДЗ), Андреј Пленковиќ, кој му ги донесе потписите на претставниците во хрватскиот Сабор како дел од постапката за доделување мандат за формирање нова Влада.

„По поднесувањето на 78 потписи на избраните пратеници во единаесеттиот состав на хрватскиот Сабор, ми беше доверен мандатот за формирање на хрватската влада. А во третиот мандат продолжуваме да работиме за подобрување на Хрватска“, напиша Андреј Пленковиќ на мрежата X.

Ден претходно, Пленковиќ објави дека ги има потребните 76 потписи за формирање на третата влада, а во петок неофицијално беше објавено дека на Пантовчак (место каде што се наоѓа претседателската резиденција) донел 78 од нив, јавува Хрватската радиотелевизија (ХРТ).

Потписите ги дадоа 61 претставник на ХДЗ, 12 претставници на Татковинското движење и наводно членката на хрватските суверенисти Весна Вучемиловиќ и четворица претставници на националните малцинства.

Видете и ова:

Пленковиќ тврди дека има повеќе од 76 пратеници за состав на влада

По предавањето на потписот, Пленковиќ не даде изјави за медиумите.

Кога пристигна во Пантовчак, само накратко им забележа на новинарите:

„Уште сте тука, добро е за демократијата“, најверојатно алудирајќи на тоа дека на првата покана од претседателскиот кабинет не биле поканети медиумите и дека набрзо следеше и втората покана, на која сепак беа поканети медиумите.

Ниту претседателот на Републиката не даде изјави по предавањето на потписите.

Милановиќ донесе одлука првата седница на хрватскиот Сабор да се свика за в четврток на 16 мај.

Пратениците во хрватскиот Сабор беа избрани на парламентарните избори на 17 мај, а претседателот на Врховниот суд и на Државната изборна комисија Радован Доброниќ на 29 мај му ги достави конечните изборни резултати на претседателот Милановиќ.

Владите мора да спроведат „сериозни и ефективни“ про-семејни политики за да се справат со проблемите со падот на наталитетот и стареењето на населението, рече во петок (10 мај) поглаварот на Римокатоличката црква, повикувајќи ги младите да имаат доверба во иднината.

Папата Франциск, говорејќи на конференцијата за растечката демографска криза, рече дека бројот на раѓања е првиот показател за „надежта на народот“ и дека Европа се повеќе се претвора во „стар, уморен и резигниран“ континент, пишува Ројтерс.

„Итно се потребни ефективни политики, смели, конкретни и долгорочни избори... Потребна е поголема посветеност на сите влади за да ги стават младите генерации во позиција да ги остварат своите легитимни соништа“, рече тој.

Во последните десет години, стапката на фертилитет во Европа изнесуваше 1,5 родени деца по жена. Тоа е над најниското ниво регистрирано во Источна Азија, но далеку под 2,1 потребни за одржување на нивото на населението.

„Постои факт што ми го кажа еден демографски научник. Моментално инвестициите кои носат најголем приход се фабриките за оружје и контрацепцијата. Едната го уништува животот, другата го спречува животот... Каква иднина имаме? Тоа е грдо“, рече Папата.

Видете и ова:

Кој е виновен што кривата на наталитетот оди надолу?

Во Италија, раѓањата паднаа на рекордно ниско ниво во 2023 година, 15-ти последователен годишен пад, објави националниот институт за статистика ИСТАТ во март.

Последователните влади досега не успеаја да го сменат трендот и покрај постојаните ветувања.

„Домовите се полни со предмети и се празнат од деца, стануваат многу тажни места. Не недостасуваат кучиња и мачки. Нема недостиг од нив. Има недостиг од деца“, рече папата Франциск.

Тој нагласи дека политиките треба да им овозможат на мајките да не треба да избираат помеѓу работа и грижа за децата, а на младите парови да им дадат стабилна работа и можност да купат дом.

Израелските сили во петок (10 мај) ги засилија нападите во Појасот Газа откако двете страни ги напуштија разговорите за постигнување примирје и спречување на израелска офанзива на Рафа без договор.

Како што јави АФП, израелските сили отвориле артилериски оган врз Рафа, на границата со Египет. Очевидци изјавија дека имало и воздушни напади и борби во тој град на југот на Појасот Газа.

Хамас, организација означена како терористичка организација од Соединетите Држави и Европската Унија, испрати порака до другите палестински фракции да ги кажат своите ставови за статусот на индиректните разговори со Израел што се одржаа во средата во Каиро.

Египет апелираше Хамас и Израел да покажат флексибилност со цел што поскоро да постигнат прекин на огнот во борбите.

Видете и ова:

Нетанјаху вели дека Израел нема избор освен да го уништи Хамас

Во телефонски разговор со американскиот државен секретар Ентони Блинкен, египетскиот министер за надворешни работи Самех Шукри ја истакна „важноста да се повикаат страните да покажат флексибилност и да вложат напори за постигнување договор за прекин на огнот и на тој начин да се стави крај на хуманитарната трагедија во Газа“, соопшти египетското Министерство за надворешни работи.

„Блинкен потврди дека САД се против голема воена операција во Рафа и какво било принудно раселување на Палестинците од Појасот Газа“, изјави неговиот портпарол Метју Милер.

Израелската армија во вторникот распореди тенкови во Рафа и ја презеде контролата на граничниот премин со Египет, блокирајќи го главниот премин за конвои со хуманитарна помош кон опколената палестинска територија.

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во четврток изјави дека Израел е подготвен „сам да оди“ во својата војна во Појасот Газа, откако Вашингтон објави дека ќе престане да испорачува оружје доколку израелската војска продолжи со офанзивата во Рафа.

Украина ги уништила сите десет беспилотни летала во нов руски напад во текот на ноќта, но две лица биле повредени, а некои станбени згради изгорени во регионот Харкив како резултат на нападот, соопштија во петок (10 мај) украинските власти.

Воздухопловните сили во објава на Телеграм наведоа дека Русија лансирала две противвоздушни наведувани ракети.

Портпаролот на украинските воздухопловни сили Илја Јевлаш изјави дека Русија најверојатно користела ракети за да го нападне Харкив во североисточниот дел на земјата.

Видете и ова:

На Украина и се заканува прекин во снабдувањето со струја по големиот руски напад врз инфраструктурата

Олех Синехубов, гувернер на Харковската област, изјави дека три станбени куќи биле запалени, а десетици биле оштетени како резултат на рускиот напад.

„Две лица, меѓу кои и едно 11-годишно дете, добиле медицинска помош“, додаде Синехубов.

Москва негира дека цели на цивили во, како што вели, легитимни напади врз воената, енергетската и транспортната инфраструктура на Украина, објави Ројтерс.

Рускиот претседател Владимир Путин предложи повторно именување на Михаил Мишустин за премиер во неговиот нов претседателски мандат, изјави во петок (10 мај) претседателот на Државната дума, долниот дом на рускиот парламент.

Откако Путин во вторникот положи заклетва за нов шестгодишен претседателски мандат, локалната власт, според одредбите на рускиот Устав, поднесе оставка, потсетува Ројтерс.

И додека изминативе денови се шпекулираше дека може да има промени на некои важни и важни функции, а руските независни медиуми го споменуваа и можното заминување на Михаил Мишустин од премиерската позиција, Путин повторно го предложи за таа функција.

„Претседателот Владимир Владимирович Путин достави до Државната дума предлог за кандидатурата на Михаил Владимирович Мишустин за премиерската функција. Претставниците денеска ќе донесат одговорна одлука за ова прашање во име на своите избирачи“, рече претседателот на Думата, Вјачеслав Володин на каналот Телеграм.

Видете и ова:

Уште шест години за Путин и пет работи на кои треба да се внимава

Мишустин, кој ќе зборува во Думата пред гласањето, мора да одговори како ќе реши низа задачи што Путин и ги постави на владата, вклучително и „зголемување на одбранбената способност на нашата земја“, рече Володин.

Ова е петти мандат на Путин на власт, а тој првпат го номинираше Мишустин за премиер во јануари 2020 година, кога владата предводена од Дмитриј Медведев поднесе оставка по најавените важни уставни промени во политичкиот систем на земјата од страна на претседателот.

Бразилската Влада вети дека ќе одвои околу девет милијарди евра за обнова на државата Рио Гранде до Сул, регион опустошен од невидените поплави, а во кој се очекуваат и нови дождови.

Најмалку 107 луѓе загинаа, 754 се повредени и 134 се водат како исчезнати по поројните дождови што го зафатија јужниот регион цела минатата недела.

Околу 1,7 милиони луѓе се погодени, а повеќе од 327 000 се евакуирани поради природната катастрофа што експертите и Владата ја поврзуваат со климатските промени. Додека спасувачките тимови се уште се борат да ги спасат жителите и животните заробени во водата, шефот на државата Луис Инасио Лула да Силва претседаваше со состанокот во Бразилија на кој се разговараше за одговорите на трагедијата.

„Федералната влада одлучи да внесе ресурси од околу 50 милијарди реали (околу девет милијарди евра) во Рио Гранде до Сул“, објави министерот за финансии Фернандо Хадад.

Видете и ова:

Поплави на југот на Бразил, расте бројот на загинати

Овие поплави го зафатија главниот град на државата Порто Алегре и неговите 1,4 милиони жители, но и повеќе од 400 места во регионот. Оштетени или уништени се околу 60 000 домови.

Спасувачките тимови вчера ја продолжија потрагата по луѓе кои се заробени во нивните домови или не сакаат да заминат поради страв дека ќе бидат ограбени.

Генералното собрание на Обединетите Нации денеска (10 мај) ќе одржи седница на која ќе расправа за нацрт-резолуцијата за повторно разгледување на кандидатурата на Палестинците за членство во организацијата и доделување дополнителни права.

Според агенциите, Обединетите Арапски Емирати предлагаат нова резолуција, која ќе биде претставена на гласање пред Генералното собрание.

Осврнувајќи се на правото на Палестинците на самоопределување и државност, резолуцијата го повикува шефот на ОН, Антонио Гутереш, да ги преземе неопходните чекори за спроведување на одлуката.

Во анексот се бара право „Палестина да биде меѓу земјите-членки по азбучен ред и право да влезе во листата на говорници за точките на дневниот ред, освен палестинските и блискоисточните прашања“.

Видете и ова:

САД ставија вето на барањето на Палестинците за полноправно членство во ОН

Исто така, се бара право на Палестина на целосно и ефективно учество на конференциите на Обединетите Нации и меѓународните конференции и состаноци.

Палестинците во 2011 година поднесоа барање за полноправно членство во ОН, но не ја добија поддршката од Советот за безбедност, па во 2012 година добија „статус на постојан набљудувач“ во ОН.

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека се надева дека ќе бидат надминати несогласувањата со американскиот претседател Џозеф Бајден кога е во прашање војната во Газа и дека Израел „нема друг избор освен да го уништи Хамас“, вклучувајќи ги и припадниците на таа група во Рафа. Хамас е прогласена за терористичка организација од Соединетите Држави и ЕУ.

„Ние често се согласувавме, но имавме и несогласувања. Бевме во состојба да ги надминеме. Се надевам дека ќе можеме да ги надминеме сега, но ќе го направиме тоа што треба да направиме за да ја заштитиме нашата земја. Ако не ги уништиме, ако ги оставиме, тие ќе се вратат. Ќе излезат од тунелот, повторно ќе ја преземат Газа и ќе го направат тоа што го ветија, ќе го направат 7 октомври, овој огромен масакр повторно, повторно и повторно“, рече Нетанјаху во интервју за емисијата „Д-р Фил Прајтајм“, пренесува „Тајмс оф Израел“.

Видете и ова:

Бајден: Ако израелската армија влезе во Рафа, САД ќе престанат да испорачуваат оружје

Емисијата во која беше интервјуиран Нетанјаху е снимена завчера, пред Бајден да предупреди дека ќе ја прекине испораката на оружје за Израел доколку израелската војска започне голема инвазија на Рафа.

Израелската армија сепак вчера (9 мај) го гранатираше Рафа. И покрај меѓународното противење Израел веќе испрати тенкови и врши „целни упади“ во пограничниот град, за кој тврди дека е упориште на преостанатите баталјони на Хамас.

Кинескиот претседател Си Џинпинг во четврток треба да се сретне со унгарскиот премиер Виктор Орбан и други официјални претставници во Будимпешта за да разговараат за војната во Украина и за локалните инфраструктурни проекти.

Претходно во четвртокот, унгарскиот претседател Тамаш Суљок го прими Си во раскошниот двор на замокот Буда во Будимпешта, каде што двајцата официјални лица одеа на црвениот тепих заедно со церемонијалната почесна гарда и ја слушаа кинеската и унгарската национална химна.

На церемонијата присуствуваа голем број кинески и унгарски функционери, вклучително и премиерот Виктор Орбан, долгогодишниот популистички водач на Унгарија, кој бара подлабоки врски со Пекинг додека се дистанцира од своите мејнстрим партнери во Европската унија.

Си пристигна во главниот град на Унгарија доцна во вечерните часови на 8 мај по средбата со српскиот претседател Александар Вучиќ во Белград.

Видете и ова:

Си и Вучиќ од Белград со порака за „заедничкото челично пријателство“

Неговата европска турнеја започна на 5 мај во Франција, каде претседателот Емануел Макрон и лидерите на ЕУ го повикаа да ги олесни кинеските трговски ограничувања и да го искористи своето влијание за да изврши притисок врз рускиот претседател Владимир Путин да стави крај на неговата инвазија на Украина.

Се очекува унгарските и кинеските власти да потпишат од 16 до 18 нови договори за соработка, од кои еден може да биде голем инфраструктурен проект во рамките на големиот кинески проект „Појас и пат“, изјави унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто претходно оваа недела.

Двете влади внимаваа да ја задржат во тајност содржината на сите потенцијални зделки до нивното официјално објавување.

Зошто Унгарија е важна за Кина?

Пекинг инвестираше милијарди во Унгарија и ја гледа членката на ЕУ како важно упориште во 27-члениот трговски блок. Унгарија во декември објави дека еден од најголемите светски производители на електрични возила, кинескиот „Бид“ ќе ја отвори својата прва европска фабрика за производство на електрични возила на југот на земјата - потег што може да ја загрози конкурентноста на автомобилската индустрија на континентот.

Унгарија, исто така, е домаќин на неколку кинески фабрики за батерии за електрични возила и се надева дека ќе стане глобален центар за производство на литиум-јонски батерии и презеде железнички проект за поврзување на земјата со пристаништето Пиреја, контролирано од Кина, во Грција, влезна точка за кинеските стоки во централна и источна Европа.

Видете и ова:

Кинескиот претседател Џинпинг ќе се сретне со унгарскиот премиер Орбан

Автократскиот премиер на Унгарија Виктор Орбан воспостави блиски врски со Кина и Русија додека ги заострува односите со Брисел поради неговото одбивање да се приклучи на санкциите на ЕУ против Москва или да дозволи, како и другите земји од НАТО, испорака на оружје за Украина.

Некои патишта беа затворени во четвртокот во Будимпешта, со зголемена безбедност на улиците, а групи поддржувачи и критичари на Си се собраа на демонстрации во градот.

Стотици луѓе се собраа во близина на замокот во Будимпешта, мавтајќи со кинески и унгарски знамиња, надевајќи се дека ќе ја видат поворката на Си. Присуствуваа многу кинески државјани со црвени бејзбол капи, тврдејќи дека се волонтери во кинеската амбасада.

Унгарски пратеник од опозициската партија Моментум за Асошиетед прес изјави дека група такви мажи во средата им пришла и на неговиот колега додека се обидувале да постават знамиња на ЕУ на мостот во Будимпешта.

Првото патување на Си во Европа по пет години се смета за дел од неговиот напор да го зголеми влијанието на Пекинг врз економските и политичките работи на континентот.

Во Белград, двете земји објавија дека кинеско-српскиот договор потпишан од Си и Вучиќ го подигнува нивото на нивната соработка од стратешко партнерство до „градење заедница на Србија и Кина со заедничка иднина во нова ера“.