Достапни линкови

Проблемот на македонската недемократија


Кире Василев, активист, магистрант по европски студии.
Кире Василев, активист, магистрант по европски студии.

Драги активисти, „неутрална“ позиција нема! Посебно кога демократијата е прегазена. Фактот што ќе се борите против не-демократските тенденции не ве прави повеќе СДСМ ниту пак ве прави повеќе ВМРО. За демократија мора да се бориме, јавниот простор мора да го заживееме. Алатки за тоа бирајте си сами, пишува за РСЕ, Кире Василев, магистрант по европски студии и граѓански активист.

На 24-ти декември, извршната власт, непочитувајќи го приниципот на поделба на власта, се вмеша во законодавната. Уште една демократска придобивка на независна Македонија беше прегазена. На Македонија и се случи – полиција!

Демократија!
Да бидеме на чисто, нашата влада не е демократска! Она што тие го прават, она што нам постојано ни се случува е наметнување на нивниот идеолошки партикуларитет како универзален. Овој партикуларитет, како идеолошки идентитет, е типичен само за оние од центарот на моќ - партијата! Овој центар ги монополизира скоро сите институции, општествени сегменти и демократски процеси со флоскулите „народ“ и „обединување“. Овој центар, исто така мисли дека го преставува народот само затоа што го вклучува повремено на избори, а во меѓу време му ја одзема сета индивидуална и групна слобода на влијание врз јавните работи.

Демократијата е пред се инклузивна. Таа не треба да познава исклучувања. Таа е универзална и го гледа човекот во неговата целина – прво сум човек па потоа левичар, десничар, Македонец, Албанец итн. Демократијата ги вклучува луѓето во јавната сфера без разлика на нивната различност, притоа, на граѓаните им ја дава моќта на дебата и присутност во јавниот живот. Нормативното решение кое го нуди е создавање на моќен граѓанин кој е заштитен со права и е општествено интегриран.

Да бидеме на чисто, нашата влада не е демократска! Она што тие го прават, она што нам постојано ни се случува е наметнување на нивниот идеолошки партикуларитет како универзален. Овој партикуларитет, како идеолошки идентитет, е типичен само за оние од центарот на моќ - партијата! Овој центар ги монополизира скоро сите институции, општествени сегменти и демократски процеси со флоскулите „народ“ и „обединување“. Овој центар, исто така мисли дека го преставува народот само затоа што го вклучува повремено на избори, а во меѓу време му ја одзема сета индивидуална и групна слобода на влијание врз јавните работи.

Оваа слобода е оној елемент кој треба да ни помогне, ние, како граѓани да ги насочуваме нашите акции кон „криминалот“ на државата. Акциите кои ќе ни обезбедат надгледување на нивната работа преку дебата и конструктивна критика. Овие акции ќе не вклучуваат во инпутот и аутпутот на политичкиот ситем и ќе ни го создаваат чувството на уставен или институционален патриотизам затоа што правилата кои ќе ги донесеме ќе бидат „наши“ и донесени од „долу“, а не наметнати и туѓи од „горе“.

Влада

Но, и ова мора да се нагласи, она што се случи во Собранието на Република Македонија на 24-ти декеври не беше приближно слично како ништо до сега. Овој пат најгрубо и најнедемократски беше исклучена најголемата опозициска партија која легитимно е избрана на демократски избори. Овој пат грубо беше прекршен уставот кога новинарите, иако не му пречеаа на никого, беа брутално избркани од Собрание. Непосредни сведоци немаше. Нашите досегашни демократски придобивки зборуваа дека од забелешките, критиките и политиките на институционалната опозиција нема бегање. Барем во Собрание. Ги турнавме и тие. Собранието беше монополизирано со сила!
Не спинуваа и тепаа кога се побунивме против најнетраспарентниот проект во историјата на независна Македонија – Скопје 2014, само за да го завземат и оној простор за кого полемизиравме. Ги избркаа борците од нивните канцеларии само за да го завземат и оној простор во кој не седеа, итн, итн.

Опозиција

Се плашам дека овај дискурс на исклучување ќи биде следен и од СДСМ, доколку дојде на власт. Политичката теорија вели дека опресираните малцинства, кога стануваат мнозинство, ги забораваат траумите кои ги доживеале во минатото и се однесуваат исто како што се однесуваше и мнозинството пред нив. Нивото на комунакција е премногу спуштено. Дискурсот мора да се менува. Секој индивудуален и групен отпор против газењето на демократијата е неопходен. Граѓаните мора да излезат! Граѓаните мора да преземат!

Кон активистите

Она што за жал во Македонија се случува во општествената пракса е спинување и исклучување на секоја група и индивидуа која сака да учествува во јавните работи преку институционалните процедури и начини на протест. Така на пример, ни организираат контрапротести на најавтентичните, најхоризонталните и најтранспарентните изблици на незадоволство - убиството на Мартин Нешковски, иницијативата „АМАН“, стечајците, итн само за да го заземат и спинуваат и оној простор кој го „завзедовме“. Не спинуваа и тепаа кога се побунивме против најнетраспарентниот проект во историјата на независна Македонија – Скопје 2014, само за да го завземат и оној простор за кого полемизиравме. Ги избркаа борците од нивните канцеларии само за да го завземат и оној простор во кој не седеа, итн, итн.

За огромна жал, последниве години сме сведоци на нови „критериуми“ на исклучување, кои на старите му дојдоа како онаа програма - проширена и надградена. Старите критериуми кои ги исклучуваа маргиналните заедници од јавните работи се надградени со: предавник, соросоид, педер, наркоман, антички-словени, комуњар, шиптар, наш-ваш, итн. Знаете, секој активист има јадено по една од таа контролни „етикети“. Тие „етикети“ се она од кои сите активисти се плашат. Таа мала но голема „етикета“ е главната причина поради која активистите сакаат да остана „неутрални“. Драги активисти, „неутрална“ позиција нема! Посебно кога демократијата е прегазена. Фактот што ќе се борите против не-демократските тенденции не ве прави повеќе СДСМ ниту пак ве прави повеќе ВМРО. За демократија мора да се бориме, јавниот простор мора да го заживееме. Алатки за тоа бирајте си сами.
XS
SM
MD
LG