Вести
Павел инаугуриран за претседател на Чешка
Новиот чешки претседател, генералот во пензија Петр Павел на 9 март положи заклетва и го започна петгодишниот мандат.
Павел кој има 61 година е поранешен началник на Генералштабот, а подоцна и втор човек на НАТО.
Во својот говор по полагањето заклетва новиот претседател рече дека сака да се вратат достоинството, почитта и пристојноста кај функционерите и во политиката.
Тој го критикуваше раширеното чувство дека Чешка е премногу мала за нејзиниот глас да се слушне во светот или е премногу слаба за да го промени ставот на посилните партнери.
„Тоа чувство можеби доаѓа од фактот дека историјата честопати не била љубезна кон нас. Сакам заедно да ја надминеме таа сенка. Да не ги комплицираме едноставните работи, да не создаваме пречки за да не правиме ништо. Да не чекаме големите земји да смислат решение. Каде пишува дека најпаметни се најголемите“, рече Павел.
Новиот чешки претседател предупреди и дека единствениот глас на Централна Европа ќе биде важен за помош на Украина.
На Чесите им вети дека ќе продолжи со редовните посети на сите региони во државата за директно да слушне од народот што ги мачи и какви решенија предлагаат, а најави дека наскоро ќе објави и конкретен план за акција во првите 100 дена.
Во чест на претседателот Павел, чија страст и хоби се моторите, низ Прага помина поворка од 150 мотоциклисти од различни делови на Чешка.
види ги сите денешни вести
Германија воведe проверки на сите граници за да се ограничи миграцијата
Германија од денеска (16 септември) воведува проверки на сите свои граници со цел да се ограничи илегалната имиграција, јави ДПА. Според критичарите, оваа одлука ја загрозува Шенген зоната за безвизно патување.
Германската полиција започна и контроли на границите со Луксембург, Белгија, Холандија и Данска. Претходно беа воведени гранични контроли на границите со Полска, Чешка, Австрија, Швајцарија и Франција.
Секретарот за внатрешни работи, Ненси Фезер, која ги нареди проверките, рече дека оние што ја минуваат границата не треба да се плашат од големи прекини во сообраќајот.
Минатата недела Фезер официјално и соопшти на Европската Комисија дека германската полиција ќе започне со проверки на границите на земјата, објаснувајќи дека тоа е неопходно со оглед на големиот број мигранти кои влегуваат во Германија.
Инспекциите во моментов се планираат да се одржат за шест месеци, но може да бидат продолжени. Граничната контрола со Австрија е во сила од 2015 година.
Иако 29-те земји-членки на Шенген, кои ги вклучуваат повеќето земји-членки на ЕУ, заедно со Норвешка, Швајцарија, Исланд и Лихтенштајн, генерално дозволуваат слободно движење преку внатрешните граници, некои места воведоа контрола поради ситуацијата со мигрантите и заканата од исламистички тероризам.
Граничните проверки им овозможуваат на властите да ги вратат мигрантите назад, што е многу полесна процедура од нивното депортирање откако ќе пристигнат во земјата.
Од октомври 2023 година, Германија вратила околу 30 000 мигранти без право на влез во земјата. Прашањето за миграцијата е повторно на политичката агенда откако Сириец минатиот месец уби три лица во западниот град Солинген.
Мицкоски: На бугарскиот амбасадор ќе му биде врачена протестна нота
Премиерот Христијан Мицкоски изјави дека ќе му биде врачена протестна нота на бугарскиот амбасадор во земјава откако претседателката на државата Гордана Сиљановска-Давкова при посетата на Софија и средбата со бугарскиот претседател Румен Радев била повикана да се слика без македонското знаме.
„Во минатото кога се понижуваше и распродаваше македонското достоинство, тогаш се молчеше, се виткаше кичмата и се согласуваа со тие што не понижуваа и газеа. Сега се решаваат работите на овој начин, дипломатски, се испраќаат протесни ноти и нема повеќе да имаме меѓународна политика ниту дипломатска со свиткана кичма. Тогаш кога ќе се помине рубиконот, кога ќе се помине црвената линија, тогаш треба и да се реагира. Затоа што вие ако не реагирате, тој исклучок потоа ќе стане пракса“, рече Мицкоски, одговарајќи на новинарски прашања пред средбата со претставници на АХК Северна Македонија, дел од мрежата на германските комори во странство и Македонско-Германското стопанско здружение.
Како што посочи, македонската делегација за непоставувањето на државното знаме не реагирала веднаш во знак на почит на двајцата пилоти, кои истиот ден го загубија животот во авионска несреќа.
„Имаше реакција од Кабинетот на претседателката и таму стоеше многу јасно зошто тој ден не е реагирано. Во интерес на почитта кон загубените трагични животи на пилотите што загинаа во Бугарија, не сакавме да создаваме тензија. Но добро е што и денеска се реагира, на овој начин. Порано не ни пречеше што се виткаше кичмата и што се бакнуваа чевлите на нашите соседи и се молчеше. Тогаш тоа беше убаво и европска вредност, а сега кога реагираме, зошто реагираме?“, рече Мицкоски.
За работата на Мешовитата комисија со Бугарија очекува разговорите да продолжат во духот на пријателството и добрососедство.
Сиљановска-Давкова и Радев на 13 септември ја имаа првата официјална средба откако претседателката на Северна Македонија ја презеде функцијата на 12 мај годинава. По средбата беа лиферувани фотографии како двајцата шефови на држави се ракуваат пред бугарското и знамето на ЕУ, но без македонското знаме.
Тоа предизвика реакции во јавноста, а опозицискиот СДСМ обвини дека Северна Македонија доживеала „понижување и дипломатски дебакл“. Лидерот на социјалдемократите, Венко Филипче порача дека тоа било „невидено погазување и понижување на достоинството на македонската држава и нејзините граѓани“.
Исламската држава ја презеде одговорноста за нападот во Пакистан
Милитантната група Исламска Држава ја презеде одговорноста за бомбашкиот напад викендов во кој загинаа двајца полициски службеници во југозападен Пакистан, соопштено е денеска.
Аналитичарите велат дека последното насилство е знак за зголемена координација меѓу исламските милитанти и сепаратистите кои со години ги напаѓаат безбедносните сили и цивилите во провинцијата Балуџистан богата со нафта и гас, која се граничи со Иран и Авганистан.
Исламска држава во соопштението вчера соопшти дека активирала експлозивна направа еден ден претходно врз пакистанско полициско возило во градот Кучлак во близина на Кета, главниот град на Белуџистан.
Пакистанските власти соопштија дека двајца полицајци загинале во нападот, а уште двајца се ранети на автопатот.
Одговорноста за ваквите напади претходно ја презеде Ослободителната војска на Белуџистан.
Најсилниот тајфун од 1949 година го погоди Шангај
Десетици милиони луѓе во Шангај и низ густо населениот источен брег на Кина беа погодени во понеделникот, на 16 септември, од најсилниот тајфун што ја погодил областа од 1949 година, корнејќи дрвја и попречувајќи го сообраќајот низ регионот.
Тајфунот Бебинка, најжестоката бура што го погоди Шангај по тајфунот Глорија пред 75 години, удри рано во понеделникот во источното крајбрежје со ветрови од околу 150 километри на час, објавија државните медиуми, а пренесе Асошиетед прес (АП).
Многу бизниси веќе се затворени, а 25-те милиони жители на градот се предупредени да не ги напуштаат своите домови.
Општинската новинска служба објави дека тајфунот предизвикал „значителна штета низ градот“, соборил над 1800 дрвја и оставил 30 000 домаќинства без електрична енергија.
Се вели дека 414 000 луѓе низ градот се евакуирани на побезбедни локации, а десетици илјади персонал за итни случаи се на располагање да бидат распоредени по потреба.
Повеќе од половина милион барања за азил во ЕУ во првата половина од 2024
Бројот на баратели на азил во ЕУ, Норвешка и Швајцарија е малку намален во првата половина од годината, но сепак изнесува над половина милион, покажаа денеска (16 септември) официјалните бројки, јави ДПА.
Од јануари до крајот на јуни, Агенцијата за азил на Европската унија со седиште во Малта (ЕУАА) забележа вкупно 513 000 нови барања, што е благ пад од 6000 во споредба со првата половина на 2023 година.
Статистиката вклучува бројки од сите земји на ЕУ, како и Норвешка и Швајцарија, кои не се дел од Унијата.
Најмногу апликации меѓу 29-те земји повторно се регистрирани во Германија: 124.000 или речиси четвртина од вкупниот број. Сепак, ЕУАА соопшти дека германските власти примиле околу 30 000 апликации помалку отколку во истиот период минатата година.
Околу 71 000 баратели на азил дојдоа од Сирија разурната од војна, што е зголемување од седум отсто во однос на претходната година. По нив следеа 45 000 Авганистанци кои побараа азил, што бележи намалување од 18 отсто. Од Венецуела 37 000 лица поднеле барање за азил, речиси сите во Шпанија. Во овие бројки не се вклучени приближно 4,5 милиони луѓе од Украина кои побарале засолниште во ЕУ и добиле привремена заштита од руската инвазија во февруари 2022 година.
Во споредбата ширум ЕУ, Шпанија се најде на второто место во апсолутна вредност во првата половина од годината со 88 000 апликации, приближно исто како и минатата година. Италија веднаш следеше на третото место со 85 000 апликации, што претставува зголемување од околу една третина.
По глава на жител најмногу пријави имала малата земја Кипар со 4900.
Бројките од Обединетото Кралство, која повеќе не е дел од ЕУ, не се вклучени во статистиката.
На крајот на минатата година, ЕУ се согласи за сеопфатно заострување на заедничкиот систем за азил. Во иднина, луѓето со мали шанси за признавање ќе бидат подложени на забрзани процедури за враќање на надворешните граници на ЕУ.
Експлозија во центарот на Келн
Експлозија денеска (16 септември) оштети зграда во центарот на западниот германски град Келн, јави ДПА.
Портпаролката на полицијата рече дека широката област на Хоенцолерeнринг, населба полна со кафулиња, барови и ресторани, е опколена и дека голем број полицајци се на терен.
Таа првично не даде никакви информации за евентуални повреди или причина за експлозијата.
Радио Келн рано утрово јави дека едно лице е полесно повредено.
Полицијата побара од јавноста да ја избегнува областа околу местото на експлозијата.
Украина одбила „масовен“ напад на руски беспилотни летала врз Киев
Украинските воздухопловни сили соопштија дека собориле 53 од 56 руски беспилотни летала што ги детектирале во текот на ноќта на 15-16 септември, додавајќи дека „главна цел“ на бомбардирањето бил главниот град, откако тамошните воени власти пријавиле „масовен“ руски напад. Овој беше осми напад на Киев овој месец.
Шефот на регионалната воена управа во Киев, Руслан Кравченко, изјави дека една жена е хоспитализирана откако била повредена од фрагменти од соборен дрон, јавува Радио Слободна Европа (РСЕ) на англиски јазик.
Шефот на градската воена администрација Сергеј Попко изјави дека Киев бил нападнат повеќе од три часа во текот на ноќта, бидејќи противвоздушната одбрана соборила „речиси дваесет непријателски беспилотни летала околу главниот град“.
РСЕ не можеше самостојно да ги потврди тврдењата за развојот на бојното поле од која било страна во областите на најтешките борби. Русија ја бомбардираше Украина со беспилотни летала, ракети и разни видови ракети за време на 36-месечната инвазија.
Многу од последните напади беа насочени кон електричната и другата инфраструктура, но бомбите, исто така, често погодија болници, училишта и станбени згради, и покрај инсистирањето на Москва да не напаѓа цивилни цели.
Американскиот институт за проучување на војната (ISW) на 15 септември соопшти дека Русија се стреми „да постигне одлучувачка победа во Украина до 2026 година пред веројатните среднорочни до долгорочни економски ограничувања и генерирање сила да почнат значително да ја деградираат способноста на Русија да ги одржи нејзините воени напори во Украина“.
Исто така, се наведува дека, во услови на „растечки предизвици“ во производството и набавката на воена опрема и муниција, „Кремљ најверојатно ќе се потпре на странски партнери за да ги задоволи своите материјални потреби“.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски неодамна ги повика Соединетите Држави и другите сојузници „брзо да ги спроведат“ договорите за оружје и други набавки за да помогнат во борбата против инвазијата, нагласувајќи ги западните дебати за опсегот и сегашните граници на воената помош за Киев.
Зеленски за Си-Ен-Ен изјави дека очекува да му претстави на американскиот претседател план од четири точки за победа во војната кога ќе се сретне со Бајден подоцна овој месец.
На 10 септември, украинскиот премиер Денис Шмихал изрази надеж дека вториот голем мировен самит ќе се заснова на сличен собир во Швајцарија пред три месеци со цел да се стави крај на војната.
Унгарското претседавање со ЕУ во фокус на Европскиот парламент
Од денеска(16 септември) до четврток во Стразбур ќе се одржи пленарно заседание на Европскиот парламент на кое централен настан ќе биде дебатата на европратениците со унгарскиот премиер Виктор Орбан, посветена на претседавањето на Унгарија со ЕУ.
Покрај пленарната сесија, за утре во Стразбур е предвидено претседателката на Европската комисија да ги презентира предлог-составот на новата ЕК и распределбата на ресорите меѓу еврокомесарите пред членовите на парламентарната Конференција на претседатели, што ја сочинуваат претседателката на ЕП, Роберта Мецола и првите луѓе на пратеничките групи.
Заседанието ќе започне доцна попладнево со дебати за Стратешкиот дијалог за иднината на земјоделството во ЕУ, за проблемите со илегалната миграција и за појавите на антисемитизам, говор на омраза и злосторства мотивирани од омраза во Европа.
Утре (17 септември) заседанието на ЕП ќе продолжи со дебата на европратениците со претставници на Европската комисија посветена на последниот развој на настаните во Украина. Од оваа дебата треба да произлезе резолуција во која се очекува европратениците да ги повикаат земјите членки на ЕУ да продолжат со обезбедувањето воена и финансиска поддршка за Украина. Гласањето по оваа Предлог-резолуција е предвидена за в четврток.
Попладне заседанието ќе продолжи со дискусии за ситуацијата во Појасот Газа и на Блискиот Исток, за случувањата во Венецуела, за состојбата во Европската енергетска унија, за резултатите од министерска конференција на Г20 во Рио де Жанерио, како и за борбата против нееднаквоста.
В среда по дебатата со Орбан за програмата на унгарското претседавање со Советот на ЕУ во вторите шест месеци од годинава, европратениците ќе расправаат со претставници на ЕК и на Европскиот совет за правилата на Унгарија за издавање дозволи за престој на странци, вклучително и на државјани на Русија и Белорусија, за што некои членови на ЕП изразија „загриженост во врска со можните безбедносни ризици во Шенген зоната“.
Во продолжение е планирано да се одржи тематска дебата за ризиците од организираниот криминал по безбедноста на Унијата и нејзините граѓани, по што Советот на ЕУ пред пратениците ќе го презентира својот став за предлог-буџетот на блокот за 2025 година. Европратениците својата позиција во однос предложената буџетска рамка треба да ја утврдат во октомври, по што ќе следат разговори меѓу ЕП и Советот на ЕУ за усогласување на Буџетот за следната година.
В четврток, на последниот ден од парламентарното заседание, европратениците ќе дебатираат за последиците од сушите и екстремните временски услови врз локалните заедници и земјоделството на ЕУ, за пресудата на Судот на правдата на ЕУ во врска уплатата на даноците од страна на американскиот технолошки гигант „Епл“, како и за опасноста од кривично гонење на борците за заштита на животната средина и на свиркачите за еколошки прашања и потребата од нивна заштита.
Најмалку осум загинати во поплавите во Европа
Бројот на загинати во поплавите во централна Европа вчера се искачи на осум, откако илјадници луѓе беа евакуирани од своите домови во Полска, Чешка, Австрија и Романија.
Циклонот „Борис“, донесе обилни дождови од Австрија до Романија, што доведе до најголемите поплави во речиси три децении во тешко погодените области на Чешка и Полска.
Илјадници куќи беа оштетени за време на викендот, мостови беа однесени, а најмалку 250 000 домаќинства, главно во Чешка, останаа без струја.
Разорните поплави во Романија однесоа човечки животи
Едно лице се удави во неделата во југозападна Полска, пожарникар кој учествуваше во спасувачките операции загина во Австрија, а уште две лица загинаа во Романија, каде поплавите однесоа четири животи во саботата.
Бугарскиот амбасадор Радуков на разговор во МНР
Министерството за надворешни работи и надворешна трговија (МНР) денеска ќе го повика бугарскиот амбасадор во државава Жељаско Радуков за фотографирањето пред бугарското знаме на претседателите Румен Радев и Гордана Сиљановска на средбата завчера во Софија.
„Во врска со најавата на претседателката Сиљановска-Давкова информираме дека во текот на утрешниот ден во Министерството за надворешни работи и надворешна трговија на разговор ќе биде повикан Амбасадорот на Република Бугарија“, потврдија вчера од МНР.
За денеска во 11 часот е закажан и брифинг за медиуми на шефот на дипломатијата Тимчо Муцунски за досегашните и идните активности, како и за актуелни прашања од доменот на работата на министерството со кое раководи.
Од Кабинетот на претседателката Сиљановска-Давкова во саботата најавија дека ќе побараат објаснување за фотографијата пред бугарското знаме направена во Кабинетот на претседателот на Бугарија иако, како што нагласуваат оттаму, ваков потег и чин не бил предвиден, ниту договорен.
„Она што фрли сенка на настанот е отстапувањето од договорениот протокол за средбата, според кој, не требаше да има фотографии во рамките на затворениот простор. Но, за жал, пред почетокот на тет-а-тет средбата, претседателот Радев ја покани претседателката да направат заедничка фотографија пред бугарското знаме, иако ваков потег и чин не беше предвиден, ниту договорен. Сакаме да веруваме дека се работи за протоколарен превид, а не за намерна постапка и отстапка од договореното и веќе утре ќе побараме објаснување од бугарска страна,“ наведоа од Кабинетот на претседателката Сиљановска-Давкова.
Опозициската СДСМ и вчера реагираше за посетата на Софија, обвинувајќи дека претседателката Сиљановска-Давкова и ВМРО-ДПМНЕ ја загрозиле македонската самобитност и македонски идентитет.
ВМРО-ДПМНЕ, пак, во реакција на прес-конференцијата на СДСМ наведе дека „не се потребни лекции од партија која кога беше на власт ја воведе државата во безброј дипломатски кризи и меѓународни понижувања.“
Средбата на Радев и Сиљановска Давкова беше дел од активостите на македонската претседателка при посетата на Софија по повод присуство на настапот на македонската опера во Софија со „Набуко“, како чекор од културната дипломатија. Во македонската делегација беа и министрите за надворешни работи и трговија Тимчо Муцунски и за култура Зоран Љутков.
Новоименуваниот амбасадор на Бугарија Жељаско Радуков и ги предаде акредитивните писма на претседателката Сиљановска Давкова на 10 септемеври, заменувајќи го досегашниот амбасадор Ангел Ангелов.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете