Вести
Доктори без граници повторно отворија болница во Кундуз
Организацијата Доктори без граници повторно ја отворија малата болница во северната авганистанска провинција Кундуз. Тоа е прв објект на Доктори без граници таму, откако нивната болница беше уништена во американски воздушни напади во 2015 година. Во нападот загинаа 42 пациенти, медицински персонал и негуватели во Трауматолошкиот центар.
Организацијата работи на обезбедување уверување од американските и од авганистанските воени претставници дека нивните медицински установи ќе бидат почитувани и заштитени.
Новата клиника, која ќе овозможи амбулантски третман за мали и хронични заболувања, не е сместена на местото на уништената болница. Доктори без граници се надеваат дека ќе може да изградат нов Трауматолошки центар во Кундуз најрано во 2018 година.
Болницата беше уништена во 2015 во време кога талибанските милитанти накратко ја презедоа контролата врз градот. Ситуацијата и сега е кревка.
види ги сите денешни вести
ЕУ ќе потроши 3,5 милијарди евра за заштита на океаните
Европската Унија ќе потроши 3,5 милијарди евра годинава за заштита на океаните и промовирање на одржливост преку серија иницијативи, изјави во вторник (16 март) највисокиот претставник на ЕУ за животна средина.
Предвидените мерки се движат од борба против морското загадување до поддршка за одржлив риболов и инвестиции во таканаречената сина економија - одржливо користење на морските и слатководните ресурси за економски активности.
Иницијативите беа објавени за време на конференцијата „Нашиот океан“ оваа недела во Атина, на која учествуваа околу 120 земји.
„Океанот е дел од тоа што сме ние и тоа е наша заедничка одговорност“, рече еврокомесарот за животна средина, океани и рибарство Вирџиниус Синкевичиус.
Обврските вклучуваат поддршка за 14 инвестиции и една реформа во одржливото рибарство во Кипар, Грција, Полска, Португалија во вредност од околу 1,9 милијарди евра и 980 милиони евра во рамките на Фондот за закрепнување и отпорност на ЕУ.
Други иницијативи имаат за цел да им помогнат на африканските земји да ја развијат својата сина економија.
Повеќе од 400 нови обврски во вкупна вредност од 10 милијарди долари ќе бидат објавени за време на конференцијата, изјави грчки владин претставник за Ројтерс во понеделникот, кој сакаше да остане анонимен.
Агенцијата за климатски промени на Европската Унија, Коперник, минатиот месец соопшти дека температурите на океаните достигнале рекордно високо ниво во февруари, врз основа на податоците од 1979 година. Преголемиот риболов и загадувањето со пластика се исто така главна закана за океаните.
Втор ден штрајк на приватните специјализанти
Приватните специјализанти утрово (16 април) продолжија со генералниот штрајк, што почна од вчера изутрина. Тие најавија дека нема да го прекинат штрајкот се додека не ја дочекаат информацијата од Владата во писмена форма дека се прифатени нивните барања за зголемување на надоместокот и за целосно решавање на нивниот статус во здравството.
„Ние го продолжуваме штрајкот сè додека не помине седницата на Влада и министерството за здравство не излезе со официјално известување што е одлучено, па потоа ќе одлучиме за следните чекори. Сè уште не се исполнети нашите барања, ветувањето на Илир Демири беше дека тој има разбирање за нашите проблеми, но еден месец не беа предложени на седница на Влада“, истакна Христина Илиоска-Чешлароска, приватен специјализант по интерна медицина трета година.
Меѓу нивните барања се зголемување на платите, повторно воведување бесплатно здравствено осигурување за сите приватни специјализанти, како и регулирање на работниот статус.
Нивни претставници вчера попладне имаа средба во Владата со министерот за здравство Илир Демири, заменик министерката за здравство Маја Манолева и проф. Ана Данева Маркова, советник на премиерот за здравствени прашања, на која им било кажано дека денеска по владината седница ќе има информација во писмена форма за барањето за зголемување на надоместот.
На средбата беше кажано дека утре на владина седница ќе има информација во однос на покачувањето, по што ќе добиеме некаква писмена форма за одговорот на Владата во однос на покачувањата на платите. Нивен главен аргумент е дека ова е предизборен период и не можеле да постапат, во смисла, да дадат покачување.
Министерот за здравство побара трпение од приватните специјализанти. Најави дека по изборите ќе направи напори со ребаланс на Буџетот да се обезбеди изедначување на нивните примања со примањата на вработените специјализанти во јавните здравствени установи.
Долниот дом на Американскиот конгрес посебно ќе гласа за помош за Израел и Украина
Претставничкиот дом на Соединетите Држави следната недела ќе гласа одделно за помош на Украина и Израел, соопшти синоќа републиканецот Мајк Џонсон, повеќе од два месеци откако Сенатот ја отфрли мерката што ги вклучува двете држави.
Доцна синоќа (15 април), по состанокот со републиканските претставници во Долниот дом на Конгресот, претседателот на Претставничкиот дом рече дека ова тело потоа ќе ја разгледа и помошта за Тајван и американските сојузници во Источна Азија.
„Знаеме дека светот ја чека нашата реакција. Тие сакаат да видат дали Америка ќе застане зад своите сојузници, во наш интерес низ светот“, вели Џонсон.
Американската помош за овие земји сè уште не е усвоена бидејќи Џонсон не сакаше да ја разгледа мерката од 95 милијарди долари што Горниот дом ја усвои во февруари. Вклучува 14 милијарди долари помош за Израел и 60 милијарди за Украина.
Џонсон нагласи дека новите мерки во Претставничкиот дом предвидуваат приближно исти износи на странска помош. Притисокот конечно да помине оваа финансиска помош преку Конгресот порасна по иранскиот напад врз Израел.
Парламентарното Собрание на Советот на Европа ќе расправа за барањето на Косово за членство
Парламентарното собрание на Советот на Европа денеска (16 април) во Стразбур ќе расправа за препораката за прием на Косово во членството на таа паневропска организација.
Пред пратениците ќе се најде предлог-мислењето за барањето за членство на Косово, со кое се препорачува влез на Косово во Советот на Европа.
Документот подготвен од грчката пратеничка Дора Бакојани беше усвоен на 27 март од Комисијата за политички прашања и демократија на ПССЕ.
Доколку Парламентарното собрание на Советот на Европа го усвои Мислењето, конечната одлука за членството на Косово ќе ја донесе Комитетот на министри на Советот на Европа кон средината на мај.
Нацрт-документот денеска ќе го разгледаат пратениците од 46-те земји-членки на Советот на Европа. Комитетот го поздрави како „голем чекор“ неодамнешното спроведување на пресудата на Уставниот суд на Косово од 2016 година, со која се призна сопственоста на 24 хектари земјиште на манастирот Високи Дечани.
Враќањето на земјиштето во манастирот Високи Дечани беше еден од трите услови за влез на Косово во Советот на Европа. Останува формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство (ЗСО) и прегледот на контроверзните експропријации во општините со српско мнозинство на Косово, вклучително и имотот на Српската православна црква.
Тие два услови се означени во нацрт Мислењето како „постпристапни обврски на Косово“, што Приштина мора да ги исполни по приемот во Советот на Европа.
Косово аплицираше за членство во СЕ во мај 2022 година. Во март 2023 година, Советот на Европа одлучи да ја проследи апликацијата на Косово до Парламентарното собрание на таа организација.
Вонреден Совет за надворешни работи на ЕУ за состојбата на Блискиот Исток
Министрите за надворешни работи на земјите членки на ЕУ попладнево (16 април) ќе одржат вонреден состанок преку видео конференциска врска посветен на најновиот развој на настаните на Блискиот Исток по иранските напади со дронови и проектили врз Израел изминатиов викенд.
Вонредното заседание на Советот за надворешни работи на ЕУ го најави високиот претставник на Унијата за надворешна политика и безбедност Жосеп Борел во објава на платформата X, порачувајќи дека целта на блокот е да придонесе за деескалација на состојбата и за безбедност на регионот.
Портпаролот на ЕК за надворешни работи и безбедносна политика Петер Стано вчера нагласи дека единствена точка на состанокот ќе биде најновата ескалацијата на состојбата на Блискиот Исток, како и следните чекори што ќе ги преземат ЕУ и нејзините земји членки како реакција на овие настани.
Во официјалната реакција на случувањата на Блискиот Исток, ЕУ порача дека најостро ги осудува иранските напади со дронови и ракети врз Израел.
„Ова е невидена ескалација и закана за регионалната безбедност. ЕУ ја повторува својата посветеност на безбедноста на Израел“, се наведува во реакцијата на Унијата.
ЕУ оцени дека оваа тензична регионална ситуација и нејзината евентуална понатамошната ескалација не може да биде во ничиј интерес, па затоа ги повика сите страни на максимална воздржаност.
„ЕУ останува целосно посветена да придонесе за деескалација и за безбедност на регионот и за остварување на таа цел е во близок контакт со сите страни“, посочи Унијата во својата реакција.
Денешната средба на шефовите на дипломатиите на ЕУ се одржува пред дводневниот Специјален Самит на Унијата што почнува утре во Брисел. Иако, Самитот треба да биде посветен на економски и финансиски паршања, сепак се очекува на него да стане збор и за најновиот развој на настаните на Блискиот Исток.
Приватните специјализанти и утре ќе штрајкуваат
Приватните специјализанти и утре ќе го продолжат штрајкот што го почнаа денеска, 15 април, со барања за зголемување на платата, редовно вработување и право на здравствено осигурување.
„Ја информираме јавноста дека штрајкот ќе продолжи и во текот на утрешниот ден, сѐ додека Министерството за здравство после утрешната седница на Влада не излезе со официјален став и соопштение. Врз основа на одговорот од Министерството за здравство, приватните специјализанти ќе одлучат за своите понатамошни чекори“, објави Асоцијацијата на специјализанти и млади лекари на мрежата Фејсбук, пренесувајќи соопштение од приватните специјализанти.
Нивни претставници попладнево имаа средба во Владата со министерот за здравство, Илир Демири, заменик министерката за здравство, Маја Манолева и професор Ана Данева Маркова, советник на премиерот за здравствени прашања.
На средбата, на специјализантите им било кажано дека по утрешната владината седница ќе има информација во писмена форма за барањето за зголемување на надоместот.
Повеќе од 400 приватни специјализанти изутринава стапија во генерален штрајк и не ги извршуваат работните обврски на скопските клиники и останатите болници и амбуланти низ државава.
Тие бараат надоместот од 26.000 денари што сега им се исплаќа да се зголеми на ниво на просечна плата на доктор во јавна здравствена установа, здравствено осигурување, како и решавање на статусот што сега им е со договор на дело.
Авионска линија Белград-Мостар воспоставена по повеќе од 30 години
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, на 15 април слета на аеродромот во Мостар, на југот на Босна и Херцеговина (БиХ), со што беше отворена директна линија меѓу Белград и Мостар, по повеќе од 30 години откако беше прекината во ноември 1991 година.
Вучиќ на аеродромот го пречекаа претседавачот на Советот на министри на Босна и Херцеговина, Борјана Кришто и заменик-претседателот на Домот на народите на Парламентарното собрание на Босна и Херцеговина, Драган Човиќ.
„Граѓаните на оваа линија ќе можат да летаат три пати неделно, по цена од 104 евра“, рече Вучиќ на прес-конференцијата што следеше по слетувањето.
Кришто рече дека оваа воздушна врска меѓу Мостар и Белград ќе отвори дополнителни врски за граѓаните до многу други светски дестинации.
Договорот меѓу Градот Мостар, компанијата „Ер Србија“ и аеродромот во Мостар беше потпишан на 2 февруари во градското собрание на Мостар.
Аеродромот во Мостар повторно прими повеќе авиокомпании, откако беше речиси без патници во годините по избувнувањето на пандемијата на ковид-пандемијата во март 2020 година.
За претстојната летна сезона, воспоставени се линии за Минхен, Загреб, Белград, Верона, Рим и Бари.
Овие летови ќе почнат од средината на април, со субвенции од властите на Босна и Херцеговина.
Инаку, српскиот претседател допатува во дводневна посета на БиХ, каде во вторник на 16 април ќе присуствува на отворањето на Меѓународниот бизнис саем во Мостар.
Израел ќе „одговори“ на нападот од Иран, предупреди началникот на штабот на израелските одбранбени сили
Началникот на штабот на израелските одбранбени сили (ИДФ), Херзи Халеви, предупреди дека ќе има одговор на нападот од Иран.
Израелскиот воен кабинет во понеделникот, 15 април, го одржа третиот состанок за 48 часа, по што медиумите објавија дека целта на Израел е да му наштети на Иран без да предизвика сеопфатна војна.
Американскиот државен секретар Антони Блинкен рече дека САД ги поминале изминатите 36 часа „координирајќи го дипломатскиот одговор за да се обидат да спречат ескалација“.
И ирачкиот вицепремиер Мухамед Али Тамим ги повика „сите страни“ да се „воздржат“ и „да ги почитуваат правилата и меѓународните норми што ги поставивме“.
Во исто време, Германија, Франција и Белгија ги повикаа на разговор своите амбасадори во Иран.
Светските сили повикаа на воздржаност откако Иран лансираше повеќе од 300 беспилотни летала и проектили врз Израел во саботата навечер, 13 април.
По иранскиот напад, Советот за безбедност на ОН одржа итен состанок во неделата, 14 април, на кој Израел побара нови санкции против Техеран, додека генералниот секретар Антонио Гутереш предупреди дека регионот е „на работ“ на војна.
„Ниту регионот, ниту светот не можат да си дозволат повеќе војни“, рече првиот човек на ОН.
Иранскиот претставник во ОН, Амир Саид Иравани, инсистираше на тоа дека Иран го користи своето „вродено право на самоодбрана“ за да одговори на нападот на 1 април врз конзуларната зграда во Дамаск, кој нашироко му се припишува на Израел.
Тој инсистираше на тоа дека Иран „не бара ескалација или војна“.
„Лидерите на Г7 го осудија иранскиот напад и повикаа на „воздржаност“ од сите страни, напиша претседателот на Европскиот совет, Чарлс Микеле на мрежата Икс (поранешен Твитер).
Првиот директен напад на Иран врз Израел, како одмазда за нападот во Дамаск на почетокот на овој месец, во кој загинаа седум членови на иранската револуционерна гарда, вклучително и двајца генерали, следеше по неколкумесечното насилство низ регионот во кое беа вклучени ирански прокси групи кои велат дека ги поддржуваат Палестинците во Појасот Газа.
По нападот на Хамас на 7 октомври во кој загинаа околу 1.200 луѓе, според израелските податоци, во израелската офанзива на Појасот Газа загинаа најмалку 33.720 луѓе, според здравствените власти во Газа под контрола на Хамас.
Советот на Сребреница усвои одлука за преименување на улиците
Собранието на Општина Сребреница на 15 април донесе одлука за промена на називите на улиците во Сребреница и во селото Скелани, кое е дел од Општина Сребреница.
Ниту една улица не е именувана по жртвите на геноцидот.
Бошњачките советници ја напуштија седницата пред гласањето
Според планот, плоштадот на Сребреница и дел од улицата се преименувани во „Република Српска“, по етничкиот српски ентитет на Босна и Херцеговина. Градскиот парк „Сребреница“ ќе се преименува во „Парк на мајорот Коста Тодоровиќ“ по четнички командант од Првата светска војна.
Контроверзниот предлог беше одобрен и покрај апелите на Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ), која наместо тоа повика на „инклузивно и транспарентно решение“ за имињата на улиците во градот.
Во изборот на новите имиња не учествуваа претставници на бошњачкиот народ, а во собранието кое е надлежно за именување на улици, плоштади и делови од населени места, мнозинството се политички претставници на Срби.
Промените на имињата на улицата се во пресрет на локалните избори во Босна и Херцеговина, што треба да се одржат на почетокот на октомври.
Претходно градоначалникот на општината Младен Грујичиќ за Радио Слободна Европа (РСЕ) изјави дека преименувањето е законска обврска, бидејќи „улиците немаа имиња“.
„И тоа ни создаде проблеми, а исто така законска обврска е сите улици да имаат свои имиња, а ќе влеземе во уште една голема задача, а тоа е да ги нумерираме сите куќи, сите станови, за полесно да ги одредиме адресите. од тие згради“, изјави Грујичиќ за РСЕ на 6 февруари.
Во Сребреница има дваесетина улици.
Повеќето од улиците ги добиле називите во средината на 20 век. Во 1996 година со одлука на локалното собрание, составено од советници од српска националност, била донесена одлука за промена на сите називи на улиците.
Минатиот месец, мисијата на ОБСЕ во Босна и Херцеговина го поздрави проектот „Улици за мир“, иницијатива на младите во градот за преименување на улиците користејќи неутрални, инклузивни имиња како „Улица на иднината“, „Улица на толеранцијата“ и „Децата од Сребреница“.
Овој потег, исто така, доаѓа кога Генералното собрание на ОН на 17 април треба да расправа за нацрт-резолуцијата на ОН со која 11 јули се прогласува за „Меѓународен ден на размислување и сеќавање на геноцидот во Сребреница во 1995 година“.
На резолуцијата се спротивстави Милорад Додик, лидерот на Република Српска, пријател на Русија, кој се закани дека доколку биде усвоена, „Република Српска ќе се повлече од процесот на одлучување во Босна“.
Додик, кој беше санкциониран од Соединетите Држави и Обединетото Кралство поради неговите напори да го поткопа Дејтонскиот мировен договор со кој заврши војната на оваа балканска земја во 1995 година, го повтори своето негирање на геноцидот во Сребреница.
Пред војната во 90-тите, во Сребреница живееле околу 37.000 жители, додека денес таа бројка е едвај 5.000 или 6.000.
Во петокот, на 12 април, Сребреница ја одбележа 31-годишнината од страдањата на 105 Бошњаци, убиени од гранати истрелани од позициите на војската на Република Српска на спортските терени на Основното училиште во Сребреница.
Настанот се случи за време на фудбалски турнир на 12 април 1993 година, кога 74 лица загинаа веднаш од експлозии на гранати, а повеќе од сто цивили беа ранети. Уште 31 лице починало на пат кон болницата и во болница.
Радован Караџиќ, првиот претседател (1992-1995) на Република Српска, еден од двата ентитета што ја сочинуваат Босна, беше осуден на доживотен затвор за геноцидот во Сребреница и за злосторства против човештвото. Ратко Младиќ, воениот командант на босанските Срби, исто така беше осуден на доживотен затвор за неговата улога во геноцидот.
Гир: Очекуваме спроведување на уставните измени, не коментирам политички прашања среде кампања
Евроамбасадорот Дејвид Гир не ја коментира изјавата на претседателскиот кандидат од Европскиот фронт, Бујар Османи дека уставните измени ќе бидат услов за формирање на идна влада, но повторува дека очекува спроведување на овие измени за продолжување на патот на земјата кон ЕУ.
Во одговор на новинарско прашање дали ваквиот услов ќе значи вовед во политичка криза, Гир рече дека внесувањето на Бугарите во Уставот ќе го продолжи патот на земјава кон Европската унија.
„Ние сме во среде изборна кампања и не одговорам на прашања за политички прашања. Се разбира, очекуваме спроведување на уставните измени, кои ѝ овозможуваат на земјата да напредува на својот пат кон Европската унија. Сакаме тоа да се случи што е можно поскоро, рече Гир пред почетокот на панел-дискусијата „Патот пред нас: консолидирање на вклученоста на граѓанското општество во Економскиот и Инвестицискиот план за Западен Балкан“ што се одржа на 15 април во ЕУ-Инфо центарот.
Дека уставните измени ќе бидат услов за формирање на идната влада претседателскиот кандидат на ДУИ и на коалицијата „Европски фронт“, Бујар Османи, кажа минатата недела во интервју за Радио Слободна Европа.
„Нема да може да има влада без договор за уставни измени. Тоа е јасна констатација на сите политички партии кои што сметаат дека Европската Унија е единствена алтернатива за нас. Така што, сите опции ќе бидат искористени, од можноста да се понуди и национална влада за спас“, рече Османи во интервјуто.
Албанскиот политички блок во земјава, како клучен услов за коалицирање со македонски партнер во Владата по изборите го наметнува донесување на уставните измени веднаш по конститутивната седница во Собранието која ќе треба да се одржи најдоцна до 29 мај.
Процесот за уставните измени во Собранието беше започнат на 18 август минатата година, но тогашниот собраниски спикер Талат Џафери ја прекина седницата затоа што вледејачката коалиција на СДСМ и ДУИ не успеа да го обезбеди двотретинското мнозинство неопходно за отворање на Уставот.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете