Организациите за човекови права во Србија ги повикаа Владата и претседателот на Србија, Александар Вучиќ, да ја поддржат Резолуцијата на ОН за Меѓународниот ден на сеќавањето на геноцидот во Сребреница.

Во заедничка изјава објавена на 19 април, тие апелираат до српските власти „да престанат со практиката на славење на осудените воени злосторници, негирање на злосторствата, жртвите и пресудите на меѓународните судови“.

„Со тоа Србија ќе направи одлучувачки чекор кон помирувањето во регионот“, додаваат тие.

Генералното собрание на ОН веќе на почетокот на мај би можело да расправа за Резолуцијата, која ја иницираа Германија и Руанда.

Нацрт-резолуцијата, меѓу другото, повикува на осуда на негирањето на геноцидот во Сребреница и глорификација на одговорните за убиствата на околу 8.000 бошњачки цивили во јули 1995 година.

Белград лобира во Обединетите нации против резолуцијата, на којашто се противат и властите на ентитетот на НиХ, Република Српска.

Резолуцијата на Обединетите нации за Сребреница беше тема на состанокот зад затворени врати во ОН на 17 април.

Апелот до претставниците на властите во Србија е потпишан од страна на 14 организации.

Меѓу нив се Фондот за хуманитарно право, Жените во црно, Младинската иницијатива за човекови права (МИЧП), Комитетот на адвокати за човекови права (ЈУКОМ), Белградскиот центар за безбедносна политика (БКБП), Хелсиншкиот комитет за човекови права во Србија и други.

Властите во Србија и Република Српска со години го повторуваат истиот став. И покрај меѓународните пресуди, тие негираат дека е извршен геноцид во Сребреница.

Пресудите на меѓународните судови и судовите во Босна и Херцеговина утврдија дека во јули 1995 година, кога Армијата на Република Српска ја окупираше Сребреница, е извршен геноцид врз околу 8.000 бошњачки цивили.

Досега повеќе од 50 лица се осудени на повеќе од 700 години затвор за геноцид и злосторства во Сребреница.

Европската унија (ЕУ) на 19 април го повтори својот повик до Косово да започне со спроведување на обврската поврзана со формирањето на Заедницата на општини со српско мнозинство.

Покана е испратена и до Косово и до Србија, да ги исполнат сите обврски кои произлегуваат од дијалогот со посредство на Европската унија.

„Сите договори постигнати во дијалогот се документи и обврски кои важат за двете страни. Тие мора да се спроведуваат и почитуваат. Постојано им го повторуваме ова на двете страни“, рече портпаролот на Европската комисија Петер Стано на прес-конференцијата по повод 11 годишнината од Бриселскиот договор, со кој беше планирано формирање на Заедницата на Косово.

„За време на процесот на дијалог често имавме значајни годишнини од различни договори. Пред неколку дена имавме и годишнина од таканаречениот Охридски договор и рековме дека клучот е во неговото спроведување. Истото важи и за договорите постигнати порано. Тие мора да се спроведат“, рече Стано.

Тој оцени дека прашањето за Заедницата е „најитното прашање“.

„ЕУ, како и другите меѓународни партнери, беа и останаа јасни кон косовските власти по ова прашање. Тие мора да ја спроведат оваа обврска, бидејќи неисполнувањето ќе има сериозни последици“, рече тој.

Тој нагласи дека истото важи и за Охридскиот договор.

„Високиот претставник на ЕУ, Јозеп Борел, беше јасен дека спроведувањето на овој договор сега е поврзано со напредокот и на Србија и на Косово на патот кон членство во ЕУ. Доколку страните не дадат резултати во спроведувањето на овие обврски, тогаш ќе има сериозни последици“, додаде Стано.

„А единствените кои ќе ја платат цената на тоа неисполнување ќе бидат граѓаните чии интереси двете страни велат дека ги штитат. Така што најголемата цена во случај на недостиг на имплементација ќе ја платат граѓаните на Косово и Србија“, рече Стано.

Основањето на ЗСО, Косово и Србија го договорија со Бриселскиот договор во 2013 година, но властите во Косово се двоумат дали да го спроведат договорот, стравувајќи дека овластувањата на Заедницата би можеле да влијаат на функционалноста на државата.

Двете земји од 2011 година преговараат за нормализација на односите, но десетината постигнати договори не се спроведени на терен.

Меѓународната заедница го зголеми притисокот врз Косово да формира Заедница на општини со српско мнозинство, истовремено барајќи од Србија де факто да го признае Косово.

Двете точки се предвидени во Охридскиот договор, кој усно го одобрија српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Албин Курти.

Министрите за надворешни работи на Групата седум индустриски најразвиени земји (Г7) на 19 април го предупредија Иран на нови санкции поради нападите со беспилотни летала и ракети врз Израел. Земјите истот така ги повикаа двете страни да избегнат ескалација на конфликтот.

Италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани, кој претседава со состанокот на министрите за надворешни работи на Г7, рече дека агендата за тридневниот состанок е променета за да се работи на „најновите случувања“.

Израел, како што јавија американските медиуми повикувајќи се на американски официјални лица, денеска изврши напад врз Иран, додека иранските државни медиуми објавија дека се слушнале експлозии во градот Исфахан во централниот дел на земјата.

Израелските власти најавија дека ќе возвратат на нападот на Иран, кој на 14 април лансираше повеќе од 300 беспилотни летала и проектили врз Израел, од кои речиси сите беа соборени.

Соединетите Американски Држави ги информирале шефовите на дипломатијата на Г7 дека „во последен момент“ добиле информација од Израел за акцијата со беспилотни летала во Иран, соопшти италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани.

Американскиот државен секретар Ентони Блинкен рече дека САД не биле вклучени во какви било „офанзивни операции“, но одби да ги коментира наводите дека Израел однапред ги известил САД за акцијата.

Г7 ги вклучува САД, Канада, Велика Британија, Франција, Германија, Јапонија и Италија, која е претседавач оваа година.

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ и командантот на мировната мисија на Косово, КФОР, Озкан Улуташ денеска присуствуваат на завршницата на воената вежба „Вихор 2024“.

Вежбата со боево гаѓање се спроведува на привремениот полигон „Пештер“ на југозападот на Србија.

Министерството за одбрана на Србија соопшти дека вежбата се изведува со цел дополнително да се подобри обуката и способноста на командите и единиците на Вооружените сили на Србија. Исто така и за решавање на тактички и огнени задачи при подготовка и извршување на борбени операции.

Во вежбата учествуваат копнените и воздушните компоненти на армијата и на специјалните сили.

Министерството за одбрана на Србија наведе дека според бројот и разновидноста на ангажираните борбени сили, таа е една од најголемите што ги извршуваат српските Вооружени сили.

КФОР: Непоколеблива посветеност на КФОР за регионалната стабилност

Мировната мисија на НАТО на Косово (КФОР) објави дека присуството на командантот Озкан Улуташ на годишната вежба на вооружените сили на Србија ја одразува „ефективната врска што се развиваше низ годините меѓу КФОР и Вооружените сили на Србија“.

„Овој однос беше развиен преку редовни контакти меѓу раководството на КФОР и началникот на Генералштабот на српските вооружени сили, генерал Милан Мојсиловиќ, како и преку набљудување на претходните вежби на вооружените сили на Србија од страна на припадниците на КФОР. Посветеноста на КФОР на регионалната стабилност е непоколеблива“, рече портпаролот на КФОР, Салваторе Масколи.

Во соопштението се наведува дека КФОР исто така продолжува да ги следи сите релевантни безбедносни случувања кои можат да влијаат на трајната безбедност на Косово и на регионалната стабилност.

Курти: Воените вежби на Србија се закана за безбедноста на Косово

Косовскиот премиер Албин Курти оцени дека воените вежби на Србија „Вохор 2024“ претставуваат закана за безбедноста на Косово и за регионот на Западен Балкан.

„Денеска ќе спроведат вежби со борбени беспилотни летала камикази, а местото каде што ќе се одржуваат овие вежби, освен што е на 30 километри од границата на Косово, е на само 3 километри од границата на Србија и Црна Гора“, изјави Курти за новинарите.

„Ова е доказ дека Србија е главниот актер на дестабилизација во регионот на Западен Балкан и дека претставува закана за нашата Република што не ја признава, но и за безбедноста на сите граѓани на нашиот регион“, додаде тој.

Од септември минатата година, кога вооружена група Срби ја нападна косовската полиција во Звечан, властите во Косово неколку пати ја обвинуваат Србија за распоредување на свои војници во близина на границата.

Косово и Србија делат гранична линија долга околу 400 километри.

Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, денеска, на 19 април, рече дека одлуката на Финска да ги затвори своите гранични премини со Русија поради зголемувањето на мигрантите е безбедносно прашање што Европската Унија треба да го разгледа.

„Сите знаеме како рускиот претседател Владимир Путин и неговите партнери ги користат мигрантите како инструмент за да ја тестираат нашата одбрана и да се обидат да не дестабилизираат“, рече Фон дер Лајен во Финска, за време на обиколката на делот од границата лоциран на Арктикот.

„Сега Путин се фокусира на Финска, што секако е одговор на нејзината силна поддршка кон Украина и пристапувањето во НАТО“, додаде таа.

На 4 април Финска одлучи да го продолжи затворањето на своите гранични премини со Русија „до понатамошно известување“, поради високиот ризик од организирана миграција од страна на Москва.

Владата на Финска затвори осум од деветте контролни пунктови со Русија.

Единствениот што останува отворен е оној за железнички сообраќај, а низ него минуваат претежно товарни возови. Финска дели 1.340 километри копнена граница со Русија.

„Ова не е само прашање на безбедноста на Финска, туку и прашање на безбедноста на Европската Унија. Ние сме заедно во ова“, рече фон дер Лајен по посетата на границата во Лапеенранта со финскиот премиер Петри Орпо.

Во соопштението објавено по посетата, Орпо рече дека „пролетните временски услови го зголемуваат ризикот Русија да им помогне на луѓето илегално да се обидат да стигнат до Финска преку копнената граница надвор од контролните пунктови“.

Најголем дел од мигрантите доаѓаат од Блискиот Исток и Африка.

Повеќето од нив побарале азил во Финска, членка на алијансата на ЕУ и НАТО со население од 5,6 милиони луѓе.

Финска се приклучи на НАТО алијансата во април 2023 година, ставајќи крај на децениската неутралност по поразот на земјата од Советскиот Сојуз во Втората светска војна.

Синдикалната организација на АД Водостопанств денеска, 19 април, преку мирен протест побара од Владата да им се префрлат средства за плати и трошоци за гориво, електрична енергија и резервни делови за да ги подготват и одржуваат каналите за наводнување и одводнување, цевководите за достава на сурова вода, се со цел да може да отпочне и да се заврши сезоната за 2024 година.

На мирен протест на вработените пред дирекцијата на АД Водостопанство и воедно во сите 14 подружници на ова акционерско друштво, синдикалните претставници соопштија дека не ја добиле платата за март и информираа за проблемот со ненаплата на водните услуги од општините корисници, кои им должат 240 милиони денари, нагласувајќи дека сето тоа било толерирано од нивниот менаџерски тим.

Од основањето во 2016 година, во последните три години велат се соочуваат со финансиска криза, а најтешка им е актуелната 2024 година. Тие предупредија дека во прашање ќе биде доведен земјоделскиот род и загрозена егзистенцијата на 30 илјади земјоделски семејства.

„Не ќе можеме да испорачаме вода до земјоделските површини и цевководите за достава на сурова вода до комуналните претпријатија, а со тоа се загрозуваат посевите и родот, што ќе резултира и со загрозување на опстанокот на 30 000 земјоделски семејства кои егзистираат само од земјоделството и четири градови кои користат вода за пиење“, изјави денеска Коста Малзарков, претседател на синдикалната организација на АД Водостопанство, претпријатие кое има 517 вработени ширум целата држава.

Малзарков објасни дека од собраните средства за минатата година до февруари годинава, требало да имаат плати до јуни 2024, но Управата за јавни приходи им ја блокирало сметката и им ги зела сите средства.

„Неплатените обврски кон УЈП се должи на фактурите кои од наша страна се доставени до комуналните претпријатија во Куманово, Струмица, Берово и Кавадарци кои не ги платиле своите обврски кон нас, а тоа се околу 240 милиони денари, од што само ДДВ се 45 милиони. Средствата собрани за водни услуги се толку мали што само за плата има за осум месеци, а каде се другите средства за гориво, електрична енергија која ја користат пумпите за наводнување, резервни делови и други трошоци“, истакна Малзарков.

Претседателот на АГРО-синдикатот, Игор Китановски, изјави дека лани имале проблеми за исплата на платата за мај, а оваа година, рече, „голготата“ почнала уште во март.

Китановски објасни дека за оваа состојба не се виновни вработените во Водостопанство, но вели општините не ги подмируваат трошоците кон ова претпријатие иако ја добиваат водата до пречистителните станици која им ја продаваат, односно наплаќаат на граѓаните.

„Станува збор за поголема сума на пари, околу 240 милиони денари, за кои се издадени фактури и не се наплатени повеќе години. Зошто тоа се толерира треба да одговори менаџерскиот тим. Во изминатиот период Управата за јавни приходи ја блокираше сметката на ова Водостопанство, присилно наплати ДДВ за издадените фактури, но ненаплатени кон тие општини, и до денес менаџерскиот тим нема преземено мерки за нивна наплата и за тоа треба да сноси одговорност“, рече Китановски.

Тој информираѓше и дека на 9 април побарале средба со техничкиот премиер Талат Џафери, но вели и по 10 дена немаат одговор од Владата, ниту пак ја добиле мартовската плата. Китановски најави и доколку платата не им биде исплатена, во наредниот период ќе ги радикализираат протестите.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски повторно апелираше до западните партнери на Украина итно да и обезбедат на неговата земја повеќе системи за противвоздушна одбрана, по смртоносните руски ракетни напади на 19 април врз повеќе украински градови и критичната енергетска инфраструктура.

Одделно, украинските воздухопловни сили тврдат дека уништиле руски бомбардер како одговор на ракетните напади на 19 април.

„Секоја земја што обезбедува системи за противвоздушна одбрана за Украина, секој лидер кој помага да се убедат нашите партнери дека системите за противвоздушна одбрана не треба да се чуваат во магацини, туку да се распоредуваат во вистински градови и заедници кои се соочуваат со терор, всушност е спасувач на животи“, напиша Зеленски на социјалната мрежа Х, порано позната како Твитер.

Воздухопловните сили на Украина денеска соопштија дека уништиле руски стратешки бомбардер Ту-22М3, по рускиот напад на 19 април.

„Ова е одмазда за фактот дека руските стратешки авиони денеска ги нападнаа нашите мирни градови, при што загинаа цивили“, изјави за РСЕ портпаролот на воздухопловните сили Илја Јевлаш.

„Ова е првпат нашите воздухопловни сили заедно со нашите партнери од военото разузнавање и другите одбранбени сили да успеат да соборат стратешки авијациски авион Ту-22М3“, додаде Јевлаш.

Овие тврдења сепак не можеа независно да бидат потврдени.

Руското Министерство за одбрана соопшти дека Ту-22M3 се урнал во јужниот регион Ставропол поради техничка неисправност додека се враќал во базата од борбена мисија. Регионалниот началник на Ставропол, Владимир Владимиров, изјави дека еден од четворицата членови на екипажот загинал, додека друг се води како исчезнат.

„Двајцата други членови се пронајдени живи“, рече Владимиров.

Министерот за внатрешни работи на Украина, Ихор Клименко, изјави дека најмалку осум лица загинале, а 25 се ранети во руските ракетни напади врз областа Дњепропетровск рано изутрина на 19 април.

„Две лица загинаа во градот Днепар и шестмина во областа Синелникивски јужно од Днепар, каде што беа оштетени повеќе од десетина домови“, рече Клименко.

Серхи Лисак, началник на администрацијата во овој регион, на Телеграм информираше дека во градот биле оштетени и станбена зграда и еден инфраструктурен објект.

Третата локација во Дњепропетровск, родниот град на Зеленски, Кривиј Рих, беше цел на посебен руски напад во кој беше оштетена инфраструктура и беа ранети три лица, според зборовите на градоначалникот Олександар Вилкул, кој рече дека ударот врз инфраструктурата предизвикал пожар.

„Русија мора да сноси одговорност за својот терор, а сите ракети и беспилотни летала „Шахед“ мораат да бидат пресретнати. Светот може да го овозможи тоа, а нашите партнери ги поседуваат потребните способности. Ова беше демонстрирано и на небото над Блискиот Исток, а треба да функционира и во Европа“, рече Зеленски алудирајќи на масовниот ирански напад со беспилотно летало врз Израел минатата недела, кој практично беше целосно одбиен во заеднички напор на воздушните одбрани на Израел, САД, Франција, Велика Британија и Јордан.

Украина со месеци се залага за поголема противвоздушна одбрана бидејќи се бори со се поинтензивните руски воздушни напади врз нејзината инфраструктура, додека нејзините резерви со оружје и муниција се намалуваат бидејќи критичната американска помош останува заглавена во Конгресот.

САД пак се убедливо главниот снабдувач на воена помош за Украина од почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година.

Но, очајно потребниот пакет воена помош од 61 милијарда долари за Украина и натаму останува блокиран во Претставничкиот дом на САД поради противеењето на тврдокорните во Републиканската партија, кои сакаат да ги поврзат прашањата на внатрешната политика на земјата, како што е имиграцијата, со одлуката за одобрување на странска помош.

Се очекува Претставничкиот дом на 20 април да гласа за нова воена помош, вклучувајќи го и долго одложуваниот пакет за Украина.

Бојан Јовановски во јавноста познат како Боки 13 и еден од осудените во случајот Рекет и обвинет во предметот Меѓународен сојуз, денеска (19 април) пред Основниот кривичен суд Скопје поднесе барање за повторување на постапката за случајот „Рекет“ и побара фер, а не брза судска постапка за случајот „Меѓународен сојуз“.

„Меѓународен сојуз е укинат и се надевам и барам само фер судска постапка. Јас моментално сум лице кое е правосилно осудено, но кое доби прекин на издржување на затворската казна поради здраствени причини. Не сакам мојот изглед да биде злоупотребен и јавноста да зборува дека не ми е ништо, туку за моето лошо здравје јас имам целосна документација. Имам индикации дека најверојатно ќе треба да се прави уште некоја интервенција и вакво нешто не посакувам никому“, рече Јовановски.

Во изјава која е прва откако тој доби прекин на издржувањето на затворска казна за случајот „Рекет“ поради здраствени причини, тој меѓудругото рече и дека случајот „Рекет“ не е расчистен, иако за него има правосилна судска пресуда.

„Денеска официјално во Основниот кривичен суд е барање за повторување на кривичната постапка под името „Рекет“. Оваа одредба ја користиме врз основа на нови околности кои не беа земени во предвед во постапката. Рекет не е расчистен, јавноста мора да дознае што се случувало. Зоран Заев тврди дека знаел за Рекет во смисла дека го бранел законот. Заев беше човекот кој комуницираше дирекно со овие лица и беше човек од позиција на моќ кој можел да влијае, тој е се само не човек кој го бранел законот. Заев изврши влијание за Јордан Камчев да го добие пасошот назад и за тоа имам докази. А за парите од „Рекет“, Русковска и Камчев знаат каде се. Русковска со овој предмет си направи себепромоција. Таа прво тврдеше дека парите се во мојот дом, па потоа сум ги потрошил на мојата телевизија 1 ТВ, за на крај да каже дека се потрошени на гардеробата која сум ја носел, а ми беше запленета. Тоа се три различни изјави. Русковска зборуваше онака како ќе и се погодеше денот, а не со аргументи“, рече Јовановски пред судот.

Јовановски за „Рекет“ е осуден на затвор од 9 години. Поранешната специјална обвинителка Јанева е осудена на 7 годишна затворска казна. Третообвинетиот Зоран Милески-Кичеец призна вина за предметот и беше осуден на 3 години затвор.

Јанева и Јовановски беа спроведени во затворот Идризово на 23 јуни 2021 година на издржување на затворската казна, откако Апелациониот суд ги одби жалбите на обвинетите во случајот Рекет и на Јавниот обвинител и ја потврди провостепената пресуда во целост.

Во ноември лани, Основниот кривичен суд Скопје донесе одлука за прекин на издржувањето на казната затвор за Јовановски, со образложение дека здравјето му е влошено и дека во затворот не може да биде соодветно лекуван.

На почетокот на месецот пак, Апелацискиот суд ја укина пресудата за „Меѓународен сојуз“ според која Јовановски беше осуден на деветгодишна затворска казна, за кривични дела поврзани со измама и перење пари преку невладината организација. Второбвинетата во овој предмет заменик-претседателката на „Меѓународниот сојуз“, Јасна Ерцеговиќ доби 4 години казна затвор. Меѓу обвинетите беше и поранешната пратеничка од СДСМ, Фросина Ременски, која се гонеше за помагање во делото измама, но Судот ја ослободи од обвинението, бидејќи јавниот обвинител не прикажал доволно докази дека таа сторила кривично дело.

Две лица се уапсени во Полска под сомнение дека го нападнале рускиот опозициски активист Леонид Волков, сојузник на починатиот опозициски лидер Алексеј Навални, изјави во петокот литванскиот претседател Гитанас Наузеда.

Поранешниот шеф на кабинетот на Навални беше нападнат во март пред неговиот дом во главниот град на Литванија, Вилнус, каде што живее во егзил.

Напаѓачот му скршил едно стакло од автомобилот, му ги испрскал очите со солзавец и го удрил со чекан, соопшти тогаш полицијата.

Литванскиот претседател и се заблагодари на Полска за нејзината соработка во апсењето на осомничените, иако немаше коментар од полските власти.

Волков, кој ја напушти Русија во 2019 година плашејќи се за својата лична безбедност, се здоби со скршеница на раката во март, откако беше погоден со чекан за месо.

Нападот се случи на помалку од еден месец по смртта на Навални под сомнителни околности во затвор на рускиот Арктик.

Разузнавачките служби на Литванија тогаш објавија дека нападот „веројатно“ е операција „организирана и изведена од Русија, чија цел била да се запре реализацијата на проектите на руската опозиција“.

Воспоставувањето на паралелни структури кои ја поткопуваат севкупната безбедност и стабилност на земјата се против уставниот поредок на Босна и Херцеговина, се вели во заедничката изјава за печатот на претседавачот на Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ) Јан Борг и генералната секретарка Хелга Мари-Шмид, откако Собранието на РС предвреме го усвои Изборниот закон за ентитетот, утрото на 19 април.

Во текстот на Законот е дефинирано дека ентитетската изборна комисија ја презема правната улога на Државната централна изборна комисија на БиХ во организирањето на локалните избори во Република Српска, но и општите избори за претседател и потпретседатели на РС и ентитетскиот парламент.

Од крајот на војната во 1995 година, ентитетите во БиХ никогаш немале јурисдикција за спроведување на изборите во земјата, ниту пак ентитетската јурисдикција над изборите е спомната во Уставот на БиХ.

„Реториката и акциите кои предизвикуваат поделби ја загрозуваат стабилноста и се штетни за демократските права на граѓаните. ОБСЕ го повикува Народното собрание на Република Српска да го повлече Изборниот закон и ги повикува сите политички лидери во Босна и Херцеговина да работат конструктивно на ниво на државните институции“, се вели во соопштението.

Се додава дека ОБСЕ ја потврдува својата силна поддршка за Дејтонскиот мировен договор и Уставот на Босна и Херцеговина.

Нацрт-изборниот закон на РС беше усвоен на крајот на март, по што претставниците на Меѓународната заедница ја оценија работата на усвојувањето на овој закон како „директен напад врз државната структура на БиХ“.

И Централната изборна комисија претходно објави дека тие се единствените одговорни за одржување на изборите во Босна и Херцеговина.

Сите избори од донесувањето на Изборниот закон на БиХ во 2001 година до денес беа организирани од ЦИК, а изборите пред тоа беа организирани од Привремената изборна комисија, формирана со Дејтонскиот договор.

Локалните избори во БиХ, на кои се избираат градоначалници, шефови на општини и локални парламенти, се уште не се закажани, но законот предвидува тие да се одржат на 6 октомври.

Властите на РС ја започнаа процедурата за донесување на овој закон откако високиот претставник во БиХ Кристијан Шмит, кој не е признат од властите во РС, наметна технички измени во изборниот закон на БиХ, шест месеци пред локалните избори закажани за октомври.

Меѓу другото, измените вклучуваат професионализација на избирачките одбори и биометриска идентификација на гласачите, како и други измени за намалување на можноста за изборни манипулации.