Вести
Мирчев: Компромис за името е чиста флоскула
Ова се основните заклучоци на трибината на тема „Македонските евроинтеграции во 90-тите години“, што денеска во Скопје се одржа во организација на Институтот Павел Шатев.
На трибината учествуваа пратеникот Петар Поп Арсов од ВМРО-ДПМНЕ, кои е и претседател на собраниската Комисија за европски прашања, поранешниот министер за надворешни работи Слободан Чашуле, професор Димитар Мирчев и поранешниот амбасадор Ристо Никовски.
Професор Мирчев оцени дека можноста за компромис со Грција е чиста флоскула, зашто Атина воопшто не сака компромис.
Учесниците на трибината сметаат дека ЕУ ќе мора да се соочи со пречката наметната од Грција, во моментот кога Македонија ќе ги спроведе сите неопходни реформи и кога целосно ќе го имплементира европското законодавство.
види ги сите денешни вести
Шведска би можела да го предводи планираното присуство на НАТО во Финска
НАТО работи на воспоставување воено присуство во северна Финска, каде што Шведска би можела да преземе водечка улога, јави новинската агенција ДПА.
„Ова вклучува уникатен модел на присуство на мултинационални сили на НАТО, познати како напредни копнени сили (ФЛФ), слични на оние во другите земји на НАТО кои граничат со Русија“, рекоа шведскиот министер за одбрана Пол Јонсон и неговиот фински колега Анти Хаканен на прес-конференција во Стокхолм на 16 септември.
Според министерството на Хаканен, проектот за воено присуство веќе бил одобрен од НАТО на состанокот на министрите за одбрана во јуни, но се чека одобрение од шведската влада.
Финска ја промени својата долгогодишна политика на неутралност по инвазијата на Москва на Украина и стана 31-ва членка на НАТО на почетокот на 2023 година. Оттогаш, Финска ја засили воената обука на резервните единици и граничниот надзор, дозволувајќи им и на авионите на НАТО да патролираат во граничниот воздушен простор, што ја налути соседна Русија.
Земјата со 5,5 милиони жители дели над 1300 километри долга граница со Русија.
Шведска стана членка на НАТО во март 2024 година, речиси две години откако аплицираше за прием. Апликацијата на Шведска, која по 200 години се откажа од воена неутралност, извесно време беше блокирана од Турција и од Унгарија.
Министерството за надворешни работи до бугарскиот амбасадор изразило загриженост за отстапување од договорениот протокол
Во Министерството за надворешни работи и надворешна трговија(МНРНТ) беше повикан амбасадорот на Република Бугарија, Желјаско Радов, каде беше изразена загриженост поради отстапувањето од договорениот протокол за фотографирањето на двајцата претседатели, при што дополнително беше побарано објаснување од бугарската страна, соопштија од министерството на 16 септември.
Радуков не ја примил протестната нота, потврдија од МНР за Радио Слободна Европа (РСЕ).
Причина за реакцијата на МНРНТ е изоставањето на државното знаме на Северна Македонија од местото каде претседателката на Северна Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова се фотографираше со бугарскиот претседател Румен Радев на средбата во Софија во петокот на 13 септември.
„Во разговорот со бугарскиот амбасадор беше потенцирано дека средбата и заедничкиот ручек на двајцата претседатели поминале во пријателска атмосфера. Дополнително, на амбасадорот Радуков му беше укажано дека Министерството за надворешни работи и надворешна трговија е непријатно изненадено од последната изјава на амбасадорот Ангел Димитров, претседавач на бугарскиот дел од Заедничката мултидисциплинарна експертска комисија за историски и образовни прашања, дадена во емисијата „Офанзива со Љубомир Огњанов“ на НОВА Вести. Изјавата во основа го нарушува начелото дека претседавачот на експертската комисија не треба да дава политички изјави за Владата на соседна држава, која е легитимно избрана. Сметаме дека оваа изјава е несоодветна и непримерна“, пишува во соопштението од Министерството за надворешни работи.
Според соопштението, на амбасадорот Радуков, исто така, му било пренесено дека Република Северна Македонија и понатаму останува посветена на позитивен развој, унапредување и зајакнување на билатералните односи и соработката во сите области од заемен интерес за двете држави и нивните народи, за што беше потврдена подготвеност и од другата страна.
Претходно, и премиерот Христијан Мицкоски изјави дека ќе му биде врачена протестна нота на бугарскиот амбасадор во Северна Македонија.
„Во минатото кога се понижуваше и распродаваше македонското достоинство, тогаш се молчеше, се виткаше кичмата и се согласуваа со тие што не понижуваа и газеа. Сега се решаваат работите на овој начин, дипломатски, се испраќаат протесни ноти и нема повеќе да имаме меѓународна политика ниту дипломатска со свиткана кичма. Тогаш кога ќе се помине рубиконот, кога ќе се помине црвената линија, тогаш треба и да се реагира. Затоа што вие ако не реагирате, тој исклучок потоа ќе стане пракса“, изјави Мицкоски.
Од бугарска страна реагираа дека ќе ја пречекаат Сиљановска-Давкова со државно знаме кога ќе отиде во официјална државна посета.
„Да се разбереме, ова не беше ниту државна, ниту работна посета и се надевам дека во најбрз можен рок претседателката на Република Северна Македонија ќе има државна посета, која ќе биде со сите официјални церемонии по протокол, а тоа ќе придонесе за понатамошен развој на нашите односи“, изјави денеска (16 септември) бугарскиот претседател Румен Радев, кој оцени и дека средбата в петокот била конструктивна.
Средбата на Радев и Сиљановска - Давкова беше дел од активостите на македонската претседателка при посетата на Софија по повод присуство на настапот на македонската опера во Софија со „Набуко“, како чекор од културната дипломатија. Во македонската делегација беа и министрите за надворешни работи и трговија Тимчо Муцунски и за култура Зоран Љутков.
Новоименуваниот амбасадор на Бугарија Желјаско Радуков и ги предаде акредитивните писма на претседателката Сиљановска Давкова на 10 септември, заменувајќи го досегашниот амбасадор Ангел Ангелов.
Сиљановска - Давкова именуваше тројца членови на Советот за безбедност
Претседателката Гордана Сиљановска -Давкова за членови на Советот за безбедност ги именува Малинка Ристевска Јорданова,експерт за евроинтеграции, Џевдет Хајредини, поранешен министер за финансии и Владимир Спиридонов, експерт за климатски промени. Со именувањето на тројцата членови, Советот за безбедност на Република Северна Македонија е во полн состав, информираа од Кабинетот на Сиљановска - Давкова.
Претседател на Советот за безбедност е претседателката на Северна Македонија, Гордана Сиљановска - Давкова. Членови се претседателот на Собранието, Африм Гаши, премиерот Христијан Мицкоски, министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, министерот за одбрана, Владо Мисајловски, како и министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски.
Советот за безбедност е највисокото советодавно тело во Република Северна Македонија, кое ги разгледува прашањата поврзани со безбедноста и одбраната на државата и дава предлози на Собранието и на Владата.
Начинот на работа на Советот за безбедност на Република Северна Македонија, начинот на остварување на правата и исполнувањето на должностите на членовите на Советот, свикување и одржување на седниците, спроведувањето на заземените ставови, поведените иницијативи и дадените мислења и предлози, информирањето за својата работа, како и други прашања во врска со организирањето и начинот на работа на Советот, се определени со Деловник за работа на Советот за безбедност на Република Северна Македонија.
Седниците на Советот за безбедност се затворени. Во одредени случаи седниците можат да бидат и јавни за тоа одлучува претседателот на Советот.
Мароко спречи мигранти да влезат во шпанската енклава Сеута
Мароканската полиција на 15 септември спречи неколку групи мигранти кои насилно се обиделе да преминат во шпанската северноафриканска енклава Сеута, соопшти Министерството за внатрешни работи на Шпанија.
„Некои се обидоа да ја пробијат граничната ограда, што се случуваше и претходно, но сега никој не успеа да премине на шпанска почва“, соопштија од министерството.
Се наведува дека претходно преку интернет се пренесени повици за преселба во Сеута, која е шпанска територија на тлото на Европската унија(ЕУ).
Мароканските власти уапсија 60 лица осомничени за поттикнување масовна миграција преку социјалните мрежи, објави мароканската разузнавачка агенција.
Локалните медиуми објавија снимки од луѓе во ридовите во близина на мароканскиот пограничен град Фнидек и зголеменото присуство на мароканската полиција.
Сеута и Мелија, две шпански територии во Северна Африка, со години се мета на мигранти и бегалци кои бараат подобар живот во Европа.
Во претходните години, мигрантите се обидуваа да се искачат преку бодликавата жица што ги опкружуваа градовите или да влезат во нив преку море.
Шпанските власти соопштија дека во август илјадници мигранти се обиделе да преминат во Сеута, вклучително и стотици млади луѓе кои се обиделе да препливаат и да ги заобиколат граничните контроли.
Според податоците на Министерството за внатрешни работи на Мароко, полицијата оваа година спречила обид за миграција на 45.000 лица, од кои 11.000 кај Сеута и 3.000 кај Мелија.
Француски државјанин се изјасни виновен за избегнување на одговорностите на „странски агент“
Московскиот суд се согласи да продолжи со судењето на францускиот државјанин Лоран Винатје по „посебен налог“ - кој гарантира полесна казна - откако тој се изјасни виновен по обвинението за избегнување на одговорностите на „ странски агент“, јавија руските медиуми на 16 септември.
Откако беше поднесена молбата на Винатје, истражителите ги отфрлија обвиненијата за шпионажа против него, по неговото апсење во јуни.
Судењето по „посебен налог“ значи дека судот не може да осуди обвинетиот на повеќе од две третини од максималната затворска казна. Во случајот на Винатје, тој не може да биде осуден на повеќе од две третини од петгодишната казна со која се соочува, што значи дека неговата евентуална затворска казна не може да надмине 40 месеци.
Винатје работеше како советник за Русија и Евроазија во Центарот за хуманитарен дијалог, непрофитна организација со седиште во Швајцарија. Тој продолжи да доаѓа во Русија по руската инвазија врз Украина во февруари 2022 година.
Тој беше осомничен дека неколку години „намерно собирал информации од областа на воените и воено-техничките активности на Руската Федерација“.
„Овие информации, кога се добиени од странски извори, може да се искористат против безбедноста на државата. За овие цели тој неколку пати ја посетил територијата на Русија, вклучително и градот Москва, каде што имал средби со граѓани, соопштија од рускиот Истражен комитет.
Истражителите тогаш рекоа дека Французинот ќе биде обвинет според руските закони затоа што не се регистрирал како „странски агент“, што предвидува казна до пет години затвор.
Затворената руска новинарка Мариjа Пономаренко почна штрајк со глад
Затворената сибирска антивоена активистка и новинарка Марија Пономаренко почна штрајк со глад во знак на протест против новото обвинение против неа и извештајот од затворот во кој се вели дека седум пати добила опомени поради кршење на затворските правила.
Каналот „РусЊуз“, за кој Пономаренко работеше пред нејзиното апсење во 2022 година, на Телеграм објави дека Пономаренко го најавила штрајкот со глад откако доживеала нервен слом во судницата на 16 септември за време на нејзиното судење за дополнително обвинение за напад на двајца затворски чувари.
Таа го отфрла обвинението.
Пономаренко беше осуден на шест години затвор во февруари 2023 година поради протест против тековната руска инвазија на Украина.
Таа беше прогласена за виновна за „ширење лажни вести“ за руската војска.
Многу критичари и групи за човекови права велат дека Кремљ го користи таканаречениот закон за странски агенти за да го потисне различното мислење.
Законот беше потпишан од рускиот претседател Владимир Путин во јули 2022 година и стапи на сила на 1 декември истата година. Со законот се проширува дефиницијата за таканаречени „странски агенти“ за да ги вклучи сите „под странско влијание“, за што противниците на законот велат дека ѝ олеснило на државата да ги нападне домашните критичари.
Орбан го одложи говорот во Европскиот парламент поради невремето во Унгарија
Унгарскиот премиер Виктор Орбан го одложи говорот планиран за среда во Европскиот парламент поради поплавите во Унгарија, јавуваат агенциите Ројтерс и ДПА.
„Поради екстремните временски услови и поплавите во Унгарија, ги одложив сите мои меѓународни обврски“, изјави Орбан.
За време на викендот обилни дождови и поплави ја зафатија централна и источна Европа, а во невремето загинаа најмалку 10 луѓе, додека илјадници беа принудени да ги евакуираат своите домови.
Полскиот премиер Доналд Туск вчера објави дека се подготвува да прогласи состојба на природна катастрофа.
Унгарскиот премиер во среда во Европскиот парламент во Стразбур требаше да ја претстави програмата на унгарското претседавање со Советот на ЕУ.
„Претседателката на Европскиот парламент, Роберта Мецола, разговараше со премиерот Орбан за да му пренесе дека Европскиот парламент е подготвен да направи се што може за да им помогне на сите погодени од поплавите“, соопшти Европскиот парламент, додавајќи дека пратеничката група за оваа недела ќе се одржат консултации за работната програма.
Во меѓувреме, бројот на загинати во поплавите во централна Европа се искачи на осум, откако илјадници луѓе беа евакуирани од своите домови во Полска, Чешка, Австрија и Романија.
Циклонот „Борис“, донесе обилни дождови од Австрија до Романија, што доведе до најголемите поплави во речиси три децении во тешко погодените области на Чешка и Полска.
Илјадници куќи беа оштетени за време на викендот, мостови беа однесени, а најмалку 250 000 домаќинства, главно во Чешка, останаа без струја.
Студентски отпор бара укинување на повисоките давачки за студирање
Младинското движење на студентите кое се бори за подигнување на студентскиот стандард во земјава „Студентски отпор“ соопшти дека покренува петиција за новите повисоки давачки за студирање.
„Оваа петиција е апел до надлежните веднаш да ги укинат неразумните трошоци! Овие неправди, некоректност и изживување со македонскиот студент нема да ви ги премолчиме“, стои во соопштението од „Студентски отпор“.
Оттаму посочуваат дека оваа академска година почнува со нови повисоки давачки за студентите од околу 5000 денари без, како што наведуваат, никаква најава и консултација со студентите при УКИМ.
„Недозволиво е досегашните неоправдани високи цени за студирање да се надоградуваат со уште понеразумни трошоци! Наместо да се преиспитаат досегашните давачки и младите да се мотивираат за високо образование и просперитет во Македонија - надлежните зададоа уште еден удар по и така катастрофалниот студентски стандард“, се вели во соопштението.
Пред неколку месеци од ова здружение реагираа на најавите за покачување на сумите за партиципација на студентите на државниот Универзитет „Свети Кирил и Методиј“.
Во моментот студентите плаќаат по 100 евра од семестар, а во приватна квота по 200 евра семестар.
Според актуелниот Закон за високо образование, партиципацијата е износ кој го определува Владата, а кој се наплаќа од студентите запишани на јавна високообразовна установа чие образование се финансира од буџетската каса.
Талибанците ја суспендираа вакцинацијата против детска парализа во Авганистан
Талибанците ја стопираа кампањата за вакцинација против детска парализа (полимијелитис) во Авганистан, соопштија денеска Обединети Нации.
ОН не наведува причина за суспензија на вакцинацијата, а ниту талибанците ја коментираа одлуката.
Талибанците ја прекинаа вакцинацијата непосредно пред септемвриската кампања за имунизација.
Авганистан и Пакистан се единствените две држави во кои никогаш не е запрено ширењето на потенцијално фаталната болест.
Додека во Пакистан за време на вакцинацијата стално има насилство. Милитантите ги напаѓаат тимовите за имунизација и полицијата, која ги чува, лажно тврдејќи оти вакцината е западна завера за стерилизација на децата.
ЕУ го поздравува барањето на Белград за враќање на Србите во косовските институции
Портпаролот на Европската унија (ЕУ) Петер Стано ги поздрави деловите од обраќањето на претседателот на Србија, Александар Вучиќ, кои се однесуваат на враќањето на косовските Срби во институциите на Косово.
„Ја поздравуваме подготвеноста на претседателот Вучиќ да продолжи да учествува во дијалогот што го води ЕУ. Позитивно го гледаме повикот за учество на косовските Срби на изборите на Косово и реинтеграција на косовските Срби во сите косовски институции што ги напуштија во 2022 година“, се вели во писмената реакција на Стано.
Тој потсети дека ЕУ постојано го повикува Белград да го охрабри, а Приштина да ја олесни реинтеграцијата на косовските Срби.
Во своето обраќање на 13 септември, Вучиќ побара распишување локални избори на северот на Косово, враќање на Србите во полицијата и судството и повлекување на специјалните полициски сили од северот на Косово.
Исполнувањето на тоа барање е, според ставот на Србија, предуслов за напредок во дијалогот меѓу Белград и Приштина со посредство на Брисел. Стано рече дека запаливата реторика и едностраните дејствија се спротивни на дијалогот.
„Тие се закануваат со нормализација на односите меѓу Косово и Србија и безбедноста на граѓаните“, рече Стано.
Тој го повтори повикот на ЕУ за деескалација на ситуацијата и за целосно и итно спроведување на договорот. Тој ги повика двете страни да потврдат конструктивен ангажман во процесот на нормализација.
„Договорите за дијалог ги предвидуваат чекорите и процедурите за тоа да се случи, особено во согласност со косовската правна рамка. Во овој контекст, многу е важно спроведувањето на Заедницата на општини со српско мнозинство (ЗСО)“, најави Стано.
Во оваа прилика тој ја потврди намерата на ЕУ да одржи рунда дијалог на ниво на главните преговарачи во вторник на 17 септември, но засега останува неизвесно дали ќе има заедничка средба.
Како што јави Радио Слободна Европа (РСЕ), преговарачите Петар Петковиќ од Белград и Бесник Бислими од Приштина го потврдиле своето пристигнување во Брисел во вторник, а неофицијална потврда има дека одвоено ќе разговараат со претставникот на ЕУ за дијалог Мирослав Лајчак.
Извори од Брисел наведуваат дека двете страни се обиделе да го диктираат дневниот ред на трилатералната средба, дека не се согласиле со она што го барала другата страна и дека го игнорирале првичниот предлог на европската агенда за разговорите.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете